NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA 23
“Vito Ra Wena A Ri Kwetsimisiwe”
“Oho Yehovha, vito ra wena i ra hilaha ku nga riki na makumu.”—PS. 135:13.
RISIMU 10 Dzunisani Yehovha Xikwembu Xa Hina!
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA *
1-2. Hi tihi timhaka leti nga ta nkoka swinene eka Timbhoni ta Yehovha?
TIMHAKA ta nkoka leti hi langutaneke na tona namuntlha, i vuhosi ni ku kwetsimisiwa ka vito ra Xikwembu. Leswi hi nga Timbhoni ta Yehovha, hi rhandza ku bula hi timhaka leti ta nkoka. Kambe, a hi vuli swona leswaku vuhosi bya Xikwembu ni ku kwetsimisiwa ka vito ra xona i timhaka timbirhi leti hambaneke.
2 Hinkwerhu ha swi xiya leswaku vito ra Xikwembu ri fanele ri basisiwa eka swihehlo leswi xi hehliwaka ha swona. Nakambe, hi fanele hi swi veka erivaleni leswaku i Yehovha ntsena loyi a fumaka hi ndlela leyinene. Timhaka leti hatimbirhi i ta nkoka swinene eka hina.
3. Vito leri nge Yehovha ri katsa yini?
3 Vito leri nge Yehovha, ri katsa swilo hinkwaswo mayelana ni Xikwembu ku katsa ni ndlela leyi xi fumaka hayona. Hikwalaho, loko hi vula leswaku vito ra Yehovha ri fanele ri basisiwa eka swihehlo hinkwaswo leswi a hehliwaka hi swona, hi va hi vula nileswaku Yehovha hi yena ntsena loyi a fumaka hi ndlela leyinene. Vito ra Yehovha ri fambisana kahle ni ndlela leyi a fumaka hayona tanihi Hosi ya matimba hinkwawo.—Vona bokisi leri nge “ Leswi Katsekaka Eka Mhaka Ya Nkoka Swinene.”
4. Pisalema 135:13, yi ri hlamusela njhani vito ra Xikwembu naswona hi ta hlamula swivutiso swihi eka nhlokomhaka leyi?
4 Vito leri nge Yehovha ri hlawulekile. (Hlaya Pisalema 135:13.) Hikwalahokayini vito ra Xikwembu ri ri ra nkoka? Ri hlaseriwe njhani ro sungula? Xikwembu xi ri kwetsimise njhani? Hi nga hoxa xandla eku yimeleni ka vito ra xona hi ndlela yihi? Swivutiso leswi hi ta swi hlamula eka nhlokomhaka leyi.
LEXI ENDLAKA VITO RI VA RA NKOKA
5. Hi swihi leswi hi nga tivutisaka swona loko hi ehleketa hi ku kwetsimisiwa ka vito ra Xikwembu?
5 “Vito ra wena a ri kwetsimisiwe.” (Mat. 6:9) Lawa i marito lawa Yesu a vuleke leswaku hi ma katsa loko hi khongela. Xana marito lawa ya Yesu ma vula yini? Ku kwetsimisa nchumu wo karhi swi vula ku wu endla wu kwetsima, wu basa kumbe wu tenga. Kambe van’wana va nga tivutisa, ‘Xana vito ra Yehovha a ri kwetsimi, a ri basanga kumbe ku tenga?’ Leswaku hi kuma nhlamulo, hi fanele hi ehleketa hi leswi vito ri katsaka swona.
6. I yini lexi endlaka vito ri va ra nkoka?
6 Vito ri vula swo tala ku tlula ku tsariwa ephepheni kumbe ku vitaniwa. Twana leswi Bibele yi swi vulaka: “Ku fanele ku hlawuriwa vito ematshan’weni ya rifuwo ro tala.” (Swiv. 22:1; Ekl. 7:1) Hikwalahokayini vito ri ri ra nkoka swinene? Hikuva ri katsa ndhuma ya munhu ni leswi van’wana va swi ehleketaka hi n’wini wa vito rero. Hikwalaho, ndlela leyi vito ri tsariwaka kumbe ri vitaniwaka hayona a hi swona swa nkoka; lexi nga xa nkoka, hi leswi taka emiehleketweni ya vanhu loko va hlaya kumbe va twa hi vito rero.
