1. Die yen Jesu ta kpahen efe re koko phiyọ odjuvwu?

Ọ DIA okẹ ejobi yen e rhiẹromrẹ-ẹ. Vwọrẹ uyota, okẹ re ma ghanre dede, e rhiẹromrẹ aye-en. Vwẹ Ota ri Jesu vwẹ enu Ugbenu na, ọ tare nẹ okẹ yẹrẹ efe re koko phiyọ odjuvwu ghanre nọ efe re rhiẹromrẹ. Ọ da je ta: “Asan rẹ efe wẹn epha etiyin iroro wẹn je dia.” (Mat. 6:19-21) Avwanre de ni orọnvwọn ghanghanre, kẹ a cha davwẹngba re se vwo vwo. Avwanre koko efe “phihọ obo odjuvwu,” siẹrẹ e de vwo omamọ oyerinkugbe vẹ Ọghẹnẹ. Jesu tare nẹ e che se cho yẹrẹ ghwọrọ efe tiọyena-a.

2. (a) Vwo nene eta rehẹ 2 Kọrẹnt 4:17, 18, die yen Pọl tare nẹ e rhẹro rọyen? (b) Die yen a cha fuẹrẹn vwẹ uyono nana?

² Ọyinkọn Pọl tare nẹ avwanre “rhẹro rẹ . . . obo re jẹ mrẹ.” (Se 2 Kọrẹnt 4:17, 18.) Erọnvwọn nana re jẹ mrẹ na churobọ si ebruphiyọ sansan ra cha riavwerhen rọyen vwẹ akpọ kpokpọ na. Vwẹ uyono nana, a cha fuẹrẹn okẹ ẹne re jẹ mrẹ ra riavwerhen rọyen enẹna, e yehẹ, oyerinkugbe avwanre vẹ Jihova, okẹ rẹ ẹrhovwo, ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon kugbe ihwo ẹwẹn ri biẹcha avwanre vwẹ iruo aghwoghwo na. E ji che yono obo re se vwo dje ọdavwaro phia kpahen okẹ sansan nana.

3. Ọrhọ yen okẹ re jẹ mrẹ rọ ma rho, mavọ yen e se vwo vwo?

³ Okẹ re jẹ mrẹ rọ ma rho yen oyerinkugbe avwanre vẹ Jihova Ọghẹnẹ. (Une 25:14) Mavọ yen Jihova rọ pha fuanfon na sa vwọ dia ugbeyan rẹ irumwemwu? O se ru ọtiọyen kidie izobo rẹ ọtanhirhe ri Jesu na “ghwa imwemwu rẹ akpọ na” no. (Jọn 1:29) Tavwen Jesu ki ghwu, Jihova riẹnre nẹ ọ cha fuevun rhi duvwun ẹdẹ ughwu ro se  vwo sivwin ihworakpọ. Ọnana yen sorọ ihwo ri yerin tavwen Jesu ki ghwu sa vwọ dia ugbeyan rẹ Ọghẹnẹ.—Rom 3:25.

