Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

SAWO DIA WEKELO 24

“Osanganya otema ami dia mboka lokombo layɛ wɔma”

“Osanganya otema ami dia mboka lokombo layɛ wɔma”

“Osanganya otema ami dia mboka lokombo layɛ wɔma. Jehowa Nzambi kami le, lambokotombola la otema ami tshɛ.”​—OS. 86:11, 12.

OSAMBO 7 Jehowa mbele wolo aso

AWUI WAYƆTƐKƐTAMA *

1. Mboka Nzambi wɔma kɛdikɛdi na, ndo lande na kele dui sɔ diekɔ ohomba le wanɛ woka Jehowa ngandji?

AKRISTO mbokaka Nzambi ngandji ndo vɔ mbookaka wɔma. Le anto amɔtshi, awui asɔ mɛnamaka oko hɔtɔnɛ. Koko, aha dia wɔma wakonya anto dia mbatɛ asolo mbatɛkɛtaso. Tayanga nsɛdingola woho ɔmɔtshi wa wɔma wa laande. Anto wele la wɔma ɔsɔ nɛmiyaka Nzambi l’otema ɔtɔi. Vɔ hawolange nyangiya Shɛwɔ lele l’olongo, nɛ dia vɔ hawolange ndanya diɔtɔnganelo diasawɔ la nde.​—Os. 111:10; Tok. 8:13.

2. Lo mbɔtɔnganyiya l’ɛtɛkɛta wa nkumekanga Davidɛ wele lo Osambo 86:11, naa awui ahende wayangaso nsɛdingola?

2 Adia Osambo 86:11. Etena kakanayɛ yimba la ɛtɛkɛta ɛsɔ, wɛ koka mbita dia Davidɛ nkumekanga ka kɔlamelo akashihodia ohomba wa mboka Nzambi wɔma. Nyɛsɔ tɔsɛdingole woho wakokaso nkamba l’ɛtɛkɛta wa Davidɛ wakasambiyama ɛsɔ. Ntondotondo, tayanga nsɛdingola ɛkɔkɔ ɛmɔtshi wahombaso mboka lokombo la Nzambi wɔma. Dui dia hende, tayɔsɛdingola woho wakokaso mɛnya dia sho mbokaka lokombo la Nzambi wɔma lo lɔsɛnɔ laso la lushi la lushi.

LANDE NA KAHOMBASO NƐMIYA LOKOMBO LA JEHOWA?

3. Dui diakɔna ondo diakakimanyiya Mɔsɛ dia ntetemala mboka lokombo la Nzambi wɔma?

3 Tokanyiya woho wakayaoke Mɔsɛ etena kakandadjasɛ lo wooko wa dive ndo kakandɛnyi ɛnɛlɔ ka lotombo la Jehowa latete. Étude perspicace des Écritures mbutaka dia “ɔsɔ aki ondo dui diakaleke diambo diele ndooko onto lakɛnyi ntondo ka Yeso Kristo ndja.” Mɔsɛ akoke ɛtɛkɛta wayela ɛnɛ wele ondo ondjelo mbakawate ɔnɛ: “Jehowa, Jehowa, Nzambi ka kɛtshi ndo kokana kandji, kahoke nkɛlɛ esadi ndo koludi tɔɔ la ngandji ka kɔlamelo ndo la mɛtɛ, katɛnyaka ngandji kande ka kɔlamelo le nunu dia nɔnga, katodimanyiyaka munga, kɔlɔ ndo pɛkato.” (Eto. 33:17-23; 34:5-7) Ondo ɛtɛkɛta ɛsɔ wakayaka lo wɔɔngɔ wa Mɔsɛ etena kakandakambaka la lokombo Jehowa. Diakɔ diele l’ɔkɔngɔ wa laasɔ, Mɔsɛ akahɛmɔlaka Isariyɛlɛ wodja wa Nzambi ɔnɛ “[nyoke] lokombo lɔnɛ la lotombo ndo la diambo efula laki Jehowa Nzambi kanyu wɔma.”​—Eoh. 28:58.

