Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SIHLOKO LESIFUNDVWAKO 21

Uyabonga Yini Ngetintfo Letinhle Nkulunkulu Lakuphe Tona?

Uyabonga Yini Ngetintfo Letinhle Nkulunkulu Lakuphe Tona?

“Yebo, [Jehova], Nkulunkulu wami, timangaliso losentele tona tinyenti, tingeke tibalwe, wasikhumbula tikhatsi letinyenti.”—HLA. 40:5.

INGOMA 5 Imisebenti YaNkulunkulu Lemangalisako

LOKUTAWUCOCWA NGAKO KULESIHLOKO *

1-2. Ngekusho kweTihlabelelo 40:5, ngutiphi tipho Jehova lasiphe tona, futsi kungani sitawucoca ngato kulesihloko?

JEHOVA unguNkulunkulu lowephanako. Cabanga ngaletinye tipho lasiphe tona: likhaya letfu lelihle lelingumhlaba, ingcondvo yetfu ledalwe ngendlela lemangalisako neliVi lakhe leliligugu, liBhayibheli. Ngesizatfu sekutsi Jehova usiphe letipho letintsatfu, sinendzawo yekuhlala, siyakhona kucabanga futsi sikhulume nalabanye, futsi sinato timphendvulo temibuto lebalulekile lesitibuta yona.—Fundza Tihlabelelo 40:5.

2 Kulesihloko, sitawucoca ngaletipho letintsatfu. Nasizindla ngaletipho, sitawukhombisa kutsi siyabonga ngato, futsi nesifiso setfu sekufuna kujabulisa uMdali wetfu lonelutsandvo Jehova, sitawukhula. (Semb. 4:11) Sitawuphindze sikhone nekubasita kahle bantfu labakholelwa emfundzisweni yekutigucukela kwemvelo.

UMHLABA, UYIPLANETHI YETFU LEYEHLUKILE

3. Kungani umhlaba wehlukile kulamanye emaplanethi?

3 Kuhlakanipha kwaJehova kubonakala ngalokucacile endleleni ladale ngayo likhaya letfu lelingumhlaba. (Rom. 1:20; Heb. 3:4) Kunalamanye emaplanethi latungeleta lilanga, kodvwa umhlaba wehlukile ngobe unato tonkhe tintfo letidzingekako kuze bantfu baphile.

4. Kungani singatsi umhlaba uncono kunemkhumbi lowakhiwe ngumuntfu?

4 Umhlaba singawufananisa nemkhumbi loselwandle. Kodvwa kunemehluko lobalulekile emkhatsini wemhlaba nemkhumbi lowakhiwe ngumuntfu futsi logcwele bantfu. Nasi sibonelo, bantfu labagibele umkhumbi bangaphila sikhatsi lesinganani kube bekungadzingeka batentele yabo i-oxygen, kudla nemanti futsi kutsiwe abalahli lutfo lolusebentile lolungekhatsi emkhunjini? Labantfu labakulomkhumbi bangasheshe bafe. Ngalokwehlukile, umhlaba uyakhona kugcina tigidzigidzi tebantfu netilwane kuphila. Umhlaba uyakhona kukhicita i-oxygen, kudla nemanti lesiwadzingako, futsi akwenteki kutsi letintfo letibalulekile tiphele. Ngisho nobe tintfo letisetjentisiwe tilahlwa emhlabeni, umhlaba uyachubeka umuhle futsi bantfu netilwane bayakhona kuchubeka baphila kuwo. Kwenteka njani loku? Jehova wadala umhlaba kuze tintfo letilahliwe tikhone kushintja tibe yintfo lekahle lengaphindze isetjentiswe. Sitawucoca ngekutsi singakubona njani kuhlakanipha kwaJehova mayelana nekujikeleta kwe-oxygen nekujikeleta kwemanti.

