1. Le Yesu wānenene bika pa byabulēme bya momwa mūlu?

KETUBWANYAPO kumona byabulēme byonso. Kadi byabulēme bikatampe kebimwekangapo. Mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu, Yesu wātelele’mo byabulēme bya momwa mūlu bya mvubu bininge kutabuka bintu bya ku ngitu. Kupwa wābweja’ko buno bubine bwa amba: “Kokwa kudi kyabulēme kyobe, ne mutyima obe mwine ukekala konka.” (Mat. 6:19-21) Mutyima wetu uketutonona tulondelonde bintu byotusenswe nansha byotumwene na mvubu bininge. Twibīkilanga “byabulēme . . . momwa mūlu” na kwilongela dijina diyampe ku meso a Leza. Yesu wāshintulwile amba bino byabulēme kebibwanyapo koneka nansha kwibwa.

2. (a) Mungya 2 Bene Kodinda 4:17, 18, le Polo witusoñanya tulonge bika? (b) Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

² Mutumibwa Polo witusoñanya tubambile “meso sō ku bintu byampikwa kumweka.” (Tanga 2 Kodinda 4:17, 18.) Bino bintu byampikwa kumweka i byabulēme mubadilwa madyese otukeselwa mu ntanda mipya ya Leza. Mu kino kishinte tusa kwisambila pa byabulēme biná byampikwa kumweka byotubwanya kumwena’mo tamba’nka pano: bulunda na Leza, kyabuntu kya milombelo, bukwashi bwa mushipiditu ujila wa Leza, ne bukwashi bwa momwa mūlu botutambula mu busapudi. Kadi tusa ne kwisambila pa muswelo otubwanya kufwija’ko pa bino byabulēme byampikwa kumweka.

3. Le kyabulēme kikatakata kyampikwa kumweka i kyabulēme’ka, ne twabwenye kwikala nakyo namani?

³ Kyabulēme kikatakata kyampikwa kumweka i bulunda na Yehova Leza. (Ñim. 25:14) Le bibwanika namani Leza apwane na bantu ba bubi koku wikele nyeke ujila? Ubwanya kupwana  nabo mwanda kitapwa kya kinkūlwa kya Yesu i kitalule “bubi bwa ino ntanda” bwa muzo wa muntu. (Yoa. 1:29) Yehova wādi uyukile kala’mba mpango yandi ya kuleta Umpandiji wa muzo wa muntu keyadipo ya kutunya. O mwanda Leza wāpwene na bantu bāikele’ko Kidishitu kafwile.​—Loma 3:25.

4. Leta bimfwa bimobimo bya bana-balume bāpwene na Leza Kidishitu kaile.

⁴ Tulangulukilei pa bana-balume bāpwene na Leza Kidishitu kaile. Abalahama i muntu wālombwele lwitabijo lukatampe. Myaka 1 000 ne kupita pa kupwa kwa Abalahama kufwa, Yehova wāmwityile bu “mulunda nami.” (Isa. 41:8) Nanshi, nansha ke lufu lwine kelukokejapo kusansanya Yehova na balunda nandi. Abalahama i mūmi mu luté lwa Yehova. (Luka 20:37, 38) Kimfwa kikwabo i kya Yoba. Kumeso kwa kukongakanya bamwikeulu momwa mūlu, Yehova wēsambīle na kikulupiji padi Yoba. Yehova wāmwityile bu “muntu moloke swā kadi mululame, utyinanga Leza ne kunyema bibi.” (Yoba 1:6-8) Le Yehova wādi umwene Danyele namani, mwine wāmwingidile na kikōkeji mu ntanda ya bajentaila kintu kya myaka 80? Bamwikeulu bākulupije misunsa isatu uno mwana-mulume mununu amba, i “mulēme bininge” kudi Leza. (Dan. 9:23; 10:11, 19) Tubwanya kukulupila’mba Yehova utengēle difuku dyasaka kusangula balunda nandi basenswe bafwile.​—Yoba 14:15.

5. Le i bika byotufwaninwe kulonga pa kupwana na Yehova?

⁵ Le i bantu banga bampikwa kubwaninina bapwene na Yehova dyalelo? Kudi bantu midiyo ne midiyo. Tubayuka kino mwanda bana-balume bavule, bana-bakaji, ne bana ntanda yonso balombolanga kupityila ku mwiendelejo wabo amba bapwene na Leza. Yehova “upwananga bulunda bwa pa mutyima na bantu boloke swā.” (Nki. 3:32) Upwananga nabo pa mwanda wa lwitabijo lobadi nalo mu kitapwa kya kinkūlwa kya Yesu. Kupityila ku kino kitapwa, Yehova witukwashanga na buswe twipāne kwadi ne kubatyijibwa. Kitatyi kyotulonga bino bintu bya mvubu, twiluñanga ku midiyo ne midiyo ya bene Kidishitu bepāne kadi babatyijibwe, bene ‘bapwene bininge’ na Muntu mukatakata mūlu ne pano panshi!

