1-2. Topik apa puluang bẹ̌bisarangu Sahiding Yehuwa?

HAL᷊Ẹ̌ sěbạe penting tẹ̌tatěngong i kitẹ orasẹ̌ ini ene kai soal u hakẹ̌ i Yehuwa mẹ̌parenta dingangu mapakasusi areng i Yehuwa. I kitẹ Sahiding Yehuwa puluang mẹ̌bisara soal u topik mapaelẹ̌ ini. Katewe, apa hakẹ̌ i Yehuwa mẹ̌parenta dingangu mapakasusi areng i Yehuwa ene kai darua hal᷊ẹ̌ tawe nẹ̌sasěmpụ? Tala.

² I kitẹ seng nakasilo areng i Yehuwa harusẹ̌ ipakawurěsi. I kitẹ lai seng něngěndung kěbị taumata harusẹ̌ makasingkạ cara Yehuwa mẹ̌parenta ene kai kapaelange. Hakị u ene, darua hal᷊ẹ̌ ini kai penting.

3. Areng i Yehuwa ene piạ sěmpụe dingangu apa?

³ Sěběnarẹ̌e, areng i Yehuwa ene piạ sěmpụe dingangu kěbị hal᷊ẹ̌ soal u Mawu, sarang lai cara i Sie mẹ̌parenta. Hakị u ene, mạeng i kitẹ maul᷊ị areng i Yehuwa harusẹ̌ burěsiang bọu kěbị haghing lahinakang, ene mẹ̌sul᷊ung kere maul᷊ị kěbị taumata harusẹ̌ makasingkạ cara Yehuwa mẹ̌parenta ene kai kapaelange. Yehuwa kai Měngangawasa Karangetange, hakị u ene cara i Sie mẹ̌parenta piạ sěmpụe dingangu areng’E.​—Pěmanda kotak ” Manga Hal᷊ẹ̌ Sěbạe Penting”.

4. Kerea Mazmur 135:13 nělahẹ soal u arengu Mawu, kụ kakiwal᷊o apa sarung simbaheng su pěngangěndungang ini?

⁴ Areng Yehuwa ene sěbạe istimewa. (Basa Mazmur 135:13.) Kawe nụe arengu Mawu sěbạe penting? Kerea areng ene něnětạ nihinakaneng? Kerea Mawu napakasusi areng ene? Kụ kerea i kitẹ tumatawang areng ene? Mahịe měngěndung sasimbahu manga kakiwal᷊o ene.

5. Aramanung, apa tẹ̌tiněnangu pirang katau su tempong nakaringihẹ̌ arengu Mawu harusẹ̌ ipakasusi?

⁵ ”Apakasusiko areng’U.” (Mat. 6:9) Yesus naul᷊ị hal᷊ẹ̌ ini kai sěmbaụ hal᷊ẹ̌ sěbạe penting harusẹ̌ doang i kitẹ. Katewe,  apa mangal᷊ene bawerang i Yesus? Mapakasusi sěmbaụ hal᷊ẹ̌ ene mangal᷊ene měkoạ hal᷊ẹ̌ ene makoạ masusi arau burěsi. Pirang katau aramanung mětẹ̌tiněna, ’Areng i Yehuwa bal᷊inẹbe seng masusi dingangu burěsi?’ Gunang sumimbahẹ̌ kakiwal᷊o ene, i kitẹ harusẹ̌ mẹ̌tiněna soal u hal᷊ẹ̌ apa nasěmpụ su areng ene.

