1-2. Hi tini timhaka leti nga ta lisima ka Timboni ta Yehovha?

NAMUNHLA hi lavisana ni timhaka ta lisima ngopfu, ku nga wuhosi ni ku xwengisiwa ka vito dzra Yehovha. Nakone, hine Timboni ta Yehovha ha swi zrandzra ku bula hi mintxhumu leyo. I mintxhumu leyi nyonxisaka swinene! Kambe xana wuhosi bya Xikwembu Nkulukumba ni ku xwengisiwa ka vito dzrakwe i mintxhumu ya ku hambana? Im-him.

² Hi dondzre leswaku a vito dzra Xikwembu Nkulukumba dzri fanela ku basisiwa ka madzrimi hinkwawu mayelanu na dzrone. Nakone hi tlhele hi dondzra leswaku wuhosi bya Yehovha, leswi liki, ndlela yakwe ya ku fuma, i yinene ku tlula hinkwatu. Xileswo, timhaka letibidzri i ta lisima kwezru.

3. I yini leswi vito dzra Yehovha dzri patsraka swone?

³ Hi ntiyiso wa kone, vito ledzri liki Yehovha dzri yelana ni hinkwaswu leswi fambisanaka na Yehovha, ku patsra ni ndlela yakwe ya ku fuma. Kutani, loko hi ku ku basisiwa ka vito dzra Yehovha ka madzrimi hinkwawu i ntxhumu wa lisima swinene, hi djula ku hlaya ni leswaku swa fanela ku kombisa leswaku ndlela leyi a fumaka ha yone i yinene. Vito dzra Yehovha dzri fambisana swinene ni ndlela leyi a fumaka ha yone swanga Hosi ya Ntamu hinkwawu.​—Vona bokisi ledzri liki “ I Yini Leswi Patsrekiki Ka Mhaka Leyi Ya Lisima?”

4. I yini leswi buku dzra Amapsalma 135:13 dzri swi hlayaka hi vito dzra Xikwembu Nkulukumba nakone hi swini swivutiso leswi taka hlamuliwa ka xidondzro lexi?

⁴ Vito dzra Yehovha a dzri fani ni mavito man’wana. (Dondzra Amapsalma 135:13.) Ha yini vito dzra Xikwembu Nkulukumba dzri li dzra lisima swinene? Hi dzrini khambi dzra ku sungula dzri tlhontlhiwiki? Hi yini ndlela leyi Xikwembu Nkulukumba a xwengisaka vito dzrakwe ha yone? Hi nga yentxa yini akuva hi seketela vito dzrakwe? Hi ta khanela ha swone ka xidondzro lexi.

5. Hi swini swivutiso leswi vhanu va swi hambaka loko va yanakanyisisa hi ku xwenga ka vito dzra Xikwembu Nkulukumba?

⁵ Yesu a swi beke livaleni leswi fanelaka ku va swa lisima loko hi khongota. Yesu a te: ‘A vito dzraku a dzri hlawuliwe.’ (Mt 6:9) Xana leswo swi djula ku hlaya yini? Ku hlawula kumbe ku xwengisa i ku yentxa ntxhumu wu xwenga, wu basa. Vambeni va nga ha pimisa leswi: ‘Xana vito dzra Yehovha a dzri xwenganga dzri tlhela dzri basa? Akuva hi tiva nhlamulo ya xivutiso lexi, hi fanela ku yanakanyisisa hi hinkwaswu leswi vito dzri tlhamuxelaka swone.

6. I yini lexi yentxaka vito dzri va ni lisima?

⁶ A vito a hi mazritu lama tsraliwiki ka papela ntsena kumbe mazritu lama hlayiwaka hi vhanu. Bibele dzri kombisa leswaku a vito dzri ni lisima ku tlula wukosi lebyikulu. (Pr 22:1; Ekl 7:1) I yini lexi yentxaka vito dzri va ni lisima? Hi leswi dzri patsraka ndlela leyi mhunu a tiviwaka ha yone, leswi liki, leswi van’wana va swi pimisaka hi n’winyi wa vito. Xileswo, ndlela leyi vito dzri tsraliwaka ha yone​—kumbe ndlela leyi dzri vitaniwaka ha yone—​a hi swone swi nga swa lisima. Xa lisima hi leswi hi swi yanakanyaka loko hi vona kumbe hi yingela vito dzra mhunu.

