Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Nkhani Yakupfunza 24

‘Ndipaseni Mtima Wakusaya Kugawanika Kuti Ndigope Dzina Lanu’

‘Ndipaseni Mtima Wakusaya Kugawanika Kuti Ndigope Dzina Lanu’

‘Ndipaseni mtima wakusaya kugawanika kuti ndigope dzina lanu. Imwe Yahova Mulungu wangu, ninkutumbizani na mtima wangu wentse.’—PSALYMO 86:11, 12.

NYIMBO 7 Yahova ni Mphanvu Yathu

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi kugopa Mulungu n’ciyani, ndipo thangwe ranyi n’kwakufunika?

AKRISTAU ambafuna Mulungu, ndipo pa nthawe ibodzi-bodziyo ambamugopa. Koma kwa wanthu winango bzimwebzi bzingakhale bzakusaya kubveseseka. Tsono kugopa komwe tikulewa pano, ni kugopa lini kwa kucita kutetemera na mantha. Mu nkhani ino, tin’pfunza mtundu unango wa mantha. Ndipo wale omwe ana mtundu umweyu wa mantha ambalemekeza kwene-kwene Mulungu. Mantha yamweya njakufunika kwene-kwene, thangwe yantithandiza kutcenkha kucita cinthu ciri-centse comwe cingakalipise Baba wathu wakudzulu na kudzonga uxamwali bomwe tinabo na iye.—Psalymo 111:10; Mimwani 8:13.

2. Mwakubverana na mafala ya Mambo Davide yomwe yali pa Psalymo 86:11, kodi mpsiponi bzinthu bziwiri bzomwe tin’pfunza mu nkhani ino?

2 Werengani Psalymo 86:11. * Mukawonesesa bwino-bwino mafalaya, muniwona kuti Mambo Davide akhadziwa kuti mpsakufunika kumbagopa Mulungu. Mu nkhani ino, tiniwona bzomwe tingapfunze na mafala ya mu mpembo wa Davide. Cakuyamba, tin’pfunza thangwe race tin’funika kumbalemekeza kwene-kwene dzina la Mulungu. Caciwiri, tin’pfunzambo momwe tingalatizire kuti timbalemekeza dzina la Mulungu na bzomwe timbacita ntsiku na ntsiku pa moyo wathu.

THANGWE RANYI TIN’FUNIKA KUMBALEMEKEZA KWENE-KWENE DZINA LA MULUNGU?

3. Kodi ni cakucitika ciponi comwe cidathandiza Mozeji kuti apitirize kumbalemekeza dzina la Mulungu?

3 Kumbukirani momwe Mozeji adabvera pomwe adawona matsomphenya ya mbiri ya Yahova yakugwata pomwe iye akhadaima pa tsendwa. Bukhu la Estudo Perspicaz das Escrituras limbalewa kuti: “Matsomphenya yamweya yakhali yakudabwisa kwene-kwene mwakuti palibe munthu winango omwe akhadayawona kale Jezu akanati kubwera pano pa dziko la pantsi.” Mozeji adabva fala, ndipo pinangopentse falalo likhali la anjo, omwe adalewa kuti: ‘Yahova, Yahova, Mulungu wa ntsisi ndipo ambafulumiza lini kukalipa; iye ngwakudzala na lufoyi lakukhulupirika pabodzi na cadidi, ambalatiza lufoyi lakukhulupirika kwa mibadwo bzulu na bzulu, acilekerera bzakuphonya na pikado.’ (Kufuluka 33:17-23; 34:5-7) Pinango Mozeji akhakumbukira cakucitikaci pomwe akhaphatisa basa dzina la Mulungu. Ndipopa na kupita kwa nthawe, Mozeji adalimbikisambo Ajirayeri kuti ‘[ambalemekeze] na kugopa dzina lakutumbizidwali.’—Bzakutonga 28:58.

4. Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kuti timbalemekeze kwene-kwene Mulungu?

