1. Okutiina Ruhanga nikimanyisa ki, kandi ahabw’enki ni kikuru ahari abo abarikukunda Yehova?

ABAKRISTAAYO nibakunda Ruhanga, kandi nabwo nibamutiina. Abamwe nibabaasa kureeba eki nk’okwehakanisa. Kwonka, titurikugamba, aha kutiina okurikureeta obwoba. Nituza kugaaniira aha kutiina kw’omutaano. Abantu abaine okutiina okw’omuringo nk’ogu nibaha Ruhanga ekitiinisa kandi nibamworobera. Nibaba batarikwenda kugwisa kubi Ishebo ow’omu iguru ahakuba nibaba batarikwenda kushiisha omukago ogu baine nawe.​—Zab. 111:10; Enf. 8:13.

2. Kurugiirira aha bigambo by’Omugabe Daudi ebiri omuri Zaaburi 86:11, nituza kushwijuma bintu ki bibiri?

² Shoma Zaaburi 86:11. Waaba nooteekateeka aha bigambo ebi, noija kureeba ngu Omugabe ogwo omwesigwa Daudi akeetegyereza obukuru bw’okutiina Ruhanga. Ka tureebe oku turikubaasa kugyendera aha bigambo bya Daudi ebi Ruhanga yaamuhweraire kuhandiika. Okubanza nituza kureeba enshonga ezimwe ahabw’enki twine kutwara eiziina rya Ruhanga nk’ery’ekitiinisa. Eya kabiri, nituza kureeba oku turikubaasa kworeka ngu nitutiina eiziina rya Ruhanga omu bi turikukora buri izooba.

3. Hakabaho ki ekishemereire kuba kyahweraire Musa kuguma naaha eiziina rya Ruhanga ekitiinisa?

³ Teekateeka aha ku Musa yaayehuriire obu yaabaire ayehatikire omu nyanga y’eibaare reero akoorekwa ekitiinisa kya Yehova kirikuhingura. Ekitabo Insight on the Scriptures nikigira kiti: “Eki kishemereire kuba nikyo kintu ekirikukirayo kushemeza  ekyabaireho Yesu Kristo atakaizire omu nsi.” Musa akahurira ebigambo ebi ebirikubaasa kuba byagambirwe maraika: ‘[Yehova, Yehova] Ruhanga ow’okusaasira n’embabazi, otarikurahuka kugira ekiniga, oijwire embabazi n’amazima, orikugirira abantu embabazi enkumi n’enkumi, orikusaasira okutahikiirira n’okushiisha n’ekibi.’ (Kur. 33:17-23; 34:5-7) Obu Musa yaakoresa eiziina rya Yehova ashemereire kuba yaabaire naateekateeka aha kyabaireho obu yaabaire ayesherekire. Tikirikutangaaza kureeba ngu bwanyima Musa akarabura abaheereza ba Ruhanga ngu ‘mutiine eiziina eri ery’ekitiinisa kandi’ eririkutangaaza.​—Bir. 28:58.

4. Ni mitwarize ki ei turikubaasa kuteekateekaho kutuhwera kuha Yehova ekitiinisa?

⁴ Twateekateeka aha iziina Yehova, ni kirungi kuteekateeka ahari mukama w’eiziina eryo. Twine kwijuka emitwarize ye, nk’amaani ge, obwengye bwe, oburingaaniza bwe, na rukundo ye. Okuteekateeka aha mitwarize egi n’endiijo nikibaasa kutureetera kwongyera kumutiina.​—Zab. 77:11-15.

5-6. (a) Eiziina rya Ruhanga riine makuru ki? (b) Kurugiirira aha Okuruga 3:13, 14 na Isaaya 64:8, ni miringo ki ei Yehova arikureetera ebintu kubaho?

⁵ Nitumanya ki aha makuru g’eiziina rya Ruhanga? Abacondooza baingi nibaikiriza ngu eiziina Yehova nirimanyisa ngu “Mbaho” nari “Naabaasisa Kuba.” Eki nikitwijutsya ngu tihaine orikubaasa kuremesa Yehova kuhikiiriza eki arikwenda, kandi naabaasa kureetera ebintu kubaho. Mu muringo ki?

⁶ Yehova naareetera ebintu kubaho arikuba kyona ekirikwetengyesa kuhikiiriza ekigyendererwa kye. (Shoma Okuruga 3:13, 14.) Nitukira kuhigwa kuteekateeka aha nshonga egi erikutwarirwa omu mitwarize ya Ruhanga. Kandi Yehova naabaasa kureetera abantu abarikumuheereza abatahikiriire kuba kyona ekirikwetengyesa kumuheereza n’okuhikiiriza ekigyendererwa kye. (Shoma Isaaya 64:8.) Omu miringo egi, naareetera ekigyendererwa kye kuhikiirira. Tihaine ekirikubaasa kumuremesa kureetera ekigyendererwa kye kuhikiirira.​—Isa. 46:10, 11.