7. Xana vhanu va nga hlasela vito dzra Yehovha hi ndlela yini?

⁷ Loko vhanu va hembela Yehovha, va va na vo hona ndlela leyi a tiviwaka ha yone. Loko va hona ndlela leyi a tiviwaka ha yone, va va na vo ntxhimisa vito dzrakwe. Khambi dzra ku sungula ku nga hlaseliwa ni vito dzra Yehovha ni ndlela leyi a tiviwaka ha yone ku ve ku sunguleni ka matimu ya vhanu. A hi voneni leswi hi nga swi dondzraka hi nhlaselo lowu.

8. I yini leswi Adamu na Evha a va swi tiva, nakone hi swini swivutiso leswi tlakukaka?

⁸ Adamu na Evha a va nga tivi vito dzra Yehovha ntsena, kambe a va tiva ni mintiyiso yinyingi mayelanu ni N’winyi wa vito ledzro. Hi xikombiso, a va swi tiva leswaku Yehovha i Muvumbi wa hinkwaswu. Va tlhela va tiva leswaku wutomi lebyi a va li na byone, wuxaka byavu swanga vatekani ni Paradeyisi dzra ku xonga, a va nyikiwe ha Yehovha. (Gn 1:26-28; 2:18) Kambe, xana Adamu na Evha va nga va va ye mahlweni va tizrisa miyanakanyu yavu ya ku hetiseka akuva va yanakanyisisa hi hinkwaswu leswi Yehovha a va yentxeliki swone? Xana va nga va va tame va kulisa lizrandzru dzravu ni ku tlangela ka N’winyi wa vito ledzro? Tinhlamulo ti humelele loko vone va dzringiwe hi nala wa Xikwembu Nkulukumba.

9. Hi ku ya hi Genesis 2:16, 17 na 3:1-5, i yini leswi Yehovha a swi byeliki Adamu na Evha, nakone Sathana a soholote ntiyiso hi ndlela yini?

 ⁹ Dondzra Genesis 2:16, 17 na 3:1-5. Hi ku tizrisa nyoka, Sathana a vutise leswi ka Evha: ‘Xana Xikwembu Nkulukumba a ti: n’wi nga ve da muzri ni mun’we wa xizramba xana?’ Xivutiso lexo a xi tumbeta madzrimi lamakulu. Leswi Xikwembu Nkulukumba a swi hlayiki hi leswaku Adamu na Evha a va fanela ku da mihandzru ya mizri hinkwayu, kambe a va nga fanelanga va da mihandzru ya muzri wun’we. Nakone a xizrambeni a ku ni mihandzru yinyingi ya minhlovo ya ku siyanasiyana. (Gn 2:9) Handle ka ku gananeka, Yehovha wa hanana. Kambe a yalele Adamu na Evha akuva va da mihandzru ya muzri wun’we ntsena. Kutani, Sathana a soholote ntiyiso. Sathana a a djula leswaku Adamu na Evha va pimisa leswaku Yehovha awa tsronana. Swi nga ha yentxeka Evha a pimise leswi: ‘Xana Xikwembu Nkulukumba a ni yalela ku kuma mintxhumu leyinene?’

