1-2. Hi ku ya hi Pisalema 40:5, hi tihi tinyiko leti Yehovha a hi nyikeke tona naswona hikwalahokayini hi bula hi tona?

 YEHOVHA i Xikwembu lexi hananaka. Ehleketa hi tin’wana ta tinyiko leti a hi nyikeke tona to tanihi leti landzelaka: kaya ra hina ro saseka, ku nga misava; byongo bya hina lebyi endliweke hi ndlela yo hlamarisa; ni Rito rakwe, ku nga Bibele. Hikwalaho ka tinyiko leti tinharhu, Yehovha u hi nyike ndhawu yo tshama, vuswikoti byo ehleketa ni byo vulavula naswona u hlamule swivutiso swa hina swa nkoka swinene.—Hlaya Pisalema 40:5.

² Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bulanyana hi tinyiko teto tinharhu. Loko hi anakanyisisa hi tona, hi ta ya hi ti tlangela swinene naswona hi ta tiyimisela ku tsakisa Yehovha Muvumbi wa hina wa rirhandzu. (Nhlav. 4:11) Hi ta dyondza ni ndlela leyi hi nga va pfunaka hayona lava hambukisiweke hi dyondzo ya mavunwa ya ku tiendlekela ka swilo.

3. Hikwalahokayini pulanete ya misava yi hlawulekile?

³ Vutlhari bya Xikwembu byi vonaka kahle eka ndlela leyi xi tumbuluxeke misava hayona, ku nga kaya ra hina. (Rhom. 1:20; Hev. 3:4) Pulanete leyi, a hi yona ntsena leyi dyambu ri rhendzelekaka eka yona kambe yi hlawulekile hikuva yi ni swilo hinkwaswo leswi vanhu va swi lavaka leswaku va kota ku hanya.

4. Hikwalahokayini hi vula leswaku pulanete ya misava yi xi tlula ekule xikepe?

⁴ Hi ndlela yo karhi, pulanete ya misava yi fana ni xikepe lexi fambaka elwandle. Kambe ku ni ku hambana exikarhi ka xikepe lexi nga lo hontlo hi vanhu ni pulanete ya hina ya misava. Hi xikombiso, vanhu lava nga exikepeni a va ta hanya nkarhi wo  tanihi kwihi loko a va boheka ku tiendlela okisijini, swakudya ni mati ya vona naswona ku nga ri na laha va cukumetaka kona thyaka? A va ta fa swi nga si ya kwihi. Ku hambana ni sweswo, misava i kaya ra swivumbiwa leswi hanyaka swa ntsandzavahlayi. Yi hi humesela okisijini, swakudya ni mati naswona swilo leswi swa nkoka a swi heli. Hambileswi ku lahliwaka thyaka eka yona kambe yi tshama yi xongile naswona vanhu va kota ku hanya kahle eka yona. Swi kotekisa ku yini leswi? Yehovha u tumbuluxe misava yi ri ni vuswikoti byo endla ndzhendzheleko wa swilo leswi tirhisiwaka. Hi ta bulanyana hi ndzhendzheleko wa swilo swimbirhi, ku nga okisijini ni mati.

5. I yini ndzhendzheleko wa okisijini naswona hi yihi mhaka leyi yi wu seketelaka?

⁵ Okisijini i gasi leyi endlaka leswaku swivumbiwa swin’wana, ku katsa na hina hi kota ku hanya. Ku ringanyetiwa leswaku swivumbiwa leswi hanyaka swi hefemula madzana ya tibiliyoni ta tithani ta okisijini hi lembe. Swivumbiwa leswi swi tlhela swi hefemulela ehandle moya wa thyaka lowu vuriwaka khaboni-dayokisayidi. Hambiswiritano, swivumbiwa leswi a swi si tshama swi heta okisijini naswona atimosifiya a yi si tshama yi thyaka yi nga ha tivi ta yona hikwalaho ka gasi leyi vuriwaka khaboni-dayokisayidi. Hikwalahokayini? Yehovha u tlhele a vumba swivumbiwa leswi hanyaka, ku sukela eka misinya leyikulu ku ya eka nkuxu, leswi hefemulaka khaboni-dayokisayidi kutani swi humesa okisijini. Ku vula ntiyiso, ndzhendzheleko wa okisijini wu seketela marito lama nga eka Mintirho 17:24, 25, lama nge: “Xikwembu . . . xi nyika vanhu hinkwavo vutomi ni ku hefemula.”

6. I yini ndzhendzheleko wa mati naswona wu kombisa yini? (Vona ni bokisi leri nge “ Ndzhendzheleko Wa Mati I Nyiko Leyi Humaka Eka Yehovha.”)

⁶ Mati i swi halaki leswi kumekaka laha misaveni hikuva pulanete ya hina yi vekiwe eka mpfhuka lowu faneleke ku suka edyambyini. Loko misava a yi lo tshinela katsongo edyambyini, mati a ma ta va ma vile khale ivi misava yi sala yi ri ribye ro hisa leri nga riki na vutomi. Loko a yo va ekulenyana ni dyambu, mati hinkwawo a ma ta tiya ivi misava yi hundzuka ayisi leyikulu ya xirhendzevutana. Leswi Yehovha a vekeke misava endhawini leyi faneleke, ndzhendzheleko wa mati wu endla leswaku ku va ni vutomi emisaveni. Dyambu ri vavula mati lama nga elwandle ni le henhla ka rivala kutani ma humesa nkahelo lowu endlaka mapapa. Lembe ni lembe, dyambu ri virisa mati ya kwalomu ka 500 000 wa tikhubiki ta tikhilomitara leswaku ma hundzuka mapapa. Mati lawa ma tshama kwalomu ka khume wa masiku ma nga si wa tanihi mpfula kumbe gamboko. Eku heteleleni, mati ma tlhelela elwandle kumbe eswinambyanini kutani ku tlhela ku endleka leswi fanaka nakambe. Ndzhendzheleko lowu wa mati lowu endlaka hi kuma vutomi, wu kombisa leswaku Yehovha u tlharihile naswona u ni matimba.—Yobo 36:27, 28; Ekl. 1:7.

7. Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga swi kombisaka hatona leswaku ha yi tlangela nyiko leyi ku vulavuriwaka hayona eka Pisalema 115:16?

⁷ Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha yi tlangela pulanete ya hina yo xonga ni swilo leswi nga eka yona? (Hlaya Pisalema 115:16.) Hi nga endla tano hi ku anakanyisisa hi swilo leswi Yehovha a swi endleke. Sweswo swi ta hi susumetela ku khensa Yehovha siku ni siku hikwalaho ka swilo leswinene leswi a hi nyikeke swona. Nakambe hi kombisa leswaku ha yi tlangela misava hi ku basisa laha hi tshamaka kona.

8. Hikwalahokayini hi vula leswaku byongo bya hina byi endliwe hi ndlela leyi hlamarisaka?

⁸ Byongo bya munhu byi endliwe hi ndlela leyi hlamarisaka. Byongo bya wena byi sungule ku vumbiwa hi ndlela leyi hlelekeke wa ha ri  embelekweni wa mana wa wena naswona minete yin’wana ni yin’wana a ku tumbuluka tisele ta byongo ta magidi! Valavisisi va vula leswaku byongo bya munhu lonkulu byi na kwalomu ka 100 wa tibiliyoni wa tisele to hlawuleka. Tisele teto leti vumbaka byongo ti tika kwalomu ka 1, 5 wa tikhilogiramu. Xiya swilo swi nga ri swingani swo hlamarisa leswi byongo byi kotaka ku swi endla.