4. Dia mboka Jehowa wɔma, waonga akɔna wahombaso nkana la wɔ yimba?

4 Etena kakanyiyaso dikambo dia lokombo Jehowa, sho pombaka kanaka yimba lo dikambo di’onto lakanga lokombo lakɔ. Sho pombaka mbohɔka waonga ande, ɛnyɛlɔ oko wolo, lomba, losembwe ndo ngandji kande. Kanaka yimba la waonga asɔ ndo akina, koka tokimanyiya dia mbooka wɔma.​—Os. 77:11-15.

5-6. a) Naa kitshimudi ya lokombo la Nzambi? b) Lo ndjela Etombelo 3:13, 14 ndo Isaya 64:8, lo toho takɔna tasala Jehowa di’akambo salema?

5 Kakɔna keyaso lo kitshimudi ya lokombo la Nzambi? Waa nomb’ewo efula mbetawɔka dia lokombo Jehowa nembetshiyaka “Nde salaka dia ndjaala.” Kitshimudi ya lokombo lɔsɔ toholaka dia Jehowa ekɔ la nsaki kaha l’ekomelo ka nkotsha kɛnɛ kalangande ndo nde koka nsala di’akambo salema. Lo ngande?

6 Jehowa salaka di’akambo salema lo monga woho w’onto tshɛ lahombama dia nkotsha sangwelo diande. (Adia Etombelo 3:13, 14.) Mbala efula ekanda aso tokeketshaka dia kanaka yimba la lonto la diambo la Nzambi lɔsɔ. Jehowa koka nto nsala di’ekambi ande wele bu kokele monga kɛnɛ tshɛ kahombama dia mbokambɛ ndo dia nkotsha sangwelo diande. (Adia Isaya 64:8.) Lo toho tɔsɔ mbasala Jehowa dia lolango lande ntetemala kotshama. Ndooko kakoka mboshimba dia nsala dia asangwelo ande kotshama.​—Isa. 46:10, 11.

7. Ngande wakokaso mɛnya lowando le Shɛso lele l’olongo?

7 Sho koka mɛnya lowando laso le Shɛso lele l’olongo lo kanaka yimba la kɛnɛ kasalande ndo kɛnɛ katokimanyiyande dia nsala. Ɛnyɛlɔ, etena kakanaso yimba la etongelo kande ka diambo, sho mambiyamaka l’ɔtɛ wa kɛnɛ tshɛ kasala Jehowa. (Os. 8:3, 4) Ndo etena kakanaso yimba lo kɛnɛ kambotokimanyiya Jehowa dia nsala l’oyango wa nsala lolango lande, sho mongaka la dilɛmiɛlɔ di’efula le nde. Lokombo Jehowa lekɔ mɛtɛ diambo efula! Lɔ mendanaka la lonto l’otondo la Shɛso, kɛnɛ tshɛ kasalande ndo kɛnɛ tshɛ kayondosala.​—Os. 89:7, 8.

“DIMI LAYEWOYA LOKOMBO LA JEHOWA”

Wetshelo wa Mɔsɛ wakakeketshaka anto. Vɔ wakalekaka mbika epole ɔsɛkɛ lo lokombo ndo lonto la Jehowa Nzambi (Enda odingɔ 8) *

8. Kakɔna kɛnya Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 32:2, 3 lo kanyi yele la Jehowa lo dikambo dia lokombo lande?