5. Kuyini kujikeleta kwe-oxygen, futsi kufakazela ini?

5 I-Oxygen ngumoya lodzingekako kuze bantfu netilwane kuphile. Kulinganiselwa kutsi tintfo letiphilako tihogela i-oxygen lengaba likhulu letigidzigidzi temathani njalo ngemnyaka. Tintfo letiphilako tikhokha umoya lobitwa ngekutsi yi-carbon dioxide. Nobe kunjalo, letintfo letiphilako atiyicedzi yonkhe i-oxygen futsi nemkhatsi wemhlaba awuphatanyiswa ngule-carbon dioxide. Leni? Ngobe Jehova wadala letinye tintfo letitsite letiphilako, lokutinhlobonhlobo tetihlahla letihogela i-carbon dioxide bese tikhicita i-oxygen. Ngesizatfu sekutsi lokujikeleta kwe-oxygen kukhicita umoya lesiwuphefumulako, singavumelana nemavi labhalwe kuMisebenti 17:24, 25 latsi: ‘Nkulunkulu . . . unika bonkhe bantfu kuphila nemoya.’

6. Kuyini kujikeleta kwemanti, futsi kukhombisa ini? (Buka libhokisi lelitsi “ Kujikeleta Kwemanti, Kusipho Lesivela KuJehova.”)

6 Ngesizatfu sekutsi umhlaba ukhweshelene nelilanga ngelibanga lelikahle, emazinga ekushisa enta kutsi emanti angabi lichwa. Kube lilanga belingaba sedvute kancane, onkhe emanti bekangasha, nemhlaba ungashisa kakhulu uze wome futsi kungaba bete lokungaphila kuwo. Kube umhlaba bowungakhwesha kancane nje elangeni, onkhe emanti angaba lichwa futsi umhlaba ungagcwala lichwa. Ngenca yekutsi Jehova wawubeka endzaweni lekahle umhlaba, kujikeleta kwemanti lakuwo kwenta kutsi tintfo letidaliwe tikhone kuphila. Lilanga lishisisa umhlaba nemanti laselwandle, bese kwakheka umswakama logucuka ube ngemafu. Njalo ngemnyaka, lilanga lenta umswakama wemanti (water evaporation) lamanyenti kwendlula onkhe emanti lasemadanyini lakhona emhlabeni. Lamanti ahlala emkhatsini wemhlaba emalanga langaba ngu-10 ngaphambi kwekutsi abe yimvula nobe sitfwatfwa. Lamanti aphindze abuyele elwandle nasemifuleni, futsi lokujikeleta kuphindze kucalele phansi. Jehova wadala lokujikeleta kuze umhlaba uhlale unemanti. Loku kuyakhombisa kutsi Jehova unemandla futsi uhlakaniphile.—Jobe 36:27, 28; Shu. 1:7.

7. Ngutiphi tindlela lesingakhombisa ngato kutsi siyabonga ngesipho lesichazwe kuTihlabelelo 115:16?

7 Singakhombisa njani kutsi siyabonga ngeplanethi yetfu lemangalisako nangato tonkhe tintfo letikuyo? (Fundza Tihlabelelo 115:16.) Lenye indlela kutsi sizindle ngetintfo Jehova latentile. Loku kutasikhutsata kutsi simbonge onkhe malanga Jehova ngetintfo letinhle lasipha tona. Siphindze sikhombise kutsi siyabonga ngemhlaba ngekutsi sigcine indzawo lesihlala kuyo ihlobile.

INGCONDVO YETFU IDALWE NGENDLELA LEMANGALISAKO

8. Yini lesenta sitsi ingcondvo yetfu idalwe ngendlela lemangalisako?

8 Ingcondvo yemuntfu idalwe ngendlela lemangalisako. Ngesikhatsi usesesiswini samake wakho, ingcondvo yakho yakheka ngendlela lobekufanele ibe ngayo futsi njalo ngemzuzu bekwakheka ema-cells lamanyenti! Bacwaningi balinganisela kutsi ingcondvo yemuntfu lomdzala inema-cells langu-100 billion labitwa ngekutsi ngema-neurons. Lama-cells akha ingcondvo yetfu lengaba ngu-1.5 kg. Cabanga ngemakhono lambalwa futsi lamangalisako engcondvo yetfu.