4 Tikambakumbukira bza dzina la Mulungu, tin’funika kumbakumbukirambo momwe iye aliri. Tin’funikambo kumbakumbukira makhalidwe yace ninga mphanvu, nzeru, cirungamo na lufoyi. Tenepo kukumbukira makhalidweya na yanango, kun’dzatithandiza kuti timbalemekeze kwene-kwene Mulungu.—Psalymo 77:11-15.

5-6. (a) Kodi dzina la Mulungu limbathandauza ciyani? (b) Mwakubverana na Kufuluka 3:13, 14 na Zaiya 64:8, kodi Yahova ambacita tani kuti akwanirise cakulinga cace?

5 Kodi dzina la Mulungu limbathandauza ciyani? Adziwi azinji ambatawiriza kuti dzina lakuti Yahova lingathandauze kuti “Iye Ambabzicitisa Kukhala Bzomwe Akufuna Kukhala.” Bzimwebzi bzikutikumbusa kuti palibe cinthu comwe cingatazise kuti cakulinga ca Yahova cireke kucitika. Ndipo iye akafuna kuti cinthu cicitike, ambacitadi. Kodi ambacita tani bzimwebzo?

6 Yahova akakhala na cakulinga, iye ambabzicitisa kukhala cinthu comwe cikufunika kuti akwanirise cakulingaco. (Werengani Kufuluka 3:13, 14. *) Kawiri-kawiri mabukhu yathu yambatilimbikisa kuti timbakumbukire makhalidwe yakudabwisa ya Mulungu. Ndipo Yahova angacitisembo atumiki wace wakuperewera kukhala comwe cikufunika kuti amutumikire na kukwanirisa cakulinga cace. (Werengani Zaiya 64:8. *) Tenepo, Yahova ambacita ciri-centse kuti cakulinga cace cikwanirisidwe ndipo palibe cinthu comwe cingamutazise.—Zaiya 46:10, 11.

7. Kodi tingacite tani kuti timbalemekeze Baba wathu wakudzulu?

7 Ifepano tingatende kwene-kwene Baba wathu wakudzulu tikambakumbukira bzomwe iye adacita na bzomwe akutithandiza kucita. Mwa ciratizo, tikambakumbukira bzinthu bzentse bzomwe iye adalenga, tin’dzadabwa kwene-kwene na cinthu ciri-centse comwe iye adakonza. (Psalymo 8:3, 4) Ndipo tikambakumbukira momwe Yahova adatithandizira kuti tikwanirise cakulinga cace, tin’dzamulemekeza kwene-kwene. Mwakusaya kupenukira, dzina lakuti Yahova lin’funika kulemekezedwa kwene-kwene! Dzina limweri limbaphatanidza momwe Baba wathu aliri, bzomwe iye adacita kale na bzomwe an’dzacita kutsogoloku.—Psalymo 89:7, 8.

‘NIN’DZADZIWISA DZINA LA MULUNGU’

Ajirayeri adakomedwa kwene-kwene pomwe Mozeji adawapfunzisa nyimbo yomwe ikhalewa bza dzina la Mulungu na momwe iye aliri (Onani ndime 8) *

8. Mwakubverana na Bzakutonga 32:2, 3, kodi Yahova akufuna kuti atumiki wace acite tani na dzina lace?

8 Yahova adapfunzisa Mozeji kuimba nyimbo pomwe Ajirayeri akhadasala pang’ono kupita m’Dziko lomwe Yahovayo angadawapasa. (Bzakutonga 31:19) Ndipo patsogolo pace iye adauza Mozeji kuti apfunzisembo Ajirayeri kuimba nyimboyo. (Werengani Bzakutonga 32:2, 3. *) Tenepo, tikambakumbukira vesi 2 na 3, tingakwanise kubvesesa kuti Yahova akufuna kuti dzina lace lidziwike, napo kuti wanthu winango ambakumbuka kuti iro ndakupambulika kwene-kwene ndipo lin’funika lini kumbagumidwa. Tsono Yahova akufuna kuti wanthu wentse adziwe dzina lace. Bzidakhala bzakudekeza kwene-kwene kuna Ajirayeri pomwe Mozeji adawapfunzisa bza Mulungu na dzina lace lakulemekezeka. Bzinthu bzomwe Mozeji adapfunzisa Ajirayeri bzidalimbisa cikhulupiro cawo ninga momwe nvula imbathandizira miti kuti ikule bwino. Bzimwebzi ndibzo bzomwe tin’funika kucita tikambapfunzisa winango.

