Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 25

“Ami Abɔ̄yī Um Géē Tíne Aálá Kú M”

“Ami Abɔ̄yī Um Géē Tíne Aálá Kú M”

“Ami abɔ̄yī um géē tíne aálá kú m klla í leyīkwu uwá mɛ́ɛ̄ á.”—ISÍK. 34:11.

IJÉ ƆMƐ 105 “Ɔwɔicō Wɛ Ihɔtū”

ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A *

1. Ɔdiya nɛ Ujehofa lɛ iyi nu gbla ɛ́nɛ́ nōo gē je amɛ lɛ ɔyi nu a?

ƐPLEEKO ku Ayisaya nɛ ó wɛ ɔcomɛɛbɛ a, Ujehofa da ɔka éyi kahinii: “Ɛ́nɛ́ gē je mlanyī ɔyí nū nōo yɔ ī gwá amɛ̄ kú nū ā glá ā?” Ɔwɔico da ācɛ ɔlɛ nu kahinii: “Ɔ́dāŋ ka aɛ́nɛ́ kōō le mlanyi ayí uwā nááná, ami ā í gáā mlanyī aá ŋ́.” (Ayis. 49:15) Ɔwɔico i gē lɛ iyi nu gbla ɛ́nɛ́ ojigogo ŋ. Amáŋ ipu āhɔ̄ nyā ó ya lɛ a. Ujehofa bi ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya ɔ lɛyikwu ācɛ ɔlɛ nu a, le gbla ɛdɔ ihɔtu olɔfu nɛ ɛ́nɛ́ lɛ lɛ ayi uwa a. Ó kē ya ɛnyā, ohigbu ka ó dɔka ō mafu lɛ ācɛ ɔlɛ nu ɛgɛ nɛ ó yihɔtu uwa nɛɛnɛhi a. Ɔtu gē ya aɛ́nɛ́ alɛwa ɛgɛ nōó gē ya Ujasmin ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi a. Ó kahinii: “Eko nɛ a gē je amɛ lɛ ɔyi uwɔ a, a géē wa i lɛ ɛnɛɛnɛ ɛma mla ɔ nōo géē yɔ ogboogbo ɛcɛ.”

2. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya Ujehofa lɛ, eko duuma nɛ ɔcɛ ɔlɛ nu éyi lɛ abɔ ci ō gáā tɔɔna mla ō gā ōjila ku ujɔ a?

2 Ɔdaŋ ka ɔcɛ duuma nōo gē gba Ujehofa ɛ̄gbā lɛ abɔ ci ō gáā tɔɔna mla ō gā ōjila ku ujɔ, Ujehofa jé. Ɔtu gē biya lɛ Ujehofa nɛɛnɛhi ohigbu ācɛ ɔlɛ nu alɛwa nōo gē lɛ abɔ ci ō gáā tɔɔna mla ō gā ōjila ku ujɔ * ipu ihayi doodu a.

3. Ɔdi nɛ Ujehofa dɔka a?

3 Igbihaajɛ, ayinɛ alɔ alɛwa nōo habɔ ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ta a, gē cigbihi wa ipu ujɔ kpɔ. Alɔ kē i gweeye nɛɛnɛhi, eko duuma néē le ya lɛ a! Ujehofa dɔka ka é cigbhi, ó kē lɛ a mla alɔ duu. (1 Upít. 2:25) Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā ta uwa abɔ a? Gbɔbu ɛɛ ku alɔ cila ohi ku ɔka ɔɔma, ó géē lɔhi ō jé ɔdā nōo ya, nɛ ācɛ ōhī gē habɔ ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ta a.

ƆDIYA NƐ ĀCƐ ŌHĪ GĒ HABƆ Ɛ̄GBĀ Ō GBA KU UJEHOFA TA A?

4. Ɔdi gē ya ācɛ ōhī ohigbu uklɔ néē gē ya a?

