1. Eryubaha oMungu ni bughambuki, kandi busanaki ekyo ni ky’omughaso oko bandu abanzire oMungu?

ABAKRISTO banzire oMungu, kandi bakamubaha. Abandu balebe banganabugha bati sikyangatokekana omundu inyanza oMungu kandi inyasyamubaha. Hano, situlikaniraya oko buba obukakuhanga-hangaya. Tukendikanirya oko ghundi muhanda w’obuba, obuwene. Abandu abawite obuba ng’obo bakanza oMungu erilua oko mutima kandi bakamukenga kutsibu. Sibalyanza erikola ekyosi-kyosi ekyangahitania Tata wabo w’elubula kusangwa sibanzire eritsandya obwira bwabo haghuma naye.​—Esyo. 111:10; Emis. 8:13.

2. Erikwamana n’ebinywa by’omwami Dawidi ebiri omo Esyonyimbo 86:11, tukendikania oko myatsi ibiri yahi?

² Soma Esyonyimbo 86:11. Wamabilengekania oko binywa ebiri omo risako rino, wanganalangira ngoko omwami Dawidi abya inyanasi ngoko ni ky’omughaso munene eryubaha oMungu. Tulangire nga twangakolesya tuti ebinywa bya Dawidi ebyasondolawa n’ekirimu kibuyirire. Eky’erimbere, tukendilangira emyatsi milebe eyikaleka ikyabya ky’omughaso okw’itwe erikenga erina ly’oMungu lyo kutsibu. Eky’akabiri, tukendilangira ngoko twangakangania ngoko tukubaha erina ly’oMungu omo ngebe yetu.

3. Alinga ni mwatsi wahi owawatikaya Musa erikenga erina ly’oMungu lyo kutsibu?

³ Terilengekania Musa nga mwayowa ati omughulu abya omo mughenyo w’eribwe neryo omo nzoli amalangira olukengerwa lwa Yehova lukalaba hakuhi naye. Alinga oyo “w’omwatsi w’eriswekya kutsibu owabya isyalyatahikira omundu n’omughuma embere Yesu ahike oko kihugho.” Musa mwayowira ebinywa  bino ebyabughawa n’omumalaika: ‘Yehova, Yehova, oMungu oyo woswire nʼeriganyira nʼowʼolukogo, sianguhire okwʼihitana, oyo woswire nʼobwenge bwʼolwanzo nʼomwatsi wʼekwenene, oyukabikira obwenge bwʼolwanzo oko bandu maelfu, oyukabuyira obubi, nʼamalolo, nʼebibi.’ (Eril. 33:17-23; 34:5-7) Omughulu Musa abya akakolesya erina Yehova, alinga inyakibuka omwatsi oyo. Sikyangaswekya erilangira Musa akahana abandu b’oMungu, ekihanda kye Israeli “erikenga erina eri ryʼolukengerwa nʼeryʼeriubahya.”​—Ebih. 28:58.

4. Niki kyo kyangatuwatikya erikenga oMungu yo kutsibu?

⁴ Omughulu tukalengekanaya oko rina lya Yehova, litolere itwabya tukalengekania Yehova nga ni mundu wa muhanda wahi. Litolere itwabya tukalengekania oko mibere yiwe mibuya, ng’akaghala kiwe, amenge wiwe, eritunganene riwe, n’olwanzo lwiwe. Erilengekania oko mibere yiwe mibuya eyo, kyanganatukuna erikenga oMungu yo kutsibu.​—Esyo. 77:11-15.

5-6. (a) Erina ly’oMungu rimanisiryeki? (b) Ngoko kiri omo Eriluayo 3:13, 14 ne Isaya 64:8, Yehova akakola emyatsi y’ati?

⁵ Twasi kyahi oko ekyo erina ly’oMungu likamanisaya? Abakatsopolaya emyatsi bangyi bakabugha bati erina Yehova likamanyisaya “Akaleka ikyabya.” Ekyo kikakanganaya ngoko sihali ekyangakakirya Yehova erikola ekyo anzire erikola, kandi anganaleka n’ebindu ibyabya ekyanzire ibyabya. Ati?

⁶ Yehova anganabya ekyosi-kyosi ekyo anzire eribya atoke eriberererya ekyo anzire erikola. (Soma Eriluayo 3:13, 14.) Kangyi-kangyi ebitsapo byetu bikatubwira biti itwabya tukalengekania oko lukengerwa lunene lw’erina lya Yehova. Kandi Yehova anganaleka abaghombe biwe abatahika-hikene ibabya ekyosi-kyosi ekyo batolere eribya batoke erimukolera n’eriberererya erisonda liwe. (Soma Isaya 64:8.) Omwikola atya, Yehova akaberereraya erisonda liwe. Sihali ekyangamukakirya eriberererya erisonda liwe.​—Isa. 46:10, 11.