7. Vanhu va ri hlasele njhani vito ra Xikwembu?
7 Loko vanhu va vulavula mavunwa hi vito ra Yehovha, va hlasela ndhuma yakwe leyinene. Loko va hlasela ndhuma yakwe, va ringeta ku onha vito rakwe. Vito ra Xikwembu ni ndhuma ya xona swi hlaseriwe ro sungula entangeni wa Edeni. Xiya leswi hi swi dyondzaka eku hlaseriweni koloko.
NDLELA LEYI VITO RI HLASERIWEKE HAYONA RO SUNGULA
8. I yini leswi Adamu na Evha a va swi tiva naswona hi swihi swivutiso leswi tlakukaka?
8 Adamu na Evha a va tiva vito ra Yehovha ni ntiyiso hinkwawo mayelana ni N’wini wa vito rero. A va n’wi tiva tanihi Muvumbi, loyi a va nyikeke vutomi, kaya ro xonga ra Paradeyisi ni munghana wa vukati loyi a hetisekeke. (Gen. 1:26-28; 2:18) Hambiswiritano, xana a va ta ya emahlweni va tirhisa miehleketo ya vona leyi hetisekeke leswaku va anakanyisisa hi swilo hinkwaswo leswi Yehovha a va endleleke swona? Xana a va ta ya emahlweni va rhandza ni ku tlangela N’wini wa vito rero? Tinhlamulo ti ve erivaleni loko nala wa Xikwembu a va ringa.
9. Hi ku ya hi Genesa 2:16, 17 na 3:1-5, i yini leswi Yehovha a swi byeleke vatekani vo sungula naswona Sathana u wu soholote njhani ntiyiso?
9 Hlaya Genesa 2:16, 17 na 3:1-5. Hi ku tirhisa nyoka leswaku yi n’wi vulavulela, Sathana u vutise Evha a ku: “Xana hakunene i ntiyiso leswaku Xikwembu xi vule leswaku mi nga tshuki mi dya eka murhi wun’wana ni wun’wana wa ntanga?” Xivutiso xexo a xi ri ni vunwa exikarhi ku fana ni chefu leyi nga vonakiki. Xikwembu a xi vule leswaku va nga tidyela eka murhi wun’wana ni wun’wana, handle ka wun’we ntsena. Mirhi leyi Adamu na Evha a va fanele va dya eka yona a yi tele swinene. (Gen. 2:9) Phela, Yehovha wa hanana. Kambe, Yehovha a a byele Adamu na Evha leswaku ku ni murhi wun’we lowu va nga fanelangiki va wu dya. Xivutiso xa Sathana xi soholote ntiyiso. Sathana u endle swi vonaka onge Yehovha wa tsonana. Swi nga endleka Evha a tivutisile, ‘Xana Xikwembu xi hi tsona nchumu lowunene?’
10. Sathana u ri hlasele njhani vito ra Xikwembu hi ku kongoma naswona vuyelo byi ve byihi?
10 Hi nkarhi wolowo, Evha a a teka Yehovha tanihi Mufumi wakwe. U byele Sathana leswi Xikwembu xi swi vuleke. U tlhele a vula leswaku ni ku wu khumba a va fanelanga va wu khumba murhi wa kona. A xi tiva kahle xilemukiso xa Xikwembu xa leswaku loko a nga yingisi u ta fa. Kambe Sathana u hlamule a ku: “Entiyisweni mi nga ka mi nga fi.” (Gen. 3:2-4) Sweswi Sathana a nga jikajiki. A a hlasela vito ra Xikwembu hi ku kongoma, entiyisweni a byela Evha leswaku Yehovha i muhembi. Xisweswo, Sathana u ve Diyavulosi kumbe mulumbeti. Evha u kanganyiseke hi ku helela; u tshembe Sathana. (1 Tim. 2:14) U tshembe Sathana swinene ku tlula Yehovha. Sweswo swi endle leswaku a teka xiboho xo biha. U teke xiboho xo tshika ku yingisa Yehovha. U sungule ku dya mbhandzu lowu Yehovha a nga te a nga wu dyi. Endzhaku ka sweswo, u teke wun’wana a nyika Adamu.—Gen. 3:6.
