Skip to content

Skip to table of contents

23 EKOBEE UE ENƆ

“Doolo O Bee Le Kaɛ”

“Doolo O Bee Le Kaɛ”

“O bee, aa Jɛhova, tɔɔ̄ ina deedee.”—YƆƆ 135:13.

YƆƆ 10 Leera Jɛhova Ilii Bari!

DASĪ TƐƐ̄NYƆƆ *

1-2. Pya amunu ekobee ue na a wee nia Pya Ekeebee Jɛhova a?

A ƐRƐ ue a kuī lo dɛ̄dɛɛ̄ ii kpesī anii’ee, ɛɛ ye na bɛbɛɛ Jɛhova le sesere ye bee kaɛ. Doodoo Pya Ekeebee Jɛhova, a wee i nia ekɔ ue nyɔɔ pya ekobee ue a kpeloo ama. Kerewo, ii le esere kee yɛɛ ekpo bɛbɛɛ Bari le sesere ye bee kaɛ doodoo bee ba lu kee loo ziī.

2 Dɛ̄dɛɛ̄ ii emɔna kɔ bee Bari ɛrɛ elu esere kaɛ. I emɔna nage nu anua a kuī kɔ bɛbɛɛ Jɛhova, ale ye sīdee ebɛɛ ɛrɛ elu lo a lee kaāna. Nyɔɔwo, baɛ ue ama lu nu a kuī.

3. E na a legara bu bee Jɛhova a?

3 Bu kaka, bee a kura Jɛhova ɛrɛ nu edoo kiiloo dɛ̄dɛɛ̄ nu Bari lu, gbaāloo ye sīdee bɛbɛɛ. Nyɔɔwo, lo i kɔ sere bee Jɛhova kaɛ lu nu alu gbɛnɛ ee dɛ̄dɛɛ̄ nu, i gaa kɔnage kɔ sīdee bɛbɛɛ Jɛhova ɛrɛ elu lo a lee eera. Bee Jɛhova ɛrɛ nu edoo kiiloo ye sīdee bɛbɛɛ doodoo nɛɛ a eenyɔɔ dɛ̄dɛɛ̄ nu.—Buū ekpo a kura “ Keekee nu a le bu Ue a Kuī.”

4. E na kpa Le-yɔɔ 135:13 kɔ kumaloo bee Bari a, e amunu ebip na i agara bu ekobee ue ama a?

4 Bee a kura Jɛhova lu keebee. (Buū Le-yɔɔ 135:13.) E na anua bee Bari kuī a? Bu mɛ sīdee na a bee lu egbee lo bee tua sɔ̄ a? Bu mɛ sīdee na Bari sere lo bee kaɛ a? E i dap yerebah lo ekpega bee ama doodoo wa? I agara pya ebip ama.

NU ANUA BEE LU GBƐNƐ

5. Pya amunu ebip na pio nɛɛ dap bip sɔ̄ ba dā kɔ bee Bari ɛrɛ elu esere kaɛ a?

5 “Doolo o bee le kaɛ.” (Mat 6:9) Jizɔs bee kɔ lo ama lu nu a kuī sɔ̄ i gaa yere kara. Mɛ e na Jizɔs gaa bee kɔ ani? Lo esere ziī nu kaɛ, kura kɔ i doo kɔ a le ɛɛ sa loga. Mɛ siga nɛɛ dap bip kɔ, ‘ekɔ bee Jɛhova naale kaɛ, ɛɛ sa loga ni?’ Lo e’agara ebip ama, lu ebɛɛ kɔ i kɛɛrɛbu pya nu bee kura.

