NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 23
“Zina Linu Litoweseki”
“Yimwi Yehova, zina linu liŵengeku mpaka muyaya.”—SALI. 135:13.
SUMU 10 Thamikani Yehova Chiuta Widu!
VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI *
1-2. Kumbi ndi nkhani nizi zakukhumbika ukongwa kwa Akaboni aku Yehova?
TOSI tikwaskika ndi nkhani yakuti Yehova Chiuta ndiyu ngwakwenere kulamuliya kweniso kuti zina laki litenere kutoweseka. Isi Akaboni aku Yehova titanja kukambiskana ndi ŵanthu anyaki nkhani zenizi. Kumbi nkhani yakuti Chiuta ndiyu ngwakwenere kulamuliya kweniso kutoweseka kwa zina laki, ndi vinthu vakupambana? Awa.
2 Tosi tajiwone tija kuti zina laku Chiuta litenere kutoweseka. Taziŵa so kuti ulamuliru waku Yehova ngwamampha ukongwa. Nkhani zosi zenizi zakukhumbika ukongwa.
3. Kumbi zina lakuti Yehova lisazganjipu?
3 Zina lakuti Yehova, likamba vosi vakukwaskana ndi Chiuta widu, kusazgapu mo wachitiya asani walamuliya. Mwaviyo, asani tikamba kuti zina lakuti Yehova litenere kutoweseka, ndikuti tikamba kuti ŵanthu atenere kuziŵa kuti ulamuliru waku Yehova ngwamampha ukongwa. Zina lakuti Yehova likoliyana ukongwa ndi mo iyu walamuliya nge Fumu yanthazizosi.—Wonani bokosi lakuti, “ Nkhani Yakukhumbika Ukongwa yo Yikwaska Tosi.”
4. Kumbi lemba la Masalimo 135:13 likambanji vakukwaskana ndi zina laku Chiuta? Nanga mu nkhani iyi tiziŵengi kumuka kwa mafumbu nanga?
4 Zina lakuti Yehova ndapade ukongwa. (Ŵerengani Masalimo 135:13.) Ntchifukwa wuli zina laku Chiuta ndakukhumbika ukongwa? Kumbi lingunyozeka wuli kakwamba? Kumbi Chiuta watilitowesa wuli? Kumbi isi tingalitowesa wuli? Mu nkhani iyi tiziŵengi kumuka kwa mafumbu ngenanga.
ZINA LAKU CHIUTA NDAKUKHUMBIKA
5. Kumbi ŵanthu anyaki angafumbanji asani avwa kuti zina laku Chiuta litoweseki?
5 “Zina linu litoweseki.” (Mate. 6:9) Yesu wangulongo kuti kuchita venivi nkhwakukhumbika ukongwa asani tipemphera. Kumbi Yesu wang’anamuwanganji? Asani chinthu chatoweseka chija chambula kufipa. Anyaki angafumba kuti, ‘Asi zina laku Chiuta ndakutowa kali, nanga ntchifukwa wuli likhumbika kutoweseka?’ Kuti timuki fumbu lenili, tikhumbika kuziŵa vo mazu ngakuti zina ngang’anamuwa.
6. Ntchifukwa wuli zina ndakukhumbika ukongwa?
6 Zina lisazgapu vinandi kuluska ŵaka mo lingazumbulikiya pamwenga kulembeka papepala. Bayibolu likamba kuti: “Nkhanthu kusankha zina lamampha kuluska chuma chinandi.” (Nthanthi 22:1; Waku. 7:1) Ntchifukwa wuli zina ndakukhumbika ukongwa? Chifukwa lisazgapu mbiri ya munthu yo we ndi zina lo. Mwaviyo, mo zina lizumbulikiya pamwenga kulembeke vakukhumbika ukongwa cha. Chinthu chakukhumbika ukongwa ndi venivo ŵanthu aŵanaŵana asani awona pamwenga kuvwa zina lo.
