1. Ginani guthava Nungungulu nigu khu ginani gu gu na ni lisima ga vale va haladzago Jehovha?

MAKRISTO ma ngu mu haladza Nungungulu nigu ma ngu mu thava. Ga vambe isoso kha si pwali. Ganiolu, ethu kha hi thuli gu thava gule nya guthave gilo nyo thise. Hi na ganeya khu guthava nyo khaguri nya lisima. Vathu va gu na ni guthava gogo va ngu ninga githawo nya gikhongolo Nungungulu. Kha va vbweti gu gira gilo gi na gu mba tsakisa Papayi wawe wa ndzadzini kholu kha va vbweti gu tshungunula wupari wawe naye. — Ndzi. 111:10; Mav. 8:13.

2. Guya khu malito ya Pfhumu Dhavhidhe ma gomogo omu ga Ndzimo 86:11, silo muni nya sivili hi na ganeyago khiso?

² Leri Ndzimo 86:11, khavba nya tshamuselo wa vbavbatshi *. Tepo u dundrugeyago khu malito yaya, u na wona gu khuwe Dhavhidhe a di gu pwisisa lisima nyo ninge githawo nya gikhongolo Jehovha. Hongoleni hi ganeya khedzi hi nga thumisago khidzo malito aya Dhavhidhe a ma ganedego avba nya nombelo waye. Gupheya, hi na wona sighelo nyo khaguri si yeyedzago gu khiso khu ginani hi yedego gu ninga githawo nya gikhongolo lina la Nungungulu. Nya wuvili, hi na bhula khedzi hi nga yeyedzago khidzo gu khethu hi ngu ninga githawo nya gikhongolo lina la Nungungulu guvbanyani gwathu ga tshigu ni tshigu.

3. Ginani gi phasidego Mosi gu simama gu ninga githawo nya gikhongolo lina la Nungungulu?

³ Nga dundrugeya khedzi Mosi a dzipwidego khidzo tepo a nga ba a khade vbagiwindrini a wona giwoniso gi nga ba gi yeyedza wuzundzo wa Jehovha. “Si nga gira egi nari giwoniso nyo samadzise ngudzu ga satshavbo si wonidwego khu vathu Jesu na si guti mafuni!” Mosi pwide malito yaya ma landreyago, adzina ma ganedwego khu ngilozi: “[Jehovha, Jehovha]! Nungungulu nya wuhindzi ni pwela wusiwana; A hwelago gu goroga, A tadego khu wuwadi ni gutumbega, wuhindzi waye wu thaphelago kala ga gitugulwana nya likhumi mazana, A tsetselelago guvivba, guyeyisa ni gughoha.” (Ekiso. 33:17-23; 34:5-7) Si nga gira Mosi na dundrugide esi tepo a nga ba a thumisa lina, Jehovha. Khu hwane nya tepo, kha si samadzisi gu ba Mosi a gengedzide vaIsrayeli gu ninga “githawo . . . lina nya wuzundzo ni wudhumo” la Jehovha. — Dhet. 28:58.

4. Makhalelo muni ma na hi phasago gu ninga githawo Jehovha ha gu dundrugeya khayo?

⁴ Tepo hi pimisago khu lina, Jehovha, gwadi gu hi dundrugeya khu makhalelo ma gu na ni Jehovha. Gu vbwetega hi dundruga makhalelo yaye nya nga tshivba, guti, gululama ni lihaladzo. Gu dundrugeya khu makhalelo yaya ni mambe si na hi gira hi manega ni githawo nya gikhongolo khu Jehovha. — Ndzi. 77:11-15.

5-6. a) Khu wevbi tshamuselo nya lina la Nungungulu? b) Guya khu Ekisodha 3:13, 14 ni Isaya 64:8, Jehovha a gu gira silo si dugeleya khu dzindziya muni?

⁵ Ginani hi gi tigo khu tshamuselo nya lina la Nungungulu? Vathu nya vangi va hevbudego ngudzu vo pimisa gu khavo lina, Jehovha, lo tshamuseya “A ngu gira gu si girega.” Tshamuselo wowo wa gu hi dundrugisa gu khuwo gimwalo gi nga himbedzeyago gugola ga Jehovha nigu uye a nga gira gu satshavbo si kodzega. Khu ndziya muni?

⁶ Jehovha a ngu gira silo si kodzega khu gu khala ni gevbini gi vbwetegago gasi gu tadzisa makungo yaye. (Leri Ekisodha 3:13, 14.) Mabhuku yathu gutala nya dzitepo ma ngu hi kutsa  gu dundrugeya khu gipandre gegi nyo samadzise nya makhalelo ya Nungungulu. Jehovha gambe a nga si kodza gu gira vathu nya mba vbeleya va khala ni gevbini gi vbwetegago gasi gu mu thumeya ni gu tadzisa makungo yaye. (Leri Isaya 64:8.) Khu dzindziya dzedzi, Jehovha a gu gira gu gugola gwaye gu girega. Gimwalo gi nga kodzago gu tandregisa gutadzisega nya makungo yaye. — Isa. 46:10, 11.

