Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 21

Ankasitraha Kadô Namiany Jehovah Anao!

Ankasitraha Kadô Namiany Jehovah Anao!

“Maro ankitin̈y raha nataonao, Jehovah Zan̈aharinaka! Farandraha tsara eky asanao ndreky dinikinao momba zahay.” SAL. 40:5.

HIRA 5 Mahatalanjona ny Asan’Andriamanitra

HO HITA ATO *

1-2. Izikoa Salamo 40:5 dinihin̈y, ino aby raha namiany Jehovah atsika? Ino mahavy atsika mandiniky kadô aby io?

JEHOVAH ten̈a Zan̈ahary tsy matity. Mba iritrireta hely baka! Atsika namiany tany tsara sady miavaka. Atsika koa namiany betro, ary ten̈a maharikian̈a fomba niasany izio. Namiany kadô ten̈a valera koa atsika, tsy ino zen̈y fa Baiboly. Baka amy kadô telo namiany atsika io mahavy atsika misy tany pitrahan̈a, mahay mandiniky ndreky mahavita mikoran̈a aminolo, baka io mahazo valiny fan̈ontanian̈a maventy manahiran̈a jerintsika.—Vakia Salamo 40:5.

2 Handiniky kadô telo aby io atsika amy lahatsoratra ty ato. Fan̈anovantsika zen̈y hahavy atsika hankasitraka Jehovah mare, amy maha Zan̈ahary Pamoron̈o sady be fitiavan̈a izy. Tsy zen̈y fo. Manjary tihan̈ano raha mamparavoravo izy atsika. (Apok. 4:11) Ho vitantsika koa handresy lahatra iro olo aby mino evolision aby io.

MIAVAKA TANY MISY ATSIKA TY

3. Ino ma tsy mampiran̈a tany ty amy planety hafa?

3 Izikoa dinihin̈y fomba niasany Jehovah tany ty, hita be fa ten̈a Zan̈ahary misain̈y izy. (Rom. 1:20; Heb. 3:4) Ankoatrany tany misy atsika ty baka, misy planety hafa koa mikodidin̈y masoandra. Kanefa, efa ambony tany edy ny misy raha ten̈a ilain̈a ndreky mahavelon̈o olombelon̈o.

4. Izikoa fomba niasany Jehovah tany ty koran̈iny, ino ivolan̈ana fa ten̈a Zan̈ahary misain̈y ankitin̈y Jehovah? Hazavà.

4 Mety hampitovisin̈y amy sambo tanintsika ty. Karaha ataony sambo an̈ivondranomasin̈y, feno olo in̈y, misy raha manampahin̈ana mandeha antapitrisany ambony tany. Fa ino raha tsy itovizandro hely? Sambo tsy mahavita mamoron̈o raha ilainolo aminany ao. Karaha ataony oksizainy, hanin̈y, baka io rano. Tara hely, iro an̈atinizio ao koa tsy afaka man̈ary fako ndreky raha malotondro, tsy hahadin̈y ela iro ho velon̈o. Fa akory ndraiky tany? Miavaka izio fotony izy zaraiky fo man̈amboatra oksizainy ndreky hanin̈y, baka io rano ilaintsika, ary raha zen̈y tsy mety lany. Tsy zen̈y fo, maro fako tavela ambony tany ty, kanefa mbala tsara zahan̈a sady mahatamana fo tany ty, ary mbala mety pitrahan̈a. Karakory mampamety zen̈y? Nataony Jehovah mahavita mamadiky raha sasany efa navy nampiasainy tany ty, baka iro raha tsy ilain̈a aby zen̈y hanjary mety hampiasain̈a ndraiky. Tsingerin̈y (na cycle) ikahian̈a izio. Hikoran̈a momba tsingerin̈y aroe atsika ato: Tsingerin̈iny oksizainy baka io tsingerin̈iny rano.

5. Ino ma tsingerin̈iny oksizainy zen̈y? Man̈aporofo ino ma raha zen̈y?

5 Tsingerin̈iny oksizainy. Oksizainy io karazan̈a gazy ilainy raha manampahin̈ana jiaby baka iro ho velon̈o, an̈atinizen̈y atsika olombelon̈o. Izikoa fa natao konty, an̈atiny taon̈o araiky fo, mandilatra antapitrisa taoniny oksizainy ilainy raha manampahin̈ana ambony tany eto. Iro raha manampahin̈ana aby io ndraiky baka io man̈aboaka gazy karbonìky. Ny raha mahagaga, tsy mety lany oksizainy ambony tany eto, baka io tsy feno gazy karbonìky atmosferany tany. Fotony nan̈ino? Fotony Jehovah niasa raha maniry isankarazany. Iro kakazo aby io koa fa baka mitsentsitry gazy karbonìky, iro io man̈aboaka oksizainy. Man̈ano zen̈y aby, rango amy kakazo farany habo firaka aminy algy farany madiniky. Marin̈y ankitin̈y raha volan̈iny Asan’ny Apostoly 17:24, 25 ty: ‘Namiany Zan̈ahary fiain̈ana ndreky fahin̈ana aby olo jiaby.’

