Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

SAWO DIA WEKELO 23

“Lokombo layɛ lakidiame”

“Lokombo layɛ lakidiame”

“Jehowa le, lokombo layɛ latotshikalaka pondjo.”​—OS. 135:13.

OSAMBO 10 Totombole Jehowa Nzambi kaso!

AWUI WAYƆTƐKƐTAMA *

1-2. Akambo akɔna wele ohomba efula le Ɛmɛnyi wa Jehowa?

EKƆ akambo w’ohomba efula wendana la so ɛlɔ kɛnɛ, mbuta ate lowandji ndo oyindjamelo wa lokombo la Nzambi. Oko weso Ɛmɛnyi wa Jehowa, sho nangaka ndjasha l’akambo w’ohomba asɔ. Koko, aha ɔnɛ tekɔ lo nanga mɛnya dia lowandji la Nzambi la okidiamelo wa lokombo lande nkakitɔna.

2 Onto tshɛ l’atei aso ambeya dia lokombo la Nzambi pombaka kidiama. Takeye nto dia lowandji la Jehowa kana yoho yande ya nɔmbɔla mbele yoho yoleki dimɛna. Akambo asɔ ahende wekɔ ohomba efula.

3. Lokombo Jehowa mendanaka la na?

3 Lo mɛtɛ, lokombo Jehowa mendanaka l’awui tshɛ wendana la Nzambi kaso, mbidja ndo yoho yande ya nɔmbɔla. Diakɔ diele, naka sho mbuta ɔnɛ minya lokombo la Jehowa oma lo tɛngɔ tshɛ mbele dikambo dioleki ohomba, kete tekɔ lo mbuta nto ɔnɛ yoho ya nɔmbɔla ya Jehowa mbele yoho yoleki dimɛna. Lokombo la Jehowa mbɔtɔnɛka efula la yoho yalɔmbɔlande oko Omboledi ndo Kanga-Wolo-Tshɛ.​—Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Awui wendana la dikambo di’ohomba efula.”

4. Kakɔna kata Osambo 135:13 lo dikambo dia lokombo la Nzambi, ndo ambola akɔna wayangaso nkadimola lo sawo nɛ?

4 Lokombo Jehowa lekɔ lokombo la laande. (Adia Osambo 135:13.) Kakɔna ketɛ lokombo la Nzambi lɔsɔ ohomba efula? Ngande wakawaliɔnyɔla mbala ka ntondo? Ngande walikidia Nzambi? Ndo ngande wakokaso mbisha lonya dia mamɛ lokombo lande? Tayanga nkadimola ambola asɔ.

OHOMBA WA LOKOMBO

5. Kakɔna kakoka anto amɔtshi mimbola etena kokawɔ ɔnɛ lokombo la Nzambi pombaka kidiama?

5 “Lokombo layɛ lakidiame.” (Mat. 6:9) Ɔsɔ mbele dui diakate Yeso dioleki ohomba lo dɔmbɛlɔ. Ko kakɔna kalembetshiya ɛtɛkɛta wa Yeso ɛsɔ? Nkidia ɛngɔ kɛmɔtshi nembetshiyaka kietɛ ekila kana pudipudi. Anto amɔtshi koka mimbola ɔnɛ: ‘Shi lokombo la Jehowa lokongaka ekila ndo pudipudi?’ Dia nkadimola dimbola sɔ, sho pombaka nkanyiya lo kɛnɛ kendana la awui wendana la lokombo.

6. Kakɔna ketɛ lokombo ohomba?

6 Lokombo lekɔ ohomba efula, koko aha tsho osanganyelo wa alɛta wofundami kana wɔtɛkɛtami. Tolembete dia Bible mbutaka ɔnɛ: “Lokombo l’ɔlɔlɔ kahomba sɔnama lo dihole dia ɔngɔnyi w’efula.” (Tok. 22:1; Ond. 7:1) Lande na kele lokombo la nɛmɔ ngasɔ? Nɛ dia dui sɔ mendanaka la lokumu, woho wɔsa anto akina kanga lokombo lakɔ. Diakɔ diele aha woho wafundama lokombo lɔmɔtshi kana woho walitawɔ mbele la dikambo, kɛnɛ mɛtɛ kele la dikambo ele kɛnɛ kakanyiya anto akina etena kɛnawɔ kana kokawɔ lokombo lakɔ.