10. Xana Sathana a hehle vito dzra Yehovha hi ndlela yini nakone ku ve ni mihandzru yini?

¹⁰ Na a nga si na doha, Evha a a mu yingiseta Yehovha. Loko a hlamula Sathana, Evha a phindhe mazritu lawa Xikwembu Nkulukumba a ma hlayiki hi ku khanya. A patsre ni ku hlaya leswaku yene na Adamu a va nga fanelanga va wu khumba. A a swi tiva leswaku loko a nga yentxi leswi Xikwembu Nkulukumba a swi hlayiki a a ta fa. Kambe Sathana a te: ‘N’wi nga fe ni kutsrongo.’ (Gn 3:2-4) A madzrimi ya Sathana a ma nga ha tlhotekanga. A hehle vito dzra Xikwembu Nkulukumba; swi fana ni loko a byele Evha leswaku Yehovha i muhembi. Hi ndlela leyo, Sathana a ndzruluke Diyavulosi, leswi liki, muhembi. Evha a hembeliwe hi ku helela; a kholwe ka Sathana. (1Tm 2:14) Evha a dumbe Sathana a matsrhan’wini ya ku dumba Yehovha. Leswo swi yentxe leswaku swi nabyala kuva Evha a teka xiboho lexi bihiki, xa ku tsrhika ku yingiseta Yehovha. A sungule ku da handzru lowu Xikwembu Nkulukumba a nga hlaya leswaku a nga ve da. A gama a nyika na Adamu.​—Gn 3:6.

11. I yini leswi vapswele vezru va ku sungula a va fanela ku swi yentxa, kambe i yini leswi va swi yentxiki?

¹¹ Yanakanyisisa kutsrongo hi leswi Evha a a fanela ku swi byela Sathana. Yanakanya hi loko Evha a e hlamula hi ndlela leyi: “Mine a ni ku tivi, kambe na mu tiva Tatana wanga, Yehovha. Na mu zrandzra Xikwembu Nkulukumba ni tlhela ni mu dumba. Hinkwaswu leswi Adamu na mine hi nga na swone hi nyikiwe hi Yehovha. U mani wene akuva wu khanela wubihi hi yene? Fambela kule na mine!” Yehovha na a nyonxe ngopfu loko a e twa n’wanakwe lweyi a mu zrandzraka ni lweyi a dumbekaka a hlaya mazritu lawa! (Pr 27:11) Kambe Evha a a nga na lizrandzru dzra ku dumbeka ha Yehovha. Adamu na yene a a nga li nadzru. Xileswo, a va swi kotanga ku seketela vito dzra Tatana wavu loko a hembeliwa.

12. Sathana a byale ku ganaganeka a miyanakanywini ya Evha hi ndlela yini, nakone i yini leswi Adamu na Evha va kalaka va nga swi yentxanga?

¹² Hi lani hi swi voniki ha kone, Sathana a sungule hi ku byala ku ganaganeka a miyanakanywini ya Evha. Sathana a yentxe leswaku Evha a sungula ku tivutisa leswaku i mani Yehovha. Kutani,  Adamu na Evha a va dzri seketelanga vito dzra Yehovha ka madzrimi ya Sathana. Va pfumelele ku hlohloteliwa hi Sathana, va tlhela va tipatsra na yene ka ku pfukela Yehovha. Namunhla wa siku, Sathana a tizrisa mazrengu lama fanaka ni lawo. A ha tama a hehla vito dzra Yehovha. Nakone lava kholwaka ka madzrimi ya Sathana, va hlohloteliwa hi ku nabyala akuva va yala ku fumiwa hi Yehovha.

13. Xana buku dzra Ezekiel 36:23 dzri tlakuxa dzrungula dzra ntshima dzra Bibele hi ndlela yini?

¹³ Xana Yehovha a miyelile loko va mu hehla? Nikatsrongo! Dzrungula hinkwadzru dzra Bibele dzri hi byela hi leswi Yehovha a swi yentxaka akuva a basisa vito dzrakwe ka madzrimi lawa a hehliwiki ha wone a Edeni. (Gn 3:15) Hi ntiyiso wa kone, hi nga hlaya leswaku dzrungula dzra ntshima dzra Bibele hi ledzri: Yehovha a xwengisa vito dzrakwe hi ku tizrisa Mfumu wakwe, lowu mufumi wa wone a nga N’wanakwe, nakone a ta buyisela ku zrula ni wululami a misaveni. Leswi nga Bibeleni swi hi pfuna ku twisisa ndlela leyi Yehovha a taka xwengisa vito dzrakwe ha yone.​—Dondzra Ezekiel 36:23.

