“Eko nɛ ɔmaapu um éyi gbɔɔ ō nuunu tu um a, n gáā bi ɔ ɔkɔ kli, n dɔka ō je ɔ ŋmo tonu.”—Upɔlu.

“Eko duuma nɛ um yɔ ɔlɛ, n gē cɔnu fiya fiya lɛyikwu aɔdā nōo kóō lɛyi ŋ. N gē je ɔdā duuma nɛ um má a ca boobu, ɔcí, ɔdā ō bi hija, ɔdā duuma nɛ um lɛ abɔ kwu ɔ.”—Umarco.

Ɛyinɛhi ku alɔ i gē cɔnu bɔbi bɔbi bɛɛka ācɛ ɛpa nyā ŋ. Naana, ó gē lɔnɔ tu ɛjɛɛji alɔ ekoohi ō gbeyi cii. Ó kē lɛ a, ohigbu ku alɔ lugwu ka íne ō biya ŋma ɛgiyi Adam nōo wɛ ɔlɛɛcɛ aflɛyi a. (Uróm 5:12) Bɛɛka Upɔlu mɛmla Umarco a, ācɛ ōhī ku alɔ i gē kwu anya ku alɔ bi gla ŋ. Ó kē i lɔnɔ tu ācɛ ɔhá kéē lɛ ɛlá kwu ɔwɛ néē gē gbɛla lɛ a. Ocabɔ mafu, é géē yɔ i gbɛla eko doodu lɛyikwu aɔdā nōo gē tu uwa ufi amāŋ biya uwa ɔtu. Ó klla lɛ ācɛ ɔhá nōó lɔfu lɔnɔ tu uwa ō kwu iyi uwa bi ŋma unwu ku aja ō gbo, ikpo ɔnyā ō ce, eje ō gwa fiyɛ ɔfu, amāŋ ɛcí obɔbi ō gwa.

Ācɛ nōó gē gbeyi cii ɔwɛ néē gē gbɛla, ɛdɔ unwu néē gē lɛ, mɛmla ɛgɛ néē gē ya odee ŋ ma, oŋmɛyi ku uwa gē bɔbi i bi ó. Amáŋ alɔ lɔfu gbo iyi alɔ ŋma ɛdɔ unwalu ɛgɔɔma. Ɛgɛnyá a? Ó ŋma lɛ ō ya ku alɔ gbeyi cii. Ó ya ɛɛ ku alɔ lɔfu ya ɛnyā a, alɔ géē kɛla lɛyikwu aɔka ɛta nyā nōo kahinii: (1) Ɔdi wɛ ō gbeyi cii a? (2) Ɔdiya nōó cɛgbá a? (3) Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu ya, ku alɔ lɛ uce ō ya nyā nōo wɛ ipu “Īkpō kú Alelékwū ā”? (Ugal. 5:22, 23) Oŋma ɔɔma, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɔdā nɛ eyeeye ku alɔ lɔfu ya, ekoohi nɛ alɔ i gbeyi cii gla ŋ ma.

Ɔcɛ ō gbeyi cii, i gē yā ɔdā doodu nōo wɛ ipu ɔtu ku nu kpla ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, ó gē kwu iyi nu bi ɔwɛ nɛ ó gē kɛla amāŋ ya odee ɔwɛ nōó gáā biya Ɔwɔico ɔtu ŋ.

Ujisɔsi mafu lɛ alɔ ɔdā nɛ ogbeyi cii wɛ a. Ubáyíbu kahinii: “Eko nɛ̄ ācɛ ɔhá cá ɔ̄ ɛcá ā, ó lɛ ɛcá cíla ulé kú ɛcá ŋ́. Eko nɛ̄ ācɛ yá ɔ̄ ōwē ā, ó tū uwā ufi ka anúɔ géē yá uwā odée igbīhāajɛ ŋ́, ikɔkɔ ɔ́ɔma o kwú oyēeyi kú nū ú tū Ɔwɔicō abɔ̄.” (1 Upít. 2:23) Ujisɔsi gbeyi cii eko nɛ aolɛla ku nu yɔ i ŋmo ɔ okonu, eko nɛ ó playi ɛyi ɔcí ku ōwē a. (Umát. 27:39-44) Gbɔbu lɛ eko ɔɔma ó gbeyi cii nɛhi, eko nɛ aitica ku ɛ̄gbā ō gba da ɔ ɔka, o ya ɛɛ kéē ya kóō lɛ ɔdobɔbi ka a. (Umát. 22:15-22) Ó klla lɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ taajɛ, eko nɛ ācɛ Ujiyu ōhī nōo yɔ i cɔnu nɛhi a dɔka ō ta ɛcɔ kla ɔ a! Ikɔkɔ nɛ ó géē ya uwa ɔdobɔbi a, “Ujísɔ̄si le kwu tayínū, anɔ́ɔ ó nyɛ̄ɛ̄ ŋmá Agblīihɔ-nɛ̄hi ā á.”—Ujɔ́n. 8:57-59.

