Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 23

“Jizhina Jenu Jizhile”

“Jizhina Jenu Jizhile”

“Anweba Yehoba, jizhina jenu jo ja myaka ne myaka.”—SALA. 135:13.

LWIMBO 10 Totai Yehoba, Lesa Wetu!

BIJI MU UNO MUTWE *

1-2. Ñanyi bintu Bakamonyi ba kwa Yehoba byo banemeka bingi?

MAMBO anema bingi etukunza atweba lelo jino ke bumfumu bwa Lesa ne kuzhijika jizhina janji. Atweba Bakamonyi ba kwa Yehoba, tumvwa bingi bulongo kwisamba pa bino bintu. Nangwa byonkabyo, kechi pajipo lupusano pa bumfumu bwa Lesa ne kuzhijika jizhina janji ne.

2 Atweba bonse twayuka’mba jizhina ja Lesa jafwainwa kuzhijikwa. Kabiji twafunda kuba’mba bumfumu bwa Yehoba, nangwa’mba bukalama bwanji bo bwawama. Twafwainwa kunemeka bino bintu byonse bibiji.

3. Ñanyi bintu byavwangwamo mu jizhina ja Yehoba?

3 Jizhina ja Yehoba javwangamo bintu byonse pe Lesa, kubikapo ne bukalama bwanji. Onkao mambo, inge twaamba’mba kuzhijika jizhina ja Yehoba kyo kintu kyanema bingi, ko kuba’mba tubena kwamba ne kuba’mba twafwainwa kumwesha’mba bukalama bwa Yehoba bwawama bingi. Jizhina ja Yehoba jakwatankana na jishinda jo alaminamo bilengwa byanji byonse byo aji mfumu wa bilengwa byonse.—Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “ Bintu Byavwangwa mu Mambo Akatampe.”

4. Salamo 135:13 waamba’mba ka pa jizhina ja Lesa, kabiji ñanyi mepuzho o tusakukumbula mu uno mutwe?

4 Jizhina ja Yehoba japusanako na mazhina onse. (Tangai Salamo 135:13.) Mambo ka jizhina ja Lesa o janemena? Ñanyi kimye kitanshi jizhina ja Lesa kyo bejizhilulwile? Lesa wijizhijika byepi? Kabiji twakonsha kumukwashako byepi kuzhijika jizhina janji? Twayai twisambe pa ano mepuzho.

BUNEME BWA JIZHINA JA LESA

5. Bamo bakonsha kwipuzha’mba ka inge baumvwa’mba jizhina ja Lesa jafwainwa kuzhijikwa?

5 “Jizhina jenu jizhile.” (Mat. 6:9) Yesu waambile’mba kino kyo kintu kimo kyo twafwainwa kunemekesha bingi pa kulomba. Pano abino byambo byaambile Yesu bilumbulula ka? Kuzhijika kintu kulumbulula kwikilengela kwikala kyazhila, kyatoka, nangwa’mba kyabula biko. Bino bamo bakonsha kwipuzha’mba, ‘Nanchi jizhina ja Yehoba kechi jazhila, jatoka, kabiji kechi jiji na biko nenyi?’ Pa kuba’mba tukumbule buno bwipuzho, twafwainwa kulanguluka pa byavwangwamo mu jino jizhina.

6. Ki ka kilengela jizhina kunema?

6 Jizhina kechi bisopelotu byo banemba nangwa byambo byo bengijisha pa kutela muntu ne. Baibolo waamba’mba: “Kyawama kwikala na jizhina jawama kukila bunonshi bwavula.” (Maana 22:1; Sapwi. 7:1) Mambo ka jizhina o janemena? Mambo javwangamo bantu byo bayuka yeo muntu ne byo balanguluka pa mwina jojo jizhina. Onkao mambo, kyanemako kechi byo bejinemba nangwa byo bejitela ne, bino ke mwine mwina jojo jizhina ne byo jilumbulula.

