Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 22

Mweshainga’mba Musanta pa bya Buneme Bibula Kumweka

Mweshainga’mba Musanta pa bya Buneme Bibula Kumweka

“[Twajijilai] kulanguluka . . . pa bintu bibula kumweka. Mambo bintu bimweka byo bya pa kakimye kacheche, pakuba bintu bibula kumweka byo bya myaka ne myaka.”—2 KO. 4:18.

LWIMBO 45 Milanguluko ya mu Muchima Wami

BIJI MU UNO MUTWE *

1. Yesu waambile’mba ka pa bya buneme bya mwiulu?

KECHI bya buneme byonse byo twakonsha kumona ne. Kabiji bya buneme byakilamo kuwama kechi bimweka ne. Mu Jashi ja pa Mutumba, Yesu waambile pa bya buneme bya mwiulu byakila pa bya buneme byonse byo twakonsha kwikala nabyo. Kepo anungilepo kino kishinka amba: “Konka kuji nsabo yenu, ne muchima ko ko akekala.” (Mat. 6:19-21) Muchima wetu uketulengela kukeba kwikala na bintu byo twanemeka, nangwa bipotwa na mali avula. Kabiji tubika ‘nsabo mwiulu’ kupichila mu kulenga jizhina jawama, nangwa’mba kutalwa bulongo kwi Lesa. Yesu walumbulwile’mba abino bya buneme kechi bakonsha kwibyonauna nangwa kwibiba ne.

2. (a) Kwesakana na byaamba 2 Kolinda 4:17, 18, Paulo witutundaika kulanguluka pa ka? (b) Tusakwisamba pa ka mu uno mutwe?

2 Mutumwa Paulo witutundaika kutwajijila “kulanguluka . . . pa bintu bibula kumweka.” (Tangai 2 Kolinda 4:17, 18.) Abino bintu bibula kumweka byavwangamo mapesho o tukeyowa mu ntanda ipya ya Lesa. Mu uno mutwe, tusakufunda pa bya buneme bina bibula kumweka byo twakonsha kumwenamo lonka luno, ko kuba’mba bulunda na Lesa, bupe bwa milombelo, bukwasho bwa mupashi wazhila wa Lesa, ne bukwasho bo tutambula kwi Yehoba, Yesu ne bamalaika pa kwingila mwingilo wa kusapwila. Kabiji tusakufunda ne byo twakonsha kumwesha’mba tusanchila Lesa pa bino bya buneme bibula kumweka.

BULUNDA BWETU NE YEHOBA

3. Ñanyi kya buneme kyakila pa bya buneme byonse bibula kumweka, kabiji nanchi kyakonsheka kwikala nakyo nyi?

3 Kya buneme kyakilamo kunema kibula kumweka ke bulunda bwetu ne Yehoba Lesa. (Sala. 25:14) Nanchi kyakonsheka Lesa kulenga bulunda na bantu bambulwa kulumbuluka ne kutwajijila kwikala wazhila nyi? Wakonsha kuba bino mambo kitapisho kya bukuzhi kya kwa Yesu kifumyapo “bundengamambo bwa ba pano pa ntanda.” (Yoa. 1:29) Nangwatu Yesu saka akyangye kufwa, Yehoba wayukile’mba Yesu ukatwajijila kwikala wa kishinka kufika ne ku lufu pa kuba’mba akapulushe bantu. O ene mambo Lesa o aikejile mulunda na bantu bajingako Kilishitu saka akyangye kufwa.—Loma 3:25.

4. Ambaipo banabalume bamo baikele balunda ne Lesa bwina Kilishitu saka bukyangye kutendeka?

4 Langulukai pa banabalume bamo baikele balunda na Lesa bajingako bwina Kilishitu saka bukyangye kutendeka. Abalahama wajinga mwanamulume wamwesheshe lwitabilo lwakosa. Byo papichile myaka kukila pa 1,000 kufuma pafwijile Abalahama, Yehoba wamutelele’mba “mulunda nami.” (Isa. 41:8) Onkao mambo, nangwatu lufu kechi lwakonsha kupwisha bulunda buji pe Yehoba na bantu banji ne. Yehoba kechi ukalubako mulunda nanji aye Abalahama ne. (Luka 20:37, 38) Muntu mukwabo wajinga mulunda ne Lesa ke Yoba. Bamalaika bonse byo bakonkene mwiulu, Yehoba waambile’mba waketekejile bingi Yoba. Waambile’mba Yoba “muntu waoloka kabiji wa kishinka, ungakamwa amiwa Lesa kabiji washikwa bintu byatama.” (Yoba 1:6-8) Kabiji Yehoba waumvwine byepi pe Danyela wamwingijilenga mu bukishinka pa myaka 80 mu ntanda mwajinga bantu bapopwela balesa ba bubela? Pa bimye bisatu, bamalaika babuujile uno mwanamulume amba wajinga “muntu wanemekwa bingi” kwi Lesa. (Da. 9:23; 10:11, 19) Twafwainwa kushiinwa kuba’mba Yehoba ukebesha bingi kusangula balunda banji bafwa.—Yoba 14:15.