8 Yema tshitshɛ la ntondo k’ase Isariyɛlɛ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka, Jehowa aketsha Mɔsɛ ɛtɛkɛta w’osambo ɔmɔtshi. (Eoh. 31:19) Mɔsɛ lo wedi ande, aketsha wodja osambo ɔsɔ. (Adia Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 32:2, 3.) Etena kakanaso yimba la divɛsa 2 ndo 3, mbokɛmaka hwe dia Jehowa halange dia lokombo lande mbishɛma, mbɔsama ekila kamboleka dia litɛkɛta. Nde nangaka dia lokombo lande mbeyama le ditongami diande tshɛ diele la yimba! Aki diɛsɛ le wodja dia mpokamɛ woho wakawaetshaka Mɔsɛ awui wendana la Jehowa ndo la lokombo Lande la diambo! Kɛnɛ kakawaetsha Mɔsɛ kakaakeketsha oko watokimanyiyaka vulavula tombatomba dia mpama. Ngande wakokaso ndjashikikɛ ɔnɛ wetshelo aso wekɔ ngasɔ?

9. Ngande wakokaso mbisha lonya dia nkidia lokombo la Jehowa?

9 Etena kasambishaso lo luudu la luudu kana lo sɛkɛ, sho koka nkamba la Bible dia mɛnya anto lokombo la Nzambi l’oshika, Jehowa. Sho koka mbasha ekanda w’amɛna, tovidɛo t’amɛna ndo awui wele lo sitɛ kaso k’Ɛtɛrnɛtɛ watombola Jehowa. L’olimu, la kalasa kana etena katatande lɔkɛndɔ, sho koka nkondja waaso wa mbitɛ anto akina awui wendana la Nzambi kaso ka ngandji ndo woho w’onto wende. Etena katɛso anto wahomana la so awui wendana la sangwelo dia ngandji dia Jehowa lo dikambo di’anto ndo dia nkɛtɛ, sho mbatɛka awui wendana la Jehowa wele ondo vɔ kombaeyaka tshɛ lo tshɛ. Etena katɛso anto akina awui wendana la Shɛso ka ngandji, sho mbishaka lonya lo okidiamelo wa lokombo la Nzambi. Sho kimanyiyaka anto dia vɔ shihodia dia awui efula wakawawaetsha lo dikambo diande wekɔ kashi. Sho mbishaka anto wetshelo washa ekeketshelo.​—Isa. 65:13, 14.

10. Etena kekaso l’anto Bible, lande na kahombaso salaka akambo efula lo dihole dia mbaetshaka tsho ɛlɛmbɛ ndo atɔndɔ wa Nzambi?

10 Etena kekaso l’anto Bible, sho nangaka nkimanyiya ambeki aso dia vɔ mbeya ndo nkamba la lokombo la Jehowa. Laadiko dia laasɔ, sho nangaka mbakimanyiya dia mbeya Jehowa dimɛna. Onde tayokotsha oyango ɔsɔ naka sho mbaetsha tsho ɛlɔmbwɛlɔ, atɔndɔ ndo ɛlɛmbɛ wendana la lɔkɛwɔ? Ombeki wa dimɛna koka mbeka awui wendana l’ɛlɛmbɛ wa Nzambi ndo kaanga mbalanga. Ko onde ombeki ɔsɔ ayokitanyiya Jehowa l’ɔtɛ wa ngandji kawokande? Tohɔ dia Eva akeyaka ɔlɛmbɛ wa Nzambi, koko nde la Adama mɛtɛ kombokaka Ombidji w’ɔlɛmbɛ ɔsɔ ngandji. (Eta. 3:1-6) Diakɔ diele, sho pombaka nsala akambo efula oleki mbetshaka anto tsho ɛlɛmbɛ wa Nzambi wosembwe ndo atɔndɔ ande.