Alɔ lɔfu gbla Ujisɔsi ya gla a? Ii gboo, ɔwɛ ōhī. Upita ta ɔkpá kahinii: “Ohɔ́nyɛtá abɔ̄yī nū kē móōwe ohígbū aá, ó i lɛ ā, aá géē gbla anú yá ɔwɛ nōó lɔtū lé ipú ōwē kú nū ā.” (1 Upít. 2:21) Naana nɛ alɔ i jila iyē ŋ ma a, alɔ lɔfu yɛce ocabɔ ku Ujisɔsi lɔɔlɔhi. Ɔdiya nɛ ó cɛgbá ku alɔ ya lɛ a?

Ɔdaŋ ku alɔ dɔka ku Ujehofa kóō gweeye mla alɔ, alɔ cika ō gbeyi cii. Ɔdaŋ nɛ alɔ kóō humayi gba Ujehofa ɛ̄gbā gboji gboji ɛ, ɛma nɛ alɔ lɛ mla ɔ a lɔfu hɛ, ɔdaŋ ku alɔ i gē lɛ ɛlá kwu ɔdā nɛ alɔ gē ya mla ɛlā nɛ alɔ gē ka a ŋ.

Leyi yɛ ocabɔ ku Umosisi ɛ. Ɛpleeko ku nu a, anu wɛ “ɔ̄cɛ nōo gbēyī cíí, klla tá iyī nū wāajɛ fíyɛ́ odúúdu ācɛ nēe lā ɛcɛ ā.” (Áluk. 12:3) Umosisi jahɔ tu iŋiŋi nɛ ācɛ Isrɛlu gē ka a ihayi alɛwa. Amáŋ ɛ̄cī éyi, ogbeyi cii gla gɛ ŋ. Ó kwu cɔnu nɛɛnɛhi, eko néē gbɔɔ ō ka iŋiŋi lɛyikwu eŋkpɔ néē lɛ ŋ ma. Ó gáā lɛ ɛlā ka lɛ uwa ipu icɔnu kahinii: ‘Aa jāhɔ̄, ācɛ o yíkpɛ̄yí olɔfú, alɔ í bī éŋkpɔ̄ wɛ̄ɛcɛ ŋmá ipú ɛcɔ̄ nyā lɛ aá nɛɛ?’—Áluk. 20:2-11.

Umosisi i kwu iyi nu bi ŋ. Ó je owofu lɛ Ujehofa ku anu bi ɔwɛ idaago le je eŋkpɔ a lɛ uwa a ŋ. (Aíjē 106:32, 33) Ohigbu ɔɔma a, Ujehofa i cɛ lɛ ɔ gā ipu ajɛ nɛ ó cokonu lɛ uwa a ŋ. (Áluk. 20:12) Ó lɔfu wɛ ka Umosisi hijema ku ɔdā nɛ ó ya nyā, jaa gbeeko nɛ ó gekwu.—Obla. 3:23-27.

Ɔdi wɛ ɛlā ō nwu a? Ɔdaŋ nɛ alɔ kóō humayi yɔ ipu ujɔ a gboji gboji ɛ, alɔ kóō hii jama jama kɛla mla icɔnu lɛ ācɛ nōo ya alɔ cɔnu amāŋ nōo cɛgbá ahɔ̄ ō pi ŋ. (Āfi. 4:32; Ukól. 3:12) Ku ɔkwɛyi a, abɔ alɔ yɔ i je hila ɛmɛɛma a, ó géē lɔnɔ tu alɔ ekoohi ō mafu ɔtoole. Amáŋ, a hii mlanyi ocabɔ ku Umosisi ŋ. Alɔ i gáā dɔka ō biya ɛma olɔhi ku alɔ mla Ujehofa ohigbu ku alɔ i gbeyi cii ŋ. Amáŋ ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, ku alɔ lɛ ɛnɛɛnɛ uce ō ya nyā a?

Gbɔɔkɔ lɛyikwu Alelekwu Ihɔ. Ɔdiya a? Ohigbu ka ogbeyi cii wɛ ipu ikpo ku Alelekwu a, Ujehofa klla gē je Alelekwu Ihɔ ku nu lɛ ācɛ nōo gē ba ɔ a. (Ulúk. 11:13) Ujehofa lɔfu bi Alelekwu Ihɔ ku nu le je ɔfu iyē nɛ alɔ cɛgbá ō bi le mafu uce ō ya nya lɛ alɔ. (Ufíl. 4:13) Ó klla lɔfu ta alɔ abɔ ku alɔ lɛ auce ohile nōo wɛ ipu ikpo ku Alelekwu a, bɛɛka ihɔtu, nōo lɔfu ya ɔ tɔɔtɛ lɛ alɔ ogbeyi cii a.—1 Ukɔ́r. 13:5.