11. I yini leswi vatswari va hina vo sungula a va fanele va swi endlile naswona va tsandzeke ku endla yini?
11 Ehleketa hi ndlela leyi Evha a fanele a hlamule Sathana hayona. U ehleketa leswaku Yehovha a ta titwa njhani loko Evha a hlamule a ku: “A ndzi ku tivi wena kambe ndzi tiva Tata wa mina Yehovha, ndza n’wi rhandza naswona ndza n’wi tshemba. Mina na Adamu u hi nyike swilo hinkwaswo. A wu nyumi ku vulavula ku biha hi yena. Suka!” Handle ko kanakana, nhlamulo leyi a yi ta va yi n’wi tsakise ngopfu Yehovha! (Swiv. 27:11) Kambe Adamu na Evha a va nga n’wi rhandzi Yehovha. Leswi a va nga n’wi rhandzi Tata wa vona, swi endle leswaku va tsandzeka ku yimela vito rakwe loko ri hlaseriwa.
12. Sathana u endle leswaku Evha a sungula ku kanakana hi ndlela yihi naswona i yini leswi Adamu na Evha va tsandzekeke ku swi endla?
12 Hilaha hi swi xiyeke hakona, Sathana u endle leswaku Evha a sungula ku kanakana. U endle leswaku a nga ha n’wi tshembi Tata wakwe, ku nga Yehovha. Xisweswo, Adamu na Evha va tsandzekile ku yimela vito ni ndhuma ya Yehovha. Leswi swi endle va yingisa Sathana kutani va xandzukela Tata wa vona. Ninamuntlha, Sathana wa ha tirhisa endlelo leri fanaka. U hlasela vito ra Yehovha hi ku ri phyarheka hi mavunwa. Vanhu lava tshembaka mavunwa ya Sathana a va lavi ku twa nchumu hi Yehovha.
YEHOVHA U KWETSIMISA VITO RA YENA
13. Ezekiyele 36:23 yi ri kandziyisa njhani rungulankulu ra Bibele?
13 Xana Yehovha u khondle mavoko a tshika vito ra yena ri hlaseriwa? Doo! Bibele hinkwayo yi vulavula hi ndlela leyi Yehovha a tekeke goza hayona leswaku a basisa vito rakwe eka swihehlo leswi a hehliweke ha swona aEdeni. (Gen. 3:15) Hi nga katsakanya rungulankulu ra Bibele hi ndlela leyi: Yehovha u kwetsimisa vito ra yena hi ku tirhisa Mfumo lowu hosi ya wona, ku nga N’wana wa yena ni ku endla leswaku emisaveni ku va ni vululami ni ku rhula. Bibele yi tamele rungula leri hi pfunaka hi twisisa ndlela leyi Yehovha a ri kwetsimisaka hayona vito ra yena.—Hlaya Ezekiyele 36:23.
14. Ndlela leyi Yehovha a anguleke hayona aEdeni yi ri kwetsimise njhani vito ra yena?
14 Sathana u ringete hilaha a nga kotaka hakona ku sivela Yehovha leswaku a nga xi fikeleli xikongomelo xa Yena. Kambe u tsandzekile. Bibele yi hlamusela ndlela leyi Yehovha a tekeke goza hayona naswona yi swi veka erivaleni leswaku a nga kona loyi a fanaka na Yehovha Xikwembu. I ntiyiso leswaku ku xandzuka ka Sathana ni hinkwavo lava yimeke na yena, ku twise Yehovha ku vava swinene. (Ps. 78:40) Hambiswiritano, u lulamise xiyimo lexi hi vutlhari, hi ku lehisa mbilu ni ku kombisa vululami. U tlhele a kombisa matimba yakwe lamakulu hi tindlela to tala. Xa nkoka swinene, swilo swakwe hinkwaswo u swi endla hi rirhandzu. (1 Yoh. 4:8) Yehovha u tirhe vusiku ni nhlikanhi leswaku a kwetsimisa vito ra yena.