7. Ginani hi nga girago gasi hi kodza gu engedzeya githawo gyathu khu Papayi wathu wa ndzadzini?

⁷ Hi nga haguleya gubonga Papayi wathu wa ndzadzini khu gu dundrugeya khesi a hi gireyago ni makodzelo a hi ningago gasi gu gira silo. Khu giyeyedzo, tepo hi dundrugeyago khesi a si giridego hi ngu samadziswa ngudzu khu satshavbo a si girago. (Ndzi. 8:3, 4) Nigu tepo hi dundrugeyago khesi Jehovha a hi phasago gu gira gasi hi tadzisa gugola gwaye githawo gyathu khuye gya gu engedzeya. Lina, Jehovha, gu vbwetega li ningwa githawo nya gikhongolo ngudzu. Kholu ilo la gu pata satshavbo esi Papayi wathu a gu iso, satshavbo a girago ni satshavbo a na girago. — Ndzi. 89:7, 8.

8. Ginani egi Dhewuteronome 32:2, 3 yi gi ganeyago maningano ni mawonelo ya Jehovha khu lina laye?

⁸ Na gu keneleya vbadugwana basi gasi vaIsrayeli va beya Tigoni nya Gitumbiso, Jehovha a di hevbudza Mosi malito nya ndzimo nyo khaguri. (Dhet. 31:19) Mosi a di yede nuye gu hevbudza ndzimo yoyo vambe vathu. (Leri Dhewuteronome 32:2, 3, khavba nya tshamuselo wa vbavbatshi *.) Tepo hi dundrugeyago khu malito ma gomogo omu nya livhesi 2 ni 3, so dzegeya gu wonega gu khiso Jehovha kha vbweti gu khuye lina laye li sihwa mwendro gu hi li wona na li agide ngudzu nyo bwe li loleya gu li ganeya. Uye o vbweta gu khuye lina laye li tidwa khu vathu vatshavbo. Gu diri lithomo nya likhongolo ngudzu ga vaIsrayeli gupwa Mosi na gu va hevbudza maningano ni Jehovha ni lina Laye nyo khugege ngudzu! Esi Mosi a va hevbudzidego si tiyiside gukhodwa gwawe si bwe si va kutsa gu fana ni ndzadzi yi fufutago yi thambisa dzimbewu. Hi nga pimedzeya kharini mahevbudzelo yaya?

9. Hi nga phasedzeya kharini gu agisa lina la Jehovha?

⁹ Tepo hi tshumayelago khu ndranga ni ndranga mwendro guagani hi nga thumisa Bhibhiliya gasi gu yeyedza vathu lina la Nungungulu, Jehovha. Hi nga va ninga gambe mabhuku nyo mbure, dzivhidhiyu nya dzadi ni simbe si yeyedzwago omu nya sayiti yathu si zundzago Jehovha. Thumotunu, xikwatunu mwendro guendrani hi nga mana mathomo nyo bhule ni vathu khu Nungungulu wathu nya lihaladzo. Tepo hi embeyago vale hi mananago navo makungo ya Nungungulu khu vathu ni mafu, ho phasa vathu gu wona gu khavo Jehovha a ngu va haladza. Tepo hi va bhuleyago khu Papayi wathu nya lihaladzo, ho agisa lina la Nungungulu. Ha gu mu handza ga malipha nyo khaguri aya vambe vathu va hevbudzwago maningano ni uye. Lisine la omu nya Bhibhiliya hi hevbudzago vathu li ngu tangadzisa ngudzu. — Isa. 65:13, 14.

10. Tepo hi gimbidzisago sihevbulo nya Bhibhiliya khu ginani hi si yeligo gu hevbudza basi sileletelo ni milayo ya Nungungulu?

¹⁰ Tepo hi gimbidzisago sihevbulo nya Bhibhiliya gu vbwetega hi phasa sihevbulo sathu guti ni gu thumisa lina la Jehovha. Gimbe gambe gu vbwetega hi si phasa guti esi lina la Jehovha li si emeyago. Ina hi na si kodza isoso khu gu hevbudza basi sileletelo, milayo ya Nungungulu ni milayo nya mavbanyelo? Gihevbuli nya gyadi adzina gi nga hevbula khu milayo ya Nungungulu gi bwe gi yi tsakeya. Ganiolu, ina gihevbuli gegi gi na si kodza gu wona Jehovha kha nga muthu gi yedego gu mu haladza? Dundruga gu khuwe Adhamu ni Evha va di gu wuti nayo wa Nungungulu  ganiolu kha va nga ba va mu haladza. (Gen. 3:1-6) Khu kharato, kha hi yeli gu hegeya basi gu hevbudza milayo ni sileletelo sa Nungungulu.

