“We mi kɔzin bigin fɔ fɛt wit mi, a bin ol in trot ɛn bigin fɔ chok am. A bin want fɔ kil am.”—Pɔl.

“We a de na os a kin vɛks kwik ilɛksɛf dɛn du mi smɔl tin. A kin pwɛl fɔnichɔ dɛn, tɔys dɛn, ɛn ɛnitin we a ebul fɔ tek wit mi an.”—Mako.

Bɔku pan wi nɔ go vɛks dɛn we dɛn de. Bɔt sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ wi ɔl fɔ kɔntrol wisɛf. Dis de apin bikɔs wi dɔn gɛt sin frɔm di fɔs man, we na Adam. (Rom. 5:​12) Lɛk Pɔl ɛn Mako, i nɔ kin izi fɔ sɔm pipul dɛn fɔ kɔntrol dɛnsɛf we dɛn vɛks. Fɔ ɔda pipul dɛn, i nɔ kin izi fɔ kɔntrol wetin dɛn de tink bɔt. Dɛn kin tink bɔt tin dɛn we kin mek dɛn fred ɔ we de mek dɛn at pwɛl. Fɔ ɔda wan dɛn, i nɔ kin izi fɔ mek dɛn kɔntrol di we aw dɛn de fil fɔ du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want, fɔ drink ɛn chak, ɔ fɔ tek drɔgs.

Di wan dɛn we nɔ de kɔntrol di we aw dɛn de tink, di tin dɛn we dɛn want, ɛn wetin dɛn de du, kin ambɔg dɛnsɛf. Bɔt aw wi kin avɔyd dat? Na bay we wi tray fɔ kɔntrol wisɛf. Fɔ ɛp wi du dat, lɛ wi tɔk bɔt tri kwɛstyɔn dɛn: (1) Wetin i min fɔ kɔntrol wisɛf? (2) Wetin mek i impɔtant fɔ kɔntrol wisɛf? (3) Aw wi go tray fɔ gɛt dis kwaliti we na wan pan di “kwaliti dɛn we di spirit de mek pɔsin gɛt”? (Gal. 5:​22, 23, NWT) Dɔn, wi go tɔk bɔt wetin ɛni wan pan wi go du if wan wan tɛm wi nɔ kin ebul fɔ kɔntrol wisɛf.

Pɔsin we de kɔntrol insɛf nɔ jɔs de du ɛnitin we in at ɔ maynd tɛl am fɔ du. Bifo dat, i de tray nɔ fɔ tɔk ɔ du sɔntin di we we go mek Gɔd nɔ gladi.

Jizɔs bin ɛp wi fɔ no wetin i min fɔ kɔntrol wisɛf. Di Baybul se: “Wɛn pɔsin tɛl am wɔd we go at am, i nɔba tɛl dɛn wɔd we go at dɛn bak; wɛn pipul mek i sɔfa, i nɔba se in go mek dɛnsɛf sɔfa, bɔt i kin lɛf in kes na Gɔd an, bikɔs na Gɔd de jɔj tret wan.” (1 Pit. 2:​23) Jizɔs bin kɔntrol insɛf we in ɛnimi dɛn bin de provok am we i bin ɛŋ na di tik we i bin de sɔfa pan. (Mat. 27:​39-44, NWT) I bin tray tranga wan bak fɔ kɔntrol insɛf we di bigman dɛn pan Gɔd biznɛs bin de aks am bɔku kwɛstyɔn dɛn fɔ tray fɔ kech am pan wetin i bin de tɔk. (Mat. 22:​15-22) Ɛn i bin sɛt fayn ɛgzampul bak we sɔm Ju pipul dɛn bin vɛks pan am ɛn pik ston dɛn fɔ ston am! Jizɔs nɔ bin tɔn-am-gi bifo dat, i “ayd kɔmɔt insay Gɔd in Os.”—Jɔn 8:​57-59.