9. Yini lekhombisa kutsi likhono lekukhuluma lisipho lesivela kuNkulunkulu?

9 Likhono letfu lekukhuluma liyamangalisa. Cabanga ngalokwentekako nasikhuluma. Ingcondvo yetfu ilawula kunyakata kwemisipha lengaba ngu-100 leselulwimini lwetfu, emphinjeni, etindzebeni temlomo, emhlatsini nasesifubeni, nawusho ligama linye nje. Kuze ukhone kuwabita kahle emagama, lemisipha kufanele inyakate ngesikhatsi lesifanele. Lenye incwadzi leyashicilelwa nga-2019, nayichaza ngelikhono lekukhuluma yatsi bantfwana labasandza kutalwa bayakhona kubamba emagama latsite elulwimi. Lolucwaningo luvumelana naloko lokushiwo bacwaningi labanyenti labatsi sitalwa sinelikhono lekubamba nekufundza tilwimi letitsite. Kuyacaca kutsi likhono letfu lekukhuluma lisipho lesivela kuNkulunkulu.—Eks. 4:11.

10. Singakhombisa njani kutsi siyabonga ngesipho sekukhuluma Nkulunkulu lasiphe sona?

10 Lenye indlela lesingakhombisa ngayo kutsi siyabonga ngesipho sekukhuluma, kutsi sichazele labo labakholelwa ekutigucukeleni kwemvelo kutsi kungani sikholwa kutsi nguNkulunkulu lowadala tonkhe tintfo. (Hla. 9:1; 1 Phet. 3:15) Bantfu labakhutsata lemfundziso yekutigucukela kwemvelo batsi umhlaba nako konkhe lokuphila kuwo akuzange kudalwe. Nasisebentisa liBhayibheli nawo onkhe emaphuzu lesicoce ngawo kulesihloko, sitawukhona kummelela Babe wetfu losezulwini futsi sichazele labo labanesifiso sekulalela kutsi kungani siciniseka kutsi Jehova unguMdali welizulu nemhlaba.—Hla. 102:25; Isa. 40:25, 26.

11. Ngusiphi lesinye sizatfu lesisenta sitsi ingcondvo yetfu iyamangalisa?

11 Likhono letfu lekukhumbula liyamangalisa. Esikhatsini lesendlulile, lomunye umbhali walinganisela kutsi ingcondvo yemuntfu ingakhona kukhumbula imininingwane lengaba setincwadzini letinkhulu letingaba ngu-20 million. Nobe kunjalo, nyalo kucatjangwa kutsi likhono letfu lekukhumbula selingetulu kwaleli. Ngenca yelikhono letfu lekukhumbula, nguliphi likhono lelikhetsekile bantfu labanalo?

12. Likhono letfu lekufundza indlela lokufanele sitiphatse ngayo lisenta njani kutsi sehluke etilwaneni?

12 Kuto tonkhe tidalwa letikhona emhlabeni, bantfu kuphela labanelikhono lekufundza indlela lokufanele batiphatse ngayo ngekukhumbula lokwenteka esikhatsini lesendlulile. Ngesizatfu saloko, singakhona kufundza timiso letikahle tekutiphatsa futsi sishintje nendlela yetfu yekucabanga neyekuphila. (1 Khor. 6:9-11; Khol. 3:9, 10) Ecinisweni, singakhona kucecesha bonembeza betfu kutsi babone umehluko emkhatsini walokuhle nalokubi. (Heb. 5:14) Singafundza kuba nelutsandvo, luvelo nemusa. Singafundza nekulingisisa kulunga kwaJehova.

13. Ngekusho kweTihlabelelo 77:11, 12, kufanele silisebentise njani likhono letfu lekukhumbula?

13 Lenye indlela lesikhombisa ngayo kutsi siyabonga ngelikhono lekukhumbula, kutsi sikhumbule tintfo Jehova lasisite kuto nalasidvudvute kuto esikhatsini lesendlulile. Loku kutasenta siciniseke kutsi utasisita nasesikhatsini lesitako. (Fundza Tihlabelelo 77:11, 12; 78:4, 7.) Lenye indlela kutsi sikhumbule tintfo letinhle labanye bantfu labasentele tona futsi sikhombise kutsi siyabonga nangaloko labasentela kona. Bacwaningi batfole kutsi bantfu lababongako bayajabula. Senta kahle nangekulingisa Jehova ngekutsi sikhetse kukhohlwa letinye tintfo. Sibonelo saloko kutsi Jehova unelikhono lelihle lekukhumbula, kodvwa nangabe siphendvuka, uyasicolela futsi akhohlwe ngemaphutsa lesiwentako. (Hla. 25:7; 130:3, 4) Ufuna sente lokufanako kubantfu labatisolako nangabe basivise buhlungu.—Mat. 6:14; Luk. 17:3, 4.