6. Le tubwanya kufwija’ko namani pa kipwano kyotupwene na Leza?

⁶ Le tukalombola namani amba tumwene na mvubu kipwano kyotupwene na Leza? Pamo bwa Abalahama ne Yoba, bantu bādi bakōkele nyeke Leza mu myaka katwa ne kupita, tufwaninwe kwikala nyeke na kikōkeji, nansha shi ketudi bengidile Yehova namani mu ino ngikadilo minunu. Pamo bwa Danyele, tufwaninwe kumona amba kipwano kyotupwene na Leza kidi na mvubu bininge kutabuka ne būmi bwetu. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Na bukwashi bwa Yehova, tubwanya kūminina makambakano onso otwikonda nao ne kuningija kipwano kyetu na Leza.​—Fid. 4:13.

7. (a) Mungya Nkindi 15:8, le Yehova wiivwananga namani pa milombelo yetu? (b) Le Yehova ulondololanga namani milombelo yetu?

⁷ Kyabulēme kikwabo kyampikwa kumweka i milombelo. Balunda bapwene bininge belombolanga milangwe ne mwine mobeivwanina. Le ye mobikadile ne na kipwano kyetu na Yehova? En-en! Yehova wisambanga netu kupityila ku Kinenwa kyandi, kadi witusapwilanga’mo milangwe yandi ne mwine mwawiivwanina. Twisambanga nandi mu milombelo, kadi tubwanya kumulombola milangwe idi mu mutyima wetu ne mwine motwiivwanina. Yehova usangelanga kwivwana milombelo yetu. (Tanga Nkindi 15:8.) Byadi  mulunda wa buswe, Yehova wivwananga milombelo yetu ne kwiilondolola. Kyaba kimo, ulondololanga bukidibukidi. Kyaba kikwabo nakyo tubwanya kulomba’nka kulomba pa mwanda kampanda. Inoko, tubwanya kukulupila’mba uketulondolola pa kitatyi kifwaninwe kadi mu muswelo muyampe. Na bubine, Leza ubwanya kulondolola mu muswelo mwishile na motwadi tulangila. Kimfwa, pa kyaba kya kwitutalula ditompo, ubwanya kwitupa tunangu ne bukomo bwa “kūminina ditompo’dya.”​—1 Ko. 10:13.

8. Le i muswelo’ka otubwanya kufwija’ko pa kyabuntu kya milombelo?

⁸ Le i muswelo’ka otubwanya kufwija’ko pa kino kyabuntu kilēme kya milombelo? Muswelo umo bidi i kwivwana madingi a Leza a amba, “lombelai kitatyi kyonso.” (1 Ts. 5:17) Yehova ketuningilangapo kulombela. Ino ulēmekele bwanapabo bwetu ne kwituzenza ‘tutakamane mu milombelo.’ (Loma 12:12) Nanshi tubwanya kufwija’ko na kulombela kyaba ne kyaba difuku ne difuku. Na bubine, tufwaninwe kufwija’ko Yehova ne kumutendela mu milombelo yetu.​—Ñim. 145:2, 3.

9. Le tutu umo wiivwananga namani pa milombelo, ne nobe wiivwananga namani pa milombelo?

⁹ Shi twingidile Yehova kitatyi kilampe ne kwimwena muswelo walondolola milombelo yetu, tukekala na mutyima wa kumufwija’ko bininge pa kyabuntu kya milombelo. Tala kimfwa kya tutu Chris waingile mu mwingilo wa kitatyi kyonso myaka 47. Unena’mba, “nadi mbūka lubanga bininge kenombe Yehova. Nadi neivwana biyampe kwisamba na Yehova pakitambatamba dyuba! Kino kinengejanga mufwije’ko pa byabuntu byandi byonso, kubadila’mo ne dyese dya kulombela. Ino shi napu kulombela ku kyolwa, ndalanga musangale kadi na mutyima wa mundamunda utōka.”

10. Mwanda waka tufwaninwe kumona na mvubu mushipiditu ujila wa Leza?

¹⁰ Bukomo bwa Leza bwingila i kyabuntu kikwabo kyampikwa kumweka kyotufwaninwe  kumona na mvubu. Yesu wētusoñenye tulombe’nka kulomba mushipiditu ujila. (Luka 11:9, 13) Kupityila ku mushipiditu wandi, Yehova witupanga bukomo, enka ne “bukomo butabukile bwikalanga na bantu.” (2 Ko. 4:7; Bil. 1:8) Na bukwashi bwa mushipiditu wa Leza, tubwanya kūminina ditompo dyo-dyonso dibwanya kwitutana.