6. Apa nakakoạ sěmbaụ areng ene maarěga?

⁶ Areng bal᷊inẹ kětạeng gabungan piram baụ huruf niwohẹ su karětasẹ̌ arau nisěbạ. Pěmanda apa niul᷊ị u Alkitapẹ̌: ”Limembong kapaelange měmile areng mapia sul᷊ungu arětạ mal᷊awọ.” (Amsal 22:1; Pkh. 7:1) Kawe nụe areng sěbạe penting? Ual᷊ingu ene piạ sěmpụe dingangu reputasi arau apa tẹ̌tiněnangu taumata soal u tau piạ arenge ene. Hakị u ene, cara areng ene niwohẹ arau nisěbạ, ene tawe tumanịu penting. Katewe, limembong penting ene kai apa tẹ̌tiněnangu taumata su tempong nẹ̌basa areng ene arau nakaringihẹ̌ areng ene nisěbạ.

7. Kerea taumata něndusa arengu Mawu?

⁷ Su tempong taumata naul᷊ị barang konti soal i Yehuwa, i sire něndusa reputasi-Ne. Su tempong i sire něndusa reputasi-Ne, i sire něndusa areng’E. Kahumotongange reputasi dingangu arengu Mawu nipakarusa ene nariadi su taman Eden. Pẹ̌tiněna apa wotonge kaěndungang i kitẹ bọu hal᷊ẹ̌ ene.

8. Apa seng nikasingkạ i Adam dingangi Hawa, kụ kakiwal᷊o apa timimbul᷊ẹ̌?

⁸ Adam dingangi Hawa masingkạ arengu Mawu kai Yehuwa, kụ i rẹ̌dua lai masingkạ lawọ hal᷊ẹ̌ penting soal i Sie. I rẹ̌dua masingkạ i Sie kai Měndariadi, Pribadi seng něgělị si rẹ̌dua pěbawiahẹ̌, bal᷊e Firdaus, dingangu kawing nasukụ. (Kej. 1:26-28; 2:18) Katewe, apa i rẹ̌dua sarung měpakẹ tiněna masukụ gunang mẹ̌tiněna kěbị hal᷊ẹ̌ seng nikoạ i Yehuwa gunang i rẹ̌dua? Apa i rẹ̌dua sarung turusẹ̌ kuměndagẹ̌ dingangu měngarěga si Yehuwa? Sasimbahe nal᷊ahẹ su tempong sědụu Mawu něnal᷊ukạ si rẹ̌dua.

9. Tumuhụ Kejadian 2:16, 17 dingangu 3:1-5, Apa niul᷊ị u Mawu si Adam dingangi Hawa, kụ kerea Setang němal᷊ui katěngadẹ̌ ene?

⁹ Basa Kejadian 2:16, 17 dingangu 3:1-5. Setang něpakẹ těmpu gunang makoạ juru bicarane, kụ i sie nẹ̌kiwal᷊o  si Hawa, ”Apa kahěngang Mawu naul᷊ị i kamene tawe wotonge kumaěng buah bọu kěbị kakaluang su taman ini?” Su kakiwal᷊ong Setang ene, piạ konti soal u Mawu, kụ i Hawa něnětạ nẹ̌tiněna ral᷊akị soal u Mawu. Sěběnarẹ̌e, Mawu nẹ̌bera i sire botonge kumaěng kěbị buang kalu, kecuali buah bọu sěmbaụ kalu. Adam dingangi Hawa botonge kumaěng haghing buah matatemang su taman ene. (Kej. 2:9) Nal᷊ahẹ, Yehuwa kai maělugẹ̌. Katewe, Mawu nẹ̌sěding si Adam dingangi Hawa gunang kumaěng buah bọu sěmbaụ kalu. Hakị u ene, kakiwal᷊ong Setang němal᷊ui katěngadẹ̌. Setang někoạ Mawu kakělaěng tawe maělugẹ̌. Ěndịu i Hawa nẹ̌tiněna, ’Apa Mawu něnahang sěmbaụ barang mapia?’