Mu ñanyi mashinda amo mo twakonsha kumweshesha lusanchilo pa bya buneme bibula kumweka? (Monai jifuka 5) *

5. Ki ka kikebewa pa kuba’mba twikale balunda ne Yehoba?

5 Bantu banga lelo jino beyowa bulunda ne Yehoba? Bavula bingi. Twayuka kino mambo banabalume, banabakazhi ne baana bavula bingi mwaya ntanda babena kumwesha patoka kuba’mba bakeba kwikala balunda ne Lesa. Bantu “baoloka bo balunda nanji [Yehoba] ba pa muchima.” (Maana 3:32) Buno bulunda bwikalako na mambo a lwitabilo lwabo mu kitapisho kya bukuzhi kya kwa Yesu. Na mambo a kino, Yehoba wibaswisha kwipana abo bene kwi aye ne kubatizhiwa. Inge twauba bino bintu byanema, tukwatankena pamo na biumbi bya bena Kilishitu bepana ne kubatizhiwa babena kwiyowa ‘bulunda bwa pa muchima’ na Mulenga wa bilengwa byonse.

6. Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa bulunda bwetu ne Lesa?

6 Twakonsha kumwesha byepi amba twanemeka bulunda bwetu ne Lesa? Byonka byajinga Abalahama ne Yoba batwajijile kwikala ba kishinka kwi Lesa pa myaka yavula, ne atweba twafwainwa kutwajijila kwikala ba kishinka nangwa kya kuba twaingijila Yehoba pa myaka yavula mu ino ntanda ikote. Byonka byajinga Danyela, ne atweba twafwainwa kunemeka bingi bulunda bwetu ne Lesa kukila byo twanemeka bumi bwetu. (Da. 6:7, 10, 16, 22) Yehoba uketukwasha kuchinchika meseko onse o twakonsha kupitamo ne kutwajijila kwikala na bulunda bwakosa ne aye.—Fili. 4:13.

BUPE BWA MILOMBELO

7. (a) Kwesakana na byaamba Byambo bya Maana 15:8, Yehoba umvwa byepi pa milombelo yetu? (b) Yehoba ukumbula byepi milombelo yetu?

7 Kya buneme kikwabo kibula kumweka ke milombelo. Balunda besamba pa byo balanguluka ne byo bomvwa ku muchima. Nanchi kechi byo byo twafwainwa kubanga na mulunda netu aye Yehoba nenyi? Byo byo kyafwainwa kwikala. Yehoba wisamba ne atweba kupichila mu Mambo anji, kabiji mu Mambo anji, witubuula byo alanguluka ne byo omvwa. Twisamba ne aye mu milombelo ne kumubuula milanguluko yetu ne byo tumvwa. Yehoba umvwa bingi bulongo kuteleka ku milombelo yetu. (Tangai Byambo bya Maana 15:8.) Byo aji mulunda netu witutemwa, Yehoba kechi upelelatu pa kumvwa milombelo yetu ne, bino wiikumbula. Bimye bimo mukumbu kechi ubanda ne. Bino pa bimye bikwabo, twakonsha kutwajijila na kulomba pa kintu kimo. Nangwa byonkabyo, twafwainwa kushiinwa kuba’mba mukumbu ukeya pa kimye kyafwainwa kabiji mu jishinda jawama. Pano bino, mukumbu wa Lesa wakonsha kupusanako na kyo twaketekejilenga. Bimye bimo kechi wakonsha kufumyapo lukatazho ne, bino wakonsha kwitupa maana ne bulume bwa “kuchinchikilamo.”—1 Ko. 10:13.

(Monai jifuka 8) *

8. Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa bupe bwa milombelo?