9. Kodi tingathandizire tani kucenesedwa kwa dzina la Mulungu?

9 Mukambapalizira nyumba na nyumba na mu mseu, mun’funika kumbalatiza wanthu dzina la Mulungu lomwe ni Yahova lomwe liri m’Bibliya. Mbaphatisanimbo basa mabukhu, mavidiyo na nkhani zomwe ziri pa webisaite yathu zomwe zimbafotokoza momwe Yahova aliri. Ndipo mukakhala muli ku basa, kuxikola na pomwe muli pa ulendo, mbanyang’anani mpata wakuti mumbauze wanthu bza Mulungu na momwe iye aliri. Mbawauzani bzinthu bzabwino bzomwe Yahova an’dzaticitira kutsogoloku. Ndipo iwo akabvesesa bzinthu bzimwebzi, an’dzazindikira kuti Yahova ambatifuna kwene-kwene. Tenepo, tikambauza wanthu winango cadidi cakulewa bza Baba wathu wa lufoyi, timbakhala tikuthandizira kucenesedwa kwa dzina la Mulungu, kugaza magunkha yomwe yambapswipiza dzinalo, na bzipfunziso bzakunama bzomwe wanthuwo adapfunza pakulewa bza Yahova. Bzomwe ifepano timbapfunzisa wanthu kucokera m’Bibliya, bzimbawatsangalaza kwene-kwene.—Zaiya 65:13, 14.

10. Pakucitisa pfunziro la Bibliya, thangwe ranyi tin’funika lini kumbandopfunzisa malamulo na mitemo ya Yahova?

10 Mukambacitisa pfunziro la Bibliya, mbathandizani nyakupfunza wanu kuti adziwe dzina la Mulungu na momwe angaliphatisire basa. Ndipo muthandizenimbo kuti adziwe thandauzo la dzinalo. Kodi kundopfunzisa nyakupfunza wa Bibliya ndandanda wa malamulo, malango na mitemo kungathandize kukwanirisa cakulingaci? Mpsakubveka kuti nyakupfunza wabwino angapfunze malamulo ya Mulungu ndipo angakomedwe nayo. Koma akasaya kufuna Yahova, bzingamunese kubvera malamuloyo. Kumbukirani bza Eva. Iye akhadziwa lamulo lomwe Mulungu adamupasa, koma akhafuna lini Mulunguyo. Ndipo Adamu adacitambo bzibodzi-bodzibzi. (Ciyambo 3:1-6) Ndipopa tin’funika kucita bzizinji sikuti kundopfunzisa wanthu winango malamulo na mitemo yakulungama ya Yahova.

11. Pomwe tikupfunzisa malamulo na mitemo ya Mulungu, kodi tingathandize tani nyakupfunza wathu kuti ambafune Nyakupereka malamuloyo?

11 Malamulo na mitemo yomwe Yahova ambatipasa njaphindu ndipo njabwino kwene-kwene kwa ifepano. (Psalymo 119:97, 111, 112) Ndipo nyakupfunza wa Bibliya angagumane phindu limweri akawona lufoyi la Yahova pakutipasa malamuloyo. Tenepo, pomwe mukucitisa pfunziro nyakupfunza wanu, mubvunzeni kuti: “Thangwe ranyi mukukumbuka kuti Mulungu ambatiuza kuti ticite ibzi, ibzi ne? Kodi bzimwebzi bzikutipfunzisa ciyani pakulewa bza Mulunguyo?” Mibvunzo ninga imweyi imbatokonya kwene-kwene nyakupfunza, thangwe imbamuthandiza kukumbukira bza Mulungu na kufuna dzina lace. Nyakupfunzayo an’dzafuna sikuti kokha malamulo, koma an’dzafunambo Nyakupereka malamuloyo. (Psalymo 119:68) Cikhulupiro cace cin’dzalimba kwene-kwene, ndipo an’dzakhala wakukonzeka kulimbana na mayezo yomwe an’dzagumana nayo.—1 Wakolinto 3:12-15.