Sathana u byele Evha mavunwa hi Yehovha naswona ku sukela khale Diyavulosi u ya emahlweni a hlasela Xikwembu (Vona tindzimana 9-10, 15) *
15. Sathana u ri hlasela njhani vito ra Yehovha namuntlha naswona vuyelo byi ve byihi?
15 Sathana u ya emahlweni a hlasela vito ra Xikwembu ninamuntlha. U endla vanhu va kanakana leswaku Xikwembu xi ni matimba, xi tlharihile, xi ni rirhandzu naswona xi rhandza vululami. Hi xikombiso, u ringeta ku endla vanhu va kholwa leswaku Yehovha a hi Muvumbi. Loko vanhu va kholwa leswaku Xikwembu xi kona, u ringeta ku va endla va kholwa leswaku milawu ya Xikwembu ya tika naswona xi sivela vanhu ku endla swilo leswinene. Nakambe u dyondzisa vanhu leswaku Yehovha u ni mbilu yo biha naswona i Xikwembu xa nsele lexi hisaka vanhu endzilweni wa tihele. Loko va kholwa mavunwa wolawo, hakanyingi va sungula ku teka Yehovha tanihi mufumi wo biha. Loko Sathana a nga si hluriwa hi ku helela, u ta ya emahlweni ni tsima rakwe naswona u ta ringeta ku ku kucetela leswaku u yima na yena. Xana Sathana u ta humelela?
NDLELA LEYI U KATSEKAKA HAYONA EMHAKENI LEYI YA NKOKA SWINENE
16. I yini leswi u nga swi endlaka leswi tsandzeke Adamu na Evha?
16 Yehovha u pfumelele vanhu lava nga hetisekangiki leswaku va hoxa xandla eku kwetsimisiweni ka vito ra yena. U nga swi kota ku endla leswi Adamu na Evha va tsandzekeke ku swi endla. Hambiloko u tshama emisaveni leyi teleke hi vanhu lava hlaselaka ni ku sandza vito ra Yehovha, u nga swi kota ku yimela vito ra Yehovha, u byela vanhu leswaku Yehovha wa kwetsima, u rhandza vululami naswona u ni rirhandzu. (Esa. 29:23) U nga swi kota ku seketela vuhosi byakwe. U nga swi kota ku pfuna vanhu va twisisa leswaku Yehovha hi yena ntsena loyi a fanelekaka ku fuma naswona u ta endla leswaku swivumbiwa swakwe hinkwaswo swi va ni ku rhula ni ntsako.—Ps. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.
17. Yesu u endle leswaku vito ra Tata wakwe ri tiviwa hi ndlela yihi?
17 Loko hi yimela vito ra Yehovha, hi va hi tekelela Yesu Kreste. (Yoh. 17:26) Yesu u endle leswaku vito ra Tata wakwe ri tiviwa hi ku ri tirhisa ni hi ku dyondzisa vanhu ndlela leyi Yehovha a nga xiswona. Hi xikombiso, u kanete Vafarisi lava a va hlasela vito ra Yehovha hi tindlela to tala va vula leswaku u ni tihanyi, wa tikisa, a nga na xinghana naswona u ni mona. Yesu u pfune vanhu va vona leswaku Tata wakwe wa anakanyela, u lehisa mbilu, u ni rirhandzu naswona wa rivalela. Nakambe, u pfune vanhu va tiva leswaku Yehovha u njhani hi ku kombisa timfanelo ta Tata wakwe loko a ha ri laha misaveni.—Yoh. 14:9.