7. Kumbi ŵanthu alifipiska wuli zina laku Chiuta?
7 Asani ŵanthu akamba maboza ngakukwaskana ndi Yehova, ndikuti ananga mbiri yaki. Asani achita venivi, ndikwesa afipiska zina laki. Zina laku Chiuta kweniso mbiri yaki yingufipiskika kakwamba mumunda wa Edeni. Tiyeni tikambiskani vo tisambirapu pa nkhani yakufipiskika kwa zina laku Chiuta.
KUMBI ZINA LAKU CHIUTA LINGUNYOZEKA WULI KAKWAMBA?
8. Kumbi Adamu ndi Heva aziŵanganji, nanga tingafumba mafumbu nanga?
8 Adamu ndi Heva aziŵanga kuti zina laku Chiuta ndi Yehova ndipuso aziŵanga vinthu vinandi vamampha vakukwaskana ndi Iyu. Aziŵanga so kuti Yehova ndi Mlengi, mweniyo wanguŵapaska umoyu, Paradayisu wakutowa kweniso yiwu angutolana ŵanthu akufikapu. (Gene. 1:26-28; 2:18) Kweni kumbi yiwu angulutirizga kuŵanaŵaniya vinthu vosi vamampha vo Yehova wanguŵachitiya? Kumbi angulutirizga kuwonga kweniso kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova? Mafumbu ngenanga ngangumukika murwani waku Chiuta wati waŵayesa.
9. Mwakukoliyana ndi lemba la Genezesi 2:16, 17 ndi 3:1-5, kumbi Yehova wangulikambiyanji banja lakwamba? Nanga Satana wangusintha wuli uneneska?
9 Ŵerengani Genezesi 2:16, 17; 3:1-5. Satana wangugwiriskiya ntchitu njoka kuti walongoro ndi Heva ndipu wangufumba kuti: “Kumbi mbuneneska kuti Chiuta wakukamba kuti mungaryanga cha vipasu va muchimiti chechosi cha mumunda uwu?” Iyu wangufumba fumbu la uryarya lakulongo kuti Chiuta ngwaboza ndipu Heva wangwamba kuŵanaŵana kuti Chiuta ndi muheni. Chiuta wanguŵakambiya kuti aryengi vipasu va muchimiti chechosi kupatuwaku va muchimiti chimoza pe. Adamu ndi Heva ŵenga ndi wanangwa wakurya vipasu va muvimiti vakupambanapambana. (Gene. 2:9) Ivi vilongo kuti Yehova ngwakupaska. Kweni Chiuta wangukaniza Adamu ndi Heva kurya vipasu va muchimiti chimoza pe. Mwaviyo, fumbu lo Satana wangufumba, lingusintha uneneska wakukwaskana ndi Chiuta. Fumbu lenili lingulongo nge kuti Chiuta ngwakunora. Panyaki Heva wanguŵanaŵana kuti, ‘Kumbi Chiuta wandikaniza chinthu chinyaki chamampha?’
10. Kumbi Satana wangufipiska wuli zina laku Chiuta, nanga ndi vinthu wuli vo vinguchitika pavuli paki?
10 Pa nyengu yo Satana wafumbanga fumbu lenili, Heva wawonanga kuti Yehova ndiyu ngwakwenere kulamuliya. Heva wangukambiya Satana vo Chiuta wangumukambiya. Iyu wangukamba so kuti yiwu akhumbikanga cha kukwaska chimiti chakukanizika. Heva waziŵanga kuti asani aleka kuvwiya vo Chiuta wangukamba mbwenu afwengi. Kweni Satana wangumuka kuti: “Kufwa, mufwengi cha.” (Gene. 3:2-4) Yapa Satana wakambanga boza kweniso wafipiskanga zina laku Chiuta ndipu wakambiyanga Heva kuti Yehova ngwaboza. Mwaviyo, Satana wanguja Dyaboli pamwenga kuti waboza. Heva wangunyengeka ndipu wangugomezga Satana. (1 Timo. 2:14) Iyu wangugomezga ukongwa Satana kuphara Yehova. Venivi vinguchitiska kuti Heva wasankhi uheni. Iyu wangusankha kuleka kuvwiya Yehova. Heva wangurya chipasu cho Yehova wangumukaniza. Pavuli paki, wangupaska Adamu.—Gene. 3:6.