11. Etena ketshaso ambeki ɛlɛmbɛ ndo atɔndɔ wa Nzambi, ngande wakokaso mbakimanyiya dia nanga Ombidji w’ɛlɛmbɛ?

11 Ɛlɛmbɛ ndo atɔndɔ wa Jehowa wokongaka amɛna le so. (Os. 119:97, 111, 112) Koko ondo ambeki aso hawotowaɛna lo yoho shɔ paka onyake vɔ wamboshihodia dia Jehowa ekɔ lo todjɛ ɛlɛmbɛ akɔ l’ɔtɛ wa ngandji katokande. Diakɔ diele sho pombaka mimbola ambeki aso ɔnɛ: “Oko le yɛ lande na kalɔmba Nzambi ekambi ande dia nsala dui nɛ kana diaha nsala dui kapanda? Dui sɔ atotɛdiɔ lo dikambo diande?” Naka sho nkimanyiya ambeki aso dia nkana yimba lo dikambo dia Jehowa ndo nkɛnɛmɔla ngandji ka mɛtɛ lo dikambo dia lokombo lande la diambo, kete ondo tayonanda etema awɔ. Ambeki aso wayolanga aha tsho ɛlɛmbɛ, koko ndo Ombidji w’ɛlɛmbɛ akɔ. (Os. 119:68) Mbetawɔ kawɔ kayohama ndo wayokondja ekimanyielo dia mbikikɛ ekakatanu wa wolo.​—1 Kɔr. 3:12-15.

“SHO TAYƆKƐNDAKƐNDAKA LO LOKOMBO LA JEHOWA”

L’etena kɛmɔtshi, Davidɛ aketawɔ di’otema ande mbatɔna (Enda odingɔ 12)

12. Ngande wele Davidɛ kosala di’otema ande monga kaamɛ l’etena kɛmɔtshi, ndo etombelo akɔna wakonge?

12 “Osanganya otema ami,” ɔsɔ ekɔ etelo k’ohomba efula katanaso lo Osambo 86:11. Nkumekanga Davidɛ mbakasambiyama dia mfunda ɛtɛkɛta ɛsɔ. Lo nshi ya lɔsɛnɔ lande, nde akɛnyi dia aki dui dia wɔdu dia mbetawɔ di’otema mbatɔna. Lo diaaso dimɔtshi, nde aki la diko dia luudu lande ndo akɛnyi wadi aki pami kɛmɔtshi ɔka. Onde l’etena kɛsɔ, otema wa Davidɛ waki kaamɛ kana wakatɔna? Nde akeyaka tɔndɔ dia Jehowa diata ɔnɛ: “Tɔkɔmiyake wadi aki osekayɛ onto.” (Eto. 20:17) Koko, nde mɛtɛ akatetemala menda. Otema ande wakatɔna lam’asa nsaki ka womoto, Batɛ-Shɛba la nsaki ka ngɛnyangɛnya Jehowa. Kaanga mbele Davidɛ akalangaka ndo akokaka Jehowa wɔma edja efula, nde akakotɔma la nsaki ka lokaki. L’etena kɛsɔ, Davidɛ akasale awui wa kɔlɔ efula. Nde akasha lokombo la Jehowa sɔnyi. Kɛnɛ kakasale Davidɛ kakonge nto l’etombelo wa kɔlɔ efula le anto waki komonga l’onongo, mbidja ndo nkumbo kande.​—2 Sa. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Ngande weyaso dia otema wa Davidɛ wakayonga kaamɛ nto?

13 Jehowa akahokola Davidɛ ndo nde akanyomoyonga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la nde. (2 Sa. 12:13; Os. 51:2-4, 17) Davidɛ akohɔ awui wa kɔlɔ wakatombe lam’akandetawɔ di’otema ande mbatɔna. Ɛtɛkɛta ande wele lo Osambo 86:11 koka nto kadimɔma ɔnɛ: “Ombisha otema wahatɔnyi.” Onde Jehowa akakimanyiya Davidɛ dia mbetɛ otema ande otondo oto kana kaamɛ? Eelo, nɛ dia Ɔtɛkɛta wa Jehowa wakayota l’ɔkɔngɔ lo dikambo dia Davidɛ ɔnɛ nde aki pami kele “otema ande [waki] . . . tshɛ lo tshɛ le Jehowa Nzambi kande.”​—1 Ku. 11:4; 15:3.