7. Ngande walɔshana anto la lokombo la Nzambi?

7 Etena kata anto kashi lo dikambo dia Jehowa, vɔ ndɔshanaka la lokumu lande. Etena kalɔshanawɔ la lokumu lande, vɔ mɔnyɔlaka lokombo lande. Mbala ka ntondo kakalɔshama lokombo la Nzambi ndo lokumu lande ele l’etatelo k’ɔkɔndɔ w’anto. Nyɛsɔ tɔsɛdingole wetshelo wakondjaso oma lo ɔlɔshamelo ɔsɔ.

WOHO WAKAWƆNYƆLA LOKOMBO LA NZAMBI MBALA KA NTONDO

8. Kakɔna kakeyaka Adama la Eva, ndo ambola akɔna wonyiyama?

8 Adama la Eva wakeyaka lokombo la Jehowa ndo akambo wa mɛtɛ w’ohomba wendana la Ɔnɛ lakanga lokombo lakɔ. Vɔ wakeyaka dia nde kele Otungi, Ɔnɛ lakawasha lɔsɛnɔ, Paradiso kawɔ ka dimɛna efula ndo olonganyi wa kokele. (Eta. 1:26-28; 2:18) Ko onde vɔ wakatetemala nkamba la timba tawɔ ta kokele dia nkana yimba lo dikambo dia kɛnɛ tshɛ kakasale Jehowa lo dikambo diawɔ? Onde vɔ wakatetemala nanga ndo monga la lowando le Ɔnɛ lakanga lokombo lakɔ? Ekadimwelo wakɛnama hwe etena kakaahembe otunyi wa Nzambi.

9. Lo ndjela Etatelo 2:16, 17 ndo 3:1-5, kakɔna kakatɛ Jehowa atshukanyi wa ntondo, ndo ngande wakengesola Satana kɛnɛ kele mɛtɛ?

9 Adia Etatelo 2:16, 17 ndo 3:1-5. Lo mbidja ɛtɛkɛta ande l’onyɔ w’oloyi, Satana akambola Eva ate: “Onde lo mɛtɛ mbakanyotɛ Nzambi ate tanyɔlɛke elowa w’oma l’esongo tshɛ wele lo ekambɔ?” Ledia ka dimbola sɔ aki kashi kɛmɔtshi kaki oko lɔlɛngɔ loshɛmi. Nzambi akate mɛtɛ dia vɔ wakakoke ndɛ elowa w’oma lo esongo tshɛ, onyake w’oma l’osongo ɔtɔi. Adama la Eva wakakoke ndɛ elowa w’oma l’esongo wotshikitanyi. (Eta. 2:9) Jehowa ekɔ mɛtɛ la lokaho. Koko, Nzambi akasekɛ Adama la Eva diaha ndɛ elowa w’oma l’osongo ɔtɔi wakinde kombasha lotshungɔ. Diakɔ diele dimbola dia Satana diakengesola kɛnɛ kele mɛtɛ. Satana akɛnya oko Nzambi komonga la lokaho. Eva akakoke ndjambola ɔnɛ: ‘Onde Nzambi ekɔ lo toshɛ ɛngɔ kɛmɔtshi ka dimɛna?’

10. Ngande wakamamatanyɛ Satana Nzambi mbala kakɔ ɔtɔi, ndo etombelo akɔna wakonge?

10 Polo l’etena kɛsɔ, Eva akatetemala mbɔsa Jehowa oko Ɔnɔmbɔdi ande. Nde akatɛ Satana ɛtɛkɛta wokɛma hwe wakate Nzambi. Eva akakotsha ɔnɛ vɔ takawahombe kaanga minanda osongo akɔ. Nde akeyaka ɔhɛmwɛlɔ wa Nzambi w’ɔnɛ naka hawokitanyiyisha, kete wayovɔ. Koko Satana akakadimola ate: “Hanyotovɔ mɛ!” (Eta. 3:2-4) L’etena kɛsɔ, Satana aki hayota lo mayɛlɛ ɔnɛ Jehowa ekɔ kashi. L’etena kɛsɔ nde akamamatanyɛ Nzambi mbala kakɔ ɔtɔi, ndo nde akatɛ Eva ɔnɛ Jehowa ekɔ kanga kashi. Lo nsala ngasɔ Satana akayala Diabolo, kana omamanyishi. Eva akakesama tshɛ lo tshɛ; nde aketawɔ kɛnɛ kakate Satana. (1 Tim. 2:14) Nde akaleke ndjaɛkɛ le Satana oleki le Jehowa. Dui sɔ diakakonya Eva dia mbɔsa yɛdikɔ yoleki tshɛ kɔlɔ. Nde akɔshi yɛdikɔ yaha nkitanyiya Jehowa. Nde akatatɛ ndɛ olowa w’oma l’osongo wakaasekɛ Jehowa dia ndɛ. L’ɔkɔngɔ diko nde akayosha Adama.​—Eta. 3:6.