7. Niki kyo kyangatuwatikya eribya n’erisima linene oko Tata wetu w’elubula?

 ⁷ Twanganabya n’erisima linene oko Tata wetu w’elubula twamabya tukalengekania buli oko ebyo Yehova abirikola n’ebyo akatutokesaya erikola. Eky’erileberyako, omughulu tukalengekanaya oko buhangwa, tukasweka kutsibu erilangira ebindu byosi ebyo abirikola. (Esyo. 8:3, 4) Kandi omughulu tukalengekanaya buli oko ebyo Yehova abiritutokesya erikola erisonda liwe, tukamukenga kutsibu. Kwenene erina lya Yehova litolere erikengwa kutsibu! Erina eryo rikahiramo emyatsi yosi eyo Tata wetu abirikola, n’ebyosi ebyo akendisyakola.​—Esyo. 89:7, 8.

8. Erisako ry’ Eryibuka Ebihano 32:2, 3 likakanganaya liti amalengekania wa Yehova oko rina liwe?

⁸ Embere Abaisraeli bingire omo kihugho ekyalaghawa, Yehova mwakangirirya Musa y’olwimbo. (Ebih. 31:19) Musa naye mwasabwa erikangirirya olwimbo olo lw’abandi Baisraeli. (Soma Eryibuka Ebihano 32:2, 3.) Erilengekania buli oko mulondo 2, 3, kilangirikire ndeke ngoko Yehova syanzire erina riwe ribisawe, iryabya nga siritolere eryahulwa. Anzire abandu bosi ibaminya erina liwe! Abaisraeli mubatsema kutsibu Musa akakangiriryabo oko Yehova n’oko rina liwe ery’olukengerwa! Ebyo Musa akangirirayabo mubyawatya obwikirirya bwabo, n’eribahumulikania, ngoko embula yikanawatikaya ebiti erilasa ndeke. Twangaminya tuti ngoko netu ko tukanakangiriraya tutya?

9. Twangawatikya tuti eriyira erina ly’oMungu mo ribuyirire?

⁹ Omughulu tukatulira nyumba oko nyumba kutse ahali abandu bangyi, twanganakolesya eBiblia erikangania abandu b’erina ly’oMungu, Yehova. Twanganahabo ekitabu ekyuwene, itwakanganiabo evideo eyuwene, kutse eyindi myatsi eyikaha Yehova y’olukengerwa eyikabanika oko jw.org. Oko omubírí, ekalasi, kutse itune omo lughendo, twanganabana ehyanya hy’erikania oko Mungu wetu w’olwanzo, n’erikangania abandi ngoko ali. Omughulu tukakaniraya abandu erisonda lya Yehova oko bandu n’oko kihugho, tukawatikayabo erimuminya ndeke neryo iyanganabya ngendo yabo y’erimbere y’erilangira ngoko Yehova abanzire kutsibu. Twamabikangirirya abandi ekwenene oko Tata wetu w’olwanzo, aho itukawatikaya eriyira erina liwe mo ribuyirire. Tukawatikaya abandi erilangira amabehi n’ebitsumi ebikabughawa oko rina lya Yehova emyatsi eyo banganabya imubakangiriribwa. Tukakangiraya abandu amakangirya awakahumulikanaya.​—Isa. 65:13, 14.

10. Omughulu tukayifunza eBiblia n’abandu, busanaki isitwabya tukakangirirya abandu b’ebyalayiro n’esyokanuni sy’oMungu lisa?

¹⁰ Omughulu tukigha eBiblia n’abandu, tukanza eriwatikyabo eriminya Yehova n’erikolesya erina liwe. Kandi, tukanza ibaminya Yehova yo ndeke. Twanganakola ekyo twamabya tukabakangirirya lisa ebighenderwako, esyokanuni sy’oMungu, n’ebyalayiro ebilebirye emighendere? Omwigha w’eBiblia oyuwene litolere inyaminya n’eryanza ebyalayiro by’oMungu. Aliwe, ekyo kyanganaleka inyabya n’olwanzo oko Yehova olwangamukuna erimwowa? Wibuke ngoko Eva abya inyanasi ebyalayiro bya Yehova, aliwe syabya anzire oMungu, na Adamu kutya. (Enz. 3:1-6) Kwesi, isitwabya tukakangirirya abandu b’ebyalayiro n’esyokanuni sy’oMungu lisa.

