1. Zvini lezvi Jesu a zvi wulileko xungetano hi titshomba ta le tilweni?

A HI TONTLHE titshomba hi zvi kotako ku ti wona. Hi lisine, leti ta lisima nguvhu a ti woneki. Ka Kanelo ya le Citsungeni, Jesu i kumbukile a titshomba ta le tilweni, ti nga tona ta lisima nguvhu a ku hundza a titshomba tontlhe. A tlhela a engeta a wula lisine leli laku: “Laha a tshomba ya wena yi nga kona, ni mbilu ya wena yi tava kwalaho.” (Mat. 6:19-21) Loku hi wona a nchumu wo kari kota wa lisima nguvhu hi kuceka ku zama ku kuma a nchumu lowo. Hi hlengeletelela “titshomba le tilweni” hi ku ti mahela vito gi nene kutani hi ku yima na Nungungulu. Jesu i tlhamusele lezvaku a titshomba leto a ti lovi kutani ku yiviwa.

2. a) Hi kuyelana ni 2 Va Le Korinte 4:17, 18, zvini lezvi Pawule a hi kucako ku veka kupima ka zvona? b) Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi?

² Mupostoli Pawule i hi kuca lezvaku hi ‘veka kupima . . . ka zvilo zvi nga wonekiko’. (Lera 2 Va Le Korinte 4:17, 18.) A zvilo lezvo zvi nga wonekiko zvi patsa a makatekwa lawa hi to ma kuma misaveni yiswa ya Nungungulu. Ka ndzima leyi, hi ta bhula hi mune wa titshomba ti nga wonekiko, leti hi nga vhunekako hi tona zvezvi, ku nga wunghana na Nungungulu, cinyikiwo ca mukhongelo, civhuno ca moya wa ku basa wa Nungungulu, ni civhuno ca le tilweni hi nyikiwako ntirweni wa kuchumayela. Hi ta tlhela hi bhula kambe hi lezvi hi nga kombisako zvona kubonga hi titshomba leto ti nga wonekiko.

3. Cini a tshomba ya hombe yi nga wonekiko niku zvi kotekisa kuyini a ku hi yi kuma?

³ A tshomba ya hombe ka tontlhe yi nga wonekiko wunghana na Jehovha Nungungulu. (Lis. 25:14) Zvi kotekisa kuyini lezvaku Nungungulu a maha wunghana ni vawonhi, kanilezvi a simama a basile hi kumbhelela? Zvi koteka hakuva a hakhelo ya  kutlhatlhisa ya Jesu ‘yi susa a ciwonho ca tiko’. (Joh. 1:29) Jehovha i rangile a zvi tiva lezvaku a kungo gakwe ga ku humesa Muhanyisi wa vanhu gi wa ta tatiseka futsi. Ku nga leci ci mu mahileko a wumba wunghana ni vanhu va hanyileko Jesu na a nga seta misaveni. — Rom. 3:25.

4. Nyika a zvikombiso zva vavanuna va hanyileko Jesu na a nga seta misaveni va vileko vanghana va Nungungulu.

⁴ Wona a zvikombiso zva vavanuna vo kari va hanyileko Jesu na a nga seta misaveni, lava va vileko vanghana va Nungungulu. A mun’we wabye hi Abrahama loyi a kombisileko kukholwa ko tiya. Andzhako ka 1000 wa malembe ni ku hundza Abrahama na a file, Jehovha i no mu vitana ku i “xaka ga mina”. (Isa. 41:8) Hikwalaho, hambu hi kufa a ku zvi koti a ku hambanisa Jehovha ni vanghana vakwe va hombe. Abrahama wa hanya maalakanyweni ya Jehovha. (Luka 20:37, 38) A cin’wani cikombiso hi Joba. Laha a tingilozi tontlhe ti nga tlhangene le tilweni, Jehovha i no wulawula hi Joba na a nga kanakani. I no mu vitana ku wanuna a “mbheleleko kululameni, loyi a chavako Nungungulu, a nyenya kubiha”. (Joba 1:6-8) A cin’wani cikombiso hi Dhaniyeli. Jehovha i wa ti zwisa kuyini hi Dhaniyeli, loyi a mu tireleko hi cipimo ca 80 wa malembe tikweni ga vanhu va nga kala va nga khozeli Jehovha? Hi makhati manharu, a tingilozi ti no tiyisekisa wanuna loyi lezvaku wa ‘randzeka nguvhu’. (Dan. 9:23; 10:11, 19) Hi nga tiyiseka lezvaku Jehovha wa gi donela mari a siku legi a to vhuxa hi gona a vanghana vakwe vo randzeka lava va fileko. — Joba 14:15.