11. Kakɔna kakahombe ambutshi aso wa ntondo nsala, ko kakɔna kakiwɔ kosala?

11 Ohokanyiya yema kɛnɛ kakahombe Eva mbitɛ Satana. Ohɔsa dia otondonga nde akawotɛ ɛnyɛlɔ ɔnɛ: “Hakeye, koko dimi mbeyaka Papa, Jehowa, dimi mbolangaka ndo ndjaɛkɛka le nde. Nde akatosha dimi la Adama ɛngɔ tshɛ kele laso. Lande na katayɛ awui wa kɔlɔ lo dikambo diande? Mɔ lango!” Jehowa otɔngɛnangɛna mɛtɛ dia mboka ɛtɛkɛta wɛnya kɔlamelo ɛsɔ oma le ɔnande la ngandji! (Tok. 27:11.) Koko Eva komonga la ngandji ka kɔlamelo le Jehowa; ndo Adama kɔnɔmbɔma la dionga sɔ. Oko wakiwɔ komboka Shɛwɔ ngandji ka ngasɔ, Adama la Eva komamɛ lokombo lande la ntondo ka omamanyishi.

12. Ngande wakadje Satana taamu lo yimba ya Eva, ndo kakɔna kaki Adama la Eva kosala?

12 Oko wambotodiɛna, Satana akatatɛ mbidja taamu lo yimba ya Eva. Nde akokonya dia mvɔ tshɔdia woho wa Onto waki la lokombo Jehowa. Oma laasɔ Adama la Eva kokoka mamɛ lokombo ndo lokumu la Jehowa. Vɔ waketawɔ dia Satana mbakonya dia tɔmbɔkwɛ Shɛwɔ. Satana ekɔ lo nkamba la toho takɔ taamɛ ɛlɔ kɛnɛ. Nde ekɔ lo ndɔshana la lokombo la Jehowa lo mbomamatanyɛ akambo. Anto wetawɔ kashi ya Satana sɛngiyamaka esadi eto dia ntona ɛlɔmbwɛlɔ kosembwe ka Jehowa.

JEHOWA EKƆ LO NKIDIA LOKOMBO LANDE

13. Ngande watɔtɔmiya Ɛzɛkiyɛlɛ 36:23 losango loleki ohomba la lo Bible?

13 Onde Jehowa mbetawɔka emamatanya ɛsɔ aha la nde ndjaamɛ? Ndooko! Bible k’otondo mɛnyaka kɛnɛ kasala Jehowa dia mɛnya ɔnɛ awui wakawate lo dikambo diande lo ekambɔ ka Ɛdɛna wekɔ kashi. (Eta. 3:15) Lo mɛtɛ, sho koka mbuta lo tshena pe losango la lo Bible lo yoho nyɛ: Jehowa ekɔ lo nkidia lokombo lande lo tshimbo ya Diolelo dialɔmbɔla Ɔnande, ndo dia mbela losembwe la wɔladi la nkɛtɛ. Bible kekɔ l’awui efula watokimanyiya dia nshihodia woho wakotsha Jehowa daka diande dia nkidia lokombo lande.​—Adia Ɛzɛkiyɛlɛ 36:23.

14. Ngande wele kɛnɛ kasala Jehowa lo dikambo dia ɔtɔmbɔkwɛlɔ wa l’Ɛdɛna kekɔ lo nkidia lokombo lande?

14 Satana ekɔ lo nsala tshɛ dia mbidjɛ Jehowa wekamu diaha nde nkotsha sangwelo diande. Koko Satana ekɔ lo nkita tatala mbala la mbala. Ɛkɔndɔ wa lo Bible mɛnyaka woho wasala Jehowa akambo, ndo vɔ mɛnyaka dia ndooko onto lele oko Jehowa Nzambi. Lo mɛtɛ, ɔtɔmbɔkwɛlɔ wa Satana la wanɛ wakete la nde wedi wakanyangiya Jehowa efula. (Os. 78:40) Koko, nde ekɔ lo nkandola dui sɔ la lomba, la solo dia lotutsha ndo la losembwe. Ndo nto, nde ekɔ lo mɛnya wolo ande woleki tshɛ lo toho efula. Kɛnɛ koleki ele, ngandji kande kekɔ lo mɛnama lo kɛnɛ tshɛ kasalande. (1 Jni. 4:8) Jehowa ekɔ lo ntetemala nkamba dia nkidia lokombo lande.

