‏«ناعاشى اعاممەن ۇرىسىپ قالعان كەزدە،‏ ونى تاماعىنان قىسىپ،‏ قىلقىندىرا باستادىم.‏ ونى ٶلتىرىپ تاستاعىم كەلدى» (‏پول)‏.‏

‏«ۇيدە مەن بولماشى نارسەگە بۇرقان-‏تالقان بولاتىنمىن.‏ جي‍ھازدى،‏ ويىنشىقتاردى،‏ قولىما تۇسكەننىڭ ٴ‌بارىن قيراتىپ،‏ توڭكەرىپ تاستايتىنمىن» (‏ماركو)‏.‏

بالكىم،‏ ٴ‌بىز بۇنشالىقتى شەكتەن شىقپايتىن شىعارمىز.‏ دەسە دە ٴ‌بارىمىزدىڭ ٶزىمىزدى تىزگىندەۋ قيىنعا سوعاتىن كەزدەرىمىز بولادى.‏ بۇنىڭ نەگىزگى سەبەبى —‏ ٴ‌بىز ٴ‌تۇپ اتامىز ادامنان كۇناكار بەيىمدىلىكتەردى مۇرا ەتتىك (‏ريم.‏ 5:‏12‏)‏.‏ پول مەن ماركو سياقتى،‏ كەيبىرەۋلەر ٶز مىنەزدەرىن قاداعالاي المايدى.‏ وزگەلەرگە بولسا ويلارىن قاداعالاۋ قيىن.‏ مىسالى،‏ ولار وزدەرى قورقاتىن نە ۋايىمدايتىن نارسەلەر جايلى ويلاي بەرەدى.‏ ال تاعى بىرەۋلەرگە جىنىستىق ازعىندىق جاساۋعا،‏ ىشىمدىككە سالىنۋ مەن ەسىرتكى قابىلداۋعا دەگەن قالاۋلارىنا قارسى تۇرۋ قيىن.‏

ويلارىن،‏ قالاۋلارى مەن ارەكەتتەرىن قاداعالامايتىن ادامنىڭ ٶمىرى قۇردىمعا كەتۋى مۇمكىن.‏ ٴ‌بىراق ٴ‌بىز بۇنىڭ الدىن الا الامىز.‏ قالاي؟‏ ۇستامدىلىق قاسيەتىن دامىتۋ ارقىلى.‏ وسى ورايدا كومەك بولاتىن مىنا ٷش سۇراقتى قاراستىرايىق:‏ 1)‏ ۇستامدىلىق دەگەن نە؟‏ 2)‏ بۇل قاسيەت نەگە اسا ماڭىزدى؟‏ 3)‏ «كيەلى رۋحتىڭ جەمىسىنە» جاتاتىن بۇل قاسيەتتى قالاي دامىتساق بولادى؟‏ (‏عال.‏ 5:‏22،‏ 23‏)‏.‏ سوسىن ۇستامسىزدىق تانىتىپ قويعان جاعدايلاردا نە ىستەي الاتىنىمىز جايلى بىلەمىز.‏

ۇستامدى ادام بويىندا تۋعان ٵربىر سەزىم مەن قالاۋدىڭ جەتەگىندە كەتپەيدى.‏ قايتا،‏ ٶزىن تىزگىندەپ،‏ قۇدايعا ۇنامسىز ارەكەتتەر مەن سوزدەردەن اۋلاق بولادى.‏