4 Ācɛ ōhī cɛ lɛ uklɔ néē yɔ i ya a, kóō kwu piya ɔdā nōo cɛgbá fiyɛ duu ipu oyeeyi ku uwa. Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Uhung * nɛ ó lā ipu éwo ku Asia a kahinii: “N gē bi eko mla ɔfu nɛhi le yuklɔ ɛga uklɔ ku um. N jijeeyi fluflu ŋ. N gbɛla ku ɔdaŋ ku um lɛ ije lɛ nɛɛnɛhi, eko ɔɔma nɛ um gáā ya lɔhi fiyɛ ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a. N gáā gbɔɔ ō yuklɔ awa alɛwa. Ɛnyā ya, um gē gā ōjila ojigogo gɛ ŋ. Igbihaajɛ a, um gáā habɔ ō gā ōjila ku ujɔ ta duudu. Ebilii gē bi aɔdā nōo yɔ ipu ɛcɛ a le ya kóō je ācɛ ɛlá ŋma ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ɛmɛɛma.”

5. Ɔdi nɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi ya lɛyikwu unwalu ɛyɛɛyɛyi nɛ ó má a?

5 Ayinɛ alɔ ōhī lɛ unwalu alɛwa nōo gē cɛ lɛ abɔ hɛ uwa iyē nɛhi. Anne nɛ ó ŋma éwo ku Ubritain a lɛ ayi ɛhɔ. Ó kahnii: “Ɔyi um éyi nɛ um ma a le nyɔnyi ŋma ipu. Igbihaajɛ é kwu ɔyi um nɔnya éyi u taajɛ ŋma ipu ujɔ. Odee klla gbɔɔ ō je unwalu lɛ ɔyi um nɔnyilɔ ɔhá ikpɛyi. Abɔ gáā le hɛ um iyē nɛɛnɛhi, n gáā lɛ abɔ ci ō gā ōjila ku ujɔ mla ō gɛɛcɛ gáā tɔɔna. Igbihaajɛ a, ń ya oduuma ku nu gɛ ŋ.” Ɔtu ku alɔ le mu mla enyinyi lɛyikwu Anne mla apɔlɛ ku nu, mla ācɛ ɔhá nōo gē má ɛdɔ unwalu ɛgɛnyā a!

6. Ɔdiya nɛ ɔcɛ lɔfu habɔ ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ta, ɔdaŋ ka ó bi ɛlā ku Ācɛ Ukólōsi 3:13 le yuklɔ ŋ ma?

6 Ācɛ Ukólōsi 3:13. Ācɛ ōhī nōo gē gba Ujehofa a gē cɔnu ohigbu ɔdā nɛ ɔyinɛ éyi ipu ujɔ ya uwa a. Upɔlu ɔcocɛhɔ a kóō jé ka ó lɛ ekoohi nɛ odee géē ya ku alɔ “lɛ ɛlā lɛ” mla ɔyinɛ alɔ. É lɔfu ya alɔ ɔdā néē cika ō ya alɔ ŋ. Ɔdaŋ ku alɔ i leyi kwɛɛcɛ ŋ, alɔ lɔfu gbɔɔ ō cɔnu nɛhi. Icɔnu kē lɔfu ya ku ɔcɛ kóō habɔ ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ta. Má ɔdā nōo ya Upablo ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo yɔ South America a. Ɔcɛ éyi lɛ ɛkɛmgbɛ ka ba ɔ ka ɔɔ ya ɔdobɔbi éyi. Upablo i kē ya ɔdā ɔɔma ŋ. Amáŋ anyakwɔcɛ ku ujɔ a gbɛla ku Upablo ya ɔdā ɔɔma ɔkwɛyi, anu é lɛ itala ya ɔ a. Ɔdi nɛ Upablo ya a? Ó kahinii: “N kwu cɔnu nɛɛnɛhi, anu um gbɔɔ ō habɔ ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ta ɛmɛɛma a.”

7. Ɔdi lɔfu ya ɔcɛ nɛ ɔtu ku nu gē ŋmo ɔ ɛpɔbi a?