11. Le mushipiditu ujila witukwashanga muswelo’ka?

¹¹ Mushipiditu ujila ubwanya kwitukwasha twingile mwingilo wa Leza. Mushipiditu wa Leza ubwanya kulumbulula bwino bwetu. Witukwashanga tuvuije mingilo ya bwine Kidishitu. Ketufwaninwepo kwitumbika pa bintu biyampe bilupuka ku bukomo botulonga, ino tufwaninwe kutumbija Leza witukwasha na mushipiditu wandi.

12. Mungya Ñimbo ya Mitōto 139:23, 24, le tubwanya kulomba mushipiditu ujila witukwashe tulonge bika?

¹² Muswelo mukwabo wa kulombola’mba tumwene mushipiditu ujila wa Leza na mvubu i kumulomba’o witukwashe tujingulule milangwe mibi nansha bya kusakasaka bidi mu mutyima wetu. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 139:23, 24.) Shi tumulomba uno muswelo, Yehova uketukwasha kupityila ku mushipiditu wandi tuyuke milangwe mibi nansha bya kusakasaka byetu. Kadi shi tubajingulula milangwe mibi nansha bya kusakasaka byetu, tufwaninwe kulomba mushipiditu wa Leza witupe bukomo bwa kukomena ino milangwe nansha bya kusakasaka. Nabya tukalombola’mba twibasumininwe kuleka kulonga kintu kyo-kyonso kikalengeja Yehova aleke kwitukwasha na mushipiditu wandi ujila.​—Ef. 4:30.

13. Le i muswelo’ka otubwanya kufwija’ko bininge pa mushipiditu ujila?

¹³ Tubwanya kufwija’ko bininge pa mushipiditu ujila na kulangulukila pa byobya bilonga mushipiditu mu ano etu mafuku. Kumeso kwa Yesu kwenda mūlu, wālombwele bandi bana ba bwanga’mba: “Mukatambula bukomo pakāya mushipiditu ujila pomudi, kadi mukekala bami batumoni . . . ne kulakula kwine kwa ntanda.”  (Bil. 1:8) Bino binenwa bifikidilanga dyalelo. Na bukwashi bwa mushipiditu ujila, kintu kya batōtyi ba Yehova midiyo mwānda ne kipindi batambile pano pa ntanda ponso i bakongakanibwe pamo. Kadi tudi mu paladisa ya ku mushipiditu mwanda mushipiditu wa Leza witukwashanga tutamije ngikadila miyampe pamo bwa buswe, nsangaji, ndoe, kitūkijetyima, kanye, buyampe, lwitabijo, kutalala, ne kwīfula. Ino ngikadila yo ibundile “kipa kya mushipiditu.” (Ngt. 5:22, 23) Bine, mushipiditu ujila i kyabuntu kilēme!

14. Le potudi mu busapudi, tukwashibwanga namani mu muswelo wampikwa kumweka?

¹⁴ Tudi na kyabulēme kyampikwa kumweka kya ‘kwingila pamo’ na Yehova ne kipindi kya momwa mūlu kya bulongolodi bwandi. (2 Ko. 6:1) Tuloñanga namino kitatyi kyonso kyotwingila mwingilo wa kulonga bana ba bwanga. Polo wānenene pa mwanda wandi ne boba bonso bengila uno mwingilo amba: “Twi bengidi bengila pamo na Leza.” (1 Ko. 3:9) Kitatyi kyotwingila mwingilo wa bwine Kidishitu, twingilanga pamo ne na Yesu. Vuluka’mba Yesu pa kupwa kusoñanya balondi bandi bakalonge “bana ba bwanga mu bantu ba ku mizo yonso,” wānenene amba: “Ami ngidi nenu.” (Mat. 28:19, 20) Le bamwikeulu nabo? Bine, tudi na dyese dya kuludikwa na bamwikeulu potusapula “myanda miyampe ya nyeke . . . [ku] boba bekele pano pa ntanda”!​—Kus. 14:6.

