1. Uzye ukutina e Leza acani, swinya amulandu ci wuno ka-a akatina kazipila kwe wano wamutemwa?

AWINA KLISTU wakunda e Leza swinya wakamutina. Wamwi wangapotwa ukwivwicisya umulandu wuno tukatinila e Yehova, e Leza wakutemwa. Swinya wangavilwa nu kumanya umusango wakatina kano tukulandapo. Lelo ka-a akatina kano tukulandapo asa kako kano tukakwata nga twalola icintu cakutinya. Twandi tulande pa katiina akapusaneko. Wano wawa na ka-a akatiina wasicita icili consinye cino cingalenga e Yehova afulwe. Wakamucindika nkaninye. Wasilonda ukucita icili consinye cino cingalenga Umukwasi wawo uwa kwi yulu ukuwapata amuno wakalonda ukutwalilila ukuwa iviwuza vyakwe.​—Amalu. 111:10; Imilu. 8:13.

2. Ukulingana na mazwi yano Imfumu Davidi yalanzile pa Amalumbo 86:11, avintu ci viwili vino twandi tusambilile?

² Wazyani Amalumbo 86:11. Pano mukwelenganya pe ya-a amazwi, mwandi muzane ukuti e Davidi wivwicisizye cino ukucindika e Yehova kwazipila. Lekani tulole vino tungawomvya ya-a amazwi yano e Davidi yalanzile mwi pepo lyakwe. Icakutalicila twalanda pa milandu yino tuzipizile ukucindicila izina lya kwe Leza. Mukulecelezya, twandi tulande namwe vino tungalanjizya ukuti twacindika izina lya kwe Leza mu mikalile yitu.

3. Acani cino caciticizile e Musa cino calenzile ukuti atalike ukutina sana izina lya kwe Yehova?

³ Teyelenganyani vino e Musa wayivwanga pano walinji muciliwe akulola icilolwa cawukulu wakwe Yehova. “Cino e Musa  waweni cifwile calinji aca kuzungusya nkaninye. Swinya cino umuntu nanti wumwi asitela alolepo pano e Yesu atani ayize munsi” E Musa wivwile vye amazwi pano umungeli akupita akulanda ukuti: ‘Yehova, Yehova, e Leza wa luse ni cikuku, wino asifulwa zuwa. Swinya wino wavulisya icikuku ni cisinka, wino akalanjizya icikuku ku myanda ni myanda, wino akatetela amawembuko.’ (Ukufu. 33:17-23; 34:5-7) E Musa afwile wizukanga ya-a amazwi lyonsinye nga wawomvya vye izina lya kwe Yehova. KAwuli umulandu wuno e Musa wasocezile awina Israeli ukuti ‘watina izina lya kwe Yehova ilya kutinya.’​—Amasu. 28:58.

4. Acani cino cingatwavwa ukutalika ukucindika sana e Yehova?

⁴ Nga twatalika ukwelenganya pi zina lya kwe Yehova, tuzipizile twakwizuka na vino wawa. Tuzipizile twakwizuka amaka yano wakwata, amano yakwe, uwupinguzi nu lukundo lwakwe. Ukwelenganya pe yo-o imiwele yino Yehova wawa nayo, kulitwavwa ukutwalilila ukumucindika sana.​—Amalu. 77:11-15.

5-6. (a) Uzye izina lya kwe Leza lyasyula mwinye? (b) Ukulingana na Ukufuma 3:13, 14 ne Ayizeya 64:8, amunzila ci zimwi muno e Yehova angalenga vyonsinye ukucitika?

⁵ Avyani vino twamanya pa wupiliwulo wi zina lya kwe Leza? Awavule wano wasambilila sana na wonye wakati izina lya kwe Yehova likapiliwula ukuti “Akalenga Ivintu Ukuwako.” Wo-o uwupiliwulo wukatwavwa ukumanya ukuti kusi nanti cimwi cino cingalesya e Yehova ukuficilisya ukulonda kwakwe swinya angalenga vyonsinye ukucitika. Mu nzila ci?

⁶ E Yehova akalenga vyonsinye ukucitika ukupitila mukuwa icili consinye cino akulonda ukuwa pa kuti aficilisye ukulonda kwakwe. (Wazyani Ukufuma 3:13, 14.) Cila mpindi, wakatuwomelezya mu mabuku yitu ukuti twakwelenganyapo lyonsinye pe co-o icisinka. E Yehova angalenga awantu wano watapwililika ukuwa icili consinye cino akulonda pa kuti wamuwombele nu kuficilisya ukulonda kwakwe. (Wazyani Ayizeya 64:8.) E Yehova angawonvya zyo-o inzila pa kuficilisya ukulonda kwakwe. Kusi nanti cimwinye  cino cingamulesya ukuficilisya vino akulonda.​—Ayize. 46:10, 11.