4. Djudje rẹ eshare evo ri yerin tavwen Jesu ke rhe akpọ na re dia ugbeyan rẹ Ọghẹnẹ.

⁴ Roro kpahen eshare evo ri yerin tavwen Jesu ke rhe akpọ na re dia ugbeyan rẹ Ọghẹnẹ. Ebraham ọyen ohwo ro vwo esegbuyota ọgangan. Ikpe re vrẹ 1,000 rẹ Ebraham vwo ghwu nu, Jihova de se “ugbeyan” rọyen. (Aiz. 41:8) Kọyen igbeyan ri Jihova de ghwu dede, ugbeyan na cha sa fa-an. Jihova je nabọ karophiyọ Ebraham. (Luk 20:37, 38) Job ọyen udje ọfa. Jihova reyọ Job vwọ yeyan vwẹ irharo rẹ emakashe rọyen ri kokori vwẹ odjuvwu. O se Job “ohwo ọsoso, ohwo rọ djẹ oshọ rẹ Ọghẹnẹ o de ji sioma nẹ umiovwo.” (Job 1:6-8) Ẹro vọ yen Jihova vwo ni Daniẹl, rọ fuevun ga omarẹ ẹgbukpe 80 vwẹ ohri rẹ egọẹdjọ? Abọ erha soso yen emakashe phiuduphiyọ ọmare nana awọ nẹ Ọghẹnẹ “vwo ẹguọnọ [rọyen] gangan.” (Dan. 9:23; 10:11, 19) O muẹro nẹ Jihova rhẹro rẹ ọke rọ cha vwọ rhọvwọn igbeyan ro vwo ẹguọnọ kpahen ri ghwuru nushi.—Job 14:15.

5. Die yen a guọnọre a vẹ Jihova ke sa dia ugbeyan re kpẹkpẹre?

⁵ Bro ihwo ri jẹgba yen riavwerhen rẹ ugbeyan ọkpẹkpẹkpẹ vẹ Jihova nonẹna? Ayen pha buebun. Avwanre riẹn ọnana kidie eshare, eya vẹ emọ buebun vwẹ akpọeje djephia womarẹ uruemu rayen nẹ ayen guọnọ dia ugbeyan rẹ Ọghẹnẹ. Jihova “ugbeyan rẹ . . . ihwo re djẹ oshọ rọye.” (Une 25:14) Ihwo nana igbeyan ri Jihova kidie ayen vwo esegbuyota kpahen izobo rẹ ọtanhirhe ri Jesu. Fikirẹ izobo ri Jesu na, Jihova rhie uphẹn phiyọ kẹ avwanre nẹ a vwomakpahotọ kẹ, ji bromaphiyame. A da jowọ nana re pha ghanghanre na, kọyen a vwomaba iduduru rẹ Inenikristi re vwomakpahotọ ji bromaphiyame re riavwerhen rẹ uphẹn rẹ ayen vwọ dia “ugbeyan” rẹ Ohwo rọ ma rho kparobọ vwẹ akpọ vẹ odjuvwu!

6. Mavọ yen e se vwo dje ọdavwaro phia kpahen oyerinkugbe avwanre vẹ Ọghẹnẹ?

⁶ Mavọ yen e se vwo djephia nẹ a vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni oyerinkugbe avwanre vẹ Ọghẹnẹ? Kerẹ Ebraham vẹ Job re fuevun kẹ Ọghẹnẹ vwẹ ikpe re vrẹ ujorin ọvo shesheri, ofori a vwọ fuevun kẹ Ọghẹnẹ, o toro obo ro kri te rẹ avwanre ga cha re-e. Kerẹ Daniẹl, e jẹ ẹro re vwo ni oyerinkugbe avwanre vẹ Ọghẹnẹ ghanre vrẹ ọ re vwo ni arhọ rẹ avwanre. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Womarẹ ukẹcha ri Jihova, e se chirakon rẹ edavwini eje re hirharoku, je sẹro rẹ oyerinkugbe avwanre vẹ Jihova.—Fil. 4:13.

7. (a) Vwo nene Isẹ 15:8, die yen Jihova ruẹ kpahen ẹrhovwo avwanre? (b) Mavọ yen Jihova kpahanphiyọ ẹrhovwo avwanre wan?