10. Kerea Setang něhinakang arengu Mawu, kụ apa suwụe?

¹⁰ Su tempong Setang nẹ̌kiwal᷊o si Hawa, su tempo ene i Hawa bědang tụtuhụ si Yehuwa. I sie naul᷊ị su Setang apa sěběnarẹ̌e niul᷊ịu Mawu. I sie lai něnambah, sarang měnenggehẹ̌ kalu ene kai tawe wotonge. I sie masingkạ lumawang parentang Mawu sarung makarěntang papate. Katewe Setang simimbahẹ̌, ”I kamene tawe mate.” (Kej. 3:2-4) Setang tawe kětạeng něnodẹ Yehuwa nẹ̌konti. I sie lai něhinakang areng i Yehuwa, kụ naul᷊ị si Hawa Yehuwa kai tahakontiang. Su tempong někoạ ene, Setang nakoạ Iblis, arau tahapěhinakang. Hawa sěbạe kinaakal᷊eng. I sie nangimang su Setang. (1 Tim. 2:14) I sie limembong mangimang su Setang sul᷊ungu si Yehuwa. Ene nakakoạ si Hawa někoạ putusang nẹ̌sal᷊a. I sie němutusẹ̌ tawe timuhụ si Yehuwa. I sie něnětạ kimaěng buah nisědingu Mawu. Bọu ene, i sie lai něgělị buah ene si Adam.​—Kej. 3:6.

11. Sěběnarẹ̌e, apa wotonge koateng i Adam dingangi Hawa, katewe apa tawe nikakoạ i sire?

¹¹ Kěnang pẹ̌tiněna soal u apa sěběnarẹ̌e harusẹ̌ paul᷊ịkang i Hawa su Setang. Pẹ̌tiněna i sie nẹ̌bera kere ini: ”Iạ běga i sai i kau, katewe iạ masingkạ si Amangku, Yehuwa, kụ iạ makěndagẹ̌ dingangu mangimang si Sie. I Sie seng něgělị kěbị haghi si kanduang Adam. Kawe nụe i kau naul᷊ị barang dal᷊akị soal i Sie? Pěmehọe i kau!” Yehuwa tantu sěbạe mal᷊uasẹ̌ makaringihẹ̌ bawera kasasatia bọu anạ’E wawine. (Amsal 27:11) Katewe, Hawa tawe něnodẹ kakěndagẹ̌ masatia si Yehuwa, kerene lai i Adam. Ual᷊ingu tawẹ apa kakěndagẹ̌ kerene si Amang i sire, Adam dingangi Hawa tawe nakakoạ timatawang areng i Yehuwa bọu lahinakangu Setang.

12. Kerea Setang někoạ si Hawa ragu, kụ apa tawe nikakoạ i Adam dingangi Hawa?

¹² Kere seng niěndungang i kitẹ, Setang něndusa reputasing i Yehuwa, kụ někoạ si Hawa ragu apa Yehuwa kai Amang mapia. Samurine, Adam dingangi Hawa tawe nakakoạ timatawang reputasi dingangu  areng i Yehuwa. Ene nakakoạ si sire gampang niahạu Setang gunang lumawang si Amang i sire. Setang lai něpakẹ cara mẹ̌sul᷊ung orasẹ̌ ini. I sie něhinakang areng i Yehuwa gunang měndusa areng ene. Taumata apang nangimang su Setang gampang niahạ gunang tawe tumuhụ atorang i Yehuwa.

13. Kerea Yehezkiel 36:23 nělahẹ lohong Alkitapẹ̌?

¹³ Apa Yehuwa němala lahinakangu Setang kụ tawe timatawang watangeng’E? Tala, i Sie tawe němala ene! Kěbị lohong Alkitapẹ̌ něnodẹ Yehuwa němurěsi areng’E bọu lahinakangu Setang su Eden. (Kej. 3:15) I kitẹ botonge měkoạ kesimpulan lohong Alkitapẹ̌ kai ini: Yehuwa napakasusi areng’E limiung Kararatuang su limang Ahus’E dingangu saụ mapakarěntang manga hal᷊ẹ̌ nihino lai pẹ̌darame su dunia. Hakị u ene mạeng i kitẹ mẹ̌basa Alkitapẹ̌, i kitẹ sarung makaěna kerea Yehuwa napakasusi areng’E.​—Basa Yehezkiel 36:23.