7. Nitubaasa kwongyera tuta kusiima Tataitwe ow’omu iguru?

 ⁷ Nitubaasa kwongyera kusiima Tataitwe ow’omu iguru turikuteekateeka aha bi akozire, n’ebi atubaasiise kukora. Nk’eky’okureeberaho, twateekateeka aha ku ebyahangirwe biri eby’omuhendo, buzima nitutangaara ahabw’ebi Yehova akozire, nari shi ebi areeteire kubaho. (Zab. 8:3, 4) Kandi twateekateeka aha bi Yehova atureeteire kuba kugira ngu tuhikiirize ekigyendererwa kye, nitumuha ekitiinisa kingi. Eiziina Yehova buzima n’ery’ekitiinisa! Niritwariramu kyona eki Tataitwe ari, byona ebi akozire, na byona ebi arikwija kukora.​—Zab. 89:7, 8.

8. Ebiri omu Eky’Ebiragiro 32:2, 3 nibyoreka bita oku Yehova arikutwara eiziina rye?

⁸ Abaisraeli bari haihi kutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe, Yehova akeegyesa Musa ebigambo by’ekyeshongoro. (Bir. 31:19) Kandi nawe Musa, ekyeshongoro ekyo akaba aine kukyegyesa abantu. (Shoma Eky’Ebiragiro 32:2, 3.) Twaba nituteekateeka aha kyahandiikirwe eki, nikireebwa butunu ngu Yehova tarikwenda ngu eiziina rye risherekwe, ritwarwe nk’eritashemereire n’okwaturwa. Naayenda ngu eiziina rye rimanywe ebihangirwe bye byona eby’obwengye! Ka gwabaire guri omugisha gw’amaani kuhurira Musa naabeegyesa ebirikukwata ahari Yehova n’eiziina rye ery’omuhendo! Ebi Musa yaabeegyeise bikabagaruramu amaani byabareetera obuhuumure, nk’oku oruhoonyerera rurikuhwera ebimera. Nitubaasa kuhamya tuta ngu okwegyesa kwaitu kuri kutyo?

9. Nitubaasa kuhwera tuta omu kweza eiziina rya Yehova?

⁹ Twaba nitubuurira enju aha nju nari omu myanya y’orweteeraine, nitubaasa kukoresa Baibuli kworeka abantu eiziina rya Ruhanga ryenyini, Yehova. Nitubaasa kubaha ebitabo birungi, vidiyo z’omurembe, n’ebiri aha mukura gwaitu ebirikuhimbisa Yehova. Aha murimo, aha ishomero, nari omu rugyendo, nitubaasa kusherura oburyo bw’okugamba ahari Ruhanga waitu omukundwa n’emitwarize ye. Twagambira abu turikubuurira ekigyendererwa kya rukundo eki Yehova ainiire abantu n’ensi, nituba nitubareetera kureeba Yehova omu muringo musya. Twaba nitugambira abandi amazima agarikukwata ahari Tataitwe owa rukundo, nituba nitwongyera aha kwezibwa kw’eiziina rye. Nituba nitwihaho ebishuba ebigambirwe ahari Ruhanga ebi abantu barikubaasa kuba beegyesiibwe. Nituba nituha abantu enyegyesa ezirikugaruramu amaani kandi ezirikuruhuura.​—Isa. 65:13, 14.

10. Twaba nitwegyesa abantu, ahabw’enki kitarikumara kubeegyesa ebi Ruhanga arikubenza n’emitindo ye?

¹⁰ Twaba nitwegyesa abantu Baibuli, nituba nitwenda kubahwera kumanya eiziina rya Yehova n’okurikoresa. Kandi, nitwenda kubahwera kumanya amakuru g’eiziina rye. Mbwenu shi eki nitwija kukihikiiriza twabeegyesa bwegyesa emitindo ya Ruhanga, n’oku baine kutwaza? Omwegi wa Baibuli naabaasa kwega ebiragiro bya Ruhanga, kandi abikunde. Kwonka shi naija kumworobera ahabw’okumukunda? Ijuka ngu Haawa akaba naamanya ekiragiro kya Ruhanga, kwonka buzima akaba atarikukunda Owaamuhaire ekiragiro ekyo, nikyo kimwe n’Adamu. (Kut. 3:1-6) N’ahabw’ekyo twine kukora ekirikukira aha kwegyesa abandi ebirikukwata aha mitindo ya Ruhanga ehikiriire.