Alɔ kóō lɛ abɔ cii ɔdā duuma nōo géē ya kóō lɔnɔ tu alɔ ogbeyi cii. Ocabɔ mafu, a hii jɔɔnyɛ iyi uwɔ amāŋ nyɔ gā uwɛbsayti duuma nōo gē mafu ɔdobɔbi ŋ. (Āfi. 5:3, 4) Alɔ kóō lɛ abɔ ci ɔdā duuma nōo lɔfu ja alɔ má ō ya ɔdobɔbi. (Aíit. 22:3; 1 Ukɔ́r. 6:12) Ocabɔ mafu, ɔcɛ duuma nōo gē lɛ unwu ku aja ō  gbo amāŋ ikpo ɔnyā ō ce fiya fiya, i cika ō jé ɔkpá amāŋ má aufilm nōo lɛ ō ya mla aja ō gbo ŋ.

Ó lɔfu lɔnɔ tu alɔ ō bi ukɔ́ nyā le yuklɔ. Naana a, ɔdaŋ ku alɔ ceyitikwu, Ujehofa géē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá ō kwu iyi alɔ bi a lɛ alɔ. (2 Upít. 1:5-8) Ó géē ta alɔ abɔ ō kwu iyi alɔ bi ɔwɛ ɛgɛ nɛ alɔ gē gbɛla, ɔwɛ nɛ alɔ gē kɛla, mla ɔwɛ nɛ alɔ gē ya uce lɛ a. Ocabɔ ku ɛnyā wɛ Upɔlu mla Umarco, néē kɛla lɛyikwu uwa amanya a. É nwu ɛgɛ née géē kwu iyi uwa bi ɔwɛ néē gē cɔnu a. Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ ɔhá nōo gē cɔnu nɛhi mla ācɛ ō pɛ umoto, eko duuma nɛ ó gē pɛ umoto a, ó kóō gē yikpɛla mla uwa. Ɔdi nɛ ó ya lɛyikwu ɔ a? “N gē gbɔɔkɔ ŋma ɔtu ku um ɛ̄cī doodu. N gē klɔcɛ aikpɛyi ɛlā lɛyikwu ogbeyi cii, klla gē kpo aɛga ku Ubáyíbu nōo géē ta um abɔ tɛyi. Naana nɛ um yɔ i yuklɔ lɛyikwu ɔ ihayi alɛwa ɛ ma, n ge tu iyi um ɛlá kwu ɔ ɔcɔɔci doodu ku um yɔ i ceyitikwu ogbeyi cii. Ɔdaŋ nɛ um kē lɛ ɔdā ō ya nɛɛ, n gē ŋma ɔlɛ teeko ō ya ɛɛ ku um ŋmlekwu nɛhi ɔwɛ ŋ.”

Ó lɛ ekoohi nɛ ɛjɛɛji alɔ i gē gbeyi cii ŋ. Eko duuma nɛ ɔɔma le ya, alɔ lɔfu yɔ i ya uweyi nɛhi ō gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa. Amáŋ ó lɔfu wɛ ku eko ɔɔma nōó gáā cɛgbá ku alɔ gbɔɔkɔ lɛ ɔ a. Ó lɛ a, gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa boobu. Ba ɔ ɛba kóō kwu je ya uwɔ ɛhi, kóō ta uwɔ abɔ, ku a klla lɛ ɔtu ku uwɔ ya ekponu ku á gáā ya ɛdɔ inyileyi ɛgɔɔma gɛ ŋ. (Aíjē 51:9-11) A hii gbɛla ka Ujehofa i gáā po ɔkɔ ō gba ku enyinyi nɛ a gē gba ŋma ɔtu ku uwɔ lɛ ɔ a ŋ. (Aíjē 102:17) Ujɔni nōo wɛ ɔcocɛhɔ a ta alɔ ɛlá kwu ɔ, ku oyi ku Ɔyinɔnyilɔ ku Ɔwɔico a “le alɔ na ŋmá ɛjɛ̄ɛ̄jī íne nɛ̄ alɔ bīya ā.” (1 Ujɔ́n. 1:7; 2:1; Aíjē 86:5) Bla, ku Ujehofa da ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a kéē bēē je yɛhi igbalɛwa. Ohigbu ɔɔma, alɔ lɔfu lɔtuce ka ó géē je ya alɔ ɛhi lɛ a duu.—Umát. 18:21, 22; Ukól. 3:13.

Ujehofa i gweeye mla Umosisi eko nɛ ó gbeyi cii ipu igbili a ŋ. Naana, Ujehofa kwu ya ɔ ɛhi kpɔ. Ubáyíbu kē mafu lɛ alɔ ku Umosis wɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ ku ɔcɛ nōo lɛ ɔtu okpoce nɛ alɔ lɔfu ya ɛgbla ku nu. (Obla. 34:10; Uhíb. 11:24-28) Ujehofa i jɛga ɔɔma lɛ Umosisi kóō gā ipu ajɛ nɛ ó cokonu a ŋ, amáŋ ó géē cɛ lɛ ɔ kóō yeeyi opiyoo ipu uparadais ipu ɛcɛ nyā, nɛ ó cokonu nu lɛ alɔ a. Alɔ lɔfu lɛ eyiyoce ɔɔma duu, ɔdaŋ ku alɔ gē ceyitikwu nɛhi eko doodu, ku alɔ lɛ ɛnɛɛnɛ uce ō ya ku ogbeyi cii.—1 Ukɔ́r. 9:25.