11. Kumbi Adamu ndi Heva akhumbikanga kuchitanji, ndipu angutondeka kuchitanji?
11 Ŵanaŵaniyani vo Heva wakhumbikanga kumuka Satana. Iyu wakhumbikanga kukamba kuti: “Nditikuziŵa cha, ndiziŵa Yehova wo Mbada ndipu nditiŵayanja ndi kuŵagomezga. Ini ndi Adamu akutipaska vinthu vosi vo tenavu. Ntchifukwa wuli yiwi utiŵanyoza? Tuwapu yapa!” Yehova watingi wakondwengi ukongwa kuvwa mazu ngaviyo kutuliya ku mwana waki wakwanjiwa. (Nthanthi 27:11.) Kweni Heva ndi Adamu angulongo kuti amuyanjanga ukongwa cha Yehova. Venivi vinguchitiska kuti atondeki kususka boza laku Satana lakuti Chiuta ndi muheni.
12. Kumbi ndi vinthu wuli vo Satana wanguchita kuti Heva wayambi kukayikiya Yehova, nanga Adamu ndi Heva angutondeka kuchitanji?
12 Nge mo tawone, Satana wangufipiska zina laku Chiuta ndipu wanguchitiska Heva kuti wayambi kukayikiya asani Yehova Mbada amampha. Adamu ndi Heva angutondeka kususka boza laku Satana lakuti Yehova ndi muheni. Yiwu anguzomereza kuvwiya Satana ndipu angugarukiya Awisewu akuchanya. Ndivu so Satana wachita mazuŵa nganu pakulandizga ŵanthu. Iyu wagwiriskiya ntchitu boza kuti wafipiski zina laku Chiuta. Ŵanthu wo agomezga maboza ngaku Satana, aswera cha kukana ulamuliru waku Yehova wa urunji.
YEHOVA WATOWESA ZINA LAKI
13. Kumbi lemba la Ezekiyeli 36:23, likonkhoska wuli fundu yikulu ya mu Bayibolu?
13 Kumbi Yehova wazomereza kuti wanyozekengi kwambula kuchitapu kanthu? Awa! Bayibolu losi lilongo vo Yehova wachita kuti watowesi zina laki kutuliya po likufipiskikiya mumunda wa Edeni. (Gene. 3:15) Fundu yikulu ya mu Bayibolu tingayikonkhoska kuti: Yehova watowesa zina laki ndi kuweziyapu urunji kweniso chimangu pacharu chapasi kuziya mu Ufumu wo uwusika ndi Mwana waki. Bayibolu le ndi fundu zo zingatiwovya kuvwisa mo Yehova watowese zina laki.—Ŵerengani Ezekiyeli 36:23.
14. Kumbi Yehova wachitanji kuti watowesi zina laki kutuliya po Satana wakugarukiya?
14 Satana wachita vinandi kuti watondekesi khumbu laku Yehova. Kweni watondeka. Bayibolu likamba vo Yehova wachita ndipu lilongo kuti palivi wakuyanana nayu. Satana ndi wosi wo atimulondo atimuguŵiska ukongwa Yehova. (Sali. 78:40) Chinanga kuti zina laki lifipiskika, Yehova wachita vinthu mwazeru, mwakuzikira kweniso mwaurunji. Kweniso Yehova walongo kuti ngwanthazi ukongwa mu nthowa zakupambanapambana. Iyu walongo so kuti watitiyanja kuziya mu vakuchita vaki vosi. (1 Yoha. 4:8) Yehova walutirizga kutowesa zina laki.