14. Kerea cara i Yehuwa timatěngo masalah su Eden napakasusi areng’E?

¹⁴ Setang někoạ haghing cara tadeạu kapulung Yehuwa tawe mariadi. Katewe Setang sěntiniạ gagalẹ̌. Alkitapẹ̌ nělahẹ apa seng nikoạ i Yehuwa, kụ ene něnodẹ i Sie kai kahěngang-hěngang Amang makěndagẹ̌ dingangu Měngangawasa kapaelange. Nal᷊ahẹ, apa nikoạ u Setang dingangu tumatol᷊ene ene nakatědụ naung i Yehuwa. (Mz. 78:40) Maning kerene, Yehuwa timatěngo masalah ene dingangu pelesa, kasasabarẹ̌, lai kal᷊aadilẹ̌. Yehuwa lai hanesẹ̌ něnodẹ kawasa-Ne. Kụ limembong penting, i Sie něnodẹ kakěndagẹ̌. (1 Yoh. 4:8) Yehuwa turusẹ̌ napakasusi areng’E.

15. Kerea Setang něhinakang areng i Yehuwa orasẹ̌ ini, kụ apa suwụe?

¹⁵ Sarang orasẹ̌ ini, Setang bědang mělẹ̌hinakang arengu Mawu. I sie někoạ taumata ragu Mawu kai makawasa, maadilẹ̌, mapelesa, dingangu makěndagẹ̌. Contone, Setang nẹ̌tawakal᷊i někoạ taumata mangimang Yehuwa bal᷊inẹbe Měndariadi. Kụ, mạeng  taumata mangimang Mawu ene, Setang měkoạ si sire mangimang Mawu dingangu atorang’E kai kaku lai tawẹ adile. I sie lai něněntiro su taumata, Yehuwa kai tawẹ apa tatal᷊ěntụe dingangu matingkaị ual᷊ingu měnẹ̌nutung taumata su naraka. Su tempong taumata mangimang hal᷊ẹ̌ ene, i sire limembong gampang lumawang atorangu Mawu. Sarang Yehuwa měminasa si sie, Setang sarung turusẹ̌ měhinakang si Yehuwa, kụ i sie lai sarung mẹ̌tawakal᷊i měngahạ si kau tadeạu lumawang si Yehuwa. Apa i sie sarung makakoạ ene?

16. Apa wotonge koatengu kụ tawe nikakoạ i Adam dingangi Hawa?

¹⁶ Yehuwa něgělị kesempatan su taumata tawe nasukụ gunang mapakasusi areng’E. Hakị u ene, i kau botonge měkoạ apa tawe nikakoạ i Adam dingangi Hawa. Maning dunia ini napenẹu taumata mělẹ̌hinakang areng i Yehuwa, i kau nighělịkangu kesempatan gunang tumatawang areng i Yehuwa dingangu měhabarẹ̌ su taumata Yehuwa kai masusi, nihino, mapia, dingangu makěndagẹ̌. (Yes. 29:23) I kau botonge měnodẹ i kau mapulu i Sie makoạ Měngangawasanu. I kau botonge mẹ̌tul᷊ung taumata makaěna kětạeng pěmamarentang i Yehuwa nihino dingangu makarěntang pẹ̌darame lai karal᷊uasẹ̌ gunang kěbị diadikang.​—Mz. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Kerea Yesus někoạ areng i Amange nikasingkatengu taumata?

¹⁷ Su tempong tumatawang areng i Yehuwa, i kitẹ nẹ̌těno si Yesus Kristus. (Yoh. 17:26) Tadeạu areng i Amange kasingkatengu taumata, Yesus tawe kětạeng něpakẹ areng ene katewe lai něněntiro soal u apa sěběnarẹ̌e ikẹ̌kapulung i Yehuwa. Contone, i sie nẹ̌pědu su tau Farisi ual᷊ingu i sire někoạ Yehuwa kakělaěng matingkaị, puluang měngatorẹ̌, marau bọu taumata, dingangu tawẹ apa tatal᷊ěntụe. Yesus nẹ̌tul᷊ung taumata makasilo i Amange kai masuẹ̌ su akal᷊ẹ̌, masabarẹ̌, makěndagẹ̌, dingangu puluang měgělị ampung. I sie lai nẹ̌tul᷊ung taumata makasingkạ sipati Yehuwa bọu cara i sie nẹ̌těno sipati Amange su pěbawiahe ěllo-ěllo.​—Yoh. 14:9.

18. Kerea i kitẹ měnodẹ konti dingangu lahinakang soal i Yehuwa ene nẹ̌sal᷊a?

¹⁸ Kere i Yesus, i kitẹ botonge mẹ̌běke  su taumata soal i Yehuwa. Hasile, i sire sarung makasingkạ dingangu měngadatẹ̌ areng i Yehuwa masusi. I kitẹ lai botonge měněntiro i Yehuwa kai Mawu mapia dingangu makěndagẹ̌. Mạeng měkoạ ene, i kitẹ něnodẹ konti dingangu lahinakang soal i Yehuwa ene nẹ̌sal᷊a. I kitẹ lai botonge mẹ̌těno si Yehuwa maning i kitẹ tawe nasukụ. (Ef. 5:1, 2) Nal᷊ahẹ, bọu bawera dingangu kakanoạ, i kitẹ něnodẹ kerea Yehuwa sěběnarẹ̌e. Mạeng měkoạ ene, i kitẹ napakasusi areng’E. I kitẹ napakawurěsi areng ene su tempong nẹ̌tul᷊ung taumata makasingkạ katěngadẹ̌ soal u Mawu. I kitẹ lai měnodẹ taumata tawe nasukụ botonge tatapẹ̌ masatia su Mawu.​—Ayb. 27:5.

19. Kerea Yesaya 63:7 makatul᷊ung si kitẹ makasingka timonang i kitẹ kahumotongange su tempong měněntiro taumata wal᷊inẹ?

¹⁹ Piạ lai hal᷊ẹ̌ bal᷊inẹ botonge koateng i kitẹ gunang mapakasusi areng i Yehuwa. Su tempong měněntiro katěngadu Alkitapẹ̌ su taumata wal᷊inẹ, i kitẹ hanesẹ̌ mělahẹ Yehuwa piạ hakẹ̌e mẹ̌parenta su alam semesta, kụ cara i Sie mẹ̌parenta kai kapaelange. Katewe, maning penting mělahẹ soal u atorang i Yehuwa, timonang i kitẹ kahumotongange ene kai mẹ̌tul᷊ung taumata kuměndagẹ̌ dingangu masatia si Amang i kitẹ, Yehuwa. I kitẹ harusẹ̌ mělahẹ soal u manga sipati Yehuwa mal᷊ěnggihẹ̌ dingangu mělahẹ Yehuwa kai Pribadi kerea. (Basa Yesaya 63:7.) Mạeng i kitẹ měněntiro kerene, i kitẹ sarung makatul᷊ung taumata kuměndagẹ̌ si Yehuwa dingangu tumuhụ si Sie ual᷊ingu i sire mapulu masatia si Sie.

20. Apa sarung lahẹkang su pěngangěndungang tuhụe?

²⁰ Kakanoạ dingangu cara i kitẹ měněntiro botonge makakoạ taumata mẹ̌tiněna manga hal᷊ẹ̌ mapia soal i Yehuwa su tempong makaringihẹ̌ areng i Yehuwa. I sire lai sarung mapulu mẹ̌těngkarani si Sie. Pěngangěndungang tuhụe sarung mělahẹ topik ini.