6. E na a doo kɔ bee alu gbɛnɛ a?

6 Bee eenyɔɔ aba beebee ue alu e’ɛm nyɔɔ kpa ale alu ekue. Yere nukuādɛɛ̄ loo nu Baibol kɔ ama: “A lu esagɛ le bee eenyɔɔ booboo zɔ.” (Kam 22:1; Eklis 7:1) E na anua bee lu nu a kuī a? Nyɔnɛbee a ɛrɛ nu edoo kiiloo nɛɛ a ɛrɛ lo bee, le kɛ̄ pya dɔɔ̄na ye ɛp doo. Nyɔɔwo kɛ̄ alu e’ɛm bee doo ale kɛ̄ alu ekue doo naa lu gbɛnɛ, mɛ nu alu gbɛnɛ na nu pya nɛɛ kɛɛrɛ sɔ̄ ba muɛ̄ lo bee ale sɔ̄ ba dā.

7. Bu mɛ sīdee na pya nɛɛ ekɔa bee Bari gbee a?

7 Sɔ̄ pya nɛɛ kɔ esah loo Jɛhova, ba gbī kɔ pya dɔɔ̄na a ɛp ye nua piya nɛɛ. E sɔ̄ ba doowo, ba gaa ye gbee bee. Tua sɔ̄ a bee lu ekɔ bee Bari le nu a ye kiiloo gbee na bie bu gɔh ldɛn. Naa kɛɛrɛ nu i nɔ aāloo lo kɔ gbee ama.

TUA SƆ̄ A BEE LU EKƆ LO BEE GBEE

8. E na Adam le Iv bee suā a, e pya amunu ebip na a aakɛ̄ a?

8 Adam le Iv bee suā kɔ bee Bari kura Jɛhova, sa bee suā nage pya kaka a kuī a ye kiiloo. Ba bee ye suāloo doodoo nɛɛ dɛmnu, nɛɛ a bee wa nɛ dum, wa nɛ be a kpedɛɛ̄ kaāna, sa doo kɔ ba alu dam le wa a mmana. (Jɛn 1:26-28; 2:18) Kerewo, ba bee kiigesī lo esu wa ekɛɛrɛ a mmana ɛā ekɛɛrɛ nyɔɔ dɛ̄dɛɛ̄ nu Jɛhova edora wa nɛ ni? Ba bee kiigesī lo ewereloo sa tɔgɛ nia loo Nɛɛ a ɛrɛ lo bee ni? Ye ture bee sirapie sɔ̄ nɛɛ baa Bari bee wa doā-ɛp.

9. Dookɛ̄ kpa Jɛnɛsis 2:16, 17 le 3:1-5 kɔ doo, e na Jɛhova bee kɔ nɛ tuatua dam le wa a, e bu mɛ sīdee na Setan bee kiira sī nu alu kaka a?

9 Buū Jɛnɛsis 2:16, 17 le 3:1-5. Tɛ̄maloo esu yɔɔ kɔa ue, Setan bip ziī ebip Iv kɔ: “Bari bee kɔge ‘Bui aa de bee a aaloo ɛrɛgeba te a le bu gɔh a’?” Lo ebip ama kɔ esah akiiloo Bari kɔ a ɛrɛ nu a gaa bee wa gɔ̄ lɛɛ loo. Taɛ nu Bari bee kɔ na bee ba dap de ɛrɛgeba te, kaɛlɛɛ ziī aba. Adam le Iv bee ɛrɛ gbɛnɛ-edo keekee bee te ede. (Jɛn 2:9) Bu kaka, Jɛhova lu nɛɛ a para dɔɔ̄nu. Kerewo, Bari bee kɔ Adam le Iv aa de bee a aaloo ziī te a le bu gɔh a. Nyɔɔwo, ebip Setan bee gɔ̄ kaka ue a bee le kɛ̄. Setan bee doo kɔ a bee kɔ Bari lu nɛɛ epī. Iv ebee dap kɛɛrɛ kɔ, ‘Ekɔ a ɛrɛ lenu Bari gaa mɛ kpaɛ̄ lɛɛ loo ni?’