7 Ɔdaŋ ku ɔcɛ lɛ ɔdobɔbi nɛhi éyi ya ŋma igbihi, ɔtu ku nu lɔfu ŋmo ɔ ɛpɔbi gboji ajɛ. Ó géē lɔfu yɔ i ya ɔ bɛɛka Ɔwɔico i gáā yihɔtu nu gboogboo gɛ ŋ. Ɔdaŋ nɛ ó kóō le piyabɔ néē klla le enyinyi mafu lɛ ɔ ɛ, ó lɔfu yɔ i ya ɔ bɛɛka ó gáā lɔhi jɛ, ō wɛ ɔcɛ éyi ku ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico gɛ ŋ. Ó ya ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Ufrancisco lɛ a duu. Ó kahinii: “É lɛ itala ya um ohigbu ku um nyɔ gáā ce ikpo ɔnyā. Eko aflɛyi a, n gē gā ōjila ku ujɔ kpɔ, amáŋ abɔ gáā kwu hɛ um iyē, ó klla gbɔɔ ō ya um bɛɛka um cika jɛ ō wɛ ipu ācɛ ɔlɛ Ujehofa gɛ ŋ. Ɔtu ku um gē ŋmo um ɛpɔbi kpɔ, n kē bi ɔ ipu ɔtu lɔfu lɔfu ku Ujehofa i je ya um ɛhi ɛ ŋ. Igbihaajɛ a, n gáā lɛ abɔ ci ō gáā tɔɔna mla ō gā ōjila ku ujɔ.” Ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya uwɔ lɛ, lɛyikwu ayinɛ alɔ nōo gē má ɛdɔ unwalu nɛ alɔ humayi kɛla lɛyikwu ɔ a? A gē menyinyi uwa a? Ɛ̄nɛ̄ ō cɛgbá fiyɛ duu a wɛ kahinii, ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya Ujehofa lɛyikwu uwa a?

UJEHOFA YIHƆTU ĀCƐ ƆLƐ NU

Ɔcɛ Isrɛlu nōo wɛ ɔcogbaala gē teyi tu ala ku nu nōo bi a lɔɔlɔhi (Má ogwotu ɔmɛ 8-9) *

8. Ujehofa gē je ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā gbɔbu a mlanyi? Lɛ ɔ teyi peee.

8 Ujehofa i gē je ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā gbɔbu, amáŋ nōó gē ya lɛ a eko kpii gɛ ŋ ma mlanyi ŋ. Ó kē mlanyi uklɔ néē ya lɛ ɔ eko ɔɔma ŋ duu. (Uhíb. 6:10) Ayisaya nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a, bi ɛnɛɛnɛ ocabɔ éyi, le mafu ɛgɛ nɛ Ujehofa lɛ ɛlá wu ācɛ ɔlɛ nu lɛ a. Ó kahinii: “Ó géē leyīkwu ācɛ ɔlɛ́ nū bɛ̄ɛka ɛ́gɛ́nɛ̄ ɔ̄cogbāálá gē leyīkwu aálá kú nū ā. Ó gē tú ayí aálá kú nū bá, kllá í kpó uwá ce abɔ̄ kú nū.” (Ayis. 40:11) Ujehofa wɛ Ɔcogbaala Nōo Fiyɛ Duu a. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya ɔ lɛ, ɔdaŋ ku ɔcɛ ɔlɛ nu éyi habɔ ɛ̄gbā ō gba ku nu ta a? Ujisɔsi da alɔ ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya Ujehofa lɛ a, eko nɛ ó da ayikpo ku nu ɔka kahinii: “Ɔdī nɛ̄ aá gbɛlá ka ɔ̄cɛ nōo lɛ alá ofɛhɔ̄ géē yá, ɔ́dāŋ ka éyi kú álá ā le héyībí āa? Ó gáā habɔ̄ ofɛnɛ cigwáhāanɛ ā tá ɛyi ɛfu kóō nyɔ̄ í tíne ɛ̄nɛ̄ o bī ā ŋ́ nɛɛ? Ɔ́dāŋ koó lɛ ɔ́ pīyɛ̄, ɔkwɛ̄yi, n̄ da aá koó géē gwéeyē ohígbū nū fiyɛ ofɛnɛ cigwáhāanɛ nēé héyībī ŋ́ mā ā.”—Umát. 18:12, 13.

9. Ɛgɛnyá nɛ acogbaala olɔhi eko igble a gē leyi kwu aala ku uwa a? (Má ifoto nōo yɔ iyɔbu ku Ɔda Ō Gbaajɛ nyā a.)