Sikhombisa kutsi siyabonga ngesipho setfu sengcondvo ngekutsi sisisebentisele kudvumisa Jehova (Buka sigaba 14) *

14. Singakhombisa njani kubonga ngesipho setfu sengcondvo?

14 Singaphindze sikhombise kubonga ngesipho setfu sengcondvo ngekutsi sisisebentisele kudvumisa Loyo lowasipha sona. Labanye bayisebentisa kabi ingcondvo yabo, bayisebentisela kutincumela bona kutsi yini lekahle nalekabi. Ngenca yekutsi Jehova wasidala, kunengcondvo kulindzela kutsi timiso takhe tincono kakhulu kunaleto lesingatibekela tona. (Rom. 12:1, 2) Siba nekuthula nasilalela timiso takhe. (Isa. 48:17, 18) Siphindze sifundze ngaloko Jehova lafuna sikwente, lokukumdvumisa nekumjabulisa.—Taga 27:11.

LIBHAYIBHELI LISIPHO LESILIGUGU

15. Sipho seliBhayibheli sikhombisa njani kutsi Jehova uyabatsandza bantfu?

15 LiBhayibheli lisipho lesivela kuNkulunkulu futsi lesikhombisa kutsi uyasitsandza. Babe wetfu losezulwini waphefumulela bantfu kutsi balibhale ngobe usitsandza kakhulu. Jehova usebentisa liBhayibheli kuze aphendvule imibuto lebalulekile lesitibuta yona, njengaletsi: Savelaphi? Iyini injongo yekuphila? nalotsi, Likusasa lisiphatseleni? Jehova ufuna kutsi bonkhe bantfu batfole timphendvulo talemibuto, ngako wente kutsi bantfu bahumushe liBhayibheli ngetilwimini letinyenti. Lamuhla, liBhayibheli leliphelele nobe tincenye talo, liyatfolakala ngetilwimi letingetulu kwa-3 000! LiBhayibheli liyincwadzi lehunyushelwe etilwimini letinyenti futsi letfolakala emhlabeni wonkhe. Ngisho nobe bantfu bahlala kuphi futsi bakhuluma luphi lulwimi, bonkhe banelitfuba lekufundza liBhayibheli ngelulwimi labalumunya.—Buka libhokisi lelitsi “ Kwenta LiBhayibheli Litfolakale Ngetilwimi Tase-Africa.”

16. Ngekusho kwaMatewu 28:19, 20, singakhombisa njani kutsi siyabonga ngeliBhayibheli?

16 Singakhombisa kutsi siyabonga ngeliBhayibheli ngekutsi silifundze onkhe malanga, sizindle ngaloko lesikufundzako futsi sente konkhe lesingakwenta kuze sikusebentise ekuphileni kwetfu. Ngetulu kwaloko, sikhombisa kutsi siyambonga Nkulunkulu ngekutsi sifundzise bantfu labanyenti ngaloko liBhayibheli lelikushoko.—Hla. 1:1-3; Mat. 24:14; fundza Matewu 28:19, 20.

17. Ngutiphi tipho lesicoce ngato kulesihloko, futsi sitawucoca ngani esihlokweni lesilandzelako?

17 Kulesihloko, sicoce ngetipho Nkulunkulu lasiphe tona, lokulikhaya letfu lelingumhlaba, ingcondvo yetfu ledalwe ngendlela lemangalisako nangeliVi laNkulunkulu leliphefumulelwe liBhayibheli. Kunaletinye tintfo Jehova lasiphe tona lesingatiboni. Esihlokweni lesilandzelako, sitawucoca ngaletintfo lesingatiboni.

INGOMA 12 Nkulunkulu Lophakeme Jehova

^ sig. 5 Lesihloko sitawukhulisa indlela lesimbonga ngayo Jehova ngetipho letintsatfu lasiphe tona. Sitawuphindze sisisite sikhone kuphendvula labo labangabatako kutsi Nkulunkulu ukhona.

^ sig. 64 KUCHAZWA KWESITFOMBE: Dzadze ufundza lolunye lulwimi kuze afundzise bakhoseli emaciniso laseVini laNkulunkulu.