Satana wangukamba vinthu vaboza vakukwaskana ndi Yehova ndipu walutirizga kuchita venivi (Wonani ndimi 9-10, 15) *
15. Kumbi Satana watilifipiska wuli zina laku Chiuta mazuŵa nganu, ndipu venivi vichitiskanji?
15 Satana walutirizga kufipiska zina laku Chiuta mazuŵa nganu. Iyu wachitiska kuti ŵanthu akayikiyengi kuti Chiuta ngwanthazi, wachita vinthu mwaurunji, ngwazeru kweniso ngwachanju. Mwakuyeruzgiyapu, wachitiska ŵanthu kuti alekengi kugomezga kuti Yehova ndi Mlengi. Kweni asani ŵanthu agomezga kuti Chiuta waliku, Satana watiŵachitiska kuti awonengi kuti Chiuta watiŵalonda wanangwa ndipu marangu ngaki ngambula urunji. Satana wasambiza so ŵanthu kuti Yehova ngwankhaza ndipu walanga ŵanthu ku motu. Asani ŵanthu agomezga maboza ngenanga, vituŵa vambula kusuzga kukana marangu ngaku Yehova. Satana walutirizgengi kufipiska zina laku Chiuta kweniso kuti nasi timugarukiyi, mpaka po Yehova wazakumubayiya. Kumbi Satana wafiskengi vo wakhumba?
VO MUNGACHITA KUTI ZINA LAKU CHIUTA LITOWESEKI
16. Kumbi titenere kuchitanji?
16 Yehova wazomereza kuti ŵanthu ambula kufikapu awovyi kutowesa zina laki. Mwaviyo, titenere kuchita vinthu vo Adamu ndi Heva angutondeka kuchita. Chinanga kuti tija mucharu cho ŵanthu afipiska kweniso kunyoza zina laku Chiuta, isi te ndi mwaŵi wakulitowesa ndi kukambiya ŵanthu kuti Yehova ndi mtuŵa, ndi murunji, ngwamampha ndipuso kuti ngwachanju. (Yesa. 29:23) Titenere kulongo kuti tikhumba kuti iyu ndiyu watilamuliyengi. Tikhumbika kukambiya ŵanthu kuti ndi ulamuliru waku Yehova pe wo ungachita vinthu mwaurunji ndipu ulamuliru wenuwu ndiwu wazamuzisa chimangu ndi likondwa.—Sali. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.
17. Kumbi Yesu wanguziŵisa wuli zina la Awisi?
17 Asani titowesa zina laku Chiuta ndikuti tiyezga Yesu Khristu. (Yoha. 17:26) Yesu wanguziŵisa ŵanthu zina la Awisi kweniso mijalidu yawu. Mwakuyeruzgiyapu, wangususka Afarisi wo akambanga kuti Yehova ndi mukali, ngwakusuzga kumukondwesa, ŵanthu angaja nayu cha pa ubwezi kweniso ngwambula lisungu. Yesu wanguwovya ŵanthu kuziŵa kuti Awisi mbakuvwisa, mbakuzizipizga, mbachanju kweniso kuti agowoka. Wanguwovya so ŵanthu kuti aziŵi Yehova kuziya mu mijalidu yo walongonga zuŵa lelosi.—Yoha. 14:9.
18. Kumbi tingasuska wuli maboza ngo ŵanthu akamba ngakukwaskana ndi Yehova?
18 Nasi tingawovya ŵanthu kuziŵa Yehova nge mo Yesu wachitiyanga. Titenere kuŵasambiza kuti iyu ndi Chiuta wachanju kweniso walisungu. Asani tichita viyo, ndikuti tisuska maboza ngo ŵanthu akamba ngakukwaskana ndi Yehova. Titowesa zina laki asani titovya ŵanthu kuti aliwonengi kuti ndakutowa. Nasi tingayezga Yehova chinanga kuti te ambula kufikapu. (Aefe. 5:1, 2) Titovya kutowesa zina laki asani vakukamba ndi vakuchita vidu vilongo mo Iyu waliri. Titowesa zina laku Chiuta asani titovya ŵanthu kuziŵa uneneska wakukwaskana ndi iyu. * Titowesa so zina laku Chiuta asani isi ŵanthu ambula kufikapu tilutirizga kuja akugomezgeka kwaku Chiuta.—Yobu 27:5.