يسا ۇستامدىلىقتىڭ نە ەكەنىن ٶز ۇلگىسىمەن كورسەتتى.‏ كيەلى كىتاپتا بىلاي دەلىنگەن:‏ «ول جۇرت وزىنە ٴ‌تىل تيگىزگەندە،‏ ولاردى عايباتتامادى؛‏ ازاپ شەككەندە،‏ جابىرلەۋشىلەرىن قورقىتپادى،‏ قايتا،‏ ٶزىن ٵدىل سوتتاۋشىعا سەنىپ تاپسىردى» (‏پەت.‏ 1-‏ح.‏ 2:‏23‏)‏.‏ قارسىلاستارى باعانادا ٸلىنىپ تۇرعانىنا كۇلگەن كەزدە،‏ يسا وسىلاي ۇستامدىلىق تانىتقان ەدى (‏مات.‏ 27:‏39—‏44‏)‏.‏ ٴ‌دىني جەتەكشىلەر ونى سوزدەن ۇستاماقشى بولعان كەزدە دە يسا اسقان سابىرلىق ساقتادى (‏مات.‏ 22:‏15—‏22‏)‏.‏ اشۋلى ياھۋديلەر وعان لاقتىرماق بولىپ جەردەن تاس العاندا دا ول كەرەمەت ۇلگى كورسەتتى!‏ يسا ولارمەن وشتەسپەي،‏ «جاسىرىنىپ،‏ عيباداتحانادان شىعىپ كەتتى» (‏جوح.‏ 8:‏57—‏59‏)‏.‏

ٴ‌بىز يسانىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەي الامىز با؟‏ بەلگىلى ٴ‌بىر شامادا ەلىكتەي الامىز.‏ ەلشى پەتىر:‏ «ٴ‌ماسىح سەندەرگە بولا ازاپ شەگىپ،‏ ونىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرۋلەرىڭ ٷشىن ۇلگى قالدىردى»،‏—‏ دەپ جازعان (‏پەت.‏ 1-‏ح.‏ 2:‏21‏)‏.‏ كەمەلسىز بولساق تا،‏ ٴ‌بىز يسانىڭ ىزىمەن ٴ‌جۇرىپ،‏ ۇستامدىلىق تانىتا الامىز.‏ بۇلاي ەتۋ نەلىكتەن ماڭىزدى؟‏

ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا يە بولۋ ٷشىن ۇستامدى بولۋىمىز كەرەك.‏ ەحوباعا قانشا ۇزاق ۋاقىت ادال قىزمەت ەتپەيىك،‏  ٸسىمىز بەن ٴ‌سوزىمىزدى قاداعالاماساق،‏ ەحوبامەن دوستىعىمىزدى بۇزىپ الۋىمىز مۇمكىن.‏

مىسالى،‏ مۇسانى الايىق.‏ ول ٶز زامانىندا «جەر بەتىندەگى ەڭ مومىن ادام بولعان» (‏مۇس.‏ 4-‏ج.‏ 12:‏3‏)‏.‏ يسرايلدىكتەردىڭ كۇڭكىلىنە جىلدار بويى شىداپ كەلگەن ول بىردە ٶز-‏وزىنە يە بولا الماي قالدى.‏ حالىق سۋ بولماعانىنا قايتادان كۇڭكىلدەي باستاعاندا،‏ مۇسا اشۋلانىپ كەتتى.‏ ول حالىققا قاتتى سويلەپ:‏ «ەي،‏ بۇلىكشىلەر،‏ تىڭداڭدار!‏ بىزگە مىنا جارتاستان سۋ شىعارىپ بەر دەپ تۇرسىڭدار ما؟‏»—‏ دەدى (‏مۇس.‏ 4-‏ج.‏ 20:‏2—‏11‏)‏.‏

مۇسا ٶز-‏ٶزىن قاداعالاي المادى.‏ ول كەرەمەت تۇردە سۋ شىعارعانى ٷشىن ەحوبانى ماداقتامادى (‏ٴ‌زاب.‏ 106:‏32،‏ 33‏)‏.‏ ناتيجەسىندە ەحوبا مۇساعا ۋادە ەتىلگەن جەرگە كىرۋگە رۇقسات ەتپەدى (‏مۇس.‏ 4-‏ج.‏ 20:‏12‏)‏.‏ مۇسا ٶزىنىڭ ۇستامدىلىق تانىتپاعانى ٷشىن ٶمىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن وكىنگەن بولسا كەرەك (‏مۇس.‏ 5-‏ج.‏ 3:‏23—‏27‏)‏.‏