9 Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu lɛ Ujehofa gbla ɔcogbaala a? Ohigbu ka ɔcogbaala olɔhi eko igble a gē lɛ ɛlá wu ala ku nu lɔɔlɔhi. Ocabɔ mafu, Udefidi nuunu mla agaba mla ɔgwu, o ya ɛɛ kóō gbo aala ku nu. (1 Usám. 17:34, 35) Ɔcogbaala olɔhi géē jé, ɔdaŋ ku ala ku nu éyi gebi. (Ujɔ́n. 10:3, 14) Ɛdɔ ɔcogbaala ɛgɔɔma géē habɔ aala ku nu ofu ɛnɛ ce igwo ahaanɛ (99) a ta ɛga néē gē ya ɔ a, amāŋ ipu abɔ ku acogbaala ɔhá kéē leyi kwu uwa lɛ ɔ. Cɛɛ ó géē nyɔ gáā tine ɛ̄nɛ̄ ō gebi a. Ujisɔsi bi ɔ̄kā ku ala nōo bi a le nwu alɔ ɛlā ɔkwɛyi nōo cɛgbá nɛhi: “Ó wɛ ɔdā nōo he Ádā um nōo yɔ̄ ɔkpáncō ā ɔtū kú éyi kú ayí ŋɛ̄ŋcɛ́ nēe bá ā kóō le yíífi ŋ́.”—Umát. 18:14.

Ɔcogbaala ɛpleeko ku ācɛ Isrɛlu gē teyi tu ala ku nu nōo bi a lɔɔlɔhi (Má ogwotu ɔmɛ 9)

UJEHOFA GĒ TINE ALA KU NU

10. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Isíkɛ̄lu 34:11-16 a, ɔdi nɛ Ujehofa cokonu ku anuɔ géē ya lɛ aala ku nu nōo bi a?

10 Ujehofa yihɔtu eyeeye ku alɔ, kwu ‘ayípɛ ŋɛ̄ŋcɛ́’ nōo kwu nya ŋma ɔwɛ ō gba ɛ̄gbā ku nu ɛ ma. Ɔwɔico cokonu o bu ipu Isikɛlu, ku anuɔ géē tine aala ku nu nōo bi a, klla ta uwa abɔ kéē gáā lɛ ɛma olɔhi mla ɔ kpɔ. Ó klla ka aɔdā nɛ ó géē ya, o ya ɛɛ kóō ta uwa abɔ a. Ɔdā nɛ ó kē gáā ya a, wɛ ekponu mla ɔdā nɛ ɔcɛ Isrɛlu nōo wɛ ɔcogbaala gē ya ɔdaŋ ku ala ku nu gebi a. (Jé Isíkɛ̄lu 34:11-16.) Aflɛyi, ɔcogbaala a géē tine ala ku nu, ɛnyā kē lɔfu je ɔ eko nɛhi. Ɔdaŋ ka ó lɛ ɔ piyɛ, ó géē bi ɔ wɛ ɛga nɛ aala ohile a ba a. Oŋma ɔɔma a, ɔdaŋ ku ala a lɛ agbe, amāŋ ka ɛmiyɛ yɔ i ŋmo ɔ, ɔcogbaala a géē je otabɔ lɛ ala ɔɔma nɛ abɔ kwu hɛ ɔ iyē ɛ ma ipu ihɔtu. Ó géē teyi tu agbe ku nu, bi ɔ bula iyē, klla je ɔdole lɛ ɔ kóō lé. Anyakwɔcɛ ku ujɔ nōo gē “leyīkwu aálá kú [Ɔwɔico]” ɛgɛ nɛ acogbaala gē ya a, cika ō ya ɔdā ekponu nyā, o ya ɛɛ kéē ta ācɛ nōo nyɛɛ ŋma ipu ujɔ a abɔ. (1 Upít. 5:2, 3) Anyakwɔcɛ ku ujɔ gē nyɔ i tine uwa, gē ta uwa abɔ kéē cigbihi wa ipu ujɔ, klla mafu ihɔtu lɛ uwa, oŋma lɛ ō ta uwa abɔ kéē gáā wɛ aoklobiya mla ancɛnya ku Ujehofa. *

11. Ɔdi nɛ ɔcogbaala olɔhi gē bi ipu ɔtu a?