7. Bantu bazhilulula byepi jizhina ja Lesa?

7 Inge bantu baamba bya bubela pe Yehoba, ko kuba’mba babena kutamisha jizhina janji. Kimye kitanshi jizhina ja Lesa kyo bejizhilulwile ke kimye kyatendekele kwikalako bantu mu bujimi bwa Edena. Langulukai pa byo tufunjilako ku kino kyamwekele.

KIMYE KITANSHI JINO JIZHINA KYO BEJIZHILULWILE

8. Ñanyi bintu byayukile Adama ne Evwa, kabiji ñanyi mepuzho o twakonsha kwishikisha?

8 Adama ne Evwa bayukile jizhina ja Yehoba, kabiji bayukile ne bukine bwavula pa Mwine mwina jino jizhina. Bayukile’mba ye Mulenga wabo, ye wibapele bumi, muzhi wawama wa kwikalamo, ko kuba’mba Paladisa, ne masongola alumbuluka. (Nte. 1:26-28; 2:18) Bino nanchi batwajijile kulanguluka pa byonse bibobijile Yehoba nyi? Nanchi batwajijile kusanchila mwina jino jizhina nyi? Mikumbu yayukanyikilwe kimye mulwanyi wa Lesa kyo ebesekele.

9. Kwesakana na byaamba Ntendekelo 2:16, 17 ne 3:1-5, Yehoba wabuujile Adama ne Evwa amba ka, kabiji Satana wibalengejile byepi kwikala na milanguluko yatama pe Lesa?

9 Tangai Ntendekelo 2:16, 17 ne 3:1-5. Kupichila mu muloolo, Satana washikishe Evwa bwipuzho bwa kuba’mba: “Nanchi Lesa kine wimwambijile’mba kechi mwafwainwa kuja ku bichi byonse bya mu bujimi nenyi?” Mu buno bwipuzho mwajinga bubela buji nobe bulembe bo bafya. Lesa waambile’mba bafwainwe kuja bipangwa ku bichi byonse, kufumyakotu kimo. Onkao mambo, Adama ne Evwa bajinga na bipangwa byavula bya kuja. (Nte. 2:9) Kya kine, Yehoba mpanyi bingi. Nangwa byonkabyo, Lesa wakainye Adama ne Evwa kuja bipangwa ku kichi kimo kyo asajile. Onkao mambo, bwipuzho bwaipwizhe Satana bwibalengejile kwikala na milanguluko yatama pe Lesa. Satana walengejile Adama ne Evwa kulanguluka’mba Lesa ntanyi. Kyamweka Evwa walangulukilenga’mba, ‘Nanchi Lesa witufya bintu byawama nyi?’

10. Satana waletele byepi mwenga pa jizhina ja Lesa, kabiji ki ka kyafuminemo?

10 Kimye Satana kyo ashikishe buno bwipuzho, Evwa wakookelanga Yehoba kuba’mba ye Kalama wanji. Pa kukumbula Satana, Evwa wamupitulukijilemo mu mukambizho wa Lesa. Wanungilepo’mba kechi bafwainwe ne kukwatako ku kino kichi ne. Wayukile lujimuno lwa Lesa lwa kuba’mba mu kubula lukookelo mufuma lufu. Bino Satana wamukumbwile’mba: “Kine kechi mukafwa ne.” (Nte. 3:2-4) Pa kikye kimye, Satana kechi wapichile mu mbaji ne. Waambile bubela pa jizhina ja Lesa ne kubuula Evwa’mba Yehoba uji na bubela. Na mambo a kino, Satana waikele diabola, kulumbulula’mba waluntepentepe. Evwa bamujimbaikile, kabiji waitabijile byaambile Satana. (1 Timo. 2:14) Waketekejile Satana kukila kuketekela mwi Yehoba. Kino kyo kyamulengejile kubula kufuukulapo bulongo. Wafuukwilepo kubula kukookela Yehoba. Wajiile ku kipangwa kibakainye Yehoba. Kabiji wapelepo ne Adama.—Nte. 3:6.