بۇل وقيعادان نە تۇيەمىز؟‏ شىندىقتا قانشا ۇزاق جۇرمەيىك،‏ ٴ‌بىز قيتىعىمىزعا تيەتىن نە تۇزەتۋدى قاجەت ەتەتىن ادامدارعا ٵردايىم قۇرمەتپەن سويلەۋىمىز كەرەك (‏ەفەس.‏ 4:‏32؛‏ قول.‏ 3:‏12‏)‏.‏ راس،‏ جاس ۇلعايىپ،‏ دەنساۋلىق ناشارلاعاندا،‏ شىدامدىلىق تانىتۋ قيىنعا سوعۋى مۇمكىن.‏ ٴ‌بىراق مۇسانىڭ وقيعاسىن ەستەن شىعارمايىق.‏ ٴ‌بىر ساتكە ۇستامسىزدىق تانىتىپ قويعاننىڭ كەسىرىنەن ەحوبانىڭ الدىنداعى ابىرويىمىزدان ايىرىلىپ قالعىمىز كەلمەس ەدى.‏ ال وسى اسا ماڭىزدى قاسيەتتى دامىتۋ ٷشىن نە ىستەسەك بولادى؟‏

كيەلى رۋح سۇراپ دۇعا ەتىڭىز.‏ بۇلاي ەتۋ نەگە ماڭىزدى؟‏ ويتكەنى ۇستامدىلىق قۇداي رۋحىنىڭ جەمىسىنە جاتادى جانە ەحوبا وزىنەن سۇراعاندارعا كيەلى رۋحىن بەرەدى (‏لۇقا 11:‏13‏)‏.‏ ەحوبا كيەلى رۋحى ارقىلى ۇستامدىلىق تانىتۋعا قاجەتتى كۇش بەرەدى (‏ٴ‌فىلىپ.‏ 4:‏13‏)‏.‏ سونداي-‏اق ول ۇستامدىلىق قاسيەتىن تانىتۋدى جەڭىلدەتەتىن سۇيىسپەنشىلىك سياقتى كيەلى رۋح جەمىسىنىڭ باسقا دا بولىكتەرىن دامىتۋعا كومەكتەسەدى (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 13:‏5‏)‏.‏

ۇستامدىلىعىڭىزدى سىنعا الاتىن نارسەلەردەن اۋلاق ٴ‌جۇرىڭىز.‏ مىسالى،‏ جامان ىستەر ناسيحاتتالاتىن ينتەرنەت سايتتارىنان جانە كوڭىل كوتەرۋ تۇرلەرىنەن الشاق ٴ‌جۇرىڭىز (‏ەفەس.‏ 5:‏3،‏ 4‏)‏.‏ نەگىزى،‏ ٴ‌بىز جامان ىسكە ازعىرۋى مۇمكىن ەشبىر نارسەگە جولاماۋىمىز كەرەك (‏ناق.‏ س.‏ 22:‏3؛‏ قور.‏ 1-‏ح.‏ 6:‏12‏)‏.‏ مىسالى،‏ ازعىن نارسەلەرگە وڭاي ەلىگەتىن ادام رومانتيكالىق كىتاپتار مەن فيلمدەردەن مۇلدەم باس تارتۋدى ٴ‌جون كورۋى مۇمكىن.‏

