Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

XÓTA NǓKPLƆNKPLƆN TƆN 27

Ma Nɔ Mɔ Hwiɖée Zɛ Nǔ E A Nyí É Wu Ó

Ma Nɔ Mɔ Hwiɖée Zɛ Nǔ E A Nyí É Wu Ó

“Un ɖò ɖiɖɔ nú mi mɛ ɖokpo ɖokpo wɛ ɖɔ mɛɖé ni ma nɔ mɔ éɖée zɛ nǔ e é nyí ɔ wu ɖò linlin éɖesunɔ tɔn mɛ ó; loɔ, linlin e é nɔ ɖó dó éɖesunɔ wu ɔ ni nɔ nɔ jlɛ̌mɛ.”—HLƆ. 12:3.

HAN 130 Nɔ Sɔ́ Hwɛ Kɛ Mɛ

XÓNUSƆ́ÐÓTE *

1. Sɔgbe xá Filipunu lɛ 2:3 ɔ, nɛ̌ mɛɖéesɔ́hwe ka nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ ɖó kancica ɖagbe xá mɛ ɖevo lɛ gbɔn?

MǏ NƆ sɔ́ mǐɖée hwe, bo nɔ xwedó nǔgbododó Jehovah tɔn lɛ, ɖó mǐ mɔ nǔ jɛ wu ɖɔ Jehovah tuùn nǔ e nyɔ́ nú mǐ hugǎn é hwebǐnu. (Efɛ. 4:22-24) Mɛɖéesɔ́hwe nɔ sísɛ́ mǐ, bɔ jlǒ Jehovah tɔn nɔ mya nukún nú mǐ hú mǐɖesunɔ tɔn, bɔ mǐ nɔ lɛ́ mɔ ɖɔ mɛ ɖevo lɛ hugǎn mǐ. Wǎgbɔ tɔn ɔ, mǐ nɔ ɖó kancica ɖagbe ɖé xá Jehovah kpo nǔɖitɔ́ hatɔ́ mǐtɔn lɛ kpo.—Filipunu lɛ 2:3.

2. Etɛ mɛsɛ́dó Pɔlu ka tuùn? Etɛ lɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò xóta elɔ mɛ?

2 Enyi mǐ ma cɔ́ mǐɖée ǎ ɔ, goyitɔ́ kpo cejɛnnabinɔ kpo e ɖò gbɛ̀ Satáan tɔn mɛ lɛ é sixu wà nǔ dó mǐ wu. * É cí ɖɔ enɛ wà nǔ dó mɛɖé lɛ wu ɖò xwè kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ ɖɔhun, ɖó mɛsɛ́dó Pɔlu wlán sɛ́dó Hlɔmanu lɛ ɖɔ: “Un ɖò ɖiɖɔ nú mi mɛ ɖokpo ɖokpo wɛ ɖɔ mɛɖé ni ma nɔ mɔ éɖée zɛ nǔ e é nyí ɔ wu ɖò linlin éɖesunɔ tɔn mɛ ó; loɔ, linlin e é nɔ ɖó dó éɖesunɔ wu ɔ ni nɔ nɔ jlɛ̌mɛ.” (Hlɔ. 12:3) Pɔlu tuùn ɖɔ mǐ ɖó na ba wi mǐtɔn. É ɖò mɔ̌ có, mɛɖéesɔ́hwe na d’alɔ mǐ, bɔ mǐ na ɖó linlin e ɖò jlɛ̌ jí é dó mǐɖée wu. Xóta elɔ na ɖɔ xó dó lee mɛɖéesɔ́hwe na d’alɔ mǐ, bɔ mǐ na nyi alɔ nú ayi sísɔ́ ɖó mǐɖée jí zɛ xwé wu gbɔn é wu ɖò ali atɔn nu. Ye wɛ nyí (1) alɔwliwli mǐtɔn, (2) wǔjɔmɛzɔ́ mǐtɔn lɛ, (3) lee mǐ na wà nǔ gbɔn hwenu e mǐ ɖò tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é zán wɛ é.

ÐÈ MƐÐÉESƆ́HWE XLƐ́ ÐÒ ALƆWLIWLI TOWE MƐ

3. Etɛwu gbemanɔkpɔ́ lɛ ka sixu wá xwetɔ́n ɖò alɔwliwli mɛ? Nɛ̌ mɛɖé lɛ ka nɔ ba na ɖeɖɛ gbɔn?

3 Jehovah ɖó alɔwliwli ayǐ, bonu é na nyí jɔtɛn awǎjijɛ tɔn ɖé nú asú kpo asì kpo lɛ. Ðó mɛ bǐ wɛ nyí hwɛhutɔ́ wutu ɔ, gbemanɔkpɔ́ lɛ sixu wá xwetɔ́n. Enɛ wu ɔ, Pɔlu wlán ɖɔ mɛ e wlí alɔ lɛ é sixu ɖó nukún wuvɛ̌ ɖé lɛ. (1 Kɔ. 7:28) Mɛɖé lɛ nɔ mɔ ɖɔ emi kpo mɛ e emi da é kpo kún nɔ sè nǔ jɛ emiɖée gbè mɛ gbeɖé ó, enɛ wu ɔ, ye sixu wá mɔ ɖɔ emi kún jɛxa emiɖée ó. Enyi linlin gbɛ̀ ɔ tɔn ko wà nǔ dó ye wu ɔ, blewun jɛn ye na lin ɖɔ mɛɖée gbigbɛ́ wɛ na gbò xó ɔ. Ye nɔ lin yeɖokponɔ tɔn, bo nɔ mɔ ɖɔ gbɛ̌ jɛn emi na gbɛ́ emiɖée cobo na ɖó awǎjijɛ.

4. Etɛ mǐ ka ɖó na nyi alɔ na?

4 Mǐ ɖó na nɔ lin ɖɔ alɔwliwli mǐtɔn ko gbà bɔ xó fó ǎ. Mǐ tuùn ɖɔ hwɛjijɔ jinjɔn Biblu jí ɖokpo e wu è na gbɛ́ mɛɖée é wɛ nyí agalilɛ. (Mat. 5:32) Enɛ wu ɔ, enyi mǐ mɔ wuvɛ̌ e xó Pɔlu ɖɔ lɛ é ɔ, mǐ na lɔn nú goyiyi na zɔ́n bonu mǐ na jɛ nǔ elɔ lɛ lin jí ǎ: ‘Mɛ e un da é nɔ kéya nú mì ǎ. É nɔ ɖè wanyiyi e un ɖó acɛ na é xlɛ́ mì ǎ. Nú un da mɛ ɖevo ɔ, vlafo un na ɖó awǎjijɛ hugǎn.’ Enyi mǐ jɛ linlin enɛ lɛ ɖó jí hǔn, mǐɖokponɔ jí lin tamɛ dó wɛ mǐ ɖè nɛ, enyi mɛ e mǐ da é jí ǎ. Nǔnywɛ gbɛ̀ ɔ tɔn na ