LONGI DIA 23
“Yambula e Nkumbu aku Yazitiswa”
“E Yave, e nkumbu aku ikala yakwele mvu.”—NKU. 135:13.
NKUNGA WA 10 Tukembelela Yave wa Nzambi Eto!
MANA TULONGOKA *
1-2. Nkia mambu mena vo mamfunu kwa Mbangi za Yave?
O UNU, vena ye mambu masundidi o mfunu kwa yeto, i sia vo, kimfumu kia Nzambi yo luveleleso lwa nkumbu andi. Wau vo tu Mbangi za Yave, tuzolanga vovela mambu mama mamfunu. Kansi, e kimfumu kia Nzambi yo luveleleso lwa nkumbu andi, nga mambu mole maswaswana? Ve.
2 Yeto awonso twalongoka vo e nkumbu a Nzambi ifwete veleleswa muna luvunu lwawonso. Twalongoka mpe vo e mpila Yave keyadilanga i yau isundidi. Muna kuma kiaki, e mambu mole mama mfunu kikilu mena.
3. E nkumbu a Yave, nkia mambu isonganga?
3 E nkumbu a Yave isonganga mawonso mu kuma kia Nzambi eto kumosi ye mpil’andi ya yadila. Muna kuma kiaki, avo tuvovele vo velelesa e nkumbu a Yave muna luvunu lwawonso i diambu disundidi o mfunu, edi tuzolele vova mpe vo wantu bafwete zaya vo e mpila ina Yave keyadilanga i yau isundidi o wete. E nkumbu a Yave ngwizani ina ye mpila keyadilanga wau vo yandi i Mpungu-ngolo ye Mfumu.—Tala e babu “ Mambu Mena Ngwizani ye Diambu Disundidi o Mfunu.”
4. E sono kia Nkunga 135:13, adieyi kivovanga mu kuma kia nkumbu a Nzambi? Nkia yuvu tubakila e mvutu omu longi diadi?
4 E nkumbu Yave yaswaswana kikilu ye nkumbu zawonso. (Tanga Nkunga 135:13.) Nki kikitulanga e nkumbu a Nzambi se yamfunu kikilu? Aweyi yayivisilwa mu nkumbu antete? Aweyi Nzambi kezitisilanga yovo velelesa e nkumbu andi? Adieyi tulenda vanga kimana e nkumbu andi yazitiswa? Mu longi diadi, tuzaya e mvutu za yuvu yayi.
NKI KIKITULANGA E NKUMBU SE YAMFUNU?
5. Adieyi akaka beyuvulanga vava bewanga vo e nkumbu a Nzambi ifwete veleleswa?
5 Yesu wasonga e diambu diantete tufwete lombanga muna sambu. Wavova vo: “Yambula e nkumbu aku yazitiswa (yovo yaveleleswa).” (Mat. 6:9; yl.) Kansi, adieyi Yesu kazola vova? Muna velelesa e lekwa, divavanga vo e lekwa kiokio kiavaulwa muna usafu. Kansi akaka balenda yuvula: ‘Nga e nkumbu a Yave ke yavelela kala ko yovo vauka?’ Muna zaya e mvutu za kiuvu kiaki, yambula twafimpa mana mevavuanga muna nkumbu a muntu.
6. Nki kikitulanga e nkumbu a muntu se yamfunu?
6 E nkumbu ke mpasi mvovo ko misonekwanga muna papela yovo mvovo ulenda tangwa mu nding’angolo. Tala dina Bibila kivovanga: “Osola nkumbu ambote disundidi ulolo wa kimvuama.” (Nga. 22:1; Kim. 7:1) Ekuma e nkumbu a muntu inina o mfunu? E kuma kadi e nkumbu kadilu kia muntu isonganga yovo dina akaka beyindulanga mu kuma kia muntu ndioyo vava bewanga e nkumbu andi. Muna kuma kiaki, e mpila ina e nkumbu isonekenuanga yovo itangilwanga, ke diau ko dikitulanga e nkumbu a muntu se yamfunu, kansi dina akaka beyindulanga vava bemonanga yo wá e nkumbu yayi.