11. Omughulu tukakangiraya ebyalayiro n’esyokanuni sy’oMungu, twangawatikya tuti abigha b’eBiblia eryanza oyukahiraho ebyalayiro ebyo?

¹¹ Ebyalayiro n’esyokanuni sya Yehova ni by’omughaso okw’itwe mughulu wosi. (Esyo. 119:97, 111, 112) Aliwe, abigha b’eBiblia sibangalangirabyo batya bamatendiminya ngoko  Yehova ahirabyoho kundi abanzire. Twanganabulya omwigha wetu w’eBiblia tuti: “Ukalengekanaya uti oMungu akasaba abaghombe biwe erikola kutse eritendikola omwatsi mulebe busanaki? Ekyo kikatwighisayaki okw’iye?” Twamabiwatikya abigha b’eBiblia erilengekania oko Yehova n’erimwanza erilua oko mutima, amakangirirya w’eBiblia inyanganatula oko mitima yabo. Abigha b’eBiblia isibendyanza ebyalayiro bisa aliwe kandi ibakendyanza n’oyukahiraho ebyalayiro ebyo. (Esyo. 119:68) Ibakendibya n’obwikirirya obuwatire, kandi ibakasyatoka erilwa n’emyatsi eyikalire eyangahikirabo omo biro ebikasa.​—1 Kor. 3:12-15.

12. Ni kyahi kyo kyaleka Dawidi inyataluka eribya n’omutima owahindanibwe, n’ekyo mukyalwiramoki?

¹² Omo Esyonyimbo 86:11 muli ebinywa bino eby’omughaso “uhindanaye omutima wage.” Omwami Davidi mwasondolwa n’ekirimu kibuyirire erihandika ebinywa ebyo. Mwayilangirira omo ngebe yiwe ngoko kyolobire oko mundu erileka omutima wiwe erighabana. Kiro kighuma inyane oko lutwe lw’enyumba yiwe, mwalangira omukali w’omulikyabo akanaba. Oko ndambi eyo, Dawidi mwanayira mutima wa muhanda wahi kwehi? Owahindanibwe kutse owaghabene? Abya inyanasi ekyalayiro ky’oMungu kino: “isiwarumawa [isiwayitsutsa] oko mukali wa mulikyenyu.” (Eril. 20:17) Aliwe, mwataleka erisamalira. Omutima wiwe mwaghabana, mwabula ng’aberereraye esyongumbu siwe oko mukali oyo, ye Batiseba, kutse ng’atsemesaye Yehova. N’omo Dawidi anabya anzire Yehova n’erimubaha, esyongumbu siwe sy’omubiri musyamukinda. Busana n’ekyo, Dawidi mwakola ekitsibu. Ekyo mukyaleta esisoni oko rina lya Yehova. Kandi Dawidi mwaleta obuhanya oko bandu abatabya n’olubanza losi-losi, n’oko bandu b’omo kihanda kiwe.​—2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Tukaminya tuti ngoko Dawidi mwasyabya n’omutima owahindanibwe?

¹³ Yehova mwakunga Dawidi, naye amatasyabya mwira Wiwe. (2 Sam. 12:13; Esyo. 51:2-4, 17) Dawidi mwayilangirira ebitsibu n’obuhanya ebyabya busana n’erileka omutima wiwe erighabana. Ebinywa ebyo abugha ebiri omo Esyonyimbo 86:11 byanganabindulwa bitya: “Umbe omutima owataghabene.” Yehova mwanawatikya Dawidi erisyabya n’omutima owahindanibwe kutse owataghabene kwehi? Inga, kundi enyuma Yehova mwabugha oko Dawidi ati ‘mwakwama Yehova oMungu wiwe n’omutima wiwe wosi.’​—1 Abam. 11:4; 15:3, NWT.

14. Litolere itwayibulya eribulyo lyahi, kandi busanaki?

 ¹⁴ Eky’erileberyako kya Dawidi, kikatusikaya mutima. Erilolo erikalire ery’akola, mulyahandikwa busana n’erihana abaghombe ba Yehova ba munabwire. N’omo twangabya itwabirikolera Yehova omo myaka mingyi kutse iyehe, litolere itwayibulya tuti: ‘Nganayikasa erikakirya Sitani erighaba omutima waghe?’