11. Hi nga phasa kharini sihevbulo sathu gu haladza Jehovha tepo hi si hevbudzago milayo yaye?

¹¹ Milayo ni sileletelo sa Jehovha khyadi tepo yatshavbo. (Ndzi. 119:97, 111, 112) Ganiolu si nga gira sihevbulo sathu nya Bhibhiliya si si woni gu khiso Jehovha vegide milayo yoyo khu kotani nya olu a hi haladzago. Khu kharato, adzina hi nga si wudzisa esi: “Wo si wona kharini, khu ginani Nungungulu a lombago gu khuye sithumi saye si si giri esi? Esi so hi hevbudza ginani khuye?” Ha gu phasa sihevbulo sathu gu dundrugeya khu Jehovha ni gu haguleya lihaladzo nya lisine khu lina leli nya lisima, si nga gira hi khuha myonyo yaso. Sihevbulo sathu kha si na nga haladza basi milayo hi si hevbudzago ganiolu ni Mune wayo gambe. (Ndzi. 119:68) Iso si na dandra khu liphuvboni si bwe si kodza gu timiseya sigaradzo. — 1 Kor. 3:12-15.

12. Dhavhidhe tandregide kharini gu manega ni monyo moyo nigu ginani gi giregidego?

¹² Malito ma lovidwego khu Pfhumu Dhavhidhe omu ga Ndzimo 86:11 ma gu khayo “nyi ninge monyo moyo, NM” anayo ma na ni lisima ngudzu. Guvbanyani gwaye a si wonide edzi si vbevbugago khidzo gu manega ni myonyo mivili. Litshigu limwedo a di wona mwangadzi wa vane na gu hamba. Ina ga tepo yoyo, Dhavhidhe si kodzide gu woneleya monyo waye mwendro wu digide wu kabanega? Uye a di gu wuti nayo wowu wa Jehovha: “U nga dogoreli mwangadzi wa muthu kwanu.” (Ekiso. 20:17) Ambari ulolo, a di simama gu mu khedza. Monyo waye wu di kabanega. Uye a di gu dzina gu tsakisa Jehovha ganiolu Bheti-Sebha gambe a di gu mu dogoreya. Ambari olu Dhavhidhe a nga ba a thava ni gu haladza Jehovha khu myaga nya yingi, dzumelede gu fumwa khu gudogoreya gwaye. Khu kotani nya isoso, Dhavhidhe giride silo nya guvivbe ngudzu. A di vadzisa lina la Jehovha a bwe a reseya libango vathu nya mba na nandru gupata ni vandrangani gwaye. — 2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Ha gu dziti kharini gu khethu Dhavhidhe si kodzide gu pheledza gambe gu manega ni monyo moyo?

¹³ Jehovha kawukide Dhavhidhe a bwe a wusedza wupari waye naye. (2 Sam. 12:13; Ndzi. 51:2-4, 17) Dhavhidhe kha divala sigaradzo si vangidwego khu gu ba a digide monyo waye wu kabanega. Ina Jehovha phaside Dhavhidhe gu manega ni monyo moyo? Ina, kholu khu gu gimbiya nya tepo malito ya Jehovha ma yeyedzide gu khayo Dhavhidhe a diri muthu nya monyo nyo tumbege ga Jehovha Nungungulu waye. — 1 Dzipf. 11:4; 15:3.

14. Ginani hi yedego gu dzi wudzisa nigu khu ginani?

¹⁴ Giyeyedzo gya Dhavhidhe gi ngu hi kutsa  ni gu hi gengedza. Gu thega gwaye gighohoni gigengedzo ga sithumi sa Nungungulu muhuno. Gani hi vaphya lisineni gani hi na ni myaga nya yingi na hi gu thumeya Jehovha gu vbwetega hi dzi wudzisa esi: ‘Ina nyi ngu dwana ni kutsedzelo wa Sathane nyo zame gu kabanisa monyo wangu?’