7. Aweyi o wantu befidilanga akaka mu yindula mambu mambi mu kuma kia Yave?
7 Vava o wantu bevovanga luvunu mu kuma kia Yave, befilanga akaka mu yindula mambu mambi mu kuma kiandi. Vava bevanganga wo, nkumbu andi beyivisanga. Muna mpatu a Edene i mûna mwavovelwa o luvunu lwantete mu kuma kia Nzambi yo fila wantu mu yindula mambu mambi mu kuma kiandi. Yambula twabadika dina tulenda longoka muna diambu diadi.
AWEYI E NKUMBU A NZAMBI YAYIVISILWA MU NKUMBU ANTETE?
8. Nkia mambu Adami yo Eva bazaya mu kuma kia Yave? E mama nkia yuvu mevaikisanga?
8 Adami yo Eva bazaya wo vo e nkumbu a Nzambi Yave, bazaya mpe mambu mayingi mamfunu mu kuma kiandi. Kasikil’owu, bazaya wo vo Yave i Mvangi, ona wabavana o moyo, Paradiso ye longo lwalunga. (Tuku 1:26-28; 2:18) Kansi, nga badi kwamanana sadila e ntona zau zalunga mu yindula mawonso mana Yave kavanga mu kuma kiau? Nga badi kwamanana wokesa o zola ye luyangalalu lwau muna Yave? E mvutu za yuvu yayi zavewa vava batontwa kwa mbeni a Nzambi.
9. Mun’owu wa sono kia Tuku 2:16, 17 ye 3:1-5, adieyi Yave kavovesa kwa Adami yo Eva? Aweyi Satana kabendomwena e ludi?
9 Tanga Tuku 2:16, 17 ye 3:1-5. Satana wasadila e nioka muna yuvula Eva e kiuvu eki: “Nga i wau kikilu o Nzambi kavovele vo e bundu ya nti miawonso mia mpatu ke nudie yo ko e?” Muna kiuvu kiaki, Satana wavova luvunu mu kuma kia Nzambi yo fila Eva mu yindula mambu mambi mu kuma kia Nzambi. Edi Nzambi kavova kwa Adami yo Eva vo balenda dia e bundu ya nti miawonso, kansi bundu kia nti umosi kaka ke balendi dia ko. Adami yo Eva bakala ye lau dia dia e bundu ya mpila mu mpila. (Tuku 2:9) Kieleka, Yave kabayimina konso lekwa ko. Kansi, o Nzambi wavovesa Adami yo Eva vo bundu kia nti umosi kaka ke balendi dia ko. Ozevo, e kiuvu kia Satana ludi kiabendomona. Satana wazola kwikidisa Adami yo Eva vo Nzambi lekwa kabayiminanga. Nanga Eva wayindula vo: ‘Nga Nzambi lekwa kiambote katuswekele?’
10. Aweyi Satana kayivisila e nkumbu a Nzambi? Ediadi nkia mfwilu diatwasa?
10 Muna kolo kina Satana kavanga e kiuvu kiaki, Eva Yave kalemvokelanga. Wavana nkutu e mvutu kwa Satana muna vutukila o nkanikinu una Nzambi kabavana. Eva wakudikila nkutu vo ke bafwete simba bundu kia nti wauna ko. Eva wazaya lulukisu lwa Nzambi vo, avo bankolamene fwa befwa. Kansi Satana wavutula vo: “Ke nufwa kweno ko.” (Tuku 3:2-4) Satana kavova kaka ko vo Yave vuna kabavuna. Muna mvovo miami, Satana wasonga kikilu vo nkumbu a Nzambi kayivisanga, dina nze yandi wavovesanga Eva vo Yave mvuni. Muna mpila yayi, Satana wakituka nkadi ampemba yovo nkumbi. Eva wavunua kikilu yo kwikila muna Satana. (1 Tim. 2:14) Eva wabunda e vuvu kwa Satana ke mu Yave ko. Ediadi diafila Eva muna baka nzengo zambi. Wabaka e nzengo zakolamena Yave. Eva wadia e bundu kina Yave kakanikina vo kadie kio ko. I bosi, wavana kio mpe kwa Adami.—Tuku 3:6.