10. Bu mɛ sīdee na Setan bee ɛmɛnɛbee gbee bee Bari a, e e na a bee sira aabu a?

10 Sɔ̄ Setan bee bip ebip ama, Iv bee lege gaa gbaɛ̄tɔ̄loo Jɛhova. A bee agara ue nɛ Setan tɛ̄maloo ekɔ lok Bari bee wa nɛ. A bee kɔ yere loo kɔ ba aa daa kunɛ bah loo lo te. A bee suā zuurabahtɔ̄ Bari a kɔ lo ba lɛɛbeekɛɛ̄ mɛ ba e’u. Mɛ Setan agara kɔ: “Buii le u.” (Jɛn 3:2-4) Setan naa gaa bee suna kiāŋana sīdee daā. Sɔ̄ a kɔ nɛ Iv kɔ Jɛhova lu nɛɛ esah, taɛ nu a gaa bee doo na gbee bee Bari. Nyɔɔwo Setan bee lu pɔrɔ-edɔɔ̄, ale nɛɛ gbee bee nɛɛ. Bee lu edag Iv, nyɔnɛbee a bee yiga nu Setan bee kɔ. (1 Tim 2:14) A bee ye ture nyiɛ loo ee Jɛhova. Lo ama bee doo kɔ Iv a biaɛfii nu bu gbɛnɛ pɔrɔ sīdee. A bee biaɛfii lo elɛɛbeekɛɛ̄ Jɛhova. A bee bɔātɛ̄ ede bee te Jɛhova bee kɔ aa de a. Sɔ̄ esaa Adam bee denage.—Jɛn 3:6.

11. E na i tua tɛ le ka ebee doo a, mɛ e na ba naa bee doo a?

11 Naa kɛɛrɛbu nu Iv ebee dap kɔ nɛ Setan. Naa kɛɛrɛ kɔ a bee kɔ dua nu a le doowo ama kɔ: “Mm a suā loo, mɛ m suā loo Jɛhova na Tɛ, m were ye loo sa ye ture nyiɛ loo. Alɛ na a nɛ dɛ̄dɛɛ̄ nu Adam le mm ɛrɛ a. E na a a nwanɛloo kɔ o kɔ dua nu a le doowo ye kumaloo a? Tɛɛ̄ mɛ aa kɛ̄sī!” Naa ɛp kɛ̄ bu Jɛhova ebee ɛɛ doo lo edā dua ue a le doowo aānu ye nwiīnɛɛwa a wereloo a! (Buū kpa Kam 27:11.) Mɛ Iv naa bee ɛrɛ wereloo a naa wee nyaa kumaloo Jɛhova; e Adam naa bee ɛrɛ nage. Nyɔɔbee Adam le Iv naa bee ɛrɛ dua wereloo ama kumaloo wa Tɛ a, ba naa bee dap kpega ye bee lɛɛloo kɔ gbee.

12. Bu mɛ sīdee na Setan bee foh baɛbaɛ beenyiɛ bu Iv a, e e na Adam le Iv naa bee doo a?

12 Dookɛ̄ i emɔna doo, Setan bee bɔātɛ̄ tɛ̄maloo edoo kɔ Iv a ɛrɛ baɛbaɛ beenyiɛ. A bee doo kɔ a ɛrɛ baɛbaɛ beenyiɛ kumaloo dua Nɛɛ Jɛhova lu. E Adam le Iv naa bee kpega bee Bari le nu a ye kiiloo. Ba bee gbaɛ̄tɔ̄loo esah Setan sa lɛɛbeekɛɛ̄ wa Tɛ. Setan gaa sunage aba lo sīdee daānu anii’ee. A bebe loo bee Jɛhova tɛ̄maloo ekɔ ye esah loo. Pya a yiga esah Setan waɛ enwaabah wa dag kɔ ba a kiī daakuu kaāna dogo Jɛhova.

JƐHOVA SERE YE BEE KAƐ

13. Bu mɛ sīdee na kpa Ezekiel 36:23 kɔ taɛ nu alu kpogbee ue Baibol aara a?

13 Ekɔ Jɛhova aadee piī sa a naa kpega ye bee ni? Eeye, a naa doo wo! Pya nu alu e’ɛm bu Baibol tɔgɛ nu Jɛhova edora lo esere ye bee lɛɛloo ɛrɛgeba beebee ue a bee lu ekɔ ye kumaloo li bu gɔh Edɛn. (Jɛn 3:15) Bu kaka, i dap kɔ kpogbee ue Baibol aara bu sīdee ama kɔ: Jɛhova sere ye bee kaɛ tɛ̄maloo bɛbɛɛ ye nwiīnɛɛdam sa obara kaāna dogo le efɛɛloo sere bu nyɔuwe. Pya yereue a le bu Baibol yerebah i nɛ kɔ i dābeeloo kɛ̄ Jɛhova sere ye bee kaɛ doo.—Buū Ezekiel 36:23.

14. Bu mɛ sīdee na kɛ̄ Jɛhova bee doo dogo doo kumaloo lɛɛbeekɛɛ̄ li bu gɔh Edɛn sere ye bee kaɛ a?

14 Setan edora dɛ̄dɛɛ̄ nu a dap doo lo e’ɔbɛ Jɛhova lɛɛloo edoo nu alu ye ekɛɛrɛ. Mɛ Setan edɔa booboo sɔ̄. Pya ue alu e’ɛm bu Baibol tɔgɛ pya nu Jɛhova edora, sa lo ama tɔgɛ i kɔ lɔgɔ nɛɛ a bee Jɛhova Bari naale. Bu kaka, lɛɛbeekɛɛ̄ Setan le dɛ̄dɛɛ̄ pya a ye le loo edora kɔ bu Jɛhova a biira. (Yɔɔ 78:40) Kerewo, esua suānu, egerebu, le kaāna biaɛ aābaloo kɛ̄tɔɔ̄ ama. Etɔgɛ nage ye gbɛnɛ ekpo bu gbɛnɛ-edo sīdee. Lo a eetɔɔ̄ na bee, ye wereloo sira bu dɛ̄dɛɛ̄ nu a doo. (1 Jɔn 4:8) Jɛhova sii ɔbɛ esitam lo esere ye bee kaɛ.

Setan bee kɔ esah loo Jɛhova nɛ Iv, e bu gbɛnɛ-edo zua pɔrɔ edɔɔ̄ gaa kiigesī lo egbee bee Bari (Ɛp 9-10, 15 barakpaɛ̄) *

15. Bu mɛ sīdee na Setan gbee bee Bari anii’ee a, e e na esira aaloo a?

15 Setan lege gaa gbee bee Bari anii’ee. A dag pya nɛɛ kɔ ba a ɛrɛ baɛbaɛ beenyiɛ kɔ Bari ɛrɛ ekpo, kaāna biaɛ, suānu, le wereloo. Bu edoba, Setan gbī kɔ pya nɛɛ a yiga kɔ Jɛhova naa bee dɛm nu. E lo pya nɛɛ yiga kɔ Bari le, Setan gbī kɔ ba a kɛɛrɛ kɔ daakuu Bari lu lo a bɔp nɛɛ sa bee piya. A tɔgɛ nage pya nɛɛ kɔ Jɛhova lu bag sa e’ɔp pya nɛɛ bu miā. Sɔ̄ ba yiga esah Setan ama, ewaɛ wa bah ekiī bɛbɛɛ Jɛhova a kaāna. Mmɛ sɔ̄ elu egbeesī Setan, ekiisī lo ekɔ esah loo Jɛhova, sa benage be loo olo. Ekɔ e’eege bah ni?