Yu tink se wi ebul fɔ falamakata Jizɔs in ɛgzampul? Yɛs, i pɔsibul. Di apɔsul Pita bin rayt se: “Krays sɔfa fɔ una ɛn lɛf patan fɔ una fɔ fala in futmak gud gud wan.” (1 Pit.  2:​21, NWT) Pan ɔl we wi nɔ pafɛkt, wi go ebul fɔ falamakata Jizɔs in ɛgzampul fɔ kɔntrol wisɛf gud gud wan. Wetin mek i impɔtant fɔ mek wi du dat?

Fɔ mek Jiova gladi fɔ wi, wi nid fɔ kɔntrol wisɛf. Ilɛksɛf wi dɔn sav Jiova fetful wan fɔ lɔng tɛm, wi go lɔs wi padi biznɛs wit am if wi nɔ kɔntrol wetin wi de tɔk ɛn wetin wi de du.

Tink bɔt Mozis, we na bin “pɔsin we put insɛf dɔŋ pas ɔlman” da tɛm de. (Nɔm. 12:​3) Afta we Mozis bin dɔn de bia fɔ lɔng tɛm we di Izrɛlayt dɛn bin de grɔmbul, tɛm bin kam we i nɔ bin ebul fɔ kɔntrol insɛf. I bin vɛks we dɛn bin grɔmbul bak se bɛtɛ wata nɔ de. Mozis bin vɛks ɛn “bigin tɔk pan di pipul dɛn. I kɔl dɛn rebɛl ɛn aks dɛn if in ɔ in brɔda fɔ [mek] wata kɔmɔt na di big ston fɔ dɛn.”—Nɔm. 20:​2-11.

Mozis nɔ bin kɔntrol insɛf. I nɔ bin prez Jiova we na di Wan we pafɔm mirekul fɔ mek dɛn gɛt wata. (Sam 106:​32, 33) Fɔ da rizin de, Jiova nɔ bin alaw am fɔ go na di Prɔmis Land. (Nɔm. 20:​12) So te Mozis de day, i go mɔs dɔn rigrɛt we i nɔ kɔntrol insɛf.—Dit. 3:​23-27.

Us lɛsin wi lan? Ilɛksɛf wi dɔn de na di trut fɔ lɔng tɛm, wi nɔ fɔ ɛva tɔk bad to pipul dɛn we mek wi vɛks ɔ we wi go nid fɔ kɔrɛkt dɛn. (Ɛfi. 4:​32; Kɔl. 3:​12) Fɔ tru, as wi de ol, sɔntɛnde i nɔ kin izi fɔ peshɛnt. Bɔt na fɔ mɛmba Mozis in ɛgzampul. Wi nɔ go want fɔ pwɛl di sav we wi dɔn de sav Jiova fetful wan fɔ lɔng tɛm bikɔs wi nɔ ebul fɔ kɔntrol wisɛf. Aw wi go tray fɔ gɛt dis impɔtant kwaliti?

Pre fɔ oli spirit. Wetin mek? Bikɔs fɔ kɔntrol wisɛf na pat pan di kwaliti dɛn we Gɔd in spirit de gi, ɛn Jiova de gi in spirit to di wan dɛn we de aks am. (Lyuk 11:​13) Jiova de yuz in spirit fɔ gi wi di trɛnk we wi nid. (Fil. 4:​13) I kin ɛp wi bak fɔ gɛt ɔda kwaliti dɛn we di spirit de gi lɛk lɔv, we go mek am izi fɔ wi fɔ kɔntrol wisɛf.—1 Kɔr. 13:​5.