Tikhumba kovya ŵanthu wo tisambira nawu Bayibolu kuziŵa kuti Yehova ngwalisungu kweniso ngwachanju (Wonani ndimi 18-19) *
19. Kumbi lemba la Yesaya 63:7 lititiwovya wuli kuziŵa chifukwa chikulu cho tisambiziya ŵanthu Bayibolu?
19 Pe so chinthu chinyaki cho tikhumbika kuchita kuti titowesi zina laku Chiuta. Asani tisambiza ŵanthu Bayibolu kanandi titiŵakonkhoske va Ufumu waku Chiuta kweniso kuti Yehova ndiyu ngwakwenere kulamuliya chilengedu chosi. Chinanga kuti tikhumbika kusambiza ŵanthu marangu ngaku Chiuta, kweni chilatu chidu chikulu nkhuŵawovya kuti ayanjengi Yehova ndi kuja akugomezgeka kwaku iyu. Mwaviyo, tikhumbika kuŵakonkhoske mijalidu yaku Yehova yo yilongo mo Iyu waliri. (Ŵerengani Yesaya 63:7.) Asani tisambizengi ŵanthu mu nthowa yeniyi, tiŵawovyengi kuti ayanjengi Yehova ndi kumuvwiya chifukwa akhumbengi kuja akugomezgeka kwaku iyu.
20. Kumbi nkhani ya sabata yamawa yazamumuka fumbu nili?
20 Kumbi tingaziŵa wuli kuti nkharu yidu kweniso vo tisambiza vitovya ŵanthu kuŵanaŵana vamampha vakukwaskana ndi Yehova ndi kuja nayu pa ubwezi? Nkhani ya sabata yamawa yazamumuka fumbu lenili.
SUMU 2 Zina Linu Ndimwi Yehova
^ ndimi 5 Kumbi ndi nkhani yakukhumbika niyi yo yikwaska ŵanthu ndi angelu? Ntchifukwa wuli nkhani iyi njakukhumbika ukongwa, ndipu isi tikwaskika wuli? Kuziŵa kwamuka kwa mafumbu ngenanga kweniso nganyaki, kungatiwovya kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova.
^ ndimi 18 Mabuku ngidu nganyaki ngakamba kuti zina laku Chiuta ndakwenere cha kutoweseka. Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti palivi yo wakukambapu kuti zina lakuti Yehova litimuyenere cha Chiuta. Kweni pa unganu wapachaka wo unguchitika mu 2017, anguyikonkhoska so umampha fundu yeniyi. Cheyamani wa unganu uwu wangukamba kuti: “Mbuheni cha kupemphera kuti zina laku Chiuta litoweseki chifukwa mbiri yaki yikhumbika kutoweseka.”—Wonani pulogilamu ya JW BROADCASTING® ya January 2018 pa jw.org®. Wonani po palembeka kuti LIBRARY > JW BROADCASTING®.
^ ndimi 62 CHITHUZI: Dyaboli wangufipiska zina laku Chiuta ndipu wangukambiya Heva kuti Chiuta ngwaboza. Kwa vyaka vinandi Satana wakamba vinthu vaboza. Mwakuyeruzgiyapu, wasambiza ŵanthu kuti Chiuta ngwankhaza ndipuso kuti ndiyu cha wakulenga ŵanthu.
^ ndimi 64 CHITHUZI: Mubali wachitiska sambiru la Bayibolu ndipu wakonkhoska mijalidu yaku Chiuta.