18. Hi nga swi kombisa njhani leswaku mavunwa ni swihehlo leswi Yehovha a hehliwaka ha swona a hi ntiyiso?
18 Ku fana na Yesu, hi nga byela vanhu leswi hi swi tivaka hi Yehovha, hi va dyondzisa leswaku Yehovha i Xikwembu xa rirhandzu ni musa. Loko hi endla tano, hi kombisa leswaku mavunwa ni swihehlo leswi Yehovha a hehliwaka ha swona a hi ntiyiso. Hi kwetsimisa vito ra Yehovha ni ku pfuna vanhu leswaku va ri teka tanihi leri kwetsimaka. Na hina hi nga swi kota ku tekelela Yehovha hambileswi hi nga hetisekangiki. (Efe. 5:1, 2) Loko hi komba vanhu hi marito ni hi swiendlo leswaku Yehovha u njhani, hi hoxa xandla eku kwetsimiseni ka vito ra yena. Hi kwetsimisa vito rero hi ku pfuna vanhu va tiva ntiyiso mayelana na rona. * Nakambe hi kombisa leswaku vanhu lava nga hetisekangiki va nga swi kota ku tshama va tshembekile.—Yobo 27:5.
Hi lava ku pfuna vanhu lava hi va dyondzisaka Bibele va tiva timfanelo letinene leti Yehovha a nga na tona (Vona tindzimana 18-19) *
19. Esaya 63:7, yi hi pfuna njhani ku tiva leswi hi faneleke hi swi rhangisa loko hi dyondzisa?
19 Xiya swin’wana swa nkoka swinene leswi hi nga swi endlaka. Hakanyingi loko hi dyondzisa van’wana Bibele, hi vulavula ngopfu hi vuhosi bya Xikwembu, hi vula leswaku Yehovha u ni mfanelo yo fuma. Hambileswi swi nga swa nkoka ku dyondzisa vanhu hi milawu ya Xikwembu kambe xikongomelo xa hina i ku va pfuna va rhandza Yehovha, Tata wa hina ni ku tshama va tshembekile eka yena. Xisweswo, hi fanele hi vulavula ngopfu hi timfanelo to tsakisa leti Yehovha a nga na tona, hi kandziyisa leswaku Yehovha u njhani. (Hlaya Esaya 63:7.) Loko hi dyondzisa hi ndlela yoleyo, hi ta pfuna van’wana leswaku va rhandza Yehovha va tlhela va n’wi yingisa.
20. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi landzelaka?
20 Hi nga endla yini ku tiyisekisa leswaku mahanyelo ya hina ni leswi hi swi dyondzisaka swi ri yimela kahle vito ra Yehovha ni ku kokela van’wana eka yena? Xivutiso lexi hi ta bula hi xona eka nhlokomhaka leyi landzelaka.
RISIMU 2 Yehovha I Vito Ra Wena
^ par. 5 Hi yihi mhaka ya nkoka leyi vanhu ni tintsumi va langutaneke na yona? Hikwalahokayini mhaka yoleyo yi ri ya nkoka naswona hina hi katseka njhani eka yona? Tinhlamulo ta swivutiso leswi, ti ta hi pfuna hi tiyisa vuxaka bya hina na Yehovha.
^ par. 18 Mikandziyiso ya hina a yi dyondzisa leswaku vito ra Yehovha a ri kali ri lava ku kwetsimisiwa hikuva a nga kona loyi a tshameke a kanakana leswaku vito rero ra n’wi fanela. Kambe ku ve ni ku antswisiwa loku endliweke hi 2017 enhlengeletanweni ya lembe ni lembe. Mutshamaxitulu u te: “A swi bihanga ku khongelela leswaku vito ra Yehovha ri kwetsimisiwa hikuva ndhuma yakwe yi fanele basisiwa.”—Vona nongonoko wa January 2018 eka jw.org®. Nghena eka LAYIBURARI > VUHAXI BYA JW.
^ par. 62 NHLAMUSELO YA SWIFANISO: Diyavulosi u hlasele Xikwembu hi ku byela Evha leswaku Xikwembu i muhembi. I khale Sathana a ri karhi a hlohlotela tidyondzo ta mavunwa to tanihi leti nge, Xikwembu xi ni tihanyi naswona a hi xona lexi vumbeke vanhu.
^ par. 64 NHLAMUSELO YA SWIFANISO: Makwerhu u kandziyisa leswaku Xikwembu xi njhani loko a ri karhi a dyondzisa munhu Bibele.