8 Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa bupe bwanema bingi bwa milombelo? Tumwesha kino kupichila mu kukookela mukambizho wa Yehoba wa kuba’mba “lombainga kimye kyonse.” (1 Tesa. 5:17) Yehoba kechi witukanjikizha kulomba kwi aye ne. Pakuba wanemeka luusa lwetu lwa kwifuukwila bintu kabiji witutundaika kuba’mba “lombainga na mukoyo.” (Loma 12:12) Onkao mambo, twakonsha kumwesha lusanchilo lwetu kupichila mu kulombanga kwi aye bimye byavula pa juba pa juba. Kabiji mu milombelo yetu kechi twafwainwa kulubako kwamba byambo bya kusanta ne kutota Yehoba ne.—Sala. 145:2, 3.

9. Mulongo umo umvwa byepi pa milombelo? Nga anweba mumvwa byepi?

9 Inge twaingijila Yehoba pa myaka yavula ne kwimwena byo akumbula milombelo yetu, tukamusanchilanga bingi pa bupe bwa milombelo. Akilangulukai pa mulongo wa jizhina ja Chris waingila mwingilo wa kimye kyonse pa myaka 47. Waambile’mba: “Neyowa bingi kubuuka lukelokelo ne kulomba kwi Yehoba. Ke kintu kyawama bingi kwisamba ne Yehoba kimye kisama juba ne bintu po bimweka bingi bulongo. Kino kindengela kumusanchila pa bintu byonse byawama byo ampa, kubikapotu ne bupe bwa milombelo. Kabiji bufuku inge nalomba saka nkyangye kulaala, ñumvwa bingi bulongo kulaala saka nji na jiwi ja mu muchima jatoka.”

BUPE BWA MUPASHI WAZHILA

10. Mambo ka o twafwainwa kunemekela mupashi wazhila wa Lesa?

10 Ngovu ya Lesa ingila ke bupe bukwabo bo tubula kumona bo twafwainwa kunemeka. Yesu witutundaika kutwajijila kulomba mupashi wazhila. (Luka 11:9, 13) Yehoba wingijisha mupashi wazhila kwitupa “bulume bwakila bwa bantu.” (2 Ko. 4:7; Byu. 1:8) Na bukwasho bwa mupashi wa Lesa, twakonsha kuchinchika meseko onse o twakonsha kupitamo.

(Monai jifuka 11) *

11. Mupashi wazhila witukwasha byepi?

11 Mupashi wazhila wakonsha kwitukwasha kwingila bulongo mingilo mu jibumba ja Lesa. Mupashi wa Lesa wakonsha kwitukwasha kwingijisha bya bupe byo tuji nabyo ne busendwe bwetu. Kabiji witukwasha kwingila bulongo mingilo yetu ya bwina Kilishitu. Bintu byawama bibena kufuma mu mwingilo wa Lesa bibena kubiwa na mambo a bukwasho bwa mupashi wa Lesa, kechi bulume bwetu ne.

12. Kwesakana na byaamba Salamo 139:23, 24, twakonsha kulomba mupashi wazhila kuba’mba etukwashe kuba ka?

12 Jishinda jikwabo jo twakonsha kumwesheshamo’mba twanemeka mupashi wazhila wa Lesa ke kulomba kuba’mba uno mupashi etukwashe kuyuka milanguluko yatama nangwa bya kusakasaka byakonsha kwiya mu muchima wetu. (Tangai Salamo 139:23, 24.) Inge twalomba buno bukwasho, Yehoba ukengijisha mupashi wanji kwitukwasha kuyuka milanguluko yatama. Kabiji inge twayuka mulanguluko watama nangwa bya kusakasaka, twafwainwa kulomba mupashi wa Lesa kuba’mba etupe bulume bwa kushinda yeo mulanguluko watama. Onkao mambo, tukamwesha’mba tukebesha kuchinuzhuka byonse byakonsha kulengela Yehoba kuleka kwitukwasha na mupashi wanji wazhila.—Efi. 4:30.