‘IFE TIN’DZAFAMBA M’DZINA LA MULUNGU’

Pa nthawe inango Davide adalekerera kuti mtima wace ugawanike (Onani ndime 12)

12. Kodi ni nthawe iponi Davide adakhala na mtima wakugawanika, ndipo bzakutewera bzace bzidakhala bziponi?

12 Pa Psalymo 86:11, Mambo Davide adati: ‘Ndipaseni mtima wakusaya kugawanika.’ Mafalaya njakufunika kwene-kwene. Pa moyo wace, Davide adawona kuti mpsakusaya kunesa kukhala na mtima wakugawanika. Ntsiku inango pomwe iye akhali padzaulu pa nyumba yace adawona mkazi wa mwenekaciro akusamba. Kodi pa nthawe imweyi Davide adakhala na mtima wakusaya kugawanika ayai wakugawanika? Iye akhadziwa lamulo la Yahova lakuti: ‘Leka kusirira mkazi wa mwenekaciro.’ (Kufuluka 20:17) Napo bzikhali tenepo, Davide adapitiriza kunyang’anisisa mkaziyo. Ndipo mtima wace udagawanika pakati pa kufuna mkazi ule, Bateseba na kufuna kukondwesa Yahova. Napo kuti akhafuna Yahova na kumugopa, Davide adacita bzinthu bzakuipa. Ninga bzakutewera bzace, iye adapswipiza dzina la Mulungu, adaphesa wanthu wakusaya wakuphonya, kuphatanidzambo wanthu wa m’banja mwace.—2 Samuweri 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Kodi tikudziwa tani kuti Davide adakhala pomwe na mtima wakusaya kugawanika?

13 Yahova adatsimula Davide ndipo Davideyo adakhala pomwe pa uxamwali bwakulimba na Yahovayo. (2 Samuweri 12:13; Psalymo 51:2-4, 17) Davide adakumbukira mabvuto yomwe yadabwera thangwe ra kulekerera kuti mtima wace ugawanike. Kodi Yahova adathandiza Davide kukhala pomwe na mtima wakusaya kugawanika? Inde. Kodi tikudziwa tani bzimwebzi? Tikudziwa thangwe rakuti Bibliya na kupita kwa nthawe lidalewa bza Davide kuti akhali munthu omwe akhana ‘mtima wakusaya kugawanika kwa Yahova, Mulungu wace.’—1 Wamambo 11:4; 15:3.

14. Kodi tin’funika kubzibvunza ciyani, ndipo thangwe ranyi?

14 Ciratizo ca Davide n’cakulimbikisa kwene-kwene ndipo ni cenjezo lomwe tin’funika kumbalikumbukira. Pikado zizinji zomwe Davide adacita, ni cenjezo kwa ifepano. Tenepo, bziribe basa kuti tina magole mangasi tikutumikira Yahova, tin’funika kubzibvunza kuti: ‘Kodi ndine wakukonzeka kulimbana na mayezo ya Sathani yomwe yangagawanise mtima wangu?’