NU O DAP DOO BU UE A KUĪ

16. E na o dap doo lo Adam le Iv naa bee doo a?

16 Jɛhova lɛɛbaloo pya nɛɛ a naa mmana kɔ ba a ɛrɛ epoo bu sere ye bee kaɛ. A dap sira kɔ o doo nu Adam le Iv naa bee doo a. Kaɛlɛɛ kɔ i le bu nyɔuwe pya nɛɛ a le bu kɔ esah sa gbee bee Bari, o ɛrɛ dee lo ekpega bee Bari, lo a le tɔgɛ kɔ Jɛhova le kaɛ, kaāna, lu le, sa ɛrɛ wereloo. (Ais 29:23) O dap yerekpotɛ̄ ye bɛbɛɛ. O dap tɔgɛ pya nɛɛ kɔ ɛɛ na aba sīdee bɛbɛɛ a kaāna lo a gaa le su efɛɛloo le ɛɛbu nua loo dɛ̄dɛɛ̄ nu a le dum a.—Yɔɔ 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Bu mɛ sīdee na Jizɔs bee doo kɔ alu esuā bee ye Tɛ a?

17 Sɔ̄ i kɔ ue bee Jɛhova, i gaa nyɔɔnɛ edoba Jizɔs Kraist. (Jɔn 17:26.) Jizɔs bee doo kɔ alu esuā bee ye Tɛ naale aba esu lo bee daānu mɛ tɛ̄maloo etɔgɛ pya dɔɔ̄na taɛ nɛɛ Jɛhova lu. Bu edoba, a bee kɔ ue begee pya Farisii, lo bu keekee sīdee ba tɔgɛ kɔ Jɛhova lu nɛɛ a agabah, nɛɛ a ɛmadɛɛ̄ nu ii dap doo i aābah, nɛɛ a naa waɛ eyiiloo, sa naa ɛrɛ toesaɛ̄. Jizɔs bee yerebah nɛ pya nɛɛ kɔ ba a ɛp ye Tɛ nua nɛɛ a suānu, ɛrɛ egerebu, wereloo sa aaloo pɔrɔ. A yere nage bah nɛ pya nɛɛ kɔ ba a suā loo Jɛhova tɛ̄maloo enɔ pya elap dogo ye Tɛ bu mmɛɛ̄ sīdee ziī ziī biradee.—Jɔn 14:9.

18. Bu mɛ sīdee na i dap kiirasī dɛ̄dɛɛ̄ esah le kɔ gbee akiiloo Jɛhova uukɛ̄ a?

18 Doodoo Jizɔs, i dap kɔ nu i suā akiiloo Jɛhova nɛ pya dɔɔ̄na, sa wa tɔgɛ kɛ̄ Jɛhova lu Bari a ɛrɛ wereloo le fɛgɛ dogo doo. Sɔ̄ i doowo, i kiirasī dɛ̄dɛɛ̄ esah le kɔ gbee akiiloo Jɛhova uukɛ̄. I sere bee Jɛhova kaɛ tɛ̄maloo edoo kɔ a le kaɛ bu ekɛɛrɛ le beenyiɛ pya dɔɔ̄na. I dap nɔ Jɛhova. Kere adoo i lu pya a naa mmana i dap doowo. (Ɛfɛs 5:1, 2) Sɔ̄ i ekɔa ue le i dogo tɔgɛ pya nɛɛ dua nɛɛ Jɛhova lu, i yerebah lo esere bee Jɛhova kaɛ. I sere lo bee kaɛ tɛ̄maloo eyerebah nɛ pya nɛɛ kɔ ba a suā nu akiiloo Bari. * I tɔgɛ kɔ pya nɛɛ a naa mmana dap nage tɔɔ̄ agara nɛ Bari.—Job 27:5.