14. Kakɔna kahombaso ndjambola, ndo lande na?

14 Ɛnyɛlɔ ka Davidɛ toshaka ekeketshelo ndo ɔhɛmwɛlɔ. Woho wakandasale pɛkato ka woke ekɔ tshondo y’ɔhɛmwɛlɔ le ekambi wa Nzambi ɛlɔ kɛnɛ. Oyadi nshi nyɛ kotateso kambɛ Jehowa kana tambookambɛ l’edja k’ɛnɔnyi efula, sho pombaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi lekɔ lo nshika tanga la ntondo k’ehemba wa Satana wayanga dia nkakitola otema ami?’

Satana ayosala la wolo dia nkakitola otema ayɛ. Tetawɔke dia nde nsala dui sɔ! (Enda odingɔ 15-16) *

15. Ngande wakoka wɔma wa Nzambi tokokɛ etena keso la ntondo k’esato wa mindo?

15 Ɛnyɛlɔ, naka wɛ ambɛna osato wakoka monyiya nsaki y’awui wa mindo lo televiziɔ kana l’Ɛtɛrnɛtɛ, ayoyosala? Kokaka monga dui dia wɔdu mbita ɔnɛ osato kana filmɛ kɛnɛ bu mɛtɛ esato wɛnyawɔ anto etakataka. Ko shi ondo yɔ koka monga ɛngɔ kɛmɔtshi kakamba la Satana dia nkakitola otema ayɛ? (2 Kɔr. 2:11) Osato ɔsɔ kokaka monga oko lowolo la tshitshɛ lakamba l’onto dia mbata osongo wa woke. Ntondotondo, nde ayoka lowolo la tshitshɛ lele la diɛsa lo osongo akɔ. Oma laasɔ, nde ayolikɔkɔmɛ etale ndo osongo akɔ ayatɛ. Onde osato ɔsɔ wendaso lo televiziɔ kana l’Ɛtɛrnɛtɛ koka monga oko lowolo la tshitshɛ lele la diɛsa lɔsɔ? Kɛnɛ kakoka mɛnama tshitshɛ ndo oko hakoke salɛ onto kɔlɔ, koka esadi eto konya onto dia nsala pɛkato ndo nkakitola otema ande ndo ndanya kɔlamelo yande. Diakɔ diele, wɛ pombaka ntona ɛngɔ tshɛ ka mindo dia mbɔtɔ l’otema ayɛ! Tetemala mbetɛ otema ayɛ kaamɛ dia mboka lokombo la Jehowa wɔma!

16. Etena kahembamaso dia nsala dui dimɔtshi dia kɔlɔ, ambola akɔna wahombaso ndjaoka?

16 Laadiko di’esato wa mindo, Satana tohembaka lo toho efula dia nsala kɛnɛ kele kɔlɔ. Akokaso nsala? Ekɔ dui dia wɔdu nkanyiya ɔnɛ awui anɛ bu kɔlɔ amboleka. Ɛnyɛlɔ, sho koka nkanyiya ɔnɛ: ‘Halototshanyema oma l’etshumanelo l’ɔtɛ wa nsala dui nɛ, laasɔ ɔsɔ bu dui dia woke.’ Ekanelo ka ngasɔ kekɔ kɔlɔ efula. Ayonga dimɛna sho ndjaoka ambola wele oko wanɛ: ‘Onde Satana ekɔ lo nkamba la ohemba ɔnɛ dia nkakitola otema ami? Naka dimi mbetawɔ nkotsha nsaki ya kɔlɔ, onde halotosha lokombo la Jehowa nsɔnyi? Onde dui sɔ diayosukanya suke la Nzambi kami kana diayokakitola etale la nde?’ Kana yimba la ambola asɔ. Lɔmba dia nkondja lomba la nkadimola ambola asɔ l’otema ɔtɔi. (Jak. 1:5) Nsala ngasɔ koka monga ekokelo ka mɛtɛ. Dui sɔ koka kokimanyiya dia nshika tanga la ntondo k’ehemba oko wakasale Yeso etena kakandate ate: “Satana, mɔ!”​—Mat. 4:10.