Sathani an’cita ciri-centse kuti agawanise mtima wanu. Tsono lekani kubvuma! (Onani ndime 15-16) *

15. Kodi kuwona bzithunzi-thunzi bzakuipa kungagawanise tani mtima wathu?

15 Kodi n’ciyani comwe mumbacita mukawona kuti pa TV ayai pa interneti pabwera bzithunzi-nthunzi bzomwe bzingakucitiseni kukhala na makumbukidwe yakuphonyeka? Winango ambalewa kuti: ‘Cithunzi-thunzici ayai vidiyoyi ikulatiza lini bzinthu bzamaika.’ Kodi Sathani akuphatisa lini basa cithunzi-thunzico kuti agawanise mtima wanu? (2 Wakolinto 2:11) Kumbukirani cakucitikaci: Munthu akafuna kubadula nkhuni, ambaphatisa basa tcezo. Ndipo mwakuphatisa basa martelo, munthuyo ambakhomerera tcezoyo pa nkhuni yomwe akufuna kubadulayo. Ndipo iye akakhala akukhoma tcezo, nkhuniyo imbabaduka pang’ono na pang’ono mpaka kumalizika yentsene. Bzimwebzi ni bzomwe bzithunzi-thunzi bzakuipa bzimbacitambo mu mtima mwathu. Pinango bzithunzi-thunzibzo bzingawoneke ninga kuti bziribe kuipa ndipo bzingadzonge lini, ninga momwe imbakhalira ntsonga ya tcezo. Koma mwakusaya kucedwa bzithunzi-thunzibzo, bzingagawanise mtima wa munthu na kumucitisa pikado, ndipo bzingamudzongere uxamwali bomwe anabo na Yahova. Tenepo tcenkhani cinthu ciri-centse cakuipa comwe cingagawanise mtima wanu. Ndipo pitirizani kukhala na mtima wakusaya kugawanika kuti mumbalemekeze dzina la Mulungu.

16. Tikayezedwa kuti ticite bzinthu bzakuphonyeka, kodi tingabzicite mibvunzo iponi?

16 Kuthimizira pa bzithunzi-thunzi bzamaika, Sathani ambaphatisa basa bzinthu bzakusiyana-siyana kuti agawanise mtima wathu. Kodi n’ciyani comwe timbacita? Abale winango angakumbuke kuti: ‘Ndikawona bzithunzi-thunzibzo nin’cosedwa lini m’gwere, tenepo bziribe kuipiratu.’ Koma makumbukidwe yamweya ngapezi-pezi. Tenepo bzingakhale bwino kubzibvunza kuti: ‘Kodi Sathani akuphatisa lini basa mayezoya kuti agawanise mtima wangu? Kodi n’ciyani comwe cingacitike ndikabvuma kuyezedwa? Kodi nin’pswipizisa lini dzina la Mulungu? Kodi bzomwe ndikucitabzi bzin’ndithandiza kuti ndikhale xamwali wa Mulungu ayai ne?’ Kumbukirani mibvunzoyi. Pembani kwa Mulungu kuti akupaseni nzeru kuti mukwanise kutawira mibvunzoyi. (Tiyago 1:5) Mukacita bzimwebzi bzin’dzakuthandizani kwene-kwene ndipo mun’dzakhala na mphanvu yakuti mulimbane na mayezo ninga momwe Jezu adacitira, iye adati: ‘Coka Sathani!’—Mateu 4:10.

17. Thangwe ranyi mtima wakugawanika ulibe na phindulo? Fotokozani.

17 Mtima wakugawanika ulibe na phindulo. Mwa ciratizo, tiyezezere kuti pana thimu la bola lomwe limbabverana lini. Winango akufuna kuti mbiri yentse ikhale na iwo basi, winango akufuna lini kuteweza malango ya momwe angamenyere bolalo, ndipo winango akulemekeza lini mpfunzisi wawo. Kodi thimu limweri lingawine? Kuti thimulo liwine lin’funika kukhala lakubverana. Mpsibodzi-bodzimbo na mtima wathu. Mtimayo ungawine kokha penu makumbukidwe na bzikhumbo bzikubverana na kutumikira Yahova. Tenepo lekani kuyebwa kuti Sathani akufuna kwene-kwene kugawanisa mtima wanu. Ndipo iye akufunambo kuti makumbukidwe yanu, bzomwe mumbafuna na momwe mumbabvera, bzipitane na mitemo Yahova. Tsono kuti imwepo mukwanise kutumikira Yahova, mun’funika kubzipereka kwa iye na mtima wanu wentse. (Mateu 22:36-38) Tenepo lekani kubvuma kuti Sathani agawanise mtima wanu!