I gbī eyerebah nɛ pya nɛɛ i gaa nyɔɔnɛ nɔ Baibol kɔ ba a muɛ̄ fɛgɛ dogo le wereloo Jɛhova ɛrɛ (Ɛp 18-19 barakpaɛ̄) *

19. Bu mɛ sīdee na kpa Aisaia 63:7 i yerebah nɛ kɔ i suā taɛ nu i seea sī sɔ̄ i gaa tɔgɛ nu a?

19 Naa kɛɛrɛbu dɔɔ̄na nu i dap doo lo esere ye bee kaɛ. Sɔ̄ i tɔgɛ kaka ue Baibol pya dɔɔ̄na, gbɛnɛ-edo sɔ̄ i wee kɔ ue siībah nyɔɔ ekpo Jɛhova ɛrɛ lo ebɛɛ, kɔ aba alɛ na a bɔloo kɔ a bɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe a, e lo ama lu kaka. Kɛ̄adoo, kuma sɔ̄ alu nu a kuī lo esere lok Jɛhova a, taɛ nu i seea sī na yerebah nɛ pya dɔɔ̄na kɔ ba a wereloo i Tɛ Jɛhova, sa ye tɔɔ̄ agara nɛ. Alu ebɛɛ̄ kɔ i kɔ nu akiiloo lele elap dogo Jɛhova, sa biibahkɛ̄ kɔ dua Nɛɛ bee a kura Jɛhova tɔɔ̄dɔ. (Buū Aisaia 63:7.) Kuma sɔ̄ i tɔgɛ nu bu lo sīdee, i yerebah nɛ pya dɔɔ̄na kɔ ba a wereloo Jɛhova sa ye gbaɛ̄tɔ̄loo nyɔnɛbee ba gbī etɔɔ̄ agara ye nɛ.

20. E na i gaa le nɔ bu lo ekobee a nyɔɔnɛ a?

20 Bu mɛ sīdee na i dap tɛ̄maloo i dogo le tɔgɛ nu yerebah nɛ pya dɔɔ̄na kɔ ba a ɛp Jɛhova bu sīdee a lee sa ye tɔɔ̄ waɛ loo ani? Lo ekobee a nyɔɔnɛ e’agara ebip ama.

YƆƆ 2 Jɛhova Na O Bee A

^ bar. 5 Amunu ue a kuī na miɔŋɔ nɛɛ le pya ɛnjɛl kpesī a? E na anua lo ue lu gbɛnɛ a, e e na i dap doo lo esere beeloo lo ue a? Dādābeeloo ture pya ebip ama eyerebah i nɛ kɔ i agɛrɛtɛ̄ i gbanialoo kuma kɛ̄ Jɛhova le.

^ bar. 18 A ɛrɛ sɔ̄ pya i kpa bee kɔ a naa lu ebɛɛ̄ lo esere bee Jɛhova kaɛ nyɔnɛbee lɔgɔ nɛɛ le ɛɛ naa aŋa nyɔɔ lo bee. Kerewo, bie zɔ̄zɔ̄ŋia a wee lu e’ɛrɛ ziī sɔ̄ bu ziī zua a bu zua 2017 a, bee lu enɛ aā edaābeeloo alu e’ɛrɛ. Nɛɛbee kasi bee kɔ: “Naa su kɔ, naa lu ekwɔ lo eyere kara kɔ bee Jɛhova a le kaɛ nyɔnɛbee alu ebɛɛ̄ kɔ alu esere nu a ye kiiloo lɛɛloo kɔ gbee.”—Si ee Jw broadcasting January 2018 nyɔɔ jw.org®. Ɛp kɛɛ̄ LIBRARY > JW BROADCASTING®.

^ bar. 62 UE A BAATƐ̄ FOTO: Pɔrɔ edɔɔ̄ kɔ Bari gbee, sa kɔ nɛ Iv kɔ Bari lu nɛɛ esah. Bu gbɛnɛ-edo zua lo, Setan enyimɛ esah tɔgɛnu, doodoo tɔgɛnu kɔ Bari lu nɛɛ a sibag le kɔ Bari naa bee dɛm nɛɛ.

^ bar. 64 UE A BAATƐ̄ FOTO: kuma sɔ̄ ziī wuga nɛɛdam gaa sere enɔanu Baibol, a kɔ siībah nyɔɔ nu akiiloo pya elap dogo Bari.