Satana akakese Eva lo dikambo dia Jehowa, ndo l’edja ka ntambe efula Diabolo ekɔ lo ntetemala mamatanyɛ Nzambi (Enda odingɔ 9-10, 15) *

15. Ngande wamamatanyɛ Satana Nzambi ɛlɔ kɛnɛ, ndo dui sɔ diekɔ l’etombelo akɔna?

15 Satana ekɔ lo ntetemala mamatanyɛ Nzambi ɛlɔ kɛnɛ. Nde ekɔ lo nkonya anto dia mbidja taamu ɔnɛ Nzambi bu la wolo, la losembwe, la lomba ndo la ngandji. Ɛnyɛlɔ, Satana salaka la wolo dia mbetawoya anto ɔnɛ Jehowa bu Otungi. Ndo le anto wetawɔ ɔnɛ Nzambi ekɔ, Satana salaka la wolo dia mbaetawoya ɔnɛ Nzambi amboleka awui wolo ndo bu la losembwe, ngasɔ mbele ndo atɔndɔ ande. Nde mbetshaka anto ɔnɛ Jehowa ekɔ Nzambi ka otema wolo ndo k’esehe katshumba anto lo dja y’ifɛrnɔ. Etena ketawɔwɔ emamatanya ɛsɔ, vɔ ndjolekaka ntona ɛlɔmbwɛlɔ kosembwe ka Jehowa. Polo ndo lam’ayɔlɛndjama Satana tshɛ lo tshɛ, nde ayotetemala mamatanyɛ Jehowa ndo nde ayoyanga dia kotakoya mboka. Onde nde ayotondoya?

ƆKƐNDƐ WELE LA YƐ LO DIKAMBO DI’OHOMBA SƆ

16. Kakɔna kakokayɛ nsala kaki Adama la Eva kosala?

16 Jehowa mbetawɔka di’anto wele keema kokele mbisha lonya l’okidiamelo wa lokombo lande. Lo mɛtɛ, wɛ koka nsala kɛnɛ kaki Adama l’Eva kosala. Kaanga mbeso l’andja wambololanɛ l’anto wɔnyɔla ndo watɛnga lokombo la Jehowa, wɛ ekɔ la waaso wa mamɛ lokombo la Jehowa ndo mbutɛ anto ɔnɛ Jehowa ekɔ ekila, la losembwe, ɔlɔlɔ ndo la ngandji. (Isa. 29:23) Wɛ kokaka nsukɛ ɛlɔmbwɛlɔ kande. Wɛ koka nkimanyiya anto dia vɔ nshihodia ɔnɛ paka ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa keto mbele la losembwe tshɛ lo tshɛ ndo paka tɔ keto mbayela wɔladi ndo ɔngɛnɔngɛnɔ le ditongami tshɛ.​—Os. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Ngande wakasale Yeso dia mbeyanya lokombo la She?

17 Etena kaamɛso lokombo la Jehowa, sho ndjelaka ɛnyɛlɔ ka Yeso Kristo. (Jni. 17:26.) Yeso akeyanya lokombo la She aha tsho lo nkamba la lokombo lɔsɔ, koko ndo mamɛ lokumu la Jehowa. Ɛnyɛlɔ, nde akaanya Afarisɛ wakɛnyaka lo toho efula dia Jehowa ekɔ awui wolo, kanga dihikahika, mangana l’anto etale ndo lahokana kɛtshi. Yeso akakimanyiya anto dia mbeya ɔnɛ She ekɔ l’ekanelo k’ɔlɔlɔ, la solo dia lotutsha, la ngandji ndo onto ladimanyiyana. Nde akakimanyiya anto nto dia mbeya Jehowa oma lo woho wakandokoyaka lo yoho ya kokele waonga wa She lo lɔsɛnɔ lande la lushi la lushi.​—Jni. 14:9.