⁷ Okẹ ọfa re rhiẹromrẹ-ẹ yen ẹrhovwo. Oma vwerhen igbeyan rẹ ayen vwọ ta iroro vẹ ọdavwẹ rayen kẹ ohwohwo. Ọtiọyen oyerinkugbe rẹ avwanre vẹ Jihova je hepha? E! Jihova ta ota kẹ avwanre womarẹ Baibol na, vwevunrẹ Baibol na, o dje iroro vẹ ọdavwẹ rọyen kẹ avwanre. Avwanre ta ota kẹ womarẹ ẹrhovwo, a je sa vuẹ kpahen iroro vẹ ọdavwẹ rẹ avwanre. Oma vwerhen Jihova rọ vwọ kerhọ rẹ ẹrhovwo avwanre. (Se Isẹ 15:8.) Kerẹ Ugbeyan ro vwo ẹguọnọ, ọ dia Jihova de kerhọ rẹ ẹrhovwo avwanre ọvo-o, ọ je kpahanphiyọ ayen. Ọkievo, ọ fobọ kpahanphiyọ ayen. Ọke efa, ọ sa reyọ ọke. Jẹ avwanre se vwo imuẹro nẹ ọ cha  kpahenphiyọ ẹrhovwo na vwẹ ọke ro fori vẹ idjerhe ro me shephiyọ. Vwọrẹ uyota, ẹkpahọnphiyọ rẹ ẹrhovwo na sa fẹnẹ obo re rhẹro rọyen. Kerẹ udje, ukpe ro vwo si ebẹnbẹn re nene muabọ no, ọ sa kẹ avwanre aghwanre vẹ ẹgba re vwo “chiro.”—1 Kọr. 10:13.

8. Mavọ avwanre se vwo dje ọdavwaro phia kpahen okẹ rẹ ẹrhovwo?

⁸ Mavọ avwanre se vwo dje ọdavwaro phia kpahen okẹ rẹ ẹrhovwo rọ pha ghanghanre na? Idjerhe ọvo yen a vwọ kerhọ rẹ uchebro rọ tare nẹ a “nẹ ẹrhovwo kẹdẹ kẹdẹ.” (1 Tẹsa. 5:17) Jihova gba avwanre nẹrhovwo-o. Ukperẹ ọtiọyen, o muọghọ kẹ ugbomọphẹ rẹ avwanre, ji jiro kẹ avwanre nẹ e “gbe ẹdẹ rẹ ẹrhovwo-o.” (Rom 12:12) Kọyen e se dje ọdavwaro phia womarẹ a vwọ nẹrhovwo kọke kọke. E jẹ akpẹvwẹ vẹ ejiro chọrọ avwanre ẹro vwẹ ẹrhovwo avwanre-e.—Une 145:2, 3.

9. Ẹro vọ yen oniọvo ọvo vwo ni ẹrhovwo, kẹ, ẹro vọ yen wo vwo no?

⁹ Avwanre da ga Jihova krẹre je mrẹ obo rọ kpahanphiyọ ẹrhovwo avwanre wan, ọdavwaro avwanre kpahen ẹrhovwo cha ganphiyọ. Ni udje rẹ oniọvo ọshare ọvo re se Chris rọhẹ ẹga ọkieje vwẹ ẹgbukpe 47 re wanre na. Ọ da ta: “Oma vwerhen ovwẹ mi vwo vrẹn edegburhiọke nẹrhovwo rhe Jihova. Ọ ghene vwerhoma mamọ ra vwọ ta ota kẹ Jihova vwẹ ọke rẹ ọnre na da bẹrẹ cha vwẹ irhiọke, ro de lo mu emu eje! Ọnana ko mu vwe vwọ kpẹvwẹ fikirẹ okẹ rọ vwọ kẹ avwanre, ji te okẹ rẹ ẹrhovwo. Vwẹ oba rẹ ẹdẹ vuọvo me da nẹrhovwo nu, ki mi se sherhẹ vẹ ẹwẹn obrorhiẹn rọ fonro.”

10. Diesorọ a vwọ vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ?

¹⁰ Ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ ọyen okẹ ọfa re rhiẹromrẹ-ẹ. Jesu jiriro kẹ avwanre nẹ a rha nẹrhovwo vwọ kẹ ẹwẹn ọfuanfon na. (Luk 11:9, 13) Womarẹ ẹwẹn ọfuanfon na, Jihova kẹ avwanre “ẹgba rọ vrẹ ẹgba.” (2 Kọr. 4:7, NW; Iruo 1:8)  Womarẹ ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon na, avwanre se chirakon rẹ edavwini re hirharokuẹ.