5. Zvini zvi lavekako kasi hiva ni wunghana ga hombe na Jehovha?

⁵ Inyamutlha ku na ni vanhu vo tala nguvhu va nga ni wunghana ga hombe na Jehovha, hambu lezvi va nga kala kumbhelela. Hi tiva lezvo hakuva a misaveni yontlhe ku na ni vavanuna, ni vavasati, ni vanana vo tala, lava va kombako hi mahanyela yabye lezvaku va lava kuva vanghana va Nungungulu. Jehovha “munghana wa valulamileko”. (Mav. 3:32, NM) A wunghana lego gi koteka hi lezvi va kholwako ka hakhelo ya kutlhatlhisa ya Jesu. Hi kota ya hakhelo leyo ya kutlhatlhisa, Jehovha i kombisa wunene hi ku vhumela a ku hi ti nyikela kakwe hi tlhela hi bhabhatiswa. A cikhati hi bako a mazambo lawa ya lisima, hi ti patsa ni maKristu ya talela ga cima ma ti nyikeleko ma tlhela ma bhabhatiswa, lawa ma ti buzako hi “wunghana ga hombe” ni Munhu wa hombe wuakweni gontlhe!

6. Hi nga zvi kombisa kuyini lezvaku ha gi nyika lisima a wunghana ga hina na Nungungulu?

⁶ Hi nga zvi kombisa kuyini lezvaku ha gi nyika lisima a wunghana ga hina na Nungungulu? A ku fana na Abrahama na Joba, lava va simamileko va tsumbekile ka Nungungulu hi malembe yo tala, hinawu hi fanele ku simama hi tsumbekile hambu loku hi tirele Jehovha hi malembe yo tala tikweni legi go biha. A ku fana na Dhaniyeli, hi fanele a ku gi nyika nguvhu a lisima a wunghana ga hina na Nungungulu a ku hundza ni wutomi ga hina. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Hi ku vhuniwa hi Jehovha hi nga zvi kota a ku timisela a zvikarato zvontlhe hi kumanako nazvo hi tlhela hi simama hi hi vanghana vakwe contlhe cikhati. — Filp. 4:13.

7. a) Hi kuya hi Mavingu 15:8, Jehovha i ti zwisa kuyini hi mikhongelo ya hina? b) Jehovha i yi hlamulisa kuyini mikhongelo ya hina?

⁷ A yin’wani tshomba yi nga wonekiko mukhongelo. A vanghana va hombe va randza ku bhulelana lezvi va zvi pimisako ni lezvi va ti zwisako zvona. A wunghana ga hina na Jehovha gonawu gi tshamisile lezvo. Jehovha i wulawula na hina hi ku tirisa Bhibhiliya, niku lomo ka Bhibhiliya i hi byela maalakanyo yakwe ni lezvi a ti zwisako zvona. Hinawu hi mu byela maalakanyo ya hina ni lezvi hi ti zwisako zvona hi ku bhula naye hi mukhongelo. Jehovha  wa tsaka hi ku ingisela mikhongelo ya hina. (Lera Mavingu 15:8.) Kota Munghana wa lirandzo, a nga hi ingiseli basi, kanilezvi i tlhela a hi hlamula. Ka zvikhati zvin’wani i tekela ku hi hlamula. A zvin’wani zvikhati, zvi lava ku hi phindaphinda ku khongela hi mhaka leyo. Hambulezvo, hi nga tiyiseka lezvaku Jehovha i ta hlamula mikhongelo ya hina hi cikhati ci nene ni hi ndlela yi nene. Kunene, a hlamulo wa Nungungulu wu ngava wo hambana ni lezvi hi zvi rindzelako. Hi cikombiso, wutshan’wini ga ku hi susela cikarato, a nga hi nyika wutlhari ni ntamu kasi hi “timisela”. — 1 Kor. 10:13.