11. Adieyi mase meto mantete bafwana o vanga?
11 Badika dina Eva kadi vovesa kwa Satana. Yindula kele vo kavova diambu nze edi: “Mono kizeye ko kana u nani, kansi nzeye Yave wa Se diame, ikunzolanga yo kumbunda e vuvu. Wavana kwa mono yo nkaz’ame yawonso tuvuidi o mfunu. Nge u nani wavova e diambu dia mpila yayi mu kuma kia Yave? Katuka ovava!” Ekwe kiese kadi mona o Yave muna wá e mvovo miami miaziku mia mwan’andi azolwa! (Nga. 27:11) Kansi, Eva kakala yo zola ko muna Yave. Adami mpe diau dimosi. Wau vo ke bazolanga Se diau ko, Adami yo Eva ke balenda tanina nkumbu a Nzambi ko muna luvunu lwa Satana.
12. Aweyi Satana kakotesela lukatikisu muna nyindu a Eva? Adieyi Adami yo Eva ke bavanga ko?
12 Nze una tumwene, diambu diantete kavanga o Satana i kotesa lukatikisu muna nyindu a Eva. Satana wafila Eva mu katikisa e mpil’a muntu kena o Yave. Muna kuma kiaki, Adami yo Eva ke balenda tanina nkumbu a Yave ko muna luvunu lwa Satana. Bayambula vo Satana kabavukumuna yo kolamena Se diau. Satana ndekwa zau zimosi kesadilanga o unu. Oyivisanga e nkumbu a Yave muna vovanga luvunu mu kuma kiandi. Diasazu dikalanga kwa awana bekwikilanga muna luvunu lwa Satana mu bembola luyalu lwansongi lwa Yave.
YAVE OVELELESANGA E NKUMBU ANDI
13. Aweyi e sono kia Yezekele 36:23 kisongelanga e diambu diasina divovelwanga muna Bibila?
13 Nga Yave watonda luvunu lwalu yo lembi tanina e nkumbu andi? Ve! Mawonso masonama muna Bibila mesonganga dina Yave kavanga muna velelesa e nkumbu andi ina yayiviswa muna mpatu ya Edene. (Tuku 3:15) Kieleka, tulenda kufika e diambu diasina divovelwanga muna Bibila mu mvovo emi: Yave osadilanga e Kintinu eki kiyalwanga kwa Mwan’andi muna velelesa e nkumbu andi yo vutulwisa unsongi ye luvuvamu ova ntoto. Bibila kiazala ye malongi mekutusadisanga mu zaya una Yave keveleleselanga e nkumbu andi.—Tanga Yezekele 36:23.
14. E mvutu za Yave muna dina diabwa muna mpatu a Edene aweyi ziveleleselanga e nkumbu andi?
14 Satana ovanganga mawonso muna kakidila e kani dia Yave dialembi lungana. Kansi e kani dia Satana funga kaka difunganga. Bibila kisonganga mana Yave kevanganga, e mambu mama i ziku kisonganga vo ke vena mosi ko ofwananene yo Yave wa Nzambi. Dialudi vo o ukolami wa Satana ye awonso bekunyikamanga, ukendelekanga o ntim’a Yave. (Nku. 78:40) Kana una vo i wau, Yave osonganga ngangu, luzindalalu ye unsongi wandi muna singika e diambu diadi. Yave osonganga mpe vo nkwa nkuma kikilu mu mpila zayingi. Edi disundidi o mfunu, osonganga o zola kwandi muna mawonso kevanganga. (1 Yoa. 4:8) Kieleka, Yave osalanga kwayingi muna velelesa e nkumbu andi.
