1. Kumbi Yesu wangukambanji vakukwaskana ndi chuma cha kuchanya?

NDI mphasu zosi cha zakutuliya kwaku Chiuta zo tingaziwona. Mphasu zakuzirwa ukongwa zo Chiuta wakutipaska, ziwoneka cha ndi masu ngidu. Pa Upharazgi wa Paphiri, Yesu wangukamba mphasu zakukhumbika ukongwa zo ziphara chuma. Iyu wangukamba so kuti: “Ko kwe chuma chaku ndiku so kwe mtima waku.” (Mate. 6:19-21) Asani tiwona kuti chinthu chinyaki ntchakukhumbika ukongwa, tifwiyapu kuti tichisaniyi. Tisunga “chuma kuchanya” asani te ndi mbiri yamampha kwaku Chiuta pamwenga asani te nayu pa ubwezi. Yesu wangukamba kuti chuma chenichi chinganangika cha ndipuso ankhungu angaba cha.

2. (a) Mwakukoliyana ndi 2 Akorinto 4:17, 18, kumbi wakutumika Paulo watitipempha kuchitanji? (b) Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

² Wakutumika Paulo watitipempha kuti: ‘Lutirizgani kulereska pa vinthu vambula kuwoneka.’ (Ŵerengani 2 Akorinto 4:17, 18.) Vinthu vambula kuwoneka visazgapu vinthu vosi vamampha vo Chiuta wakutilayizga kuti tazamulonde mu charu chifya. Mu nkhani yinu tisambirengi vinthu vinayi vambula kuwoneka vo tiyanduwa navu pasonu panu. Vinthu vaki ndi ivi: Kuja pa ubwezi ndi Chiuta, pempheru, mzimu waku Chiuta kweniso chovyu cho tilonde kutuliya kuchanya asani tipharazga. Tikambiskanengi so mo tingalongore kuti tiwonga vinthu venivi.

3. Kumbi mphasu yikulu ukongwa yambula kuwoneka ndi niyi, ndipu ntchinthu wuli cho chititiwovya kuti tisaniyi mphasu yeniyi?

³ Mphasu yikulu ukongwa yambula kuwoneka, nkhuja pa ubwezi ndi Yehova Chiuta. (Sumu 25:14) Chinanga kuti Chiuta  waja pa ubwezi ndi ŵanthu ambula kufikapu, kweni walutirizga kuja mutuŵa. Kumbi venivi vichitika wuli? Vichitika chifukwa cha sembi yaku Yesu yo ‘yituzgapu ubudi wa charu.’ (Yoha. 1:29) Yehova wanguziŵiya limu kuti Yesu wazamuja wakugomezgeka mpaka nyifwa kuti wazitaski ŵanthu. Ndichu chifukwa chaki Chiuta wenga pa ubwezi ndi ŵanthu anyaki Khristu wechendafwi.​—Aro. 3:25.

4. Kambani ŵanthu a munyengu yakali wo ŵenga mabwezi ngaku Chiuta.

⁴ Tiyeni tikambiskani ŵanthu anyaki a mu nyengu yakali wo ŵenga pa ubwezi ndi Chiuta. Yumoza mwa ŵanthu ŵenaŵa wenga Abrahamu. Iyu wenga ndi chivwanu chakukho. Pati pajumpha vyaka vakujumpha 1,000 kutuliya po Abrahamu wangufwiya, Yehova wangumudana kuti “mubwezi wangu.” (Yesa. 41:8) Venivi vilongo kuti Yehova wawona ŵanthu kuti mbabwezi ŵaki mbwenu chinanga angafwa. Yehova wawona kuti Abrahamu weche wamoyu. (Luka 20:37, 38) Munthu munyaki yo wenga pa ubwezi ndi Chiuta wenga Yobu. Pa nyengu yo angelu wosi anguwungana pamoza, Yehova wangukamba vakukwaskana ndi Yobu. Iyu wangukamba kuti Yobu wenga “munthu wakunyoloka ndipuso wakugomezgeka, watopa Chiuta kweniso wakhwecha vinthu viheni.” (Jobu 1:6-8) Kumbi Yehova wamuwonanga wuli Daniyeli, yo wangumuteŵete mwakugomezgeka mucharu cho ŵanthu asopanga Yehova cha kwa vyaka pafufupi 80? Kwa maulendu ngatatu angelu angusimikiziya Daniyeli yo wenga wakukota kuti wenga “wakuzirwa ukongwa” kwaku Chiuta. (Danye. 9:23; 10:11, 19) Tikayika cha kuti Yehova wakhumbisiska kuziyuska abwezi ŵaki wo akufwa.​—Jobu 14:15.

