Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

IREN ONOP 23

“Mwaromwi en Sarawihla”

“Mwaromwi en Sarawihla”

“Maing Siohwa, mwaromwi en mihmi kohkohlahte.”​—MEL. 135:13, NW.

KOUL 10 Kapinga Siohwa At Koht!

AUDEPEN ONOP *

1-2. Ire dah kan me uhdahn kesempwal ong Sounkadehdehn Siohwa kan?

MIE ire riau me uhdahn kesempwal ong kitail rahnwet—sapwellimen Koht pwuhng en kaunda oh kasarawihlahn mwareo. Nin duwen Sounkadehdehn Siohwa kan, kitail kin perenki koasoia duwen ire pwukat. Ahpw ia duwe, sapwellimen Koht pwuhng en kaunda oh kasarawihlahn mwareo wia ire kei me uhdahn wekpeseng? Soh.

2 Kitail koaros sukuhlki me mwaren Koht anahne sarawihla. Kitail pil sukuhlki me koaros anahne wehwehki me sapwellimen Siohwa pwuhng en kaunda, de elen kaunda, iei me keieu mwahu. Eri ire riau pwukat koaros kesempwal.

3. Dahme mwaren Siohwa kin pidada?

3 Ni mehlel, mwaren Siohwa kin pidada soahng koaros duwen atail Koht, pil iangahki sapwellime elen kaunda. Eri ma kitail nda me kasarawihlahn mwaren Siohwa iei ire me keieu kesempwal, met pil wehwehki me koaros anahne wehwehki me sapwellimen Siohwa elen kaunda iei me keieu mwahu. Mwaren Siohwa pil kin dokedoke mwomwen eh kin ketin kaunda nin duwen me Keieu Manaman.​—Menlau kilang koakon “ Dahme Iang Pidada Ire Kesempwalo.

 

4. Dahme Melkahka 135:13 mahsanih duwen mwaren Koht, oh peidek dah kan me kitail pahn sapengala nan iren onop wet?

4 Mwaren Siohwa uhdahn tohrohr. (Wadek Melkahka 135:13, NW.) * Dahme kahrehda mwaren Koht uhdahn kesempwal? Ia duwen emen eh tepin karaunlikamwih mwar wet? Ia duwen Koht eh ketin kasarawihla mware? Oh ia duwen atail kak sawas pwehn pere mwareo? Met kitail pahn koasoiapene peidek pwukat.

KESEMPWALPEN EDEN EMEN

5. Dahme ekei ele kin medewe ni arail rong me mwaren Koht anahne sarawihla?

5 “Mwaromwi en sarawihla.” (Mad. 6:9) Sises mahsanih me met anahne wia ehu ire me keieu kesempwal kitail en kapakapki. Ahpw ia wehwehn sapwellime mahsen ko? Pwehn kasarawihla mehkot, kitail anahne wiahiong en mwakelekel, de min. Ahpw ele ekei kin medewe, ‘Mwaren Siohwa seu sarawiher, mwakelekel oh min?’ Pwehn sapengala met, kitail anahne medewe duwen dahme eden emen kin pidada.

6. Dahme kin kahrehiong ahd ehu en kesempwal?

6 Eden emen sohte kin pidadahte mesen nting kei pohn doaropwe ehu de ia mwomwen aramas kin nda ahdo. Tehk dahme Paipel mahsanih: “Kitail en pilada adamwahu ahpw dehr pilada en uhdahn kepwehpwehla.” (Lep. Pad. 22:1, NW; Ekl. 7:1) Dahme kahrehda ahd ehu kin uhdahn kesempwal? Pwehki met kin pidada adamwahu en emen, de dahme meteikan kin medewehki aramaso me adaneki ahdo. Eri mwomwen ahd ehu eh ntingdi, de mwomwen aramas nda ahdo kaidehn ihme kesempwal, ahpw dahme aramas kin medewe ni ahnsou me re kilang de rong ahdo iei me uhdahn kesempwal.