11. Bansemi betu batanshi bafwainwe kuba byepi, bino ñanyi kintu kyo bakankelwe kuba?

11 Akilangulukai pe Evwa byo afwainwe kukumbula Satana. Fwanyikizhai kuba’mba waambile kino: “Kechi nakuyuka ne, bino nayuka Shetu, Yehoba, kabiji namutemwa ne kumuketekela. Amiwa ne ba Adama Lesa witupa bintu byonse byo tuji nabyo. Mambo ka o ubena kwambila byatama pe aye? Fuma papo!” Yehoba wakonsheshe kumvwa bingi bulongo inge kya kuba Evwa waambile bino byambo. (Maana 27:11) Bino Evwa kechi watemenwe Yehoba butemwe bubula kwaluka ne; nangwatu Adama kechi wajinga na buno butemwe ne. Kubula buno butemwe, kwalengejile Adama ne Evwa kukankalwa kulwilako jizhina ja Lesa.

12. Satana walengejile byepi Evwa kwikala na luzhinauko, kabiji Adama ne Evwa bakankelwe kuba ka?

12 Byonka byo twamona, Satana watendekejilepo kulengela Evwa kwikala na luzhinauko. Wamulengejile kuzhinauka Mwine mwina jizhina ja Yehoba. Adama ne Evwa bakankelwe kulwilako jizhina ja Yehoba ku bubela bwa kwa Satana. Kino kibalengejile kuswa bubela bwa kwa Satana ne kusatukila Shabo. Ne lelo jino, Satana wingijisha bonka buno bujimbijimbi. Wamba bubela pa jizhina ja Yehoba. Bantu betabila bubela bwa kwa Satana bakana bukalama bwaoloka bwa Yehoba.

YEHOBA WAZHIJIKA JIZHINA JANJI

13. Kinembelo kya Ezikyo 36:23 kyamwesha byepi kishina kya Baibolo yense?

13 Nanchi Yehoba utalapotu pa buno bubela kwa kubula kuzhikijila jizhina janji nyi? Ine. Baibolo yense waamba pe Yehoba byo aubile pa kuba’mba afumye mwenga ye baletele pa jizhina janji mu Edena. (Nte. 3:15) Byambo byonse byanembwa mu Baibolo twakonsha kwibipipisha mu jino jishinda: Yehoba wazhijika jizhina janji kwingijisha Bufumu bwanji buji mu maboko a Mwananji ne kubwezha bololoke ne mutende pa ntanda. Mu Baibolo muji byambo byakonsha kwitukwasha kuyuka Yehoba byo auba pa kuzhijika jizhina janji.—Tangai Ezikyo 36:23.

14. Yehoba byo aubile kimye kyasatukile bantu batanshi mu Edena byakwashishe byepi kuzhijika jizhina janji?

14 Satana waingila papelela bulume bwanji kukeba kukanya Yehoba kuba kyaswa muchima wanji. Bino Satana wapulwilamotu mabula. Baibolo wamwesha Yehoba byo auba, kabiji wamwesha kuba’mba kafwako waesakana pamo ne Yehoba Lesa ne. Kya kine, bunsatuki bwa kwa Satana ne bantu banji bwamukozha bingi Yehoba ku muchima. (Sala. 78:40) Pano bino, waingijilapo pa luno lukatazho mu jishinda jawama jimwesha maana, butekanye ne bunchibamambo bwaoloka. Kabiji wamwesha bulume bwanji bukatampe mu mashinda avula bingi. Kyakilamo kunema, butemwe bwanji bumwekela mu bintu byonse byo oba. (1 Yoa. 4:8) Yehoba kechi waleka kwingila pa kuba’mba azhijike jizhina janji ne.