Avɔyd ɛnitin we go mek i nɔ izi fɔ wi fɔ kɔntrol wisɛf. Fɔ ɛgzampul, avɔyd Intanɛt wɛbsayt dɛn ɛn ɛnjɔymɛnt dɛn we nɔ fayn. (Ɛfi. 5:​3, 4) Infakt, wi fɔ avɔyd ɛnitin we go tɛmt wi fɔ du bad. (Prɔv. 22:​3; 1 Kɔr. 6:​12)  Fɔ ɛgzampul, pɔsin we i izi fɔ lɛ sɔntin tɛmt am fɔ du tin we nɔ klin kin disayd fɔ avɔyd buk dɛn ɛn fim dɛn we gɛt fɔ du wit mami ɛn dadi biznɛs.

Sɔntɛm, wi go si am se i nɔ izi fɔ fala dis advays. Bɔt if wi tray tranga wan Jiova go gi wi di trɛnk we wi nid fɔ kɔntrol wisɛf. (2 Pit. 1:​5-8) I go ɛp wi fɔ kɔntrol di tin dɛn we wi de tink bɔt, di tin dɛn we wi de tɔk, ɛn di tin dɛn we wi de du. Lɛk Pɔl ɛn Mako we wi bin tɔk bɔt, dɛn ɔltu bin lan fɔ kɔntrol dɛnsɛf ɛn nɔ kwik fɔ vɛks. Lɛ wi tɔk bak bɔt wan brɔda we kwik fɔ vɛks we i de drayv, ɛn i kin ivin agyu wit ɔda pipul dɛn. Wetin i bin du bɔt dat? I bin se: “A kin pre gud gud wan ɛvride. A kin stɔdi atikul dɛn bɔt aw fɔ kɔntrol misɛf ɛn kram sɔm Baybul vas dɛn we go ɛp mi. Pan ɔl we a bin dɔn de du dis fɔ lɔng tɛm, a kin stil mɛmba misɛf ɛni mɔnin se a nid fɔ kɔntrol misɛf ɛn nɔ vɛks kwik. A kin lɛf kwik na mɔnin so dat di ɔda drayva dɛn nɔ go mek a slo fɔ drayv.”

Sɔntɛnde, wi nɔ kin ebul fɔ kɔntrol wisɛf. We dat kin apin, wi kin shem fɔ pre to Jiova. Bɔt na da tɛm de wi nid fɔ pre to Jiova. So na fɔ pre to Jiova wantɛm wantɛm. Beg Jiova mek i fɔgiv yu, aks am fɔ ɛp yu, ɛn mekɔp yu maynd nɔ fɔ mek di sem mistek bak. (Sam 51:​9-11) Jiova go lisin we yu pre to am wit ɔl yu at fɔ fɔgiv yu. (Sam 102:​17) Di apɔsul Jɔn bin mɛmba wi se Gɔd in Pikin in blɔd “go pul ɔl wi sin kɔmɔt.” (1 Jɔn 1:​7; 2:​1; Sam 86:​5) Mɛmba se Jiova de tɛl in savant dɛn fɔ de fɔgiv ɔltɛm. So wi fɔ gɛt kɔnfidɛns se i go du di sem tin fɔ wi.—Mat. 18:​21, 22; Kɔl. 3:​13.

Jiova nɔ bin gladi we Mozis nɔ bin kɔntrol insɛf fɔ shɔt tɛm we i bin de na di ɛmti land usay pɔsin nɔ go ebul fɔ liv. Bɔt Jiova bin fɔgiv am. Ɛn Gɔd in Wɔd tɔk se, Mozis na bin pɔsin we fetful we wi fɔ falamakata. (Dit. 34:​10; Ibru 11:​24-28) Jiova nɔ bin alaw Mozis fɔ go na di Prɔmis Land, bɔt I go alaw Mozis fɔ de na Paradays na dis wɔl ɛn i go gɛt di chans fɔ de sote go. Wisɛf go gɛt da sem chans de if wi kɔntinyu fɔ tray tranga wan fɔ gɛt dis impɔtant kwaliti we na fɔ kɔntrol wisɛf.—1 Kɔr. 9:​25.