15. Guthava Nungungulu gu na hi vhikeya kharini ho tshuka hi tshangana ni dzifoto dzi wusago gudogoreya nya malawu?

¹⁵ Khu giyeyedzo, wo tshuka u wona githombe gi gu wuseyago gudogoreya nya malawu omu nya televhizori mwendro omu nya interneti, ginani u girago? Si nga vbevbuga gu dzi embeya gu khuwe, khandri pornografiya ganiolu githombe basi gya omu nya televhizori. Ganiolu, ina uwowo khandri moyo nya naphwi wu thumiswago khu Sathane gasi gu kabanisa monyo wago? (2 Kor. 2:11) Githombe gyogyo hi nga gi fananisa ni gibhewula gi thumiswago khu muthu gasi gu pandra gighodho. A gu pheya khu gu koka gighodho vbadugwanavbadugwana. Ambari olu gibhewula gi hongidego, tepo gi yago gi beya ndrani, gighodho gya gu pandrega nigyo vbadugwanavbadugwana. Khu ndziya nyo fane, dzifoto dza omu nya televhizori ni omu nya interneti dzi nga fana ni gibhewula gegi. Silo si wonegago nga khatshi sidugwana, nyo bwe khatshi si mwalo mhango, vbadugwanavbadugwana si nga gira muthu a ghoheya Jehovha. Khu kharato, u nga dzumeyi ni gevbini nya guvivbe gi beya monyoni gwago. Simama gu manega ni monyo moyo khu gu thava lina la Jehovha!

16. Siwudziso muni hi yedego gu dzi gira ha gu ba hi emisana ni silingo?

¹⁶ Vbavbandze basi nyo thumise dzifoto dzi wuseyago gudogoreya nya malawu, Sathane a ngu thumisa simbe silo nya singi gasi gu hi linga. Ginani hi girago? Si ngu vbevbuga gu pimisa khethu silo soso kha sa vivba ngudzu. Khu giyeyedzo, si nga gira hi pimisa kharati: ‘Kha nyi nge duswi libandlani khu gu gira silo sesi, khu kharato,  kha sa vivba ngudzu.’ Mapimo nya nga yoyo ma vivbide ngudzu. Gwadi gu hi dzi gira siwudziso nya nga esi: ‘Ina Sathane a gu thumisa esi gasi gu zama gu kabanisa monyo wangu? Nyo dzumeleya gudogoreya nyo vivbe, ina khandri nyo nyenyezisa lina la Jehovha? Ina silo sesi si na engedzeya wupari wangu ni Nungungulu mwendro si na nyi hambanisa naye?’ Dundrugeya khu siwudziso sesi. Gombeya ga Jehovha gasi a gu phasa gu hlamula siwudziso sesi khu gutumbega. (Jak. 1:5) Gu gira isoso si na gu vhikeya khu lisine. Si nga gu phasa gu bomba silingo khu gu dzi emiseya gwago gwatshavbo, nga Jesu a nga khuye: “Suka mwendro khuga khavba, Sathane!” — Mat. 4:10.

17. Khu ginani gu manega ni myonyo mivili si gu mba phasa? Ninga giyeyedzo.

¹⁷ Gu manega ni myonyo mivili kha si phasi. Nga dundrugeya khu tsawa nyo khaguri nya vahagani wu gu mba pwana. Vambe va gu vbweta gu zundzwa vonga, vambe kha va dzini gu landreya milayo nya hagano wowo nigu vambe kha va ningi githawo trenadhori wawe. Si ngu garadza gu tsawa nya nga wowo wu pala. Ganiolu, tsawa owu vahagani vakone va pwanago si ngu vbevbuga gu dugeleya. Si nga kodzega gu monyo wago wu fana ni tsawa owu vahagani vakone va pwanago abari gu esi u si pimisago, esi u si vbwetago ni edzi u dzipwago khidzo si ngu pwanana ni gu thumeya Jehovha. Dundruga gu khuwe Sathane a ngu vbweta ngudzu gu kabanisa monyo wago. O vbweta gu khuye mapimo yago, gudogoreya gwago ni edzi u dzipwago khidzo si dwanisana ni milayo ya Jehovha. Ganiolu uwe wo vbweta gu khuwe monyo wago wu khala moyo gasi u si kodza gu thumeya Jehovha. (Mat. 22:36-38) Gima u nga dzumeleyi gu khuwe Sathane a kabanisa monyo wago!

18. Guya khu malito ma gomogo omu ga Mikeya 4:5, ginani u dzi emisedego gu gira?

¹⁸ Gombeya u lomba esi ga Jehovha nga Dhavhidhe: Nyi ninge monyo moyo gasi nyi kodza gu ninga githawo lina lago. Dzi garadzeye gu vbanya guya khesi u si gombeyago. Tshigu ni tshigu, ga satshavbo u girago gani sikhongolo gani sidugwana si yede gu yeyedza gu khiso u ngu ninga githawo nya gikhongolo lina li agidego la Jehovha. Wo gira isoso, u na ninga wuzundzo lina leli kha nga Fakazi ya Jehovha. (Mav. 27:11) Nigu hatshavbo hi na si kodza gu ganeya esi si ganedwego khu muprofeti Mikeya, a nga khuye: “Ethu hi na landra lina la [Jehovha], khavbo gu si vbeligo.” — Mik. 4:5.