14. Xana Yehovha a swi kombisa hi ndlela yini leswaku awa dzri xwengisa vito dzrakwe nambi leswi dzri pfukeliwiki a Edeni?

¹⁴ Sathana a yentxa hinkwaswu leswi a nga swi kotaka akuva a nkongometo wa Yehovha wu nga hetiseki. Kambe a ku na zrengu ledzri taka humelela. Bibele dzri kombisa ndlela leyi Yehovha a yentxaka mintxhumu ha yone dzri tlhela dzri kombisa leswaku a ku na mhunu wa ku fana na Yehovha Xikwembu Nkulukumba. I ntiyiso leswaku loko Sathana ni lava va mu seketelaka va pfukela Yehovha, yene awa khunguvanyeka. (Ps 78:40) Kambe Yehovha a lwisana ni ku pfukela koloko hi wutlhazri, hi ku lehisa mbilu ni wululami. Yehovha a kombisa ntamu wakwe lowukulu hi tindlela tinyingi. Handle ka leswo, a lizrandzru dzrakwe dzre tidla a livaleni ka hinkwaswu leswi a swi yentxiki. (1Yh 4:8) Handle ka ku ganaganeka, Yehovha a nga yimanga ku xwengisa vito dzrakwe.

15. Xana Sathana a hehla vito dzra Yehovha hi ndlela yini, nakone leswo swi tisa mihandzru yini?

¹⁵ Namunhla Sathana a ha tama a hehla vito dzra Xikwembu Nkulukumba. A dzringeta ku yentxa vhanu va ganaganeka leswaku Xikwembu Nkulukumba a ni ntamu, wululami, wutlhazri ni lizrandzru. Hi xikombiso, Sathana a dzringeta ku  yentxa vhanu va kholwa leswaku Yehovha a hi Muvumbi. Nambi loko vhanu va kholwa leswaku Xikwembu Nkulukumba a kone, Sathana a dzringeta ku va yentxa va kholwa leswaku milawu ya Xikwembu Nkulukumba a hi yinene nakone yi hi sivela swinyingi. A tlhela a dondzrisa leswaku Yehovha i Xikwembu xa nsele lexi hisaka vhanu a ndzrilweni. Loko va kholwa ka madzrimi lawo, swi nga yentxeka va sungula ku yala mfumu wa ku lulama wa Yehovha. Na Sathana a nga si helisiwa, a ha ta tama a hehla vito dzra Yehovha ni ku dzringisa ku ku yentxa u yima na yene. Xana a ta swi kota?

16. U nga yentxa yini leswi Adamu na Evha va hlulekiki ku swi yentxa?

¹⁶ Nambi leswi hi nga hetisekangakiki, Yehovha a hi nyika mukhandlu wa ku xwengisa vito dzrakwe. Nakunene, u nga yentxa leswi Adamu na Evha va nga hluleka ku swi yentxa. Nambi leswi hi hanyaka ni vhanu lava hehlaka vito dzra Yehovha, u ni mukhandlu wa ku yima na Xikwembu Nkulukumba u tlhela u byela vambeni ntiyiso wa leswaku Yehovha a xwengile, a ni wululami, wunene ni lizrandzru. (Eza 29:23) Nakone u nga kombisa leswaku u seketela mfumu wakwe. Pfuna vhanu vambeni akuva va vona leswaku ndlela leyi Yehovha a fumaka ha yone i yinene nakone ko va yene ntsena a nga tisaka ku zrula ni ku nyonxa ka hinkwavu.​—Ps 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Xana Yesu a yentxe vito dzra Tatana wakwe dzri tiviwa hi ndlela yini?

¹⁷ Loko hi seketela vito dzra Yehovha, hi yetisela leswi Yesu a swi yentxiki. (Yh 17:26) Yesu a yentxe leswaku vito dzra Yehovha dzri tiviwa. A a nga tizrise vito dzra Xikwembu Nkulukumba ntsena, kambe a a tlhela a seketela ku basa ka vito dzra Yehovha. Hi xikombiso, vafarisi a va khanela mintxhumu ya ku biha ha Yehovha. A va yentxa vhanu va pimisa leswaku Xikwembu Nkulukumba awa kazrata, a hi koxa leswi tlulaka mpimu, a le kule na hine a tlhela a pfumala timpswalu. Kambe Yesu a a hambanile na vone. A a va pfuna ku vona leswaku Yehovha i Xikwembu xa ku nabyala, xa ku lehisa mbilu, xa lizrandzru ni xa ku dzrivalela. Nakone Yesu a a yetisela matsrhamela ya Yehovha hi ku helela. Xileswo, vhanu a va ta twisisa leswi Yehovha a nga xiswone.​—Yh 14:9.

18. Hi nga paluxa madzrimi ni swihehlo mayelanu na Yehovha hi tindlela tini?

¹⁸ Hine hi nga paluxa madzrimi ni swihehlo mayelanu na Yehovha. Hi ndlela yini? Hi ku yetisela Yesu. Ku fana na yene, hi nga byela vambeni leswi hi swi tivaka hi Yehovha ni ku va komba leswaku  Xikwembu Nkulukumba a ni lizrandzru ni timpswalu. Na hine hi nga mu yetisela Yehovha nambi leswi hi nga hetisekangakiki. (Ef 5:1, 2) Hinkwaswu leswi hi swi khanelaka ni ku swi yentxa siku ni siku, swi fanela ku kombisa a wumhunu bya Yehovha, Xikwembu Nkulukumba. Loko hi yentxa hinkwaswu leswo, hi va na hi xwengwisa vito dzra Xikwembu Nkulukumba​—hi pfuna vhanu akuva va vona leswaku vito dzra Yehovha dzri xwengile. Loko hi yimela vito dzrakwe—​hi pfuna vhanu akuva va susa mimpimiso leyi hoxiki mayelanu ni vito dzrakwe. * Nakone hi kombisa leswaku vhanu lava nga hetisekangakiki va nga tama va dumbeka.​—Yb 27:5.

19. Hi ku ya hi Ezaya 63:7, hi wini nkongometo wezru loko hi dondzrisa vambeni?

¹⁹ Vona ntxhumu wumbeni wa lisima lowu hi nga wu dondzraka. Loko hi dondzrisa vambeni Bibele, minkama yinyingi hi khanela hi wuhosi bya Yehovha kumbe mfanelo yakwe ya ku fuma Wuyaku hinkwabyu. Ina, leswo i ntiyiso. Kambe nambi leswi swi nga swa lisima ku dondzrisa vhanu milawu ya Yehovha, nkongometo wezru i ku pfuna vhanu akuva va zrandzra Yehovha, Tatana wezru, va tlhela va dumbeka ka yene. Xileswo, loko u dondzrisa, nkama ni nkama tlakuxa swinene matsrhamela ya Yehovha ya ku xonga. Kombisa leswaku Yehovha i Mhunu wa matsrhamela wani. (Dondzra Ezaya 63:7.) Loko hi dondzrisa hi ndlela leyo, hi pfuna vhanu akuva va zrandzra Yehovha. Loko hi yentxa leswo va ta tama va dumbeka ni ku yingiseta Yehovha.

20. I yini leswi hi taka swi vona ka xidondzro lexi landzrelaka?

²⁰ I yini leswi hi nga swi yentxaka akuva mahanyela yezru ni madondzrisela yezru ma yisa lidzrumu ka vito dzra Yehovha ni ku kokela vhanu ka yene? Xidondzro lexi landzrelaka xi ta hlamula xivutiso lexo.