 بالكىم،‏ بۇل كەڭەسكە قۇلاق اسۋ بىزگە قيىن بولاتىن شىعار.‏ الايدا كۇش سالاتىن بولساق،‏ ەحوبا ۇستامدى بولۋىمىز ٷشىن قاجەتتى كۇش بەرەدى (‏پەت.‏ 2-‏ح.‏ 1:‏5—‏8‏)‏.‏ ول ويلارىمىزدى،‏ سوزدەرىمىز بەن ىستەرىمىزدى قاداعالاۋعا كومەكتەسەدى.‏ بۇعان دالەل —‏ جوعارىدا ايتىلىپ كەتكەن پول مەن ماركو.‏ ولار جۇگەنسىز مىنەزدەرىن قاداعالاۋدى ۇيرەندى.‏ تاعى ٴ‌بىر باۋىرلاستىڭ مىسالىن كورەيىك.‏ ول كولىك ايداعان كەزدە اشۋعا ٴ‌مىنىپ،‏ وزگە جۇرگىزۋشىلەرمەن سوزگە كەلىپ قالاتىن بولعان.‏ ول وزگەرۋ ٷشىن نە ىستەدى؟‏ «مەن كۇندە-‏كۇندە ىنتى-‏شىنتىممەن دۇعا ەتتىم.‏ ۇستامدىلىق جايلى ماقالالار زەرتتەپ،‏ كومەك بولاتىن كيەلى كىتاپ تارماقتارىن جاتتادىم.‏ جىلدار بويى كۇش سالىپ كەلە جاتسام دا،‏ ٵر كۇنى تاڭەرتەڭ سابىرلى ادام بولعىم كەلەتىنىن ەسىمە سالىپ تۇرامىن.‏ سونداي-‏اق اسىعىپ-‏ۇسىگىپ جۇرمەس ٷشىن،‏ باراتىن جەرىمە ۇيدەن ەرتەرەك شىعامىن»،‏—‏ دەيدى ول.‏

ٴ‌بارىمىزدىڭ ۇستامسىزدىق تانىتىپ قوياتىن كەزدەرىمىز بولادى.‏ وسىنداي كەزدە ەحوباعا دۇعا ەتۋگە قىسىلاتىن شىعارمىز.‏ ٴ‌بىراق بۇل ناعىز دۇعا ەتەتىن كەز.‏ سوندىقتان بىردەن ەحوباعا دۇعا ەتىڭىز.‏ كەشىرىم سۇراپ جالبارىنىڭىز،‏ ودان كومەك سۇراڭىز،‏ ٵرى ىستەگەن قاتەلىگىڭىزدى قايتالاماۋعا بەكىنىڭىز (‏ٴ‌زاب.‏ 51:‏9—‏11‏)‏.‏ كەشىرىم سۇراپ،‏ شىن جۇرەكتەن ايتقان دۇعاڭىزدى ەحوبا ەلەۋسىز قالدىرمايدى (‏ٴ‌زاب.‏ 102:‏17‏)‏.‏ ەلشى جوحان قۇداي ۇلىنىڭ قانى «ٴ‌بىزدى بارلىق كۇنادان تازارتاتىنىن» ايتقان (‏جوح.‏ 1-‏ح.‏ 1:‏7؛‏ 2:‏1؛‏ ٴ‌زاب.‏ 86:‏5‏)‏.‏ ەسىڭىزدە بولسا،‏ ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىن ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىن قايتا-‏قايتا كەشىرۋگە شاقىرادى.‏ سوندىقتان ونىڭ ٶزى دە سولاي ەتەتىنىنە سەنىمدى بولساق بولادى (‏مات.‏ 18:‏21،‏ 22؛‏ قول.‏ 3:‏13‏)‏.‏

مۇسانىڭ ٴ‌شول دالادا ٴ‌بىر ساتكە ۇستامدىلىق تانىتپاعانى ەحوباعا ۇنامادى.‏ ٴ‌بىراق ەحوبا ونى كەشىردى.‏ قۇداي سوزىندە مۇسا سەنىمنىڭ تاماشا ۇلگىسى رەتىندە سيپاتتالادى (‏مۇس.‏ 5-‏ج.‏ 34:‏10؛‏ ەۆر.‏ 11:‏24—‏28‏)‏.‏ ەحوبا مۇسانى ۋادە ەتىلگەن جەرگە كىرگىزبەگەنمەن،‏ وعان جەر بەتىندە ورنايتىن جۇماقتا ماڭگى ٶمىر سۇرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.‏ اسا ماڭىزدى قاسيەت —‏ ۇستامدىلىقتى دامىتۋعا كۇش سالا بەرسەك،‏ ٴ‌بىز دە سونداي بولاشاققا جەتەمىز!‏ (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 9:‏25‏)‏.‏