7. Avyani vino tungacita pa kuti twakundilako Umukwasi witu uwa kwi yulu?

⁷ Tungatalika ukukunda sana Umukwasi witu uwa mwi yulu nga tukwelenganya sana pe vino wacita na vino walenga tuwacita. Ku cakulolelako, nga twelenganya pa vintu vyonsinye vino welewula, cikatupezya amano ukulola. (Amalu. 8:3, 4) Swinya nga twelenganya pe vyonsinye vino e Yehova watwavwa ukumalilicizya mu mulimo wakwe, apano akatiina kitu kakakulilako. Ala izina lya kwe Yehova alya kutinya nkaninye! Lyasanzyamo vyonsinye vino umukwasi witu wacita na vino alicita ku nkolelo.​—Amalu. 89:7, 8.

8. Ukulingana na Amasundo 32:2, acani cino Yehova akalonda awawomvi wakwe wacita kwi zina lyakwe?

⁸ Pano awina Israeli watani winjile mu Nsi ya Wulayo, e Yehova wasambilizizye e Musa amazwi ya mu lwimbo. (Amasu. 31:19) E Musa nawe wasambilizizye awina Israeli wonsinye lo-o ulwimbo. (Wazyani Amasundo 32:2, 3.) Amazwi yano yawa mu versi 2 ne 3, yakalanjizya apatiswenye ukuti e Yehova asilonda ukufisa izina lyakwe. Akalonda icelewulwa consinye ukulimanya nu kuliwomvya! Awina Israeli wafwile watemilwe nkaninye ukwivwa kuno e Musa akuwasambilizya pi zina lyakwe Yehova ilicindame! Vino e Musa wawasambilizizye vifwile vivwikanga icete wulyanye vino cikawa imvula ndi yikusansila pa vimelwa. Uzye tungacita wuli pakuti vino tukusambilizya viwakwivwika ngati amvula yino yikusansa pa vimelwa?

9. Uzye tungacita wuli pa kuti tulenge izina lya kwe Yehova ukucindikwa?

⁹ Nga tukuwizya ku ng’anda ni ng’anda nanti tukuwomba umulimo wa ku cintu wavule, tungalanjizya awantu mwe Baibolo pano pawa izina lya kwe Leza ilya kuti Yehova. Tungawapako amabuku yitu, ukuwatambisya amavidyo, ni vyewo vino vyawa pa webusayiti yitu. Nga tuli pa sukulu, pa ncito nanti pa wulendo, tungasimicilako wanji pe Yehova e Leza witu uwa lukundo nu kuwanenako vino wawa. Tungawanenako ivintu ivizima vino e Yehova alitucitila na vino alizifya insi. Nga wivwa ivya musango wo-o pa muku wa kutalicila wangayilolela aweneco vino e Yehova wawakunda. Nga tukunenako wanji icisinka pe Yehova lyo tukulenga izina lyakwe ukucindikwa. Swinya tungalenga wamanye icisinka ca kuti vino wakawasambilizya pe Yehova avya wufi. Kutawa nanti cimwi cino cingasansamusya awantu ukucila pe vino vyawa mu Baibolo.​—Ayize. 65:13, 14.

10. Amulandu ci wuno tutazipizile ukupelela vye pa kusambilizya awasambi amasundo yakwe Leza na vino akalonda?

¹⁰ Tukalonda ukwavwa wano tukatungulula amasambililo ukumanya izina lya kwe Yehova nu kuti waliwonvya. Cinji aca kuti, tukalonda ukuwavwa ukumanya icete vino wawa. Ukwasowa nu kuvwilika nga tukuwasambilizya vye pa masundo ya kwe Yehova, na pa miwele imizima, lyo tusakuwavwa ukumanya icete e Yehova. Umusambi umuzima angasambilila amasundo ya kwe Leza nu kuyatemwa. Lelo cingamupota ukwivwila yayo amasundo pa mulandu wa kukana kunda wino wayawikako. Avino calinji na kwe Adamu ne Eva, nanti aca kuti wamanyile sana isundo lino e Leza wawapile, watakunzile wino wawapile lyonye isundo. (Inta. 3:1-6) Fwandi tutazipizile ukupelela vye pa kuwasambilizya amasundo ya kwe Yehova na vino akalonda twacita.