18. Mwakubverana na mafala ya pa Mikeya 4:5, kodi n’ciyani comwe mwatsimikiza kucita?

18 Pembani kwa Yahova ninga momwe Davide adacitira, iye adati: ‘Ndipaseni mtima wakusaya kugawanika.’ Citani ciri-centse comwe mungakwanise kuti muphatise basa mafalaya pa moyo wanu. Ndipo pa cinthu ciri-centse comwe mungafune kucita, napo cikhale cing’ono ayai cikulu mbalatizani kuti mumbalemekeza dzina la Mulungu. Mukacita bzimwebzi, mun’dzakhala m’bodzi wa Mboni za Yahova omwe ambalemekezesa dzinali. (Mimwani 27:11) Ndipo tentsene pabodzi na mpolofeta Mikeya tin’dzalewa kuti: ‘Ife tin’dzafamba m’dzina la Yahova Mulungu wathu, mpaka kale-kale.’—Mikeya 4:5.

NYIMBO 41 Mulungu, Bvani Mpembo Wangu

^ ndi. 5 Mu nkhani ino, tiniwona bzomwe tin’pfunza na mpembo wa Mambo Davide omwe ukugumanika pa Psalymo 86:11, 12. Kodi dzina lakuti Yahova limbathandauza ciyani? Thangwe ranyi tin’funika kumbalilemekeza? Ndipo kugopa Mulungu kungatikhotcerera tani tikambayezedwa kuti ticite cinthu cakuphonyeka?

^ ndi. 2 Psalymo 86:11 Ndipfunziseni Yahova bza njira yanu. Nin’dzafamba m’cadidi canu. Ndipaseni mtima wakusaya kugawanika kuti ndigope dzina lanu.

^ ndi. 6 Kufuluka 3:13 Mozeji adati kwa Mulungu wacadidi: “Tiyezezere kuti ndayenda kwa wana wa Jirayeri, ndiciwauza kuti: ‘Mulungu wa abereki wanu anditumiza kwa imwepo’, ndipo iwo acindibvunza kuti: ‘Dzina lace mbani?’ Nin’kawatawira tani?” 14 Tenepo Mulungu adati kwa Mozeji: “Inepano Nin’dzakhala Bzomwe Ndidzafune Kukhala.” Ndipo adalewa pomwe kuti: “Bzimwebzi ndibzo bzomwe ukauze Ajirayeri, ‘Inepano Nin’dzakhala wandituma kwa imwepo.’”

^ ndi. 6 Zaiya 64:8 Koma tsapano, imwe Yahova, ndimwe Baba wathu. Ifepano ndife dongo ndipo imwe ndimwe Nyakutiumba; tentsenefe ndife basa la manja yanu.

^ ndi. 8 Bzakutonga 32:2 Mapfunziso yangu yan’dzagoga ninga nvula. Mafala yangu yan’dzawazika ninga mame, ninga nvula yakuwazira mauswa, na nvula ya mphanvu pa bzakumera. 3 Pakuti nin’dzadziwisa dzina la Yahova. Lewani bza ukulu bwa Mulungu wathu!

^ ndi. 57 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Mozeji adapfunzisa Ajirayeri kuimba nyimbo yomwe ikhatumbiza Yahova.

^ ndi. 61 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Eva adatazira kubziphata pomwe adayezedwa. Mwakusiyana na iye, ifepano timbabziphata mwa kutcenkha kuwona bzithunzi-thunzi ayai mensaje zomwe zingatibweresere makumbukidwe yakuphonyeka na kupswipiza dzina la Mulungu.