11. Idjerhe vọ yen ẹwẹn ọfuanfon na sa vwọ vwẹ ukẹcha kẹ avwanre?

¹¹ Ẹwẹn ọfuanfon na sa vwẹ ukẹcha kẹ avwanre vwo ruiruo ra vwọ kẹ avwanre vwẹ ẹga rẹ Ọghẹnẹ. O se ru ẹgba vẹ ona rẹ avwanre yovwinphiyọ. Ọ nẹrhẹ a sa wian owian avwanre kerẹ Inenikristi. Avwanre riẹnre nẹ kemu kemu re ru wiẹn vwẹ ẹga Ọghẹnẹ, ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ yen nẹrhẹ e se ruo.

12. Vwo nene Une Rẹ Ejiro 139:23, 24, die yen a sa yare ẹwẹn ọfuanfon na nẹ ọ cha avwanre uko ru?

¹² Idjerhe ọfa re se vwo djephia nẹ a vwẹ ẹro rọ ghanre vwo ni ẹwẹn ọfuanfon na yen a vwọ nẹrhovwo nẹ ọ cha avwanre uko vwọ riẹn iroro vẹ urhurusivwe echọchọ rehẹ ubiudu avwanre. (Se Une Rẹ Ejiro 139:23, 24.) A da nẹrhovwo tiọyena, Jihova sa vwẹ ẹwẹn ọfuanfon na vwọ cha avwanre uko vwọ riẹn iroro vẹ urhurusivwe echọchọ tiọyena. A da mrẹvughe nẹ e vwo iroro yẹrẹ urhurusivwe tiọyena, ofori nẹ a yare ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon na e vwo vwo ẹgba ra vwọ sen ayen. E de ru ọtiọyen, Jihova cha mrẹvughe nẹ avwanre guọnọ ru emu vuọvo rọ cha nẹrhẹ ọ dobọ rẹ ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon rọyen rọ vwọ kẹ avwanre ji-i.—Ẹfe. 4:30.

13. Mavọ yen ọdavwaro avwanre kpahen okẹ rẹ ẹwẹn ọfuanfon na sa vwọ ganphiyọ?

¹³ Ọdavwaro avwanre kpahen ẹwẹn ọfuanfon na sa ganphiyọ siẹrẹ e de roro kpahen oborẹ ẹwẹn na ruẹ vwẹ ọke avwanre na. Tavwen Jesu ki rhivwin kpo odjuvwu, ọ vuẹ idibo rọyen: “Ovwan che vwo ẹgba siẹ rẹ [“ẹwẹn,” NW] ọfuanfon na de bru ovwan rhe nu; ovwan ke cha dia iseri mẹ . . . rhiri re te oba rẹ akpọ na.” (Iruo 1:8) Eta nana ghini ruẹgba nonẹna. Womarẹ ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon na, a rhe mrẹ ihwo re vrẹ oduduru ẹrenren gbẹ ubro ri nẹ ẹbẹre sansan rẹ akpọ na rhe re ga Jihova. Vwọba, avwanre riavwerhen rẹ iparadaisi rẹ ẹwẹn  kidie ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ cha avwanre uko vwo vwo iruemu iyoyovwin kerẹ ẹguọnọ, aghọghọ, ufuoma, ako echiro, ẹse-eruo, uyoyovwin, esegbuyota, dẹndẹn, kugbe omaẹriẹnsuon. Iruemu nana yen “omamọ rẹ [“ẹwẹn,” NW] na.” (Gal. 5:22, 23) Ẹwẹn ọfuanfon na ghini okẹ ọghanghanre!