8. Hi nga kombisa kuyini a ku bonga a cinyikiwo ca mukhongelo?

⁸ Hi nga kombisa kuyini a ku bonga a cinyikiwo leci ca lisima ca mukhongelo? A yin’we ya tindlela ku ingisa a wusungukati ga Jehovha ga ku ‘khongela hi nga tsiki’. (1 Tes. 5:17) Jehovha a nga hi kurumeti ku maha mukhongelo. Wa ku nyika lisima a kutlhatlheka ka hina ka ku ti hlawulela. Hikwalaho hi nga kombisa a kubonga hi ku maha mukhongelo siku ni siku. A cikhati hi mahako mukhongelo hi fanele ku patsa magezu ya kubonga ni ya ku dzundza Jehovha. — Lis. 145:2, 3.

9. A makabye wokari i ti zwisa kuyini hi mukhongelo, niku wena ke u ti zwisa kuyini?

⁹ Laha hi yako hi tirela Jehovha ni ku wona lezvi a hlamulisako zvona a mikhongelo ya hina, hi fanele ku wu bonga nguvhu a mukhongelo. Wona a cikombiso ca makabye Chris, a nga ni 47 wa malembe ntirweni wa cikhati contlhe. I wula lezvi: “Ndzi xalala nguvhu hi ku vhuka na ga hi mixo ndzi khongela ka Jehovha. Zvi tsakisa nguvhu a ku bhula na Jehovha a cikhati leci a gambo gi humako, a zvilo na zva ha sasekile! Lezvo zvi ndzi kuca ku mu bonga hi zvontlhe a hi nyikako, a ku patsa ni lungelo ga ku maha mukhongelo. Makunu andzhako ka ku maha mukhongelo ni wusiku ndzi etlela a livhalo la mina na li basile.”

10. Hikuyini hi faneleko ku wu nyika lisima a moya wo basa wa Nungungulu?

¹⁰ A cin’wani cinyikiwo ci nga wonekiko leci hi faneleko ku ci nyika lisima i moya wo basa wa  Nungungulu. Jesu i hi kucile a ku simama hi khongela hi kombela a moya wo basa. (Luka 11:9, 13) Hi ku tirisa a moya wakwe wo basa Jehovha i hi nyika a “ntamu wa hombe wo hundza wa munhu”. (2 Kor. 4:7; Miti. 1:8) Hi ku vhuniwa hi moya lowo hi nga zvi kota a ku timisela a zvikarato zvontlhe hi nga kumanako nazvo.

11. A moya wo basa wu nga hi vhunisa kuyini?

¹¹ A moya wo basa wu nga hi vhuna a ku tatisa a zviavelo zva hina ntirweni wa Nungungulu. Wu nga hi vhuna kambe a ku engetela a wutlhari legi hi sinako hi hi nago. Wu nga tlhela wu hi vhuna a ku maha mitiro ya hina kota maKristu. Ha zvi tiva lezvaku a mabhindzu ma nene lawa hi ma kumako ntirweni wa Nungungulu ma koteka ntsena hi ku vhuniwa hi moya wo basa.

12. Hi kuya hi Lisimu 139:23, 24, zvini hi nga zvi khongelelako?

¹² A yin’we ya tindlela ta ku komba lezvaku ha wu nyika lisima a moya wo basa wa Nungungulu ku khongela lezvaku wu hi vhuna ku pola maalakanyo ni mixuvo ya hava lomu timbilwini ta hina. (Lera Lisimu 139:23, 24.) Loku hi khongela hi kombela lezvo, Jehovha a nga hi vhuna hi ku tirisa a moya wakwe wo basa lezvaku hi tiva a maalakanyo ni mixuvo ya hava. Loku hi zvi polile, hi fanele ku kombela a moya wo basa ka Nungungulu kasi wu hi nyika ntamu wa ku ala maalakanyo ni mixuvo leyo ya hava. Loku hi maha lezvo, Jehovha i ta zvi wona lezvaku a hi lavi ku maha ni wihi nchumu wu nga wa ta mu maha a tsika ku hi vhuna hi ku tirisa moya wakwe wo basa. — Efe. 4:30.