11 Ɔcogbaala olɔhi gē bi ɔ ipu ɔtu ku ala ku nu lɔfu bi gla. Ɔdaŋ ku ala duuma kéē nyɛɛ ŋma ɛga nɛ aala ohile a ba a, ɔcogbaala a i gáā ya ala a itala ohigbu ɔɔma ŋ. Alɔ leyi yɛ ocabɔ nɛ Ujehofa le taajɛ, eko nɛ ó yɔ i je otabɔ lɛ ācɛ ɔlɛ nu ōhī nōo lɛ abɔ ci ɛ̄gbā ō gba ɔ eko kpii a.

12. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa ya ɛlā mla Ujona a?

12 Ujona nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a ta ō lɛyitaajɛ lɛ ɔ́da nɛ Ujehofa je lɛ ɔ kóō nyɔ gā Uninifɛ a. Naana a, Ujehofa i ta Ujona tonu fiya fiya ŋ. Ujehofa lɛ Ujona hɛta ɛgɛ nɛ ɔcogbaala gē ya a. Ó klla je ɔfu iyē nɛ ó cɛgbá a lɛ ɔ, o ya ɛɛ kóō lɛ uklɔ nɛ ó je lɛ ɔ a ya. (Ujón. 2:7; 3:1, 2) Igbihaajɛ a, Ɔwɔico bi ɔcí éyi le ta Ujona abɔ kóō má ɛgɛ nɛ oyeeyi ku eyeeye ku ācɛ cɛgbá lɛ a. (Ujón. 4:10, 11) Ɔdi nɛ ɛnyā nwu alɔ a? Anyakwɔcɛ ku ujɔ i cika ō je ayinɛ nōó gē nyɔ i tɔɔna mla ō gā ōjila gɛ ŋ ma tonu fiya fiya ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma a, anyakwɔcɛ ku ujɔ cika ō ceyitikwu kéē jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ācɛ ɔɔma ya lɛ a. Ɔdaŋ néē kē le cigbihi wa ɛgiyi Ujehofa igbihaajɛ, anyakwɔcɛ ku ujɔ cika ō bēē mafu ihɔtu klla gē lɛ ɛlá wu uwa gɔbu.

13. Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ɔdā nɛ Ujehofa ya, lɛyikwu ɛlā nɛ ɔcɛ ō ta ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā ɛyi ofu ɛta ce igwo ɛta (73) a ka a?

13 Ó lɛ eko éyi nɛ abɔ le hɛ ɔcɛ nōo ta ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā ɛyi ofu ɛta ce igwo ɛta (73) a iyē. Ó ya ɔ lɛ a, ohigbu ka ó gbɔɔ ō ya ɔ, bɛɛka odee yɔ i nyɔ lɔhi lɛ ācɛ ō bɔbiipu a. Ó gbɔɔ ō gbɛla ɔdaŋ kóō ya ɔdā nɛ Ɔwɔico tine a kóō tiile duuma. (Aíjē 73:12, 13, 16) Ɔdi nɛ Ujehofa ya lɛyikwu ɛlā nyā a? Ujehofa i ŋmo ɔ ɛpɔbi nóó. Ujehofa kóō cɛ kéē lɛ ɛlā ku nu nyā ta ipu Ubáyíbu. Igbihaajɛ a, ó gáā le má ka ō wɛ ɔya ku Ujehofa lɔhi fiyɛ ɔdā duuma ipu ɛcɛ a. (Aíjē 73:23, 24, 26, 28) Ɔdi nɛ ɛnyā nwu alɔ a? Ɔdaŋ ku ɔcɛ duuma gbɔɔ ō lɛ aafu lɛyikwu ɔdaŋ ka ó tiile ō gba Ujehofa ɛ̄gbā, anyakwɔcɛ ku ujɔ kóō hii ŋmo ɔcɛ ɔɔma ɛpɔbi fiya fiya ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma a, anyakwɔcɛ ku ujɔ cika ō ceyitikwu kéē jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó yɔ i kɛla amāŋ ya ɛlā ɔwɛ ɛgɔɔma a. Cɛɛ é bi Ubayibu le ta ɔ abɔ.