5. Kumbi tikhumbika kuchitanji kuti tije mabwezi ngaku Yehova?

⁵ Kumbi mbanthu alinga ambula kufikapu wo ŵe pa ubwezi ndi Yehova mazuŵa nganu? Mbanandi ukongwa. Tikamba viyo, chifukwa chakuti pacharu chapasi pe anthulumi, anthukazi kweniso ŵana wo asintha nkharu yawu kuti aje pa ubwezi ndi Chiuta. Yehova waja “pa ubwezi wakukho ndi munthu wakunyoloka.” (Nthanthi 3:32) Yiwu aja pa ubwezi ndi Chiuta chifukwa agomezga sembi yaku Yesu. Chifukwa cha sembi yeniyi, tingaja mabwezi ngaku Yehova ndipuso tingajipatuliya kwaku iyu ndi kubatizika. Asani tachita venivi, tikoliyana ndi ŵanthu anandi wo akujipatuliya kweniso kubatizika. Ndipu ŵanthu ŵenaŵa ŵe pa ubwezi ndi Munthu mura ukongwa muchilengedu chosi.

6. Kumbi tingalongo wuli kuti ubwezi widu ndi Chiuta ngwakuzirwa?

⁶ Kumbi tingalongo wuli kuti ubwezi widu ndi Chiuta ngwakuzirwa? Abrahamu kweniso Yobu angugomezgeka kwaku Chiuta kwa vyaka vinandi. Nasi titenere kulutirizga kuja akugomezgeka kwaku Chiuta, kwali tateŵete Yehova kwa vyaka vinandi wuli mucharu chiheni ichi. Nge mo ve nge ndi Daniyeli, nasi titenere kuwona kuti ubwezi widu ndi Chiuta ngwakuzirwa ukongwa kuphara umoyu widu. (Danye. 6:7, 10, 16, 22) Yehova watiwovyengi kukunthiyapu mayeseru ngosi ngo tikumana nangu, ndipu tilutirizgengi kuja nayu pa ubwezi.​—Afi. 4:13.

7. (a) Mwakukoliyana ndi Nthanthi 15:8, kumbi Yehova wangawona wuli mapempheru ngidu? (b) Kumbi Yehova wamuka wuli mapempheru ngidu?

⁷ Mphasu yinyaki yambula kuwoneka ndi masu ndi pempheru. Mabwezi ngatanja kukambiskana. Isi nasi tikambiskana ndi Yehova chifukwa chakuti ndi mubwezi widu. Yehova wakambiskana nasi kuziya mu Mazu ngaki ngo ngavumbuwa maŵanaŵanu ngaki. Tikambiskana nayu kuziya mu pempheru  ndipu titimukambiya maŵanaŵanu ngidu kweniso mo tivwiya mumtima mwidu. Yehova wakondwa kuvwisiya mapempheru ngidu. (Ŵerengani Nthanthi 15:8.) Pakuti ndi Mubwezi widu yo watitiyanja, Yehova wavwisiya mapempheru ngidu kweniso wamuka. Nyengu zinyaki wamuka mwaliŵi. Nyengu zinyaki tingapemphera kwa nyengu yitali wechendamuki. Chinanga vingaŵa viyo, tiziŵa kuti wamukengi mbwenu pa nyengu yaki kweniso mu nthowa yakwenere. Nyengu zinyaki Chiuta wangamuka mwakupambana ndi mo isi taŵanaŵaniyanga. Mwakuyeruzgiyapu, mumalu mwakutuzgapu mayeseru ngo tikumana nangu, iyu wangatipaska zeru ndipuso nthazi kuti ‘tikunthiyepu.’​—1 Akori. 10:13.

8. Kumbi tingalongo wuli kuti tiwonga mphasu ya pempheru?

⁸ Kumbi tingalongo wuli kuti tiwonga mphasu yakuzirwa ya pempheru? Tingachita venivi asani tivwiya ulongozgi wakutuliya kwaku Yehova wakuti, “mupempherengi nyengu zosi.” (1 Ate. 5:17) Yehova watitichichizga cha kuti tipempherengi kwaku iyu. Kweni watumbika wanangwa widu ndipu watitipempha kuti “mufwiyengepu kupemphera.” (Aro. 12:12) Tingalongo kuti tiwonga asani tipemphera maulendu nganandi zuŵa lelosi. Asani tipemphera, tingaluwanga cha kuwonga kweniso kuthamika Yehova.​—Sumu 145:2, 3.

9. Kumbi mubali munyaki watiliwona wuli pempheru, nanga yimwi mutiliwona wuli?

⁹ Kuteŵete Yehova kwa nyengu yitali ndipuso kuwona mo wamukiya mapempheru ngidu, vingatiwovya kuti tiwongengi ukongwa mphasu ya pempheru. Chakuyeruzgiyapu ndi mubali Chris yo wachita uteŵeti wa nyengu zosi kwa vyaka 47. Iyu wangukamba kuti: “Nditanja kuyuka mlenjilenji kuti ndipempheri kwaku Yehova. Ndituvwa umampha kulongoro ndi Yehova asani lumwi lituwa lo lichitiska kuti chilengedu chitowengi! Venivi vitindiwovya kuti ndiwongengi mphasu zosi zakutuliya kwaku iyu, kusazgapu pempheru. Asani ndapemphera ndechendagoni, ndigona ndi njuŵi yamampha.”

10. Ntchifukwa wuli titenere kutumbika mzimu wakupaturika?

¹⁰ Mphasu yinyaki yambula kuwoneka ndi masu ngidu ndi mzimu wakupaturika, ndipu titenere kuyitumbika ukongwa. Yesu wangukamba kuti tipemphengi mzimu wakupaturika. (Luka 11:9, 13) Yehova wagwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika kuti watipaski “nthazi yakujumpha yo tituŵa nayu.” (2 Akori. 4:7; Machi. 1:8) Mzimu waku Chiuta ungatiwovya kukunthiyapu mayeseru ngosi ngo tingakumana nangu.

11. Kumbi mzimu wakupaturika ungatiwovya wuli?

¹¹ Mzimu wakupaturika ungatiwovya kuchita uteŵeti wewosi wo tingapaskika mugulu laki. Mzimu waku Chiuta ungatiwovya kuti tisazgiyeku lusu lo tenalu pakuchita uteŵeti. Tiziŵa kuti vosi vo tichita mugulu laku Yehova vitenda umampha chifukwa cha mzimu waki.

12. Mwakukoliyana ndi Sumu 139:23, 24, kumbi mzimu wakupaturika ungatiwovya wuli?

¹² Nthowa yinyaki yo tingalongore kuti titumbika mzimu wakupaturika nkhupemphera kwaku Yehova kuti watiwovyi kuziŵa maŵanaŵanu ngaheni ngo tenangu. (Ŵerengani Sumu 139:23, 24.) Asani tamupempha, Yehova wagwiriskiyengi ntchitu mzimu waki wakupaturika kuti utiwovyi kuziŵa maŵanaŵanu ngidu ngaheni. Ndipu asani taziŵa maŵanaŵanu ngaheni ngo tenangu, tipemphengi mzimu waku Chiuta kuti utipaski nthazi zakukaniya maŵanaŵanu ngenanga. Asani tachita viyo, Yehova wawonengi kuti tikhumba cha kuchita chechosi cho chingachitiska kuti waleki kutiwovya ndi mzimu waki wakupaturika.​—Aefe. 4:30.

13. Kumbi tingalongo wuli kuti tiwonga ukongwa mzimu wakupaturika?

¹³ Tingalongo kuti tiwonga ukongwa mzimu wakupaturika asani tiŵanaŵaniya vo uchita mazuŵa nganu. Yesu wechendaluti kuchanya wangukambiya akusambira ŵaki kuti: “Mwazamulonde nthazi po mzimu wakupaturika wazamukuza paku yimwi ndipu mwazamuja akaboni ŵangu . . . mpaka kukumaliya kwa charu chapasi.” (Machi. 1:8) Venivi ndivu vichitika mazuŵa nganu. Mzimu wakupaturika  wawovya kuti ŵanthu akujumpha 8 miliyoni awunganiskiki pacharu chapasi. Kweniso te akukoliyana chifukwa chakuti mzimu waku Chiuta utitiwovya kulongo mijalidu yamampha nge, chanju, likondwa, chimangu, kuzizipizga, lisungu, umampha, chivwanu, kuzika ndi kujiko. Yeniyi ndi “mijalidu yo mzimu utuzga.” (Aga. 5:22, 23) Mzimu wakupaturika ndi mphasu yakuzirwa ukongwa!

14. Kumbi tiwovyeka wuli asani tipharazga?

¹⁴ Mphasu yinyaki yambula kuwoneka ndi masu yo tenayu ‘nkhugwiriya ntchitu limoza’ ndi Yehova, Yesu kweniso angelu. (2 Akori. 6:1) Tichita venivi asani tipharazga. Paulo wachikamba vaku iyu mweneku kweniso ŵanthu anyaki wo agwiranga ntchitu yeniyi wanguti: “Tigwiriya ntchitu limoza ndi Chiuta.” (1 Akori. 3:9) Asani tipharazga ndikuti nasi tigwiriya ntchitu limoza ndi Yesu. Kumbukani vo Yesu wangulamula akusambira ŵaki. Iyu wangukamba kuti: “Mukasambizengi ŵanthu amitundu yosi kuti aje akusambira ŵangu.” Wangukamba so kuti: “Ndiŵengi namwi.” (Mate. 28:19, 20) Nanga angelu? Tiwonga ukongwa kuti angelu atitilongozga kupharazga “uthenga wamampha wamuyaya . . . ku ŵanthu wo aja pacharu chapasi”!​—Chivu. 14:6.

15. Konkhoskani chakuyeruzgiyapu cha mu Bayibolu cho chilongo kuti Yehova watovya asani tipharazga.

¹⁵ Kumbi tifiska kuchitanji chifukwa chakuwovyeka ndi Yehova, Yesu ndi angelu? Asani tipanda uthenga wa Ufumu, mbewu zinyaki ziwiya mu mitima yamampha ndipu zime. (Mate. 13:18, 23) Kumbi ndiyani yo wachitiska kuti mbewu zauneneska zenizi zime ndipuso kupasa? Yesu wangukamba kuti palivi munthu yo wangaja wakusambira waki kwambula kuti “Ada . . . amuguza.” (Yoha. 6:44) Bayibolu lizumbuwa chakuyeruzgiyapu pa nkhani yeniyi. Kumbukani vo vinguchitika Paulo wati wapharazgiya gulu la anthukazi kubwalu kwa tawuni ya Filipi. Bayibolu likamba vo vinguchitikiya munthukazi munyaki zina laki Lidiya. Lititi: “Yehova wangujula mtima waki kuti wavwisi vo Paulo wakambanga.” (Machi. 16:13-15) Nge mo venge ndi Lidiya, ŵanthu anandi mazuŵa nganu aguzika ndi Yehova.

16. Kumbi ndiyani yo watenere kutumbikika chifukwa chakuti vinthu vititiyende umampha mu uteŵeti?

¹⁶ Kumbi ndiyani yo watitiwovya kuti vinthu vitiyendiyengi umampha mu uteŵeti? Paulo wangumuka fumbu lenili pa nyengu yo wangulemba vakukwaskana ndi mpingu wa ku Korinto. Iyu wangukamba kuti: “Ini ndingupanda, Apolo wangudiriya, kweni Chiuta ndiyu wakuzganga, kuti yo wapanda pamwenga yo wadiriya aleki kuja kanthu, kweni Chiuta yo wakuzga.” (1 Akori. 3:6, 7) Nge Paulo nasi titenere kutumbika Yehova chifukwa chakuti ndiyu watitiwovya kuti vinthu vitiyendiyengi umampha mu uteŵeti.

17. Kumbi tingalongo wuli kuti tiwonga chifukwa chakuti “tigwiriya ntchitu limoza” ndi Chiuta, Khristu kweniso angelu?

¹⁷ Kumbi tingalongo wuli kuti tiwonga chifukwa chakuti “tigwiriya ntchitu limoza” ndi Chiuta, Khristu kweniso angelu? Tingachita venivi asani tifwiyapu kupharazgiya ŵanthu uthenga wamampha. Tingapharazgiya ŵanthu mu nthowa zakupambanapambana. Mwakuyeruzgiyapu, tingapharazga “pakweru kweniso kunyumba ndi nyumba.” (Machi. 20:20) Ndipuso abali ndi azichi anandi apharazga mwamwaŵi. Asani akumana ndi munthu yo aleka kumuziŵa, atimutawuzga mwamasangu ndipu atamba kukambiskana nayu. Asani munthu yo wazomera kukambiskana nayu, asintha nkhani mwakuchenje kuti amupharazgiyi uthenga wamampha wa Ufumu.

18-19. (a) Kumbi tidiriya wuli mbewu zauneneska? (b) Kumbi Yehova wanguwovya wuli munthu yo wasambiranga Bayibolu? Konkhoskani.

 ¹⁸ Pakuti “tigwiriya ntchitu limoza ndi Chiuta” tikhumbika kupanda mbewu zauneneska ndi kuzidiriya. Asani munthu munyaki wakhumbisiska kuziŵa vinandi titesesa kuweriyaku pamwenga tikambiya mubali munyaki kuti wakayambi nayu sambiru la Bayibolu. Tikondwa asani Yehova watovya munthu yo wasambira Bayibolu ndipu wayanduwa ndi vo wasambira.

¹⁹ Tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya Raphalalani wa ku South Africa yo pakwamba wenga ng’anga. Iyu wangukhorwa ndi vo wangusambira mu Bayibolu. Kweni vingumusuzga wati waŵerenga vo mazu ngaku Chiuta ngakamba pa nkhani ya kukambiskana ndi ŵanthu akufwa. (Mara. 18:10-12) Kamana ndi kamana wangwamba kuzomereza kuti Chiuta wawumbi maŵanaŵanu ngaki. Mukuluta kwa nyengu wanguleka ung’anga chinanga kuti wenuwu ndiwu wamuwovyanga kusaniya vakukhumbika pa umoyu. Raphalalani yo sonu we ndi vyaka 60 wangukamba kuti: “Nditiŵawonga ukongwa Akaboni aku Yehova chifukwa chakundiwovya mu nthowa zakupambanapambana. Cho ndiwonga ukongwa ntchakuti Yehova wandiwovya kusintha umoyu wangu. Mwakuti sonu ndigwiraku ntchitu yakupharazga nge Kaboni waku Yehova.”

20. Kumbi mwasimikiza mtima kuchitanji?

²⁰ Mu nkhani iyi takambiskana mphasu zinayi zambula kuwoneka ndi masu. Mphasu yikulu ukongwa nkhuja pa ubwezi ndi Yehova. Mphasu yeniyi ndiyu yititiwovya kuti tiyanduwengi ndi mphasu zinyaki zambula kuwoneka ndi masu, nge pempheru, mzimu wakupaturika kweniso kuwovyeka ndi Yehova, Yesu ndipuso angelu mu uteŵeti. Mwaviyo, tiyeni tilongongi kuti tiwonga mphasu zambula kuwoneka zenizi. Ndipu nyengu zosi tingalekanga cha kuwonga Yehova chifukwa chakuti ndi Mubwezi widu wamampha ukongwa.