13. Hi yihi ndlela ya ku wu nyika nguvhu lisima a moya wo basa?

¹³ Hi nga wu nyika nguvhu lisima a moya wo basa a cikhati leci hi wonako lezvi wu zvi mahako masikwini ya hina. Mahlweni ka ku Jesu a tlakukela tilweni, i byelile a vapizani vakwe aku: “Mu ta nyikiwa ntamu a cikhati leci a moya wo basa wu tota hehla ka n’wina; niku mu tava vakustumunyu va mina . . . kala magemeta-musi ya misava.” (Miti. 1:8) A magezu lawa ma tatiseka hi ndlela yo hlamalisa. Hi ku vhuniwa hi moya wo basa, misaveni yontlhe ku ni cipimo ca 8 500 000 wa vanhu va tlhanganiswako kasi va khozela Jehovha! Hi tlhela hi ti buza hi paradhise ga moya hi lezvi a moya wa  Nungungulu wu hi vhunako kuva ni matshamela ya ma nene yo kota lirandzo, ni kutsaka, ni kurula, ni lihlazva-mbilu, ni wunene, ni kusasa, ni kukholwa, ni kuolova, ni kutikhoma. A matshamela lawa ma maha cipandze ca “mihandzu ya moya”. (Gal. 5:22, 23) Kunene, a moya wo basa cinyikiwo ca lisima!

14. Civhuno muni ci nga wonekiko hi ci kumako a cikhati hi nga kuchumayeleni?

¹⁴ Hi na ni yin’wani tshomba yi nga wonekiko ya ku tira na Jehovha ni cipandze ca hlengeletano yakwe ya le tilweni. (2 Kor. 6:1) Hi tira navo contlhe cikhati hi nga ntirweni wa kuchumayela. Pawule i wulile lezvi xungetano hi yena ni lava a nga tira navo ntirweni lowu: “Hi zvitiri-kulobye na Nungungulu.” (1 Kor. 3:9) A cikhati leci hi mahako a mitiro ya wuKristu hi tira na Jesu. Alakanya ku andzhako ka ku ruma vapizani vakwe lezvaku “va maha vapizani a vanhu va matiko wontlhe”, Jesu i te: “Ndzi na n’wina.” (Mat. 28:19, 20) Ahanti a tingilozi ke? A ho ku bonga hi lezvi a tingilozi ti hi rangelako a cikhati hi huwelelako “mahungu ya ma nene ya pindzukelwa . . . ka lava va hanyako misaveni”! — Kuv. 14:6.

15. Wula cikombiso ca lomu ka Bhibhiliya ci kombako lezvaku Jehovha wa hi vhuna ntirweni wa hina wo chumayela.

¹⁵ Zvini zvi kotekako hi kota ya civhuno ca le tilweni leci hi ci kumako? A cikhati leci hi byalako a timbewu ta mahungu ya Mufumo a tin’wani ti wela ka timbilu ta ti nene ti kula. (Mat. 13:18, 23) Himani a mahako lezvaku a timbewu leto ta lisine ti kula ti tlhela ti pswala mihandzu? Jesu i wulile lezvaku a nga kona a nga mahako mupizani wakwe loku a “nga kokiwi hi Papayi”. (Joh. 6:44) A Bhibhiliya gi hi nyika zvikombiso zvo kongoma zva lezvo. Alakanya a khati legi mupostoli Pawule a nga chumayela a vavasati va nga hi le handle ka dhoropa ga Filipi. Wona lezvi a Bhibhiliya gi wulako xungetano hi mun’we wabye waku hi Lidhiya: “Jehovha i no vhulula mbilu yakwe kasi a zwisisa lezvi Pawule a nga kari a kanela.” (Miti. 16:13-15) A ku fana na Lidhiya, a vanhu va timiliyoni va kokiwa hi Jehovha.

16. Hi mani a faneleko ku dzundziwa loku zvi hi fambela khwatsi ntirweni wa kuchumayela?

¹⁶ Himani a faneleko ku dzundziwa loku hi humelela ntirweni wa kuchumayela? Pawule i hlamulile a ciwutiso leci a cikhati a nga tsala a magezu lawa xungetano hi bandla ga le Korinte: “Mina ndzi no byala, Apolosi a chetela mati, kanilezvi hi Nungungulu a nga milisa a tlhela a kulisa. Hikwalaho, loyi a byalako a hi wa nchumu, hambu loyi a chetelako mati, saseka Nungungulu loyi a milisako ni ku kulisa.” (1 Kor. 3:6, 7) A kufana na Pawule, contlhe cikhati hi humelelako ntirweni wa kuchumayela hi fanele ku nyikela a wudzundzo ka kona ka Jehovha.