14. Ɔdiya nɛ Ɛlayija cɛgbá otabɔ a, ɛgɛnyá nɛ Ujehofa kē ta ɔ abɔ a?

14 Ɛlayija nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a kwinya ku oyeeeyi ŋma ɛgiyi Ujɛsebɛlu nōo wɛ Ɔcanya a. (1 Aɔ́cɛ́ 19:1-3) Ɛlayija gbɛla ka ɔcomɛɛbɛ ku Ujehofa duuma i yɔ gɛ ŋ, ó gbɔɔ ō ya ɔ bɛɛka uklɔ ku nu i kóō tiile duuma ŋ. Abɔ le hɛ Ɛlayija iyē nɛɛnɛhi jaa gbeeko nɛ ó kóō gbɔɔkɔ lɛ Ɔwɔico kóō kwu oyeeyi ku anuɔ u. (1 Aɔ́cɛ́ 19:4, 10) Ikɔkɔ nɛ Ujehofa géē ŋmo Ɛlayija ɛpɔbi a, ó ta ɔ ɔtu kwu ɔtu ka ó yɔ ofoofunu ŋ, ka ó lɔfu lɛ ɔtuce ɔfu ku anuɔ, ka uklɔ klla ba layiii nɛ ó géē ya lɛ ɔ kpɔ. Ujehofa jahɔ ta Ɛlayija ɛmɛɛma, abɔ ó yɔ i ka ɔdā nōo yɔ i junwalu lɛ ɔ ɔtu a, ó klla je uklɔ ɛpɛpɛ lɛ ɔ. (1 Aɔ́cɛ́ 19:11-16, 18) Ɔdi nɛ ɛnyā nwu alɔ a? Ɛjɛɛji alɔ, ofiyɛ duu anyakwɔcɛ ku ujɔ cika ō ya ɛlā mla ācɛ ɔlɛ Ujehofa ɛmɛɛma. Ɔdaŋ ka ɔcɛ ku anuɔ yɔ i cɔnu amāŋ nōó yɔ i ya ɔcɛ ɔɔma bɛɛka Ujehofa i gáā je íne ō biya ku nu ya ɔ ɛhi gla ŋ, anyakwɔcɛ ku ujɔ géē jahɔ tu ɔ lɔɔlɔhi, ɔdaŋ ka ó yɔ i da uwa ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya ɔ lɛ a. Cɛɛ kéē ceyitikwu ta ɔ ɔtu kwu ɔtu ka Ujehofa yihɔtu nu nɛɛnɛhi.

ƐGƐNYÁ NƐ ƆTU CIKA Ō YA ALƆ LƐYIKWU AALA KU UJEHOFA NŌO BI A?

15. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu Ujɔ́ni 6:39 a, ɛgɛnyá nɛ Ujisɔsi gē má aala ku Adā nu a?

15 Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa dɔka ku ɔtu koō ya alɔ lɛyikwu aala ku nu nōo bi a? Alɔ lɔfu nwu ɔɔma ŋma ocabɔ mafu ku Ujisɔsi. Ó jé ka ɛjɛɛji ala ku Ujehofa cɛgbá lɛ Ujehofa nɛɛnɛhi, ohigbu ɔɔma, Ujisɔsi ya ɛjɛɛji ɔdā nɛ ó ya gla, o ya ɛɛ kóō je otabɔ lɛ “aala ku Isrɛlu, nee bi a” kéē cigbihi wa ɛgiyi Ujehofa. (Umát. 15:24; Ulúk. 19:9, 10) Ujisɔsi klla wɛ ɔcogbaala olɔhi, ohigbu ɔɔma, ó ceyitikwu ya ku ala ku Ujehofa duuma kóō hii bi ŋ.—Ujɔ́ni 6:39.

16-17. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu cika ō ya anyakwɔcɛ ku ujɔ lɛ, lɛyikwu ō je otabɔ lɛ ācɛ nōo nyɛɛ ŋma ɔwɛ ō gba ɛ̄gbā ku Ujehofa a? (Má ikpati nōo kahinii:  Ɛgɛ Nɛ Ɔtu Lɔfu Ya Ala Nōo Bi A.”)