13. Ki ka kyakonsha kwitukwasha kutwajijila kusanta pa mupashi wazhila?

13 Twakonsha kutwajijila kusanta pa mupashi wazhila inge saka tulanguluka pa uno mupashi byo abena kuba mu ano moba. Yesu saka akyangye kuya mwiulu, wabuujile baana banji ba bwanga amba: “Mukatambula bulume kimye mupashi wazhila kyo akemwikijila, kabiji mukekala bakamonyi bami . . . monse mwapela ntanda.” (Byu. 1:8) Kino kyo kibena kumweka ano moba. Na bukwasho bwa mupashi wazhila, bapopweshi ba Yehoba kukila pa 8 milyoni ne kichika bebakonkanya kufuma monse mwapela ntanda. Kabiji tubena kwiyowa paladisa wa ku mupashi mambo mupashi wa Lesa witukwasha kwikala na byubilo byawama bingi nabiji butemwe, lusekelo, mutende, butekanye, lusa, buwame, lwitabilo, kukooka muchima ne kwikanya. Abino byubilo byo “bipangwa bya mupashi.” (Nga. 5:22, 23) Kine, mupashi wazhila ke bupe bwanema bingi.

BUKWASHO BWA LUBAJI LWA MWIULU LWA JIBUMBA JA LESA MU MWINGILO

14. Bañanyi bo tubula kumona betukwasha mu mwingilo wa kusapwila?

14 Tuji na kya buneme kikwabo kibula kumweka, ko kuba’mba ‘kwingijila pamo’ ne Yehoba ne lubaji lwa mwiulu lwa jibumba janji. (2 Ko. 6:1) Tuba bino inge tubena kwingila mwingilo wa kusapwila. Paulo waambile pe aye mwine ne bakwabo bengila uno mwingilo amba: “Twi ba mwingilo umo ne Lesa.” (1 Ko. 3:9) Inge twaingilako mwingilo wa kusapwila, ne atweba twikala ba mwingilo umo ne Yesu. Vulukai kuba’mba byo akambizhe baana banji ba bwanga “kufunjisha bantu ba mu bisaka byonse bya bantu kwikala ke baana . . . ba bwanga,” Yesu waambile’mba: “Nji nenu.” (Mat. 28:19, 20) Nga bamalaika? Tusanta bingi pa kuyuka’mba bamalaika betutangijila pa kusapwila “mambo awama a myaka ne myaka . . . ku bekala pa ntanda.”—Lum. 14:6.

15. Ambai kyamwekele kyanembwa mu Baibolo kimwesha mwingilo wanema wingila Yehoba mu mwingilo wetu wa kusapwila.

15 Bukwasho bo tutambula kufuma mwiulu bwitukwasha kuba ka? Byo tubyala nkunwa ya byambo bya Bufumu, nkunwa imo iponena pa michima yawama kabiji ikoma. (Mat. 13:18, 23) Ñanyi ulengela kuba’mba ino nkunwa ya bukine ikome ne kupanga bipangwa? Yesu walumbulwile’mba kafwako wakonsha kwikala mwananji wa bwanga ne, kanatu ‘Shanji wamukokela ko aji.’ (Yoa. 6:44) Baibolo waambapo kimo kyamwekele kimwesha kino kishinka. Vulukai kimye Paulo kyo asapwijile ku jibumba ja banabakazhi bajinga kwapela muzhi wa Filipai. Monai Baibolo byo aamba pa mwanamukazhi umo pe abo wa jizhina ja Lidiya amba: “Yehoba wamushinkwile muchima kuba’mba omvwishe bintu byaambilenga Paulo.” (Byu. 16:13-15) Byonkatu byajinga Lidiya, Yehoba ukoka bantu bavula bingi.

16. Ñanyi wafwainwa kutambula munema inge kya kuba mu mwingilo wetu wa kusapwila mwafuma byawama?

16 Ñanyi wafwainwa kutambula munema inge kya kuba mu mwingilo wetu wa kusapwila mwafuma byawama? Paulo wakumbwile buno bwipuzho byo anembele bino byambo ku kipwilo kya bena Kolinda amba: “Amiwa nabyajile, Apolosa watekezhe, bino Lesa ye wiikomeshenga, pa kuba’mba awa ubyala nangwa awa utekezha abule kutotwa, kana Lesa yenka wiikomesha.” (1 Ko. 3:6, 7) Byonka byaubile Paulo, ne atweba twafwainwa kupananga munema kwi Yehoba pa byawama bifuma mu mwingilo wetu wa kusapwila.

17. Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa ‘kwingijila pamo’ ne Lesa, Kilishitu, ne bamalaika?