Satana wavovesa Eva luvunu mu kuma kia Yave, ekolo mvu miviokanga okwamanananga vuna mu kuma kia Nzambi (Tala e tini kia 9-10, 15) *
15. Aweyi Satana keyivisilanga e nkumbu a Nzambi o unu? Nkia mfwilu ditwasanga?
15 Satana okwamanananga yivisa e nkumbu a Nzambi o unu. Ofilanga wantu mu katikisa kana vo Nzambi nkwa nkuma, nkwa unsongi, nkwa ngangu ye nkwa zola. Kasikil’owu, Satana okwikidisanga o wantu vo Yave ke yandi ko i Mvangi. Kana nkutu vava o wantu bekwikilanga vo Nzambi una, Satana ovavanga kubakwikidisa vo Nzambi nkwa ntim’ambadi, e nkanikinu miandi ke miansongi ko. Satana olonganga nkutu o wantu vo Yave nkwa nsoki ona obangikanga o wantu kuna bilungi bia tiya. Vava bekwikilanga muna luvunu lwalu, ediadi dikubafilanga mu bembola luyalu lwansongi lwa Yave. Yavana kefwaswa, Satana okwamanana vova luvunu mu kuma kia Yave. Ovanga mpe mawonso muna kufila mu bembola Yave. Nga lenda kelenda?
ADIEYI OLENDA VANGA MUNA VELELESA NKUMBU A NZAMBI?
16. Nkia diambu olenda vanga dina Adami yo Eva ke bavanga ko?
16 Yave ovananga kwa yeto wantu alembi lunga e lau dia velelesa e nkumbu andi. Ongeye olenda vanga dina Adami yo Eva ke bavanga ko. Kanele vo tuzingilanga mu nza yazala yo wantu beyivisanga yo veza e nkumbu a Yave, ongeye una ye lau diakala kuna sambu dia Nzambi yo songa kwa wantu vo Yave wavauka, nkwa unsongi, muntu ambote ye nkwa zola. (Yes. 29:23) Olenda songa muna mavangu maku vo Yave i Nyadi aku. Sadisa o wantu babakula vo kimfumu kia Yave kaka kiyadilanga kuna unsongi, kiau kaka kitwasa o luvuvamu ye kiese kwa wantu awonso.—Nku. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.
17. Aweyi Yesu kazayisilanga e nkumbu a Se diandi kwa wantu?
17 Vava tutaninanga e nkumbu a Yave, mbandu a Yesu Kristu tulandanga. (Yoa. 17:26) Yesu wazayisanga e nkumbu a Se diandi kwa wantu. Kasadilanga kaka nkumbu yayi ko, kansi walonganga mpe o wantu e mpila muntu kena o Yave. Muna bonga e nona, nswaswani ye Afarisi ana bafilanga wantu mu yindula vo Yave nkwa ntim’ambadi, ovavukanga o wantu yo lembi kubafwila e nkenda, Yesu wasadisanga wantu bamona vo Se diandi nkwa ntim’anleka, nkwa luzindalalu, nkwa zola ye nloloki. Wasadisa mpe wantu bazaya Yave muna mpila katangininanga e fu ya Se diandi muna zingu kiandi kia lumbu ke lumbu.—Yoa. 14:9.