15. Eryubaha oMungu, lyangatuwatikya liti omughulu tukasonda erilangira epitsa nyibi?

¹⁵ Eky’erileberyako, ukakolaki omughulu ukalangira oko televizyo kutse oko Enternete kw’epitsa eyangaletera esyongumbu nyibi? Kyanganoloba eriyibwira uti epitsa eyo si pornografia. Aliwe, ekyo si kyangabya ini kindu ekyo Sitani akakolesaya erighaba omutima waghu? (2 Kor. 2:11) Epitsa eyo yanganabya ng’erisale eryo omundu akakolesaya eritulanga olukwi. Akatsuka eringirya erisale omo lukwi. Neryo, ngoko erisale linemwingira emwisi kutsubu, olukwi lukatulangika. Epitsa eyo, yanganabya ng’elisale okw’itwe? Ekindu ekikalangirika nga si kibi kutsibu, hanganabya ekiro ikyaleka omundu inyakolera Yehova erilolo erikalire. Isiwanatalighira ekindu kyosi-kyosi ekituwene eringira omo mutima waghu! Uhindanayegho utoke eriubaha erina lya Yehova!

16. Omughulu tukalengawako, litolere itwasubirya oko mabulyo wahi?

¹⁶ Sitani akanakolesaya n’eyindi myatsi atoke eritukuna erikola ebibi. Tukalangira emyatsi eyo yo tuti? Kyolobire eribugha tuti emyatsi eyo si mibi kutsibu. Eky’erileberyako, twanganayibwira tuti: ‘Omwatsi ono syangalunaleka inahiwa omo ndeko, si hali mbugha namakolagho.’ Eribya n’amalengekania ng’ayo ni yiteba kundu. Litolere itwayibulya amabulyo ng’ano: ‘Sitani syangabya inyakakolesaya omwatsi ono erighaba omutima waghe? Namabilighira esyongumbu nyibi erinibyamo, isinendileka erina lya Yehova iryatsumwa? Namakola  omwatsi ono, ininemwendibya hakuhi n’oMungu waghe, kutse ikikendileka inabya hali kutsibu okw’iye?’ Litolere iwalengekania oko mabulyo ng’oyo. Usabe Yehova y’amenge utoke erisubirya kugho erilua oko mutima. (Yak. 1:5) Erikola utya kyanganakuteya. Kyanganakuwatikya erikinda erilengwako kotse-kotse, ngoko Yesu akola omughulu abugha ati: ‘Uluaho, Sitani!’​—Mat. 4:10.

17. Busanaki si kyuwene eribya n’omutima owaghabene? Teka eky’erileberyako.

¹⁷ Si mwatsi mubuya twamabya n’omutima owaghabene. Terilengekania ekipya ky’ebitsange kyamabyamo abandu abatehulikirirana. Abughuma banzire eriyiletera olukengerwa, abandi si bekwama ebihano, n’abandi bangyi sibasikirye oyukakangirirayabo. Ekipya ekiri ng’ekyo sikyangakinda luba-luba. Aliwe ekipya ekiri omo buguma kyanganakinda bweghu-bweghu. Amalengekania waghu, amaha, n’eriyowa lyaghu, ebyosi byamabya ibyanzire erikolera Yehova, omutima waghu anganabya ng’epipya ekirimo abandu abali omo bughuma. Wibuke ngoko Sitani anzire iniaghaba omutima waghu. Anzire amalengekania waghu, amaha, n’eriyowa lyaghu isibyalighirana n’esyokanuni sya Yehova. Aliwe, litolere iwabya n’omutima owahindanibwe imo ukenditoka erikolera Yehova. (Mat. 22:36-38) Isiwanatalighira Sitani erighaba omutima waghu!

18. Erikwamana n’ebiri omo Mika 4:5, uyisoghire kundu erikolaki?

¹⁸ Nga Dawidi usabe Yehova uti: “Uhindanaye omutima wage eriubaha erina ryawe.” Uyikase kutsibu erikolesya omusabe oyo omo ngebe yaghu. Omo myatsi eyo ukasombola erikola obuli kiro, yibye myatsi minene-minene kutse mike-mike, ukanganaye ngoko ukubaha erina lya Yehova. Wamakola utya, ukakanganaya ngoko uli Mwimiri wa Yehova kandi isiwendileka erina lya Yehova iryatsumwa. (Emis. 27:11) Neryo obuli mughuma w’okw’itwe inyanganabugha ng’omuminyereri Mika ati: ‘Netu twasyalendera kera na kera omo lina lya Yehova Mungu wetu.’​—Mika 4:5.