15. Leta kimfwa kya mu Bible kilombola’mba Yehova witukwashanga mu busapudi.

¹⁵ Le i bika byotulonga na bukwashi bwa momwa mūlu? Kitatyi kyotukuna nkunwa ya musapu wa Bulopwe, imo iponenanga mu mityima miyampe yatama. (Mat. 13:18, 23) Le i ani utamijanga ino nkunwa ya bubine, kupwa yapa bipa? Yesu wāshintulwile amba i kutupu muntu nansha umo ubwanya kwikala mulondi wandi pampikwa “Tata . . . amukoke.” (Yoa. 6:44) Bible uleta kimfwa kimwekelēle mu uno mwanda. Vuluka pāsapwidile Polo kibumbo kya bana-bakaji panja pa kibundi kya Fidipai. Bible wisambila’ko pa mwana-mukaji umo wa dijina dya bu Didya amba: “Yehova nandi wamushitula mutyima wandi bikatampe amba ate mutyima ku byadi binena Polo.” (Bil. 16:13-15) Pamo bwa Didya, bantu bakwabo midiyo ne midiyo i bakokwe na Yehova.

16. Le i ani otufwaninwe kutumbija pa bintu byotwimwena mu busapudi?

¹⁶ Le i ani ufwaninwe kutumbijibwa pa bintu biyampe byotwimwena mu busapudi? Polo wālondolwele kino kipangujo kitatyi kyaālembēle kipwilo kya mu Kodinda amba: “Ami nakunine, Apolosa nandi wasangila, ino Leza ye wadi utamija’byo, nanshi yewa ukuna kadipo na mwanda ne yewa usangila mwine, ino i Leza utamija’byo.” (1 Ko. 3:6, 7) Pamo bwa Polo, tufwaninwe kutumbija Yehova pa byonso byotulonga mu busapudi.

17. Le i muswelo’ka otukafwija’ko pa mwanda wa ‘kwingila pamo’ na Leza, Kidishitu, ne bamwikeulu?

¹⁷ Le tukafwija’ko namani pa dyese dya ‘kwingila pamo’ na Leza, Kidishitu, ne bamwikeulu? Tubwanya kufwija’ko na kukimba na bukankamane mikenga ya kusapwila bakwetu myanda miyampe. Kudi miswelo mivule ya kwibasapwila, kimfwa kusapula “ku meso a bantu bonso ne ku njibo ne njibo.” (Bil. 20:20) Kadi bantu bavule basapulanga bya kiponka na ponka. Shi abatana muntu okebayukilepo, bamwimunanga bya bulunda ne kulonga bukomo bwa kwisamba nandi. Shi muntu’wa  usangedile mīsambo, bashilulanga kumusapwila na bunwa musapu wa Bulopwe.

18-19. (a) Le tusangilanga nkunwa ya bubine namani? (b) Tela mwanda mumweke ulombola muswelo obakweshe mwifundi umo wa Bible kudi Yehova.

¹⁸ Byotudi “bengidi bengila pamo na Leza,” tufwaninwe kukuna nkunwa ya bubine ne kwiisangila mema. Shi muntu wasangela musapu, tufwaninwe kulonga bukomo bwa kumujokela nansha kukwata’ko mpangiko mwanda wa muntu mukwabo akamumone ne kushilula kwifunda nandi Bible. Shi muntu waendelela, tusangalanga kitatyi kyotumona muswelo umukwasha Yehova abwanye kwikala mwanā bwanga.

¹⁹ Tulangulukilei pa kimfwa kya Raphalalani, ñanga wa mu Afrika wa Kunshi. Wadi usenswe byawadi wifunda mu Bible. Inoko wekondele na kikoleja kikatampe paatangile byobya binena Kinenwa kya Leza pa mwanda utala kwisamba na bankambo bafwile. (Kup. 18:10-12) Bityebitye, waleka Leza abumbe mulangilo wandi. Mwenda mafuku, waleka bu ñanga, nansha byobyamulombele kujimija kano kandi kaji kadi kamukwasha mu būmi. Raphalalani udi pano na myaka 60 unena’mba: “Mfwijanga’ko Batumoni ba Yehova pa kunkwasha mu miswelo mivule, kimfwa pa kunkwasha nsokole kaji. Nakampata, mfwijanga’ko Yehova waunkweshe numbulule būmi bwami, o mwanda pano nsapulanga kadi ne Kamoni wa Yehova mubatyijibwe.”

20. Le ubasumininwa kulonga bika?

²⁰ Mu kino kishinte tubesambila’mo pa byabulēme biná byampikwa kumweka. Kyabulēme kikatampe kupita byonso i dyese dyotudi nadyo dya kupwana na Yehova. Kupwana nandi kwitukwashanga tumwene mu byabulēme bikwabo byampikwa kumweka, kimfwa kumufwena mu milombelo, kukwashibwa na mushipiditu wandi ujila, ne kutambula bukwashi bwa momwa mūlu potudi mu busapudi. Shi ke pano, tusumininwei kufwija’ko bininge pa bino byabulēme byampikwa kumweka. Kadi ketwakalekai kufwija’ko Yehova pa kino kipwano kilumbuluke kyotupwene nandi.