17. Hi nga kombisa kuyini a kubonga hi lungelo ga ku tira na Nungungulu, na Kristu, ni tingilozi?

¹⁷ Hi nga kombisa kuyini a kubonga hi lungelo ga ku tira na Nungungulu, na Kristu, ni tingilozi? Hi nga maha lezvo hi ku maha zvontlhe hi zvi kotako kasi hi byela van’wani a mahungu ya ma nene. Ku na ni tindlela to tala ta ku maha lezvo, to kota ku chumayela “kubaseni ni hi muti ni muti”. (Miti. 20:20) Ku ni van’wani vo tala va chumayelako hi citshuketi. Loku va tlhangana ni munhu, va mu losa hi ndlela ya cinghana, va tlhela va zama ku sangula naye bhulo. Loku a munhu loye a hlamula khwatsi, va tekela ku sangula ku wulawula hi mahungu ya Mufumo wa Nungungulu hi ndlela ya cichavo.

18-19. a) Hi cheletelisa kuyini a mati ka timbewu ta lisine? b) Hlawutela a tshango gi kombako lezvi Jehovha a vhunisileko zvona a cigondzani ca Bhibhiliya.

¹⁸ Kota vanhu va tirako na Nungungulu, a hi faneli ku byala timbewu zvi gama kwalaho. Hi fanele ku tlhela hi cheletela mati. Loku a wokari  a kombisa ku tsakela, hi fanele ku maha zvontlhe hi zvi kotako kasi hi mu tlhelela kutani ku maha malulamiselo ya lezvaku a tlhelelwa hi mun’wani kasi a ya zama ku sangula naye a Cigondzo ca Bhibhiliya. Laha a cigondzani ci kulako, hi tsaka nguvhu a cikhati hi wonako lezvi Jehovha a ci vhunisako zvona lezvaku ci cica a maalakanyo ni kutizwa kakwe.

¹⁹ Wona a cikombiso ca makabye wa le Joni waku hi Raphalalani, a nga hi n’anga. I wa zvi tsakela lezvi a nga kari a zvi gondza lomu ka Bhibhiliya. Kanilezvi zvi wa mu karatela nguvhu a ku vhumela lezvi Nungungulu a zvi wulako xungetano hi ku bhula ni vafileko. (Deu. 18:10-12) Hi kutsongwani-kutsongwani, i no vhumela ku Nungungulu a cica maalakanyo yakwe. Hi kufamba ka cikhati i no tsika wun’anga, hambu lezvi gi nga hi wona a ntiro wakwe wa ku ti hanyisa. Zvezvi Raphalalani i na ni 60 wa malembe. I wula lezvi: “Ndza va bonga nguvhu a Vakustumunyu va Jehovha hi ku ndzi khatalela hi matlhelo wontlhe, a ku patsa ni ku ndzi vhuna ku kuma ntiro. A ca hombe ka zvontlhe, ndzi bonga Jehovha hi lezvi a ndzi vhunileko ku cica wutomi ga mina. Zvezvi ndza chumayela kota mun’we wa Vakustumunyu va Jehovha a bhabhatisilweko.”

20. Zvini u ti yimiseleko ku maha?

²⁰ Ka ndzima leyi, hi bhulile hi mune wa titshomba ti nga wonekiko. A ya hombe ka tontlhe i lungelo ga kuva na Jehovha kota Munghana wa hina wa Hombe. A wunghana lego gi hi vhuna a ku ti buza hi tin’wani titshomba, ku nga ku bhula naye hi mukhongelo, ku vhuniwa hi moya wakwe wo basa, ni ku kuma civhuno ca le tilweni hi nyikiwako ntirweni wa kuchumayela. Ngha hi ti yimisela a ku ti bonga nguvhu a titshomba leti ti nga wonekiko. Hi tlhela contlhe cikhati hi bonga Jehovha hi kuva Munghana wa hina wa Hombe wa kuza a hi nyika a titshomba tontlhe leti ti nga wonekiko.