11. Twaba nitwegyesa abantu ebiragiro bya Ruhanga n’emitindo ye, nitubaasa kubahwera tuta kukunda Ogwo orikubibaha?

¹¹ Ebi Yehova arikutwenza n’emitindo ye nibishemeza kandi ni birungi. (Zab. 119:97, 111, 112) Kwonka abu turikwegyesa Baibuli nibabaasa kutabireeba batyo okwihaho baareeba ngu Yehova akataho ebiragiro ebyo ahabw’okutukunda. N’ahabw’ekyo nitubaasa kubuuza abu turikwegyesa Baibuli tuti: “Ahabw’enki nooteekateeka ngu Ruhanga naashaba abaheereza be  kukora eki nari kutakikora? Eki nikitumanyisa ki ahari Ruhanga?” Twahwera abu turikwegyesa Baibuli kuteekateeka ahari Yehova n’okukunda eiziina rye ery’omuhendo, nitubaasa kubahika aha mutima. Obwo abu turikwegyesa Baibuli nibaija kukunda Yehova n’ebiragiro bye. (Zab. 119:68) Nibaija kukura omu kwikiriza, kandi ekyo nikiija kubahwera kwemera okugyezibwa kw’amaani okuri haihi kubaho.​—1 Kor. 3:12-15.

12. Daudi akaremwa ata kuguma aine omutima oguteerainwe hamwe, kandi hakarugamu ki?

¹² Ebigambo bikuru ebiri omuri Zaaburi 86:11 ni ‘teerana hamwe omutima gwangye.’ Omugabe Daudi akahwerwa Yehova kuhandiika ebigambo ebi. Omu kubaho kwe, akareeba ngu kyorobi kwikiriza omutima gukahaba. Eizooba rimwe, akaba ahari aha mutwe gw’enju reero yaareeba omukazi naayoga. Mbwenu shi omu kaanya ako, ebiri omu omutima gwa Daudi bikaba biteeraine hamwe nari bikaba bibaganisiibwemu? Akaba naamanya omutindo gwa Yehova ogurikukira ngu, “otaryetenga muka mutaahi waawe.” (Kur. 20:17) Kwonka, akagumizamu naareeba. Omutima gwe gukabaganisibwamu okwetenga Batisheba, n’ekyetengo kye ky’okushemeza Yehova. N’obu Daudi yaabaire naakunda Yehova kandi arikumutiina, akasingurwa okwetenga kwe okw’okweyendeza. Ekyarugiremu, akakora ebintu bibi munonga. Akajumisa eiziina rya Yehova. Kandi abantu abataine rubanja akabareetera akabi k’amaani otwariiremu n’ab’eka ye.​—2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Nitumanya tuta ngu omutima gwa Daudi gukagaruka gwateeranwa hamwe?

¹³ Yehova akahana Daudi, kandi akagaruka yaaba gye omu by’omwoyo. (2 Sam. 12:13; Zab. 51:2-4, 17) Daudi akaijuka oburemeezi n’obusaasi ebyarugire omu kwikiriza omutima gwe kwebaganisamu. Ebigambo ebiri omu Zaaburi 86:11 nibibaasa kuhandiikwa biti: “Mpa omutima ogutabaganisiibwemu.” Mbwenu shi Yehova akahwera Daudi kuteerana omutima gwe nari kutabaganisibwamu? Eego, ahakuba Ekigambo kya Ruhanga bwanyima nikigamba ahari Daudi nk’omushaija ou ‘omutima gwe gwabaire guri ogw’amazima ahari’ Yehova.​—1 Bag. 11:4; 15:3.

14. Twine kwebuuza ki, kandi n’ahabw’enki?

¹⁴ Ebyahikire ahari Daudi nibitugaruramu amaani kandi bigaruka biturabura. Daudi okukora ekibi ky’amaani n’eky’okurabura aha baheereza ba Ruhanga obunaku obu. Yaaba nibwo tutandikire kuheereza Yehova, nari tumazire emyaka mingi nitumuheereza, twine kwebuuza  tuti: ‘Ninyangira okuteeraho kwa Sitaane kubaganisamu omutima gwangye?’