18. Aweyi tulenda songela kwa wantu vo mana bevovanga e mbeni za Yave maluvunu kwandi?
18 Nze Yesu, tulenda zayisa kwa wantu mana tuzeye mu kuma kia Yave yo kubalonga vo Nzambi nkwa zola ye ngemba. Avo tuvangidi wo, tusonga kwa wantu vo mambu mambi bevovanga e mbeni za Yave mu kuma kiandi maluvunu kwandi. Tuvelelesanga e nkumbu a Yave muna sadisa o wantu babadikila yo se yavauka. Kana una vo tu wantu alembi lunga, tulenda tanginina mpe e fu ya Yave. (Efe. 5:1, 2) E mvovo ye mavangu meto malenda songa kwa wantu e mpila Nzambi kena o Yave, ediadi disadisa mu velelesa e nkumbu andi. Tulenda tundidika e nkumbu yayi muna sadisanga o wantu bazaya e ludi mu kuma kiandi. * Muna vanga wo, tusonganga mpe vo o wantu alembi lunga balenda sikila ye kwikizi muna Yave.—Yobi 27:5.
Tuzolele sadisa alongoki eto a Bibila babakula vo Yave nkwa zola ye ngemba (Tala e tini kia 18-19) *
19. Landila e sono kia Yesaya 63:7, nkia kani tufwete kala diau vava tulonganga akaka?
19 Vena ye diambu diankaka tulenda vanga muna velelesa e nkumbu a Yave. Vava tulonganga e ludi kia Bibila kwa akaka, nkumbu miayingi tuvovelanga kimfumu kia Nzambi, i sia vo, Yave kaka una yo nswa wa yala e nza yawonso. Ediadi dialudi kikilu. Kana una vo diamfunu mu longa e nsiku mia Nzambi kwa wantu, e kani dieto diantete i sadisa o wantu bazola Yave wa Se dieto yo sikila ye kwikizi muna yandi. Muna kuma kiaki, vovelanga e fu ya Yave yo songa e mpila muntu kena. (Tanga Yesaya 63:7.) Avo tulongele mu mpila yayi, tusadisa o wantu bazola Yave yo kunlemvokela kadi bekala ye tima dia sikila ye kwikizi muna yandi.
20. Adieyi tuvovela muna longi dilanda?
20 E mavangu meto ye mpil’eto ya longela ilenda twasa nkembo kwa Yave yo fila o wantu mu kunzaya. Mu nkia mpila? E longi dilanda divovela e diambu diadi.
NKUNGA WA 2 Yave i Nkumbu Aku
^ tini. 5 Nkia diambu disundidi o mfunu kwa wantu ye kwa ambasi? Ekuma e diambu diadi dinina se diamfunu? Adieyi tulenda vanga muna zitisa yovo velelesa e nkumbu a Nzambi? Diamfunu mu zaya e mvutu za yuvu yayi ye yankaka ina ngwizani ye diambu diadi, kadi dikutusadisa mu kumika e kikundi kieto yo Yave.
^ tini. 18 Mu mvu miviokele, e nkanda mieto miasasilanga vo ke tulendi vova ko vo “e nkumbu a Yave ifwete tundidikwa.” Ekuma? E kuma kadi ke vena muntu ko wakatikisa vo Nzambi kafwanukini nkumbu Yave ko. Kansi, o umbakuzi wau wasingikwa muna Lukutakanu lwa Mvu wa 2017. O mfidi a lukutakanu lwalu wavova vo: “Muna lukufi, ke diambi kwandi ko mu vova muna sambu vo e nkumbu a Yave yatundidikwa, kadi tuzeye wo vo e nkumbu yayi ifwete veleleswa.”—Tala e programa ya Yanuali, 2018 muna nzil’eto ya jw.org® mu Kimputu. Ziula vana vasonama BIBLIOTECA > JW BROADCASTING®.
^ tini. 62 FWANISWA: Nkadi ampemba wakumba Nzambi, muna vovesa Eva vo Nzambi nkwa luvunu. Ekolo mvu miviokanga, Satana osayanesanga malongi maluvunu, nze longi dia sia vo Nzambi nkwa nsoki ye ke yandi ko wavanga o wantu
^ tini. 64 FWANISWA: Ekolo mpangi mosi kefilanga e longi dia Bibila, una toma vovela e fu ya Nzambi.