18. Akokaso nsala dia mɛnya ɔnɛ awui wata atunyi aso lo dikambo dia Jehowa wekɔ kashi?

18 L’ɛnyɛlɔ ka Yeso, sho koka mbutɛ anto kɛnɛ keyaso lo dikambo dia Jehowa lo mbaetsha dia Jehowa ekɔ kanga ngandji ndo Onto ɔlɔlɔ. Naka sho nsala ngasɔ, kete tayɛnya ɔnɛ awui wakawawatɛ lo dikambo dia Jehowa wekɔ kashi. Tayokidia lokombo la Jehowa, tayolietɛ ekila lo timba ndo l’etema w’anto. Ndo nto sho koka mbokoya Jehowa. Dui sɔ kokaka salema kaanga mbeso bu kokele. (Ɛf. 5:1, 2) Naka ɛtɛkɛta la etsha aso mɛnya anto ele mɛtɛ Jehowa, kete tekɔ lo mbisha lonya dia nkidia lokombo la nde. Sho mbishaka lonya lo oyindjamelo wa lokombo lakɔ lo nkimanyiya anto dia vɔ ntshungɔ oma lo wetshelo wa kashi wakawetshama lo dikambo sɔ. * Sho mɛnyaka nto ɔnɛ anto wele keema kokele koka nama olowanyi awɔ.​—Jɔbɔ 27:5.

Sho nangaka nkimanyiya ambeki aso wa Bible dia vɔ nshihodia dia Jehowa ekɔ onto ɔlɔlɔ ndo lokana ngandji (Enda odingɔ 18-19) *

19. Ngande watokimanyiya Isaya 63:7 dia mbeya oyango wahomba ndeka monga la wetshelo aso?

19 Tɔsɛdingole wetshelo okina w’ohomba wakokaso nkondja. Etena ketshaso anto akina akambo wa mɛtɛ wa lo Bible, mbala efula sho mbikaka epolo ɔsɛkɛ lo lowandji la Nzambi lo mbuta ɔnɛ Jehowa ekɔ la lotshungɔ la mbolɛ andja w’otondo, ndo ngasɔ mbediɔ mɛtɛ. Koko, lam’ele ekɔ ohomba ndeka mbidja yimba lo ɛlɛmbɛ wa Nzambi, oyango aso woleki ele nkimanyiya anto dia vɔ nanga Jehowa Shɛso ndo dia vɔ monga la kɔlamelo le nde. Ɔnkɔnɛ, sho pombaka mbika epole ɔsɛkɛ lo waonga w’amɛna wa Jehowa ndo tɔtɔmiya woho w’onto wele la lokombo Jehowa. (Adia Isaya 63:7.) Naka sho mbaetsha ngasɔ, kete tayowakimanyiya dia nanga Jehowa ndo mbokitanyiya l’ɔtɛ walangawɔ ndjala la kɔlamelo le nde.

20. Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

20 Ko ngande wakokaso ndjashikikɛ ɔnɛ lɔkɛwɔ ndo wetshelo aso kimanyiyaka anto akina dia nkanyiya dimɛna lo dikambo dia lokombo la Jehowa etena kaliokawɔ ndo mbakotolaka otsha le nde? Tayokadimola dimbola sɔ lo sawo diayela.

OSAMBO 2 Jehowa mbele lokombo layɛ

^ od. 5 Naa dikambo di’ohomba diele la ditongami tshɛ diele la yimba? Kakɔna ketɛ dikambo sɔ ohomba efula, ndo ɔkɛndɛ akɔna wele la so lo dikambo sɔ? Mbeya ekadimwelo wa ambola asɔ ndo akina wɔtɔnɛ la wɔ, ayotokimanyiya dia nkeketsha diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa.

^ od. 18 L’etena kɛmɔtshi ekanda aso wakate ɔnɛ bu ohomba dia lokombo la Jehowa nyindjama nɛ dia ndooko onto lavɔ lotshungɔ lele lande la monga la lɔ tshɔdia. Koko, lo losanganya la l’ɔnɔnyi lakasalema lo 2017, wakatshikitanya eokelo kaso lo dikambo sɔ. Ɔnɔmbɔdi akate ate: “Lo tshena pe bu kɔlɔ mbuta ɔnɛ tekɔ lo nɔmba lo dikambo dia oyindjamelo wa lokombo Jehowa, nɛ dia lokumu lande pombaka nyindjama mɛtɛ.”​—Enda ekongelo ka Ngɔndɔ ka ntondo 2018 lo jw.org® lo Falase. Ɔtɔ lo BIBLIOTHÈQUE > JW TÉLÉDIFFUSION®.

^ od. 62 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Diabolo akamamatanyɛ Nzambi lo mbutɛ Eva ɔnɛ Nzambi ekɔ kanga kashi. L’edja ka ntambe efula, Satana aketsha anto wetshelo wa kashi efula, ɛnyɛlɔ wetshelo w’ɔnɛ Nzambi ekɔ esehe ndo ɔnɛ nde kotonga anto.

^ od. 64 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Etena kalɔmbɔlande wekelo wa Bible, ɔnangɛso ɔmɔtshi ekɔ lo mbika epole ɔsɛkɛ lo lonto la Nzambi.