11. Uzye tungavwa wuli umusambi ukutemwa e Kapa wa masundo pano tukumusambilizya amasundo na vino akatunena ukucita?

¹¹ Amasundo ya kwe Yehova na vino akalonda  vyazipa swinya ivintu vikatuzipila nga tukuyakonka. (Amalu. 119:97, 111, 112) Lelo awasambi watange wavimanye vyo-o nga cakuti wativwicisizye ukuti cino Yehova akatupela amasundo amulandu wakututemwa. Fwandi pano tukusambilila nawo tuzipizile ukuwakolowozya ukuti: “Ungati amulandu ci wuno e Leza akanenela awawonvi wakwe ukucita vyo-o lelo ukukanacita vyo-o? Uzye co-o cikutusambilizya cani pe Leza?” Nga tukwavwa awasambi ukwelenganya pe Yehova na pa kutemwa sana izina lyakwe ilya lulumbi , tungawafika sana pa mwezo. Watalipelela vye pa kutemwa e Yehova, lelo walitemwa na masundo ya kwe nye. (Amalu. 119:68) Isuwilo lyawo liliwoma swinya walitwalilila ukuzizimicizya na pano wakupita mu melezyo amakalambane.​—1 Kor. 3:12-15.

12. Uzye e Davidi waposilwe wuli ukusunga umwezo wakwe impindi yimwi, swinya acani cino cafumilemo?

¹² Amazwi yano Imfumu Davidi yalenvile pa Amalumbo 86:11 aya kuti “Sambilizya umwezo wane” yacindama nkaninye. Amuno waweni vino capepuka ukuleka ukuwa nu mwezo wonga. Impindi yimwi pano walinji pa musonje wa ng’anda yakwe. Watalisile ukulola kuno muka mweneco wasambanga. Pe yoyo impindi, lyo Davidi alesile ukuwa nu mwezo wonga. Wamanyile nu kumanya isundo lya kwe Yehova ilya kuti: “Utize wakumbucila muka muntu. (Ukufu. 20:17) Lelo atafumizyeko aminso watwalilizile ukulolecesya kuno muka mweneco wasambanga. Watalisile ukulwisyanya nu mwezo nampo nga akwivwila e Yehova nanti akutwalilila ukukumbwa Betisheba. Nanti aca kuti pa myaka imivule e Davidi wacitanga vino vyalanjizyanga ukuti wakunzile e Yehova nu kumutina. Wasozilepo ukucita ivya kuyisecelesya. Pa mulandu na vino wasozilepo ukucita, calenzile acite iviwipe swinya wakwelenguzile Yehova. Waletelezile nawa kaele ukuwikako na wa mu lupwa lwakwe.​—2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Twamanya wuli ukuti e Davidi wizile awa nu mwezo wonga?

¹³ E Yehova wamusalapuzile swinya wizile awa e ciwuza wakwe na swinyanye. (2 Sam. 12:13; Amalu. 51:2-4, 17) E Davidi atiwilizile iviwipe vino vyafumilemo mukukanawa nu mwezo wonga. Amazwi yano yalembwa pa Amalumbo 86:11 yangalandwa nu kuti: “Ndenga imbe nu mwezo wonga.” E Yehova wasusile ipepo lyakwe. Amuno wizile alanda pe Davidi ukuti walinji ‘amuntu wino watemilwe e Yehova nu mwezo wakwe wonsinye.’​—1 Izya. 11:4; 15:3.

14. Aliwuzyo ci lino tuzipizile ukuyikolowozya, swinya amulandu ci?

 ¹⁴ Ilyasi lya kwe Davidi likatusoka swinya likatuwomelezya. Vino wayizanile mu luwembu vikasoka awawomvi wakwe Yehova mwe ya-a amanda. Acino nampo nga apano tutalisile ukuwombela e Yehova nanti twatalika kali, tuzipizile ukuikolowozya ukuti: ‘Uzye nkalwisya na maka ukukana amelezyo ya kwe Satana ayakundenga ukuwa ni myezo yiwili?’