Satana wabuujile Evwa bubela pe Yehoba, kabiji pa myaka yavula bingi Diabola watwajijila kwamba bubela pe Lesa (Monai mafuka 9-10, 15) *

15. Satana ubena kuleta byepi mwenga pa jizhina ja Lesa lelo jino, kabiji ñanyi bintu byafumamo?

15 Ne lelo jino, Satana watwajijila kuleta mwenga pa jizhina ja Lesa. Ujimbaika bantu kupichila mu kwibalengela kuzhinauka bulume bwa Lesa, bololoke bwanji, maana anji ne butemwe bwanji. Bimye bimo ujimbaika bantu kuba’mba betabile’mba Yehoba kechi ye Mulenga ne. Kabiji inge bantu baswa kuba’mba Lesa ko aji, Satana weseka kwibalengela kwitabila’mba mizhilo ya Lesa yakatazha kabiji ibalengela kubula kukasuluka. Kabiji ufunjisha bantu kuba’mba Yehoba ke Lesa wakanama kabiji washinta usoka bantu mu mujilo wa Ngehena. Inge baitabila buno bubela, kibapelela kukana bukalama bwa Yehoba bwaoloka. Kufikatu ne kimye Satana kyo bakamuzhiya, usakutwajijila kwamba bubela pe Yehoba, kabiji usakutwajijila kwimweseka kuba’mba mufume kwi Yehoba. Nanchi ukemushinda nyi?

KYO MWAFWAINWA KUBA MU ANO MAMBO

16. Mwakonsha kuba byepi kintu kyakankelwe kuba ba Adama ne Evwa?

16 Yehoba waswisha bantu bambulwa kulumbuluka kumukwasha kuzhijika jizhina janji. Ko kuba’mba mwakonsha kuba kyakankelwe kuba ba Adama ne Evwa. Nangwa kya kuba mwikala mu ntanda mwayulatu bantu bamba bubela ne kuleta mwenga pa jizhina ja Yehoba, mwakonsha kuzhijika jizhina ja Yehoba ne kwamba bukine kuba’mba Yehoba wazhila, waoloka, wawama, kabiji uji na butemwe. (Isa. 29:23) Mwakonsha ne kutundaika bukalama bwanji. Kabiji mwakonsha kukwasha bantu kuyuka’mba bukalama bwa Yehoba bo bonkatu bwaoloka kabiji bo bukaletela bilengwa byonse mutende ne lusekelo.—Sala. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Yesu wasolwele byepi jizhina ja Shanji?

17 Inge twazhijika jizhina ja Yehoba, ko kuba’mba tubena kulondela mu ngayo ya kwa Yesu Kilishitu. (Yoa. 17:26) Yesu wasolwele jizhina ja Shanji kupichila mu kwijingijisha ne kufunjisha bantu byubilo bya Yehoba. Pa kimye kimo, wakaine byaambilenga Bafaliseo amba Yehoba wakanama, ukeba bantu kuba bintu byavula, uji kwalepa na bantu, kabiji kechi uji na lusa ne. Yesu wakwashishe bantu kuyuka’mba Shanji ulangulukilako bantu, watekanya, uji na butemwe, kabiji ulekelako bantu mambo. Kabiji wakwashishe bantu kuyuka Yehoba kupichila mu kumwesha byubilo bya Shanji pa juba pa juba.—Yoa. 14:9.

18. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tumweshe’mba bintu byatama byamba balwanyi pe Yehoba bya bubela?