17 Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa ‘kwingijila pamo’ ne Lesa, Kilishitu, ne bamalaika? Twakonsha kuba bino kupichila mu kwibikako kusapwila mambo awama ku bantu. Kuji mashinda avula bingi o twakonsha kubilamo bino, nabiji kusapwila ku mvula bantu “ne ku nzubo ku nzubo.” (Byu. 20:20) Kabiji bavula beyowa kusapwila busapwishi bwa kushukilwa. Inge bamonañana na muntu ye babula kuyuka, bamwimuna na lusekelo ne kweseka kwisamba nanji. Inge uno muntu naye waswa kwisamba nanji, balula mwisambo ne kutendeka kwamba pa byambo bya Bufumu.

(Monai jifuka 18) *

18-19. (a) Tutekezha byepi nkunwa ya bukine? (b) Ambai kyamwekele kimwesha Yehoba byo akwashishe muntu umo wafunjilenga Baibolo.

18 Byo tuji “ba mwingilo umo ne Lesa,” kechi twafwainwa kupelelatu pa kubyala kunwa ya bukine ne, bino twafwainwa ne kwiitekezha. Inge muntu wamwesha’mba ukeba kuyukilapo byavula, twafwainwa kubwelako na kwisamba nanji nangwa kubuula musapwishi mukwabo kuya na kwisamba na uno muntu pa kuba’mba akatendeke kumufunjisha Baibolo. Tusangalala bingi inge twamona Yehoba byo abena kukwasha muntu ye tufunjisha Baibolo kupimpula milanguluko ne byubilo byanji.

19 Akilangulukai pa byaubile ba Raphalalani bajinga bañanga ba lubuko mu kyalo kya South Africa. Batemenwe bintu byo bafunjilenga mu Baibolo. Bino kibakatezhe bingi kuswa byo batangile mu Mambo a Lesa byakanya kwisamba na bantu bafwa. (Mpitu. 18:10-12) Bino mu kuya kwa kimye, baswishishe Lesa kupimpula milanguluko yabo. Balekele buñanga nangwa kya kuba mo mo bamwenanga bya mu bwikalo. Ba Raphalalani luno baji na myaka 60 kabiji baambile’mba: “Nsanchila bingi Bakamonyi ba kwa Yehoba pa kunkwasha mu mashinda avula, nabiji kunkwasha kutaana nkito. Ne kyakilamo kunema, nsanchila Yehoba pa kunkwasha kupimpula bwikalo bwami kya kuba luno nabatizhiwa ne kwikala Kamonyi wa Yehoba kabiji ngya na kusapwila mambo awama.”

20. Mwafuukulapo kutwajijila kuba byepi?

20 Mu uno mutwe, twisamba pa bya buneme bina bibula kumweka na meso. Kya buneme kyakila pa byonse ke kwikala balunda ne Yehoba. Inge twaikala balunda ne Yehoba, twakonsha kwisamba nanji mu milombelo, kutambula bukwasho bwa mupashi wanji wazhila, ne kwingijila pamo ne aye ne lubaji lwa mwiulu lwa jibumba janji. Twayai tutwajijile kusanta pa bino bya buneme bibula kumweka. Kabiji kange tuleke kusanchila Yehoba pa kwikala mulunda netu wawama ne.

LWIMBO 145 Lesa Walaya Kuleta Paladisa

^ jifu. 5 Mu mutwe wafumako, twisambile pa bya buneme bitupa Lesa byo tumona na meso. Uno mutwe usakwamba pa bya buneme byo tubula kumona ne byo twakonsha kumwesha’mba tusanta pa bino bintu. Kabiji usakwitukwasha kusanchila Mwine witupa bino bya buneme, aye Yehoba Lesa.

^ jifu. 58 KULUMBULULA BIPIKICHALA: (1) Nyenga byo abena kwiyowa kumona bilengwa bya Yehoba, ubena kulanguluka pa bulunda bwanji ne Yehoba.

^ jifu. 60 KULUMBULULA BIPIKICHALA: (2) Uno yenka nyenga walomba kwi Yehoba kuba’mba amukwashe kusapwila.

^ jifu. 62 KULUMBULULA BIPIKICHALA: (3) Mupashi wazhila wakwasha nyenga kushinda moyo ne kusapwila byambo bya Bufumu mu busapwishi bwa kushukilwa.

^ jifu. 64 KULUMBULULA BIPIKICHALA: (4) Nyenga ubena kufunjisha Baibolo ku muntu ye asapwijile mu busapwishi bwa kushukilwa. Nyenga ubena kwingila mwingilo wa kusapwila ne kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga na bukwasho bwa bamalaika.