14. Ukẹcha re rhiẹromrẹ-ẹ vọ yen avwanre vwori ọke re de vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na?

¹⁴ Avwanre vwo okẹ ọfa re rhiẹromrẹ-ẹ rọ dia e vwo nene Jihova vẹ ẹbẹre rẹ ukoko rọyen rọhẹ odjuvwu “ru iruo kuẹgbe.” (2 Kọr. 6:1) A vẹ ayen wian kuẹgbe kọke kọke re de vwobọ vwẹ iruo rẹ odibo egbe na. Pọl da ta kpahen oma rọyen vẹ ihwo ri vwobọ vwẹ iruo na: “Avwanre otu rẹ iruiruo rẹ Ọghẹnẹ.” (1 Kọr. 3:9) A vẹ Jesu je wian kuẹgbe ọke re de vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na. Karophiyọ nẹ ọke rẹ Jesu vwọ vwẹ iji kẹ idibo rọyen nẹ ayen “gbe idibo rẹ ihworakpọ na ejobi” nu, ọ da ta: “Me vẹ ovwan herọ.” (Mat. 28:19, 20, NW) Kẹ, emakashe na vwo? Ọyena ghini ebruphiyọ rode rẹ emakashe na vwo sun avwanre vwo ghwoghwo “iyẹnrẹ esiri ri bẹdẹ na . . . kẹ ayen otu re dia akpọ na”!—Ẹvwọ. 14:6.

15. Djunute udje ri Baibol ọvo ro dje ọghanrovwẹ rẹ obo ri Jihova ruẹ vwẹ iruo aghwoghwo na.

¹⁵ Die yen e ru wiẹn re womarẹ ukẹcha rẹ ihwo rẹ ẹwẹn nana? Avwanre vwọ kọn ibi rẹ Uvie na, evo she phiyọ udu esiri, e me mọ emamọ. (Mat. 13:18, 23) Ono yen nẹrhẹ ibi rẹ uyota na djẹ, je mọ emamọ? Jesu tare nẹ ohwo vuọvo che se bru ọyen rhe-e jokpanẹ “Ọsẹ na . . . siro.” (Jọn 6:44) A mrẹ udje rẹ ọnana vwẹ Baibol na. Karophiyọ ọke rẹ Pọl vwo ghwoghwo ota kẹ ẹko rẹ eya evo vwẹ otafe rẹ orere ri Filipae. Vwo oniso obo ri Baibol na ta kpahen Lidia rọ dia ọvo usun rẹ eya na: “Ọrovwohwo de rhie udu rọye phihọ kẹ eta ri Pọl ta kẹ.” (Iruo 16:13-15) Kerẹ Lidia, Jihova si iduduru rẹ ihwo efa te oma re.

16. Ono yen fo ejiro vwọ kẹ kemu kemu re ru wiẹn vwẹ iruo aghwoghwo na?

¹⁶ Ono yen fo ejiro vwọ kẹ kemu kemu re ru wiẹn vwẹ iruo aghwoghwo na? Pọl kpahenphiyọ onọ yena ro vwo si eta nana rhe ukoko rẹ Kọrẹnt: “Me kọnre, Apolọs ku ame ku, ẹkẹvuọvo Ọghẹnẹ kọye nẹrhẹ ayen djẹ. Ọtiọye na te ọ rọ kọnre vẹ ọ rọ ku ame ku fi emuọvo-o, ẹkẹvuọvo Ọghẹnẹ ọvo rọ nẹrhẹ ọ djẹ na.” (1 Kọr. 3:6, 7) Kerẹ Pọl, e jẹ avwanre vwẹ ujiri rẹ kemu kemu re ru wiẹn vwẹ iruo aghwoghwo na vwọ kẹ Jihova.

17. Mavọ yen e se vwo dje ọdavwaro phia kpahen uphẹn re vwori ra vẹ Ọghẹnẹ, Kristi, kugbe emakashe na vwo “ru iruo kuẹgbe”?