15. Okutiina Ruhanga nikubaasa kuturinda kuta twareeba ebishushani ebitashemeire?

¹⁵ Nk’eky’okureeberaho, waareeba ekishushani aha tiivi nari aha Intaneeti ekirikubaasa kukureetera kugira ekyetengo ky’okwenda kuteerana, nootwaza ota? Nikibaasa kworoba kwehozaho ngu ekishushani nari vidiyo terimu ebirikwitsa enshoni munonga. Kwonka shi Sitaane takaaba ariyo naateeraho kubaganisamu omutima gwawe? (2 Kor. 2:11) Ekishushani ekyo nikibaasa kugyeragyeranisibwa n’omutwero ogu omuntu arikukoresa kushatura empimbi. Omu kubanza naataatsya omu mpimbi akatwe k’omutwero akakye akaine obwogi. Reero ku arikuguma naateera omutwero gurikutaaha omu mpimbi, neeshatukamu ebicweka bibiri. Mbwenu shi ebishushani bibi eby’aha mukura tibirikubaasa kuba nk’akatwe kakye k’obwogi bw’omutwero? Ekirikutandika nk’akantu kakye akataine kabi, nikabaasa kurahuka kureetera omuntu kukora ebibi ebirikubaganisamu omutima gwe kutaba mwesigwa ahari Yehova. N’ahabw’ekyo, otaikiriza ekintu kyona kutaaha omu mutima gwawe! Gurinde gugume guteeraine hamwe kutiina eiziina rya Yehova!

16. Twayohibwa kukora ebitahikire, ni bibuuzo ki ebi twine kwebuuza?

¹⁶ Oyihireho ebishushani bibi, Sitaane naatureetera okwohibwa okundi kwingi kukora ebibi. Nitutwaza tuta? Nitubaasa kwehozaho ngu tibiine nshonga. Nk’eky’okureeberaho, nitubaasa kuteekateeka tuti: ‘Kasita tindikwija kubingwa omu kibiina ahabw’okukora eki, n’ahabw’ekyo tikiri ky’akabi.’ Emiteekateekyere nk’egyo buzima egwire. N’eky’obwengye kwebuuza ebibuuzo nk’ebi: ‘Mbwenu shi Sitaane naateeraho kukoresa okwohibwa oku kubaganisamu omutima gwangye? Naayorobera ebyetengo byangye bibi, ninyija kujumisa eiziina rya Yehova? Ekikorwa eki nikiija kundeetera  kwirira haihi na Ruhanga, nari kuza hare nawe?’ Teekateeka aha bibuuzo nk’ebyo. Shaba obwengye kuba ow’amazima omu kubigarukamu, otarikwebiiha. (Yak. 1:5) Okukora eki nikibaasa kuba eky’oburinzi buzima. Nikibaasa kukuhwera kwangira kimwe okwohibwa, nk’oku Yesu yaakozire obu yaagira ati: “Rugaho, Sitaane!”​—Mat. 4:10.

17. Ahabw’enki omutima ogubaganisiibwemu gutari murungi? Ha eky’okureeberaho.

¹⁷ Omutima ogubaganisiibwemu nigugasha kakye. Ka tugire ngu tiimu y’omuzaano eine abazaani abatarikukwatanisa. Abamwe nibenda kwetungira ekitiinisa, abamwe tibarikwenda kuzaana barikukuratira ebiragiro, kandi abandi nibatwara omutendeki nk’otaine mugasho. Kigumire tiimu nk’egyo kusinga muzaano. Okutaana n’ekyo, tiimu erikukwatanisa neeba eine emigisha mingi y’okusinga omuzaano. Omutima gwawe nigubaasa kuba nka tiimu egyo ensinguzi, waateerana hamwe enyehurira zaawe, ebiteekateeko byawe, n’ebyetengo byawe kuheereza Yehova. Ijuka ngu Sitaane naaba naayenda kubaganisamu omutima gwawe. Naayenda ngu ohakanise Yehova omu nyehurira zaawe, ebiteekateeko byawe, n’ebyetengo byawe. Kwonka iwe, omutima gwawe gwine kuba guteeraine hamwe kubaasa kuheereza Yehova. (Mat. 22:36-38) Otakaikiriza Sitaane kubaganisamu omutima gwawe!

18. Kuhikaana n’ebigambo ebiri omuri Miika 4:5, omaririire kukora ki?

¹⁸ Shaba Yehova nk’oku Daudi yaashabire ati: ‘Teerana hamwe omutima gwangye.’ Kihindure ekigyendererwa kyawe kuta omu nkora ebi orikushaba. Buri izooba, mariirira kureeba ngu ebi orikucwamu, yaaba bikye nari bihango, nibyoreka ngu nootwara eiziina rya Yehova nk’ery’omuhendo. Obu ori Omujurizi wa Yehova, waakora otyo, noija kuhimbisisa eiziina eryo. (Enf. 27:11) Kandi twena nitwija kubaasa kugamba nka nabi Miika owaagizire ati: ‘Nitwija kuguma nitugyendera omu iziina rya [Yehova] Ruhanga waitu okuhitsya ryari na ryari.’​—Mik. 4:5.