7. Ia duwen aramas akan ar uhwongada mwaren Koht?

7 Ni aramas akan ar kin wiahda likamw duwen Siohwa, re kin song en kahrehiong meteikan en medewe soahng suwed kan duwen ih. Ni arail kilang soahng suwed kan, re kin men kapwukoahki Koht oh karaunlikamwih mwareo. Tepin ahnsou me emen karaunlikamwih Koht oh kahrehiong ekei en medewe soahng suwed kan duwen ih iei nan mwetuwel en Ihden. Tehk dahme kitail kak sukuhlkihsang uhwong wet.

TEPIN KARAUNLIKAMW ME WIAWIHONG MWAREN KOHT

8. Dahme Adam oh Ihp ese, oh peidek dah kan me pwarada?

8 Adam oh Ihp ese me mwaren Koht iei Siohwa, oh ira pil ese soahng kesempwal tohto duwen Ih. Ira ese me Siohwa iei Sounkapikpara, me ketikihong ira mour, ara wasahn kousoan kaselelo Paradais, oh mouren pwopwoud unsek ehu. (Sen. 1:26-28; 2:18) Ahpw ia duwe, ira pahn doadoahngki ara madamadau unsek en doudouloale mehkoaros me Siohwa ketin wiahda ong ira? Ira pahn pousehlahte kalaudehla ara limpoak oh kalahngan ong Siohwa? Pasapengpen met sansalda ni ahnsou me sapwellimen Koht imwintihtio kasonge ira.

9. Nin duwen me Senesis 2:16, 17 oh 3:1-5 mahsanih, dahme Siohwa ketin mahsanihong tepin pwopwoudo, oh ia duwen Sehdan eh kawekila dahme mehlel?

9 Wadek Senesis 2:16, 17 oh 3:1-5. Sehdan doadoahngki serpent men en mwomwen lokaiaiong Ihp oh idek: “Mehlel apwoat me Koht ketin keinepwihsang kumwa en dehr tungoale wahntuhke kan en nan mwetuwelet?” Ahn Sehdan peideko mwomwen karaunlikamwih Koht, oh Ihp tepida ahneki madamadau sapwung duwen Koht. Uhdahno, Koht mahsanihong ira me ira kak kang wahntuhke koaros, ahpw wahntuhke ehute me ira en dehr kang. Mie soangsoangen wahntuhke tohto me Adam oh Ihp kak kang. (Sen. 2:9) Ei, Siohwa uhdahn ketin sapan. Ahpw wahn tuhke ehute me Koht ketin keinapwihdi ira en dehr kang. Eri ahn Sehdan peideko kawekila dahme mehlel. Sehdan wiahiong en mwomwen me Koht sohte kin ketin sapan. Ihp ele medewe, ‘Mie mehkot mwahu me Koht sohte ketin mweidohng ien ahneki?’

10. Ia duwen Sehdan eh karaunlikamwih mwaren Koht, oh ia imwilahn met?

10 Ni ahnsou me Sehdan idek peideko, Ihp saikinte sapeikiong Siohwa. Ihp ndaiong Sehdan ni sansal dahme Koht ketin mahsanih. E pil nda me ira en dehr sair tuhkeo. E ese sapwellimen Koht kehkehliko me sapeik pahn imwikihla mehla. Ahpw Sehdan nda: “Kumwa sohte pahn mehla.” (Sen. 3:2-4) Sehdan sohla mwomwen widing, ahpw ni inen e karaunlikamwih mwaren Koht, oh ndahng Ihp me Siohwa sounlikamw men. Ni eh wia met, e wiahla tepil, de sounkaraun likamw. Sehdan pitihdi douluhl Ihp oh Ihp kamehlele. (1 Tim. 2:14) Ihp likih Sehdan laudsang eh likih Siohwa. Met kahrehda e mengeiong Ihp en wiahda pilipil me keieu suwed. E pilada en sapeikiong Siohwa. E tepida kang wahn tuhkeo me Siohwa ketin keinepwihsang. Mwuhr, e pil kihong Adam ekis.​—Sen. 3:6.

11. Dahme tepin pwopwoudo kakete wia, ahpw dahme ira sohte wia?

11 Nna song medewehla dahme Ihp uhdahn anahne ndaiong Sehdan. Medewehla ma e nda: “I sehseiuk, ahpw I ese Semeio, Siohwa, oh I poakohng oh likih ih. E ketikihong ngehi oh Adam soahng koaros me se ahneki. Dahme ke kakete ndahki Ih soahng suwed kan? Kohkohla!” Ia uwen Siohwa eh pahn ketin kupwurperenkihda eh karonge soangen loalopwoat en lokaia pwukat sang nah serepeino me kin poakohng ih! (Lep. Pad. 27:11) Ahpw Ihp sohte ahneki limpoak me poatopoat ong Siohwa; pil duwehte Adam. Pwehki ira sohte ahneki soangen limpoak wet ong Samarao, ira sohte pere mwareo sang karaunlikamw.

12. Ia duwen Sehdan eh kahrehiong Ihp en peikasal, oh dahme Adam oh Ihp sohte wia?

12 Nin duwen me kitail koasoiapene, Sehdan tepte kahrehiong Ihp en peikasal. E kahrehiong Ihp en peidengki soangen Koht dah men me mwarenki Siohwa. Mwurin mwo, Adam oh Ihp sohte pere mwaren Siohwa sang ahn Sehdan likamw kan. Met kahrehda e mengei ong ira en rong Sehdan oh uhwongada Samarao. Sehdan kin doadoahngki soangen wiepeohte rahnwet. E kin uhwong mwaren Siohwa sang ni eh karaunlikamwih. Aramas me kin kamehlele ahn Sehdan likamw kan kin mwadang en soikala sapwellimen Siohwa kaunda pwung.

SIOHWA KETIN KASARAWIHALA MWAREO

13. Ia duwen Esekiel 36:23 eh kasalehda ire keieu kesempwalo nan Paipel?

13 Ia duwe, Siohwa ketin mweidohng soangen karaunlikamw wet en mihmihte oh sohte ketin wia mehkot? Uhdahn soh! Paipel pwon kin kasalehda dahme Siohwa ketin wiadahr pwehn kadehdehda me soahng suwed kan me ekei ndahki ih nan mwetuwel en Ihden sohte mehlel. (Sen. 3:15) Kitail kak oaralapihada ire keieu kesempwalo nan Paipel ni ahl wet: Siohwa ketin kasarawihala mware sang ni eh pahn ketin doadoahngki Wehio me sapwellime Ohlo kaunda oh kapwurehdo pwung oh popohl nin sampah. Paipel audaudki ire kan me kin sewese kitail en wehwehki ia duwen Siohwa eh kin ketin kasarawihla mwareo.​—Wadek Esekiel 36:23.

14. Ia duwen Siohwa eh ketin kasarawihla mwareo ni eh ketin apwalihala uhwongo nan Ihden?

14 Sehdan wiahier soahng koaros me e kak pwehn kauhdi Siohwa sang eh pahn ketin kapwaiada kupwure. Ahpw Sehdan kin pwurupwurehng sohte pweida. Paipel kasalehda dahme Siohwa ketin wiadahr, oh met kadehdehda me sohte emen me duwehte Siohwa Koht. Mehlel, uhwong sang Sehdan oh koaros me iangala ih kin uhdahn kansensuwedihada Siohwa. (Mel. 78:40) Ahpw Siohwa ketin apwalihala uhwong wet ni eh ketin doadoahngki sapwellime erpit, kanengamah, oh pwung pahrek. E pil ketin kasalehda sapwellime kehl me keieu manaman ni ahl tohto. Keieu kesempwal, e ketin kasalehda limpoak nan sapwellime wiewia kan koaros. (1 Sohn 4:8) Siohwa sohte ketin uhdihsang doadoahk pwehn kasarawihla mware.

Sehdan pitiheki Ihp likamw kan duwen Siohwa, oh erein sounpar tohto Tepilo kin pousehlahte karaunlikamwih Koht (Menlau kilang parakrap 9-10, 15) *

15. Ia duwen Sehdan eh kin karaunlikamwih mwaren Koht rahnwet? Oh ia imwilahn met?

15 Rahnwet, Sehdan karakaraunlikamwihte mwaren Koht. E kin pitih aramas akan ren peidengki ma Koht ketin manaman, pwung pahrek, erpit, oh limpoak. Karasepe, Sehdan song en kamehlelehiong aramas akan me Siohwa kaidehn Sounkapikada. Oh ma aramas akan kamehlele me mie Koht, e pahn kin song en wiahiong irail en kamehlele me Koht oh sapwellime koasoandi kan me kakos oh sohte pahrek. E pil kin padahkihong aramas akan me Siohwa ketin wia Koht sempoak oh lemei men me kin isik aramas nan kisiniei. Ni arail kin kamehlele likamw pwukat, e kin mengei ong irail en soikala sapwellimen Siohwa kaunda pwung. Lao e pahn lohdi douluhl, Sehdan pahn pousehlahte wiahda karaunlikamw kan, oh pahn song en kahrehiong uhk en pil sohpeisang Siohwa. Ia duwe, Sehdan pahn pweida?

IA DUWEN OMW PIDADA IRE KESEMPWALO

16. Dahme ke kak wia me Adam oh Ihp sohte wia?

16 Siohwa ketin mweidohng aramas soh unsek kan en iang sewese kasarawihla mware. Eri, ke kak wia dahme Adam oh Ihp sohte wiahda. Mendahki ke mi nan sampah ehu me diren aramas me kin karaunlikamwih oh lahlahwe mwaren Siohwa, ke ahneki ahnsou mwahu en pere mwaren Koht oh padahkihong aramas dahme mehlel​—me Siohwa ketin sarawi, pwung, mwahu, oh limpoak. (Ais. 29:23) Ke kak uhki sapwellime kaunda. Ke kak sewese aramas akan en wehwehki me sapwellimen Siohwa kaunda kelehpw me uhdahn pwung oh pahn wahdo popohl oh peren ong koaros.​—Mel. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Ia duwen Sises eh ketin kadehdehda mwaren Semeo?

17 Ni atail kin uhki mwaren Siohwa, kitail kin idawehn mehn kahlemeng en Sises Krais. (Sohn 17:26) Sises ketin sewese aramas akan en esehla mwaren Semeo sang ni eh ketin doadoahngki mwaro oh sang ni eh ketin padahkihong irail dahme uhdahn mehlel duwen Siohwa. Karasepe, sapwellime padahk kan kin weksang dahme Parisi kan kin padahngki. Irail kin padahngki ni ahl tohto me dene Siohwa kin ketin lemei, ketin kasik laudsang dahme aramas kak wia, ketin dohsang aramas, oh sohte kin ketin mahk. Ahpw Sises ketin sewese aramas akan en ese me Semeo kin ketin toupahrek, kanengamah, limpoak oh mahk. E pil ketin sewese aramas akan en esehla Siohwa sang ni eh kin ahnsou koaros ketin kahlemengih ni unsek irair kaselel kan me Semeo sapwellimanki.​—Sohn 14:9.

18. Ia duwen atail kak kauwehla karaunlikamw kan duwen Siohwa?

18 Duwehte Sises, kitail kak padahkihong meteikan dahme kitail ese duwen Siohwa, me Ih Koht limpoak oh kadek men. Ni atail wia met, kitail kin kauwehla karaunlikamw kan duwen Siohwa. Kitail kin kasarawihla mwaren Siohwa sang ni atail sewese aramas akan en wiahki mwar wet mwar sarawi ehu. Kitail pil kak kahlemengih Siohwa. Kitail kak wia met mendahki kitail sohte unsek. (Ep. 5:1, 2) Ni atail lokaia oh wiewia eh kin kasalehiong aramas akan dahme uhdahn mehlel duwen Siohwa, kitail kin sewese kasarawihla mwareo. Kitail kin kadehdehda mwaren Siohwa sang ni atail sewese aramas akan en saledeksang madamadau sapwung me ele re ahneki duwen Koht. * Kitail pil kin kadehdehda me aramas soh unsek kan kak loalopwoatohngete Koht.​—Sohp 27:5.

Kitail men sewese neitail tohnsukuhl en Paipel kan en wehwehkihla sapwellimen Siohwa irair en kadek oh limpoak (Menlau kilang parakrap 18-19) *

19. Ia duwen Aiseia 63:7 eh sewese kitail en kilang ia uhdahn kahrepen atail kin kalohk?

19 Mie pil ehu mehn kasukuhl kesempwal me kitail kak doadoahngki. Ni atail kin padahkihong meteikan padahk mehlel en Paipel, kitail kin kalapw kasalehda ni sansal duwen sapwellimen Koht pwuhng en kaunda lahng oh sampah, oh met uhdahn mehlel. Mehlel me e kesempwal kitail en padahkihong irail duwen sapwellimen Koht kosonned kan, ahpw dahme kitail en kin keieu akadeiong iei en sewese meteikan en poakohngala Samatailo Siohwa, oh en loalopwoatohng ih. Eri kitail anahne kasansalehda mwahu duwen sapwellimen Siohwa irair kaselel kan, oh soangen Koht dah men me mwarenki Siohwa. (Wadek Aiseia 63:7.) Ni atail kin padahk ni ahl wet, kitail pahn sewese meteikan en poakohng Siohwa oh peikiong ih pwehki irail men loalopwoatohng ih.

20. Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop en mwuhr?

20 Eri, ia duwen atail kak tehk kanahieng me atail tiahk oh padahk kan pahn sewese meteikan en ahneki madamadau pwung duwen Siohwa ni arail rong duwen mwareo? Iren onop en mwuhr pahn sapengala peidek wet.

KOUL 2 Siohwa Iei Mwaromwi

^ par. 5 Ire dahieu me kesempwal ong aramas akan oh tohnleng kan? Dahme kahrehda ire wet uhdahn kesempwal, oh ia duwen atail iang pidada? Atail wehwehki pasapengpen peidek pwukat oh peidek teikan me pidada met pahn sewese kitail en kakehlakahda atail nanpwungmwahu rehn Siohwa.

^ par. 4 Melkahka 135:13 (NW): “Maing Siohwa, mwaromwi en mihmi kohkohlahte. Maing Siohwa, dih koaros en kin tamataman komwi.”

^ par. 18 Ekei pak, neitail sawaspen Paipel kan kin nda me sohte mie anahnepen en kadehdehda duwen mwaren Siohwa. Dahme kahrehda? Pwehki saikinte emen me peidengki ma Siohwa sapwellimanki pwuhng en mwarenki mwar wet. Ahpw, kawehwehn ire wet sansalda mwahu nan mihting en pahr me wiawi nan 2017. Brothero me wia chairman nda: “E sohte sapwung en nda me kitail kin kapakapki kadehdepen mwaren Siohwa pwehki kitail uhdahn anahne kadehdehiong aramas akan duwen Ih.”​—Menlau kilang prokram en January 2018 nan jw.org®. Kohla LIBRARY > JW BROADCASTING®.

^ par. 63 WEHWEHN KILEL: Tepilo karaunlikamwih Koht, oh ndaiong Ihp me Koht sounlikamw men. Erein sounpar tohto, Sehdan kihpesengehr padahk likamw kan, duwehte padahk me dene Koht ketin lemei oh me E sohte ketin kapikada aramas.

^ par. 65 WEHWEHN KILEL: Ni brother men eh onop Paipel rehn emen, e kasalehda mwahu soangen Koht dahmen Siohwa.