¹⁷ Mavọ yen e se vwo dje ọdavwaro phia kpahen uphẹn re vwori ra vẹ Ọghẹnẹ, Kristi, kugbe emakashe na vwo “ru iruo kuẹgbe”? E se ru ọtiọyen siẹrẹ a da davwẹngba vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na kẹ ihwo efa. Idjerhe buebun herọ re se vwo ru ọnana, kerẹ e vwo ghwoghwo “vwẹ azagba ji nẹ uwevwi kpo uwevwi.” (Iruo 20:20) Ihwo buebun ji ruẹ aghwoghwo ri kpregede. Ayen da mrẹ ọrhorha, kẹ ayen yenre kerẹ ohwo ro yenre ugbeyan, ayen me je davwẹngba vwo nene ta ota kugbe. Ohwo na da nabọ kpahen ota kẹ ayen, kẹ ayen vwẹ ona wene ota na kpo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na.

18-19. (a) Idjerhe vọ yen e vwo ku ame kuẹ ibi rẹ uyota na? (b) Gbikun rẹ oborerhiẹromrẹ ro dje obo ri Jihova vwẹ ukẹcha kẹ ohwo ọvo ra vwẹ Baibol yono.

¹⁸ Kerẹ “iruiruo rẹ Ọghẹnẹ,” ọ dia ibi rẹ  uyota na ọvo yen avwanre cha kọ-ọn, o ji fo nẹ e ku ame ku ayen. Ohwo de dje omavwerhovwẹn phia, ofori a vwọ davwẹngba rhivwin bro ra, yẹrẹ ru ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ohwo ọfa vwo bro ra vẹ ẹwẹn ra vwọ ton uyono ri Baibol phiyọ. Uyono na vwọ yan obaro na, oma cha vwerhen avwanre siẹrẹ a da mrẹ obo ri Jihova vwẹ ukẹcha kẹ ohwo na vwo wene iroro vẹ uruemu rọyen rere ọ sa vwọ dia odibo.

¹⁹ Roro kpahen udje rẹ Raphalalani rọ dia ọbo vwẹ South Africa. O vwo omavwerhovwẹn kpahen obo ro yonori vwẹ Baibol na. Ẹkẹvuọvo o vwo egbabọse rode ọvo ọke ro vwo se obo ri Baibol na ta kpahen e vwo nene esẹ ride ri ghwure ta ota. (Urhi 18:10-12) Ememerha na, ọ da vwẹ uphẹn kẹ Ọghẹnẹ nẹ o wene iroro rọyen. Ọke vwọ yan obaro, ọ da dobọ rẹ iruo rẹ ọbo-ehworo rọyen na ji, dede nẹ ọyena ọvo yen iruo ro vwori. Raphalalani rọhẹ ẹgbukpe 60 enẹna da ta: “Me kpẹvwẹ Iseri ri Jihova mamọ fikirẹ ukẹcha sansan rẹ ayen vwọ kẹ vwẹ. Jihova kọyen me ma kpẹvwẹ rọ vwọ cha vwẹ uko vwo wene akpeyeren mẹ rere mi se vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na kerẹ ọvo usun rẹ Iseri rọyen ri bromaphiyame re.”

20. Die yen wo brorhiẹn wo vwo ru?

²⁰ Vwẹ uyono nana, avwanre ta ota kpahen okẹ ẹne re rhiẹromrẹ-ẹ. Ọ rọ ma rho usun rayen yen uphẹn ra vẹ Jihova vwọ dia Ugbeyan re kpẹkpẹre. A vẹ Jihova da dia igbeyan re kpẹkpẹre, kẹ a sa nẹrhovwo rhe, mrẹ ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon rọyen, je mrẹ obicha rẹ ihwo ẹwẹn rehẹ obodjuvwu vwẹ iruo aghwoghwo avwanre. E gbe jẹ avwanre brorhiẹn kokoroko re vwo ru ọdavwaro avwanre ganphiyọ kpahen okẹ sansan nana re rhiẹromrẹ na-a. E jẹ a kpẹvwẹ Jihova ọkieje kidie omamọ rẹ Ugbeyan yen o ruẹ.