17. Lande na kele bu dimɛna monga l’otema wambatɔna? Sha ɛnyɛlɔ.

17 Bu dimɛna monga la otema wambatɔna. Ohɔsa dia ekipɛ kɛmɔtshi ka tɔkɛnyɔ kekɔ l’anto wahokana lam’asawɔ. Amɔtshi nangaka dia paka vɔamɛ walongolake kɛnɛmɔ, yema tshitshɛ l’atei awɔ hawolange nkɛnya lo ndjela ɛlɛmbɛ wa tɔkɛnyɔ, ndo akina hawɔlɛmiya ombetsha awɔ wa tɔkɛnyɔ. Ondo ekipɛ ka ngasɔ hatoleka asekawɔ. Lo wedi okina, ekipɛ kele kaamɛ ndekaka monga l’etombelo w’ɛlɔlɔ. Otema ayɛ koka monga oko ekipɛ kele l’etombelo w’ɛlɔlɔ kɛsɔ naka tokanyi ndo nsaki yayɛ yekɔ kaamɛ dia kambɛ Jehowa. Ohɔ dia Satana nangaka dia nkakitola otema ayɛ. Nde nangaka dia tokanyi ndo nsaki yayɛ ndɔshana la atɔndɔ wa Jehowa. Koko, otema ayɛ pombaka monga otondo dia wɛ kambɛ Jehowa. (Mat. 22:36-38) Tetawɔke pondjo dia Satana nkakitola otema ayɛ!

18. Lo mbɔtɔnganyiya l’ɛtɛkɛta wele lo Mika 4:5, kakɔna kamboyoyashikikɛ dia nsala?

18 Lɔmba Jehowa oko wakalɔmbɛ Davidɛ ɔnɛ: “Osanganya otema ami dia mboka lokombo layɛ wɔma.” Yadjɛ oyango wa nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la dɔmbɛlɔ sɔ. Yashikikɛ lushi tshɛ ɔnɛ tɛdikɔ tayɛ, oyadi ta totshitshɛ kana ta weke, mɛnyaka dia wɛ nɛmiyaka lokombo l’ekila la Jehowa. Lo nsala ngasɔ, oko weyɛ Ɔmɛnyi wa Jehowa, wɛ ayɛnya dia wɛ mbɔsaka lokombo lɔsɔ la nɛmɔ. (Tok. 27:11) Ndo sho tshɛ tayonga l’akoka wa mbita kaamɛ la omvutshi Mika ɔnɛ: “Sho tayɔkɛndakɛndaka lo lokombo la Jehowa Nzambi kaso pondjo pondjo.”​—Mika 4:5.

OSAMBO 41 Lam’alangayɛ, oke dɔmbɛlɔ diami

^ od. 5 Lo sawo nɛ, tayoleka mbidja yimba lo etenyi ka dɔmbɛlɔ dia nkumekanga Davidɛ diofundami lo Osambo 86:11, 12. Mboka lokombo la Jehowa wɔma kɛdikɛdi na? Lande na kahombaso nɛmiya lokombo la diambo lɔsɔ? Ndo ngande wakoka wɔma wa Nzambi tokokɛ diaha nkɔ l’ehemba?

^ od. 53 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Mɔsɛ etsha wodja wa Nzambi osambo ɔmɔtshi watombola Jehowa.

^ od. 57 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Eva kotona nsaki ya kɔlɔ. Otshikitanyi la nde, sho tonaka esato kana mesajɛ wonyiya nsaki ya kɔlɔ ndo wakoka mɔnyɔla lokombo la Nzambi.