16 Upɔlu ɔcocɛhɔ a tu anyakwɔcɛ nōo yɔ ipu ujɔ nōo Ɛfɛsɔsi a ɔtu kwu ɔtu, kéē gbla ocabɔ mafu ku Ujisɔsi ya. Ó da uwa kahinii: “Ālɔ̄ tá ācɛ ogbɛhá abɔ̄ piíí. Aá kē blakwu ɛlā kú Óndú ā, Ujísɔ̄si ɛ́gɛ́nɛ̄ ó kahíníī, “Aɔ́dā olɔhi kóō yɔ̄ lɛ ɔ̄cɛ nōo gē je ā fíyɛ́ ɔ̄cɛ nōo gē mīyɛ ā.” (Ācot. 20:17, 35) Ɛga ku Ubáyíbu ɔɔma mafu ku anyakwɔcɛ ku ujɔ lɛ ɛnɛɛnɛ uklɔ ō leyi kwu ācɛ ɔlɛ Ujehofa á. Usalvador ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ éyi nōo yɔ Uspain a kahinii: “Eko duuma nɛ um gē gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa lɛ ɛlá wu aala ku nu nōo bi a, ó gē lɛ abɔ kwu um ɔtu ka n ya ɔdā duuma nɛ um ya gla, o ya ɛɛ ka n ta uwa abɔ. N jé ku Ujehofa dɔka ku um leyi kwu uwa.”

17 É ta ɛjɛɛji ācɛ néē kɛla lɛyikwu uwa ipu ikpɛyi ɛlā nyā abɔ kéē cigbihi gā ɛgiyi Ujehofa. Babanya, ācɛ alɛwa nōo nyɛɛ ŋma ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a dɔka ō cigbihi lɛ a duu. Ikpɛyi ɛlā nōo gboce ɛnyā géē kɛla fiyɛ, lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya, ku alɔ ta uwa abɔ kéē cigbihi a.

IJÉ ƆMƐ 139 See Yourself When All Is New

^ par. 5 Ɔdiya nɛ ācɛ ōhī nɛ ó humayi gba Ujehofa kpaakpa ŋmiifi ihayi alɛwa ɛ ma, gē habɔ ɛ̄gbā ō gba Ujehofa ta a? Ɛgɛnyá nɛ ɔtu kē i ya Ɔwɔico lɛyikwu uwa a? Ikpɛyi ɛlā nyā géē cila ohi ku aɔka ɔɔma. Ó klla géē kɛla lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ lɔfu nwu, ŋma ɔwɛ nɛ Ujehofa je otabɔ lɛ ācɛ ōhī eko igble, nōo ta ō ya ɔdā nɛ ó da uwa kéē ya a.

^ par. 2 ƐLĀ Ō JE TEYI PEEE: Ɔcɛ nōo lɛ abɔ ci ō gáā tɔɔna wɛ ɔcɛ nɛ ó bɛɛcɛ gáā tɔɔna mla ujɔ ku nu ŋ bɛɛka ɔya ɛhili amāŋ fiyɛ a. Naana a, ācɛ nōo ba nyā wɛ ayinɛ alɔ kpɔ, alɔ kē yihɔtu uwa nɛɛnɛhi.

^ par. 4 Iye ōhī néē hi ipu ikpɛyi ɛlā nyā i wɛ iye ɔkwɔɔkwɛyi nɛ ācɛ ɔɔma gē lé a ŋ.

^ par. 10 Ikpɛyi ɛlā nōo gboce ɛnyā a géē mafu ɛgɛ nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ géē bi ɔwɛ ɛta nyā le yuklɔ.

^ par. 60 ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ohigbu ɛgɛ nɛ ɔcogbaala eko ku Isrɛlu a lɛ ɛlá wu ala ku nu nōo bi a, ó gē nyɔ gáā dɔka nu klla kwu ɔ u bi cigbihi wa ɛga nɛ aohile ba a. Ācɛ nōo gē leyi kwu alɔ icɛ a gē ya lɛ a duu.

^ par. 64 ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Abɔ ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi yɔ i gbeyi ku ubɔsi ku nu kóō fu a, ó má Ācɛ Ocijali ɛpa yɔ i gweeye abɔ é yɔ i tɔɔna ɛga nɛ ɛwa gē ba a.