15. Uzye ukutina e Leza kungatucinjilila wuli nga twelezwa ukutamba iviwipe?

¹⁵ Ku cakuloleko, uzye mukacita wuli nga mwalola icikope pa intaneti nanti pe TV cino cingalenga mwakwelenganya pa wuzelele? Capepuka ukutalika ukwelenganya ukuti tungatamba ivili vyonsinye cikulu musi vye ivya misiku. Lelo uzye yingawa ayili inzila yino Satana akulonda ukuti muwe ni myezo yiwili? (2 Kor. 2:11) Ivikope vimwi vyawa ngati ampasa yino umuntu angawomvya ukulepulilako ulukuni ulukulu. Pakutalika ndi wakoma, lungalepuka vye katici. Lelo pano akuya akulepula lukasuka alulepuka. Avyo cawa na ku vya kutamba. Ukutwalilila ukuvitamba kungawa nge tukulepula ulukuni, mukulecelezya tungayizana mu membu inkulu swinya tungawembucila e Yehova. Fwandi mutazumilizya icili consinye iciwipe mu myezo yinu! Muwaleka e Yehova amisambilizya ukutina izina lyakwe.

16. Amawuzyo ci yano tuzipizile ukuyikolowozya nga twelezwa ukucita iviwipe?

¹⁶ E Satana asiwonvya vye ivikope nanti amafilimu pa kutwelezya ukucita iviwipe lelo akawomvya na vinji nye. Uzye tukacita wuli nga watwelezya? Awavule wakalola ngati vyo-o ivintu vitawipa nkani. Ku cakulolelako tungatalika ukwelenganya ukuti: ‘Ukutamba nanti ukucita vyo-o kutange kulenge mbingwe mwi wungwe.’ Ukwelenganya kwa musango wo-o kungatuletelela. Cingazipa ukuyikolowozya ukuti: ‘Uzye e Satana akulonda ukuwonvya yo-o inzila pa kuti imbe ni myezo yiwili? Uzye co-o cino nkulonda ukucita cakwelengula  izina lya kwe Yehova nanti lyandi licindikwe? Uzye wuciwuza wane ne Yehova wandi wutwalilile nanti wandi wusile?’ Muzipizile ukwelenganya sana pe ya-a amawuzyo, nu kulenga kwe Yehova ukuti amipe amano ya kumyavwa ukuyiweweta icete ukuwomvya ya-a amawuzyo. (Jemu. 1:5) Ukucita wo-o kungamicinjilila. Kungamyavwa ukuwa awasipe pano mukukana amatunko ndi vino Yesu wacisile pano watili: ‘Fuma pa-a Satana.’​—Mat. 4:10.

17. Amulandu ci wuno cawipila ukuwa ni myezo yiwili? Lanjililani.

¹⁷ Ukuwa nimyezo yiwili kutazipa. Teyenganyani vino vingacitika nga ca kuti awa mwi timu limwi ilyakateya we bola wasakwivwana. Wamwi wakulonda awano awantu walumbanya, wamwi wasakulonda ukukonka amasundo pa kuteya ne wanji nawo watacindisile e Koci. Uzye lyo-o itimu lye bola lingawina? Ukwasowa nu kwivwilika litanga liwine. Umwezo winu wungawa vye ngati ali timu ililemenkane nga ca kuti amelenganyo yinu, vino mukulonda na vino mukuyivwa mu mwezo vili vye pa kuwombela Yehova. Lyonsinye muwakwizuka ukuti e Satana angakunda nga mukuwombela e Yehova ni myezo yiwili. Akalonda mwalwisyanya na melenganyo pe vino Yehova akalonda mwacita na vino mwe weneco mungatemwa ukucita. Lelo pa kuti muwombele e Yehova muzipizile ukuwa nu mwezo wonga. (Mat. 22:36-38) Fwandi mutiza muzumilizye e Satana nanti katicinye ukuvulunganya amelenganyo yinu.

18. Ukulingana na mazwi ya pe Mika 4:5, avyani vino musozilepo ukucita?

¹⁸ Muwapepa kwe Yehova wulyanye vino Davidi wapefile ukuti: “Sambilizya umwezo wane ukutina izina lyako.” Mwakwelezya na maka yinu yonsinye ukucita vino vyawa mwe lyo-o ipepo. Cila wanda mwapampamila pa kusolapo ukucita vino vikulanjizya ukuti mukatina Yehova. Nga mukucita wo-o muliwakwimililako icete Yehova wino twinikwapo izina lyakwe. (Imilu. 27:11) Swensinye tuliwalanda ngati we kasesema e Mika wino watili: ‘Swenji twandi twapitila mwi zina lya kwe Yehova e Leza witu amanda pe.’​—Mika 4:5.