“Éyoñe ndômane monyañe mema é nga bi ma ndum, me nga ka nye tyiñ a taté na ma miate nye éngoñ. Me mbe me kômbô’ô wôé nye.”​—Paul.

“Éyoñe me ne nda, nge môt a tya’a tya’a ma ve mone jôm, éyoñe ma zu wô’ô ôlune valé wo’a, ma zu mane bôé jôm ése é ne ma ôsu.”​—Marco.

Abui ya be bia e nji bo abim ayôñe nlem ete. Ve bia bese bia yiane ve ngule na bi jôé nleme wongan biyoñe biziñ. Nalé a dañe boban amu bia bese bi nga bialé a metyi ya abé. (Bero. 5:12) Bôte béziñ be ne ayôñe nlem ane Paul ba Marco. Ba bevo’o ki ba yen ayaé ya jôé asimesane dap. Avale bôt ete da kate kui na e titan asimesane da bo na be ko woñ a na be bili atek. Wônaa bôte béziñe ki, amu ba kate jôé bebien, ba ku ôlame ya mam bisôk, mbia nyuane bilam, a wu ya nyuane banga.

Ba bese ba kañese na mbia minkômban, mbia b’asimesan, a mbia mimboone mi jôé be ba ndamane binyiñe biap. Ve bi bi ne sa’ale jam ete. Aval avé? Nge bia jeñe na bi bi fulu njôane nlem. Biyalane ya minsili milale mi bia zu volô bia mfa’a ôte: (1) Jé é ne njôane nlem? (2) Amu jé fulu éte é ne nya mfii? (3) Aval avé bi ne bi fulu ya ‘ébuma ya nsisim’ éte? (Beg. 5:22, 23) Mvuse ya valé, bia zu yene jame bi ne bo nge da kui bia biyoñe biziñe na bi kate jôé biabebien.

Môt a yeme jôé émien a nji bo avôle ya yaa. A tabe ntyele ya bo te jô nge bo jam e ne vindane Zambe nlem.

Yésus a ne mbamba éve’ela mfa’a ôte. Bible a jô na: “Be nga ta nye, ve nye a nji ta môt éziñ; a nga jibi mintaé, ve teke ndeñele môt. A nga kee zôsôô Ntyi’i mejô nju’u wé.” (1 P. 2:23, Mfefé Nkôñelan) Yésus a nga liti fulu éte éyoñe besiñe bé be nga kpwe’ele nye nté a mbe a du’u élé mintaé. (Mt. 27:39-44) Bone melu mvus, a nga jôé fe émien éyoñe betebe ôsu ya miñyebe be nga vañe sili nye abui minsili, amu be mbe be yi na a jô jôm é ne telé nye mbia été. (Mt. 22:15-22) Ye ô ngenane ki ô simesa’an aval a nga bo éyoñe Bejuif be nga to’é meko’o na ba lume nye? Yésus a nji yaa a be, ve “a nga sobô a kôlô temple.”​—Jean 8:57-59.

Nde ñhe, ye bi ne fo’o vu Yésus? Mvo’é mvo’é. Nlômane Paul ô nga jô na: “Krist fe a nga jibi mintaé amu ajô denan, a li’i mia éve’ela’a nde mia ye tôñe bibô’a mebo bié.” (1 P. 2:21) Akusa fo’o bo bi be’e metyi ya abé, bi ne ngule ya tôñe bibô’a mebo bi Yésus, a yeme jôé biabebien. Amu jé é ne nya mfii na bi bo de?

Nge bia yi na Yéhôva a wô’ô bia mvaé, bia yiane bi fulu njôane nlem. To’o bi jaéya zu bia bo Yéhôva ésaé, amvôé dangan é ne man nge bi nji tu’a fas ôsusua na bia kobô, nge ke ôsusua na bia bo jam éziñ.

Bia yeme na Moïse a mbe “étua évôvoé a dañe bôte bese be nga to si nyô” melu mé. (Nb. 12:3) A nga jibi mintate mi bone b’Israël mimbu mimbu, ve môs éziñe jam ete e nga kui nye ébe’e nja’a. Éyoñe be nga beta taté na ba kobô menyiñ étome njembane mendim, a nga wô’ô aval ôlun e ne na a nga viane bame bone b’Israël. A nga jô be na: “Vô’ôla’an a mia bebene njôan! Ye bi ne ngule ya kuli mia mendim me so’o akôme di?”​—Nb. 20:2-11, Mfefé Nkôñelan.

Moïse a nji jôé émien. A nji ve Yéhôva duma amu asimba A nga bo asu na ayoñ é bi mendim. (Bs. 106:32, 33) Ajô te, Yéhôva a nji kañese na Moïse a nyiine Si ya ntiñetan. (Nb. 20:12) Akekui môs a nga wu, Moïse a nga yiane jôban amu jé a nga jembane fulu njôane nlem.​—Dt. 3:23-27.