18 Byonka byaubile Yesu, ne atweba twakonsha kukwasha bantu kuyuka Yehoba, ne kwibafunjisha kuba’mba ye Lesa wa butemwe kabiji wa lusa. Kupichila mu kuba bino, tufumyapo bubela bo bamba pe Yehoba. Tuzhijika jizhina ja Yehoba kupichila mu kukwasha bantu kuyuka’mba jazhila. Ne atweba twakonsha kumwesha byubilo bya Yehoba. Twakonsha kuba kino nangwa kya kuba twibambulwa kulumbuluka. (Efi. 5:1, 2) Inge kya kuba byubilo byetu ne byambo byetu ke bimweshe bantu Yehoba byo aji, twakonsha kuzhijika jizhina janji. Tubingisha jino jizhina kupichila mu kukwasha bantu kuyuka bukine pe Lesa ne kufumyapo bubela bonse bo bamba pa jizhina janji. * Kabiji tumwesha kuba’mba bantu bambulwa kulumbuluka bakonsha kwikala ba kishinka kwi Lesa.—Yoba 27:5.

Twafwainwa kukwasha bantu bo tufunjisha Baibolo kuyuka kuba’mba Yehoba uji lusa ne butemwe (Monai mafuka 18-19) *

19. Kinembelo kya Isaya 63:7 kitukwasha byepi kuyuka kintu kyo twafwainwa kutapo muchima pa kufunjisha bantu?

19 Kuji ne kintu kikwabo kyo twakonsha kuba pa kuba’mba tuzhijike jizhina ja Yehoba. Pa kufunjisha bantu bukine bwa mu Baibolo, bimye byavula twamba pa bumfumu bwa Lesa, kuba’mba Yehoba ye uji na luusa lwa kulama bilengwa byonse, kabiji kino ke kishinka kyanema bingi. Pano bino, nangwa kya kuba kyanema kufunjisha bantu mizhilo ya Lesa, kikonkwanyi kyetu kikatampe ke kwibakwasha kutemwa Shetu, Yehoba, ne kwikala ba kishinka kwi aye. Onkao mambo, twafwainwa kufunjisha bantu byubilo byawama bya Yehoba, kwibalumbulwila biji Mwine mwina jizhina ja Yehoba. (Tangai Isaya 63:7.) Inge ketufunjishe mu jino jishinda, tukakwasha bantu kutemwa Yehoba ne kumukookela mambo bakeba kwikala ba kishinka kwi aye.

20. Tukesamba pa ka mu mutwe walondelapo?

20 Pano twakonsha kuba byepi pa kuba’mba byubilo ne byo tufunjisha bimweshenga’mba tubena kukwasha bantu kulanguluka byawama pe Yehoba inge baumvwa jizhina janji? Tukakumbula buno bwipuzho mu mutwe walondelapo.

LWIMBO 2 Anweba Yenu Yehoba

^ jifu. 5 Ñanyi mambo anema bingi akunza bantu ne bamalaika? Ki ka kyalengela ano mambo kunema bingi, kabiji mwavwangwamo byepi? Kuyuka mikumbu ya ano mepuzho ne akwabotu, kuketukwasha kukosesha bulunda bwetu ne Yehoba.

^ jifu. 18 Bimye bimo mabuku etu afunjishanga kuba’mba jizhina ja Yehoba kechi twafwainwa kwijibingisha ne, mambo kafwako wazhinauka Mwine mwina jino jizhina ne. Pano bino, bapimpwileko ndumbulwilo yetu pa kupwila kwa pa mwaka kwa mu 2017. Wa ku mupando waambile’mba: “Kechi kyatama kwamba’mba tulomba’mba jizhina ja Yehoba bejibingishe ne, mambo bafwainwa kufumyapo mwenga pa jizhina janji.”—Monai mutanchi wa January 2018 jw.org®. Chintai panembwa’mba LIBRARY > JW BROADCASTING®.

^ jifu. 62 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Diabola waletele mwenga pe Lesa kupichila mu kubuula Evwa amba Lesa wa bubela. Pa myaka yavula, Satana watundaika milanguluko ya bubela yavula bingi, nabiji lufunjisho lwa kuba’mba Lesa washinta kabiji amba kechi ye walengele bantu ne.

^ jifu. 64 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Mulongo byo abena kufunjisha muntu Baibolo, ubena kukwasha ye abena kufunjisha kuyuka byubilo bya Lesa.