9. I yini lexi kombisaka leswaku vuswikoti byo vulavula i nyiko leyi humaka eka Xikwembu?

⁹ Ndlela leyi hi kotaka ku vulavula hayona ya hlamarisa. Ehleketa hileswi endlekaka loko hi vulavula. Eka rito rin’wana ni rin’wana leri u ri vulaka, byongo bya wena byi fanele byi hlanganisa misiha ya kwalomu ka 100 eririmini, enkolweni, emilon’wini, etinhlayeni ni le xifuveni. Leswaku leswi u swi vulaka swi ta twala kahle, misiha ya wena yi fanele yi fambisana kahle hi ndlela leyi faneleke. Loko swi ta emhakeni ya tindzimi, vulavisisi lebyi endliweke hi 2019, byi kombisa leswaku ricece ra swi kota ku twa leswi vuriwaka hi munhu wo karhi. Vulavisisi lebyi, byi tiyisekisa leswi valavisisi vo tala va swi pfumelaka leswaku hi velekiwa hi ri ni vuswikoti byo twa ni ku dyondza tindzimi. Swi le rivaleni leswaku vuswikoti byo vulavula i nyiko leyi humaka eka Xikwembu.—Eks. 4:11.

10. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha yi tlangela nyiko yo vulavula leyi Xikwembu xi hi nyikeke yona?

¹⁰ Ndlela yin’wana leyi hi nga swi kombisaka hayona leswaku ha yi tlangela nyiko yo vulavula, i ku byela van’wana hi ripfumelo ra hina eka Xikwembu lava lavaka ku tiva xivangelo xo va hi nga pfumeli eka dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo. (Ps. 9:1; 1 Pet. 3:15) Lava pfumelaka eka dyondzo leyi, va nga ringeta ku hi kanganyisa hi tshemba leswaku misava ni swilo leswi nga eka yona swi lo tiendlekela. Bibele ni tinhla tin’wana leti hi buleke hatona eka nhlokomhaka leyi, ti ta hi pfuna hi kota ku yimela Tata wa hina wa le tilweni ni ku hlamusela van’wana xivangelo lexi endlaka hi tiyiseka leswaku Yehovha i Muvumbi wa tilo ni misava.—Ps. 102:25; Esa. 40:25, 26.

11. Hi xihi xivangelo xin’wana lexi endlaka byongo bya hina byi hlamarisa?

¹¹ Ndlela leyi hi kotaka ku tsundzuka swilo hayona ya hlamarisa. Mutsari un’wana u tshame a vula leswaku byongo bya munhu byi nga kota ku tsundzuka rungula leri nga tataka tibuku ta kwalomu ka 20 wa timiliyoni. Kambe sweswi, ku vuriwa leswaku byi nga kota ku tsundzuka rungula ro tlula kwalaho. Hi byihi vuswikoti byo hlawuleka lebyi vanhu va nga na byona?

12. Vuswikoti byo dyondza mahanyelo lamanene byi endla hi nga fani ni swiharhi hi ndlela yihi?

¹² Eka swivumbiwa hinkwaswo swa laha misaveni, i vanhu ntsena lava nga ni vuswikoti byo dyondza mahanyelo lamanene hi ku tsundzuka ni ku ehleketisisa hi swiendlakalo swa khale. Sweswo swi endla hi kota ku dyondza mahanyelo lamanene kutani hi tshika mikhuva yo biha. (1 Kor. 6:9-11; Kol. 3:9, 10) Hi nga kota ku letela ripfalo ra hina leswaku hi ta hambanisa leswinene eka leswo biha. (Hev. 5:14) Hi nga dyondza  ku komba van’wana rirhandzu, ntwelavusiwana ni tintswalo. Hi nga tlhela hi va ni langutelo lerinene hi vululami.

13. Hi ku ya hi Pisalema 77:11, 12, hi fanele hi yi tirhisa njhani nyiko ya hina ya ku tsundzuka?

¹³ Ndlela yin’wana leyi hi nga swi kombisaka hayona leswaku ha yi tlangela nyiko ya ku tsundzuka, i ku tsundzuka ndlela leyi Yehovha a hi pfuneke ni ku hi chavelela hayona enkarhini lowu hundzeke. Leswi swi ta endla hi tiyiseka leswaku u ta hi pfuna ni le nkarhini lowu taka. (Hlaya Pisalema 77:11, 12; 78:4, 7) Nakambe, hi nga endla tano hi ku tsundzuka swilo leswinene leswi van’wana va hi endleleke swona hi tlhela hi khensa. Valavisisi va kume leswaku vanhu lava nga ni moya wo khensa hakanyingi va tshama va tsakile. Hi fanele hi tlhela hi tekelela Yehovha emhakeni ya swilo leswi a hlawulaka ku swi rivala. Hi xikombiso, Yehovha u ni miehleketo leyi hetisekeke kambe loko hi hundzuka, wa hi rivalela a tlhela a rivala hi swihoxo swa hina. (Ps. 25:7; 130:3, 4) U lava hi endla tano na hina loko lava hi dyoheleke va kombela ku rivaleriwa.—Mat. 6:14; Luka 17:3, 4.

14. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha byi tlangela byongo byo hlamarisa lebyi hi nyikiweke byona?

¹⁴ Hi nga kombisa leswaku ha byi tlangela byongo bya hina lebyi hlamarisaka hi ku yisa ku dzuneka eka Loyi a hi nyikeke byona. Van’wana va tirhisa byongo bya vona leswaku ku vuyeriwa vona ntsena, va tivekela milawu ya leswinene ni leswo biha. Leswi hi tumbuluxiweke hi Yehovha, swa twala ku tshemba leswaku milawu yakwe i yinene ngopfu ku tlula leyi hi nga tivekelaka yona. (Rhom. 12:1, 2) Loko hi hanya hi milawu yakwe, hi ta kuma ku rhula evuton’wini. (Esa. 48:17, 18) Nakambe, hi ta hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo hi tlhela hi yisa ku dzuneka eka Muvumbi tlhelo Tata wa hina ni ku n’wi endla a tinyungubyisa hi hina.—Swiv. 27:11.

15. Nyiko ya Bibele yi swi kombisa njhani leswaku Yehovha u rhandza vanhu?

¹⁵ Bibele i nyiko leyi humaka eka Xikwembu. Tata wa hina wa le tilweni u huhutele vavanuna leswaku va tsala Bibele hikuva wa khathala swinene hi vana vakwe va laha misaveni. Hi ku tirhisa Bibele, Yehovha u hlamula swivutiso  swa hina swa nkoka swinene swo tanihi leswi nge: Xana hi huma kwihi? Hi xihi xikongomelo xa vutomi? Xana vumundzuku byi hi khomele yini? Yehovha u lava leswaku vana vakwe va tiva tinhlamulo ta swivutiso leswi, hikwalaho ku sukela khale u susumetele vavanuna leswaku va hundzuluxela Bibele hi tindzimi to tala. Namuntlha, Bibele yi kumeka hi tindzimi to tlula 3 000 yi helerile kumbe xiphemu xo karhi xa yona! Bibele i buku leyi hundzuluxeriweke yi tlhela yi hangalasiwa ku tlula tibuku hinkwato ematin’wini. Swi nga ri na mhaka leswaku va tshama kwihi kumbe va vulavula ririmi rihi, vanhu vo tala va hlaya Bibele hi ririmi ra manana.—Vona bokisi leri nge: “ Bibele Yi Kumeka Ni Hi Tindzimi Ta Xintima.”

16. Hi ku ya hi Matewu 28:19, 20, hi nga swi kombisa njhani leswaku ha yi tlangela Bibele?

¹⁶ Hi nga kombisa leswaku ha yi tlangela Bibele hi ku yi hlaya siku ni siku, hi ku anakanyisisa hi leswi yi swi dyondzisaka ni hi ku tirhisa leswi hi swi dyondzaka. Hi nga tlhela hi endla tano, hi ku tikarhatela ku chumayela vanhu vo tala hilaha hi nga kotaka hakona.—Ps. 1:1-3; Mat. 24:14; hlaya Matewu 28:19, 20.

17. Hi tihi tinyiko leti hi buleke hatona eka nhlokomhaka leyi naswona ku ta buriwa hi yini eka nhlokomhaka leyi landzelaka?

¹⁷ Namuntlha hi bule hi tinyiko leti Xikwembu xi hi nyikeke tona to tanihi kaya ra hina, ku nga misava; byongo bya hina lebyi endliweke hi ndlela yo hlamarisa; ni Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke, ku nga Bibele. Kambe ku ni xuma xin’wana lexi nga vonakiki lexi Yehovha a hi nyikeke xona. Eka nhlokomhaka leyi landzelaka hi ta bula hi xona xuma lexi.