6. Ino ma tsingerin̈iny rano zen̈y? Mampianatra atsika ino momba Jehovah ma raha zen̈y? (Zahava “ Jehovah Nan̈ano Tsingerin̈iny Rano.”)

6 Tsingerin̈iny rano: Amy plasiny tsarabe elan̈elan̈a tany ndreky masoandra. Izikoa somary ampan̈aton̈iny masoandra tanintsika ty, ndray hely fo, handevy rano jiaby eto ke tsisy raha ho velon̈o. Fa izikoa tany ty nateky lavidavitry masoandra, ndray hely fo, hanjary mira bolongany laglasy in̈y tanintsika ty. Hita baka amy zen̈y fa amy plasiny tsarabe tany nan̈apitrahany Jehovah tany ty. Baka amy tsingerin̈iny rano mahavy raha manampahin̈ana ho velon̈o. Ino ma tsingerin̈iny rano zen̈y? Manjary enton̈o rano andranomasin̈y ndreky antany hafa izikoa fa azony hafanan̈any masoandra mare be. Isaka taon̈o, rano marobe (kadiriny 500 000 km3) avadikiny masoandra manjary enton̈o. Ke enton̈o aby io amy zay mitambatambatra manjary rondro. Kadiriny folo andra iô rondro aby io midoko amy lan̈itry (atmosfera) baka io latsaka. Na izy manjary mahalen̈y na izy manjary lanezy. Mimpody mivarin̈y andranomasin̈y na antany hafa ndraiky rano in̈y baka io, mimpody ndraiky koa tsingerin̈y. Jehovah nan̈ano raha hisiany tsingerin̈y io, baka misy rano fo ambony tany eto. (Joba 36:27, 28; Mpito. 1:7) Hita baka amy zen̈y fa ten̈a Zan̈ahary misain̈y ndreky mahery ankitin̈y Jehovah!

7. Koran̈iny Salamo 115:16 fa tany ty namiany Jehovah atsika. Akory han̈aboahantsika fa mankasitraka izy atsika?

7 Akory han̈aboahantsika fa mankasitraka Jehovah atsika amy raha jiaby zen̈y? Amy fisaintsain̈ana raha niasainy. (Vakia Salamo 115:16.) Maro tsara loatra raha namiany Jehovah atsika ke manjary man̈iry hisaotra izy fo atsika isanandra vakindran̈ahary. Ravoravo koa atsika fotony namiany tany ty, ke ataontsika madio fo tany pitrahantsika ndreky man̈odidin̈y atsika.

MIAVAKA RAHA VITANY BETRONTSIKA

8. Ino ivolan̈ana fa ten̈a mahalany fan̈ahy fomba niasany Zan̈ahary betrontsika?

8 Ten̈a mahalany fan̈ahy fomba niasany Zan̈ahary betrontsika. Nanomboko niforon̈o izio rango anao tan̈aty kibo. Karaha man̈araka plan efa vita izio, ke mitombo arakaraka zen̈y. Isaka minity, mandeha andrivony aby selily vaovao mitambatra, ke baka amy selily marobe zen̈y nampisy betro. Nerôny (Neurones) ikahian̈a iro selily marobe aby io. Misy manampahaizan̈a pikaroko mivolan̈a fa efa ho folo arivo tapitrisa nerôny amy betronolobe araiky. Kadiriny kilo araiky sy sasany ndraiky poàny selily jiaby io izikoa mitambatra. Mahavita raha miavaka betro io! Hizaha sasany amy zen̈y atsika.

9. Ino mahavy anao resy lahatra fa ten̈a kadô tsara baka amy Zan̈ahary fahaizantsika mivolan̈a?

9 Mahagaga fahaizantsika mivolan̈a! Diniha hely baka: Isaka anao manon̈ono volan̈a araiky, kadiriny 100 iô hozatranao miasa. An̈isanizen̈y hozatrany lela, tenda, son̈y, lakatombazan̈a ndreky tratra. Betro amy zay mikomandy fitsefandro hozatra aby io. Mila mifan̈araka tsarabe fotoan̈a itsefandro hozatra jiaby io, zay vo mazava raha koran̈intsika. Misy tatitry araiky taminy 2019 mivolan̈a fa ndray zazamena efa mahay mianatra volan̈a. Hita baka amy zen̈y fahamarin̈any raha koran̈indro manampahaizan̈a aby io. Iro mivolan̈a fa miaraka atsika vo teraka, efa mahay mandiniky ndreky mianatra mivolan̈a edy. Zay kadô tsara baka amy Zan̈ahary!—Eks. 4:11.