Jé jam ete da ye’ele bia? To’o bi kañeya Yéhôva mimbu tañ aya, bi nji yiane kobô môt ébiasé amu a tya’a bia nlem, nge ke amu a yiane minkomekan. (Beép. 4:32; Beco. 3:12) Ane bia ke bia yômbô, e ne fe bo ayaé biyoñe biziñe na bi yeme jibi. Ve te bia vuane jam e nga kui Moïse. Bi nji yi na mbamba éyôlé bi bili mise me Yéhôva a zu ndaman fo’o ve amu bia te kate kui na bi jôé biabebien. Jé é ne ñhe volô bia na bi bi fulu njôane nlem?

Sili’i Yéhôva mbamba nsisim. Amu jé? Amu fulu njôane nlem é ne ngabe jia ya ébuma ya nsisim, a Yéhôva a vo’o ke nyume môte mbamba nsisime wé. (Luc 11:13) A zene ya mbamba nsisim ate, Yéhôva a ne volô bia na bi bi fulu njôane nlem. (Beph. 4:13) A ne fe volô bia na bi bi mefulu mefe ya ébuma ya nsisim, aval ane nye’an, ñwô ôte wo ye tindi bia na bi yeme jôé biabebien.​—1 Bec. 13:5.

Sa’ale’ jam ese e ne bo na ô kate jôé womien. Te jom besite internet nge bo mimvôman mia ngôné mbia be mam. (Beép. 5:3, 4) Bi ne jô tyi’ibi na, bia yiane sa’ale jam ese e ne tindi bia nsem.  (Min. 22:3; 1 Bec. 6:12) Bi tame jô na wo kate kui na ô wosane mvite mame ya bisôk, wo yiane ñhe sa’ale bekalate a befilm ba kobô ajô édiñ.

Bi ne yen ayaé ya tôñe melebe mete, ve nge bia bo te sulu mo si, Yéhôva a ye ve bia abime ngul da sili na bi jôé biabebien. (2 P. 1:5-8) A ye volô bia na bi jôé asimesane dangan, mam ma kui bia anyu, a mimboone miangan. Paul ba Marco be nga su’ulane kui na be jôé bebien. Mojañ mfe éziñ a mbe aka’a ayôñe nlem éyoñ a dutu metua, a nye’e a luman a bedutu bemetua bevok. Nde a nga bo aya? A jô na: “Me mbe me ye’ela’ane Yéhôva môs ôse me de’ele nye mo. Me nga yé’é fe minlô mejô mi tii a njôane nlem, me ba’ale fe bifuse bi Bible biziñe nlô. To’o me tatéya ndum éte ayap, ma ke ôsu a ye’elane Yéhôva môs ôse na a volô ma na me bo te dimine yaa. Éyoñ me bili na ma ke vôm éziñ, ma ji’a téé asu na me sa’ale ékolé ôbak.”

Bia bese bi ne jembane fulu njôane nleme biyoñ biziñ. Éyoñ nalé a kui, bi ne wô’ô ôsone ya ye’elane Yéhôva. Ve éyoñ éte nje ñhe bia yiane dañe ye’elane ye’elan. Nge ô tebe été éte, jika’a ye’elane Yéhôva na a jamé wo, na a volô wo, a nyoñe’e ntyi’ane ya bo te beta ba’alan ékob éte môs éziñ. (Bs. 51:9-11) Yéhôva a vo’o bo te vô’ôlô avale meye’elan ete. (Bs. 102:17) Nlômane Jean ô nga jô na metyi me Krist “ma tune bia abé ese.” (1 Jean 1:7; 2:1; Bs. 86:5) Te vuane na Yéhôva a jô bebo bisaé bé na be bo teke lañ abim biyoñe ba jamé bôte bevok. Ajô te, tabe’e ndi na nne émiene fe a bo nalé éyoñ bia sili nye njamane ya mam abé mangan.​—Mt. 18:21, 22; Beco. 3:13.

Yéhôva a nga wô’ô fo’o Moïse ôlun éyoñ a nga jañele fulu njôane nleme nkôte si. Ve to’o nalé, a nga jamé nye. Kalate Zambe a jô na bi vu Moïse, amu a mbe a bili aka’a ngule mbunan. (Dt. 34:10; Beh. 11:24-28) To’o Yéhôva a nji kañese na a nyiine Si ya ntiñetan, A ye bo na a tabe Paradis si va, a ve nye ndi nleme ya nyiñ été nnôm éto. Bia fe bi ne bu’ubane ndi nlem éte nge bia bibane na bi bi fulu njôane nlem.​—1 Bec. 9:25.