10. Haintsika fa kadô baka amy Jehovah fahaizantsika mivolan̈a. Akory han̈aboahantsika fa mankasitraka izio atsika?

10 Hitantsika tio fa baka amy Jehovah ahaizantsika mivolan̈a. Ke akory an̈aboahantsika fa mankasitraka kadô io atsika? Mety hazavaintsika amindro mino evolison aby io nan̈ino atsika mino fa Zan̈ahary niasa raha jiaby. (Sal. 9:1; 1 Pet. 3:15) Mety hiezaka handresy lahatra atsika iro ke hivolan̈a fa raha jiaby io, na tany zen̈y na raha manampahin̈ana, navinavy ho azy. Kanefa, ho vitantsika fo hiaro Babantsika andan̈itry an̈y io, izikoa atsika mampiasa Baiboly ndreky hevitry sasany hitantsika tato. Izikoa olo io mbala von̈ono hitandren̈y, hazavaintsika aminany raha namparesy lahatra atsika fa Jehovah ankitin̈y niasa lan̈itry ndreky tany.—Sal. 102:25; Isaia 40:25, 26.

11. Ino ma raha ten̈a mampiavaka betrontsika?

11 Ten̈a mahagaga koa fahaizantsika mangala onon̈o raha ndreky mahatsiaro raha. Baka amy fiasany betro mahavy atsika mahatsiaro raha. Nisy manampahaizan̈a araiky nivolan̈a fa mahafeno boky 20 tapitrisa raha mety azony betrontsika io onon̈o. Izikoa fa nandeha fotoan̈a, hita fa mandilatra zen̈y raha tandry an̈atiny betrontsika! Ino aby raha miavaka vitantsika baka amy zen̈y?

12. Ino ma raha tsy mampiran̈a atsika amy biby?

12 Atsika mahavita mangala onon̈o raha fa loso, ke zen̈y mahavy atsika mora mangala fianaran̈a baka amy zen̈y. Amy raha jiaby niasainy Jehovah ambony tany ty, atsika zaraiky fo mahavita zen̈y. Vokany? Afaka man̈ano safidy tsara atsika. Vitantsika koa man̈ova toetsain̈intsika ndreky fomba fiain̈anantsika. (1 Kor. 6:9-11; Kol. 3:9, 10) Ny marin̈y aminany, vitantsika koa mampiofan̈a feony fieritreretan̈antsika, ke manjary haintsika man̈avaka ny tsara ndreky ratsy. (Heb. 5:14) Vitantsika koa mianatra man̈aboaka fitiavan̈a, mahinakinaka olo, man̈ambela hadisovan̈a, baka io mifen̈y han̈ano ny rariny, karaha Jehovah.

13. Izikoa Salamo 77:11, 12 dinihin̈y, tokony hampiasaintsika amy fomba karakory fitadidian̈a namiany Jehovah atsika io?

13 Jehovah koa fa niasa atsika, nataony mahatsiaro na mahazo onon̈o raha atsika. Ke akory han̈aboahantsika fa mankasitraka izy atsika? Man̈ano zen̈y atsika izikoa fa mifen̈y mangala onon̈o fomba nan̈ampiany atsika ndreky nankahirezany atsika. Fan̈anovantsika zen̈y hahavy atsika hatoky tsarabe fa mbala han̈ampy atsika koa izy aminy hoavy. (Vakia Salamo 77:11, 12; 78:4, 7) Ty fomba hafa: Mangala onon̈o raha tsara nataonolo tamintsika, baka io mankasitraka iro tamy raha aby zen̈y. Mivolan̈a iro manampahaizan̈a aby io, fa olo araiky mahay mankasitraka ny ten̈a mahatsiaro sambatra. Karaha ataony Jehovah, ndraikindraiky ilain̈a man̈adin̈a raha sasany. Haintsika fa lavorary Jehovah ke tsisy raha mety ho hadin̈any zen̈y. Fa atsika koa fa man̈ano hadisovan̈a ke mibebaka baka io miova, izy mifidy han̈ambela hadisovan̈antsika ndreky man̈adin̈a zen̈y. (Sal. 25:7; 130:3, 4) Izikoa fa misy olo man̈ano raha mampalahelo fontsika kanefa izy efa nanen̈iny, tiany Jehovah han̈ano karaha nataony koa atsika ke han̈ambela hadisovan̈anolo io.—Mat. 6:14; Lioka 17:3, 4.

Betro io kadô baka amy Jehovah. Mankasitraka izio anao izikoa mampiasa izio han̈amezan̈a voninahitry izy (Zahava fehintsoratra 14) *

14. Kadô ten̈a tsara baka amy Jehovah betro io. Akory han̈aboahanao fa mankasitraka izio anao?

14 Kadô ten̈a tsara baka amy Jehovah betro io. Ho hita fa mankasitraka izio atsika, izikoa izio ampiasaintsika han̈amezan̈a voninahitry Jehovah. Olo sasany tia ten̈a mare ke iro tompiny fo mifidy ino raha hiverindro fa tsara na ratsy. Izikoa atao volan̈a hafa, ampiasaindro amy fomba ratsy betrondro. Kanefa Jehovah niasa atsika, ke tsy maintsy fitsipiky napetrany fo tsara mandilatra nintsika. (Rom. 12:1, 2) Izikoa atsika man̈araka fitsipikinany aby zen̈y, hilamin̈y fiain̈anantsika. (Isaia 48:17, 18) Manjary hazava amintsika fa han̈amia voninahitry Jehovah, Pamoron̈o atsika ndreky Babantsika io, ten̈a antony ivilomantsika.—Ohab. 27:11.

MIAVAKA KOA BAIBOLY

15. Ino ivolan̈ana fa porofony fitiavany Jehovah atsika nan̈amezany Baiboly io?

15 Baiboly io kadô miavaka namiany Jehovah Babantsika atsika. Ten̈a tiany atsika fotony zanany, ke zen̈y nahavy izy nampiasa fan̈ahy masin̈y koa fa nan̈iraka lelahy maromaro hanoratra izio. Mampiasa Baiboly io Jehovah baka atsika tsy ho sahiran̈a mahita valiny fan̈ontanian̈a maventy mampijaly jerintsika. Karaha ataony: Akory ma nampisy atsika? Ino ma antony namoron̈any Zan̈ahary atsika? Ino raha hiboaka aminy hoavy? Tiany Jehovah hahay valiny fan̈ontanian̈a aby io zanany jiaby, ke zen̈y nahavy izy nampiasa olo isankarazany handika Baiboly amy volan̈a marobe. Amy zioty Baiboly efa misy amy volan̈a mandilatra 3 000, izy feno na tapatapany. Izio boky avoadika amy fivolan̈ana farany maro, salakady ten̈a maro manan̈a letrizay. Ankamarozanolo amy donia ty, na baka aia izy na baka aia, na ino volan̈a ampiasainy na ino, samby afaka mamaky Baiboly amy fivolan̈ananany aby.—Zahava “ Fandikan̈a Baiboly amy Volan̈a Sasany an Afriky.”

16. Izikoa dinihin̈y raha koran̈iny Matio 28:19, 20 ao, akory mety han̈aboahantsika fa mankasitraka Jehovah atsika tamy nan̈amezany atsika Baiboly?

16 Hamaky Baiboly isanandra ndreky hisaintsain̈y raha koran̈inizio atsika, izikoa mankasitraka izio. Mifen̈y koa atsika mampifan̈araka raha ataontsika amy raha nianarantsika tao. Mankasitraka izio koa atsika izikoa man̈ambara aminolo farany maro hafatra baka an̈atinizio ao.—Sal. 1:1-3; Mat. 24:14; vakia Matio 28:19, 20.

17. Ino aby kadô namiany Jehovah, ke nikoran̈intsika tato? Ino ndraiky raha hikoran̈intsika amy man̈araka?

17 Nianarantsika tato, fa maro miavaka kadô namiany Jehovah atsika. An̈isanizen̈y: Tany, betro, baka io Baiboly. Sasany amy kadô namiany Jehovah atsika ndraiky tsy hitany maso. Hikoran̈a momba zen̈y lahatsoratra man̈araka.

HIRA 12 Jehovah Tompo, Ilay Avo Indrindra

^ feh. 5 Lahatsoratra ty han̈ampy atsika hankasitraka Jehovah mare, ndreky kadô telo namiany atsika. Maro olo misalasala momba fisiany Zan̈ahary, ke hevitry ho hitantsika ato ten̈a han̈ampy atsika hampisaintsain̈y iro.

^ feh. 64 FAN̈AZAVAN̈A SARY: Ranabavy araiky mianatra teny vahiny, amy zen̈y izy mahavita mampianatra ny marin̈y amy Baiboly ao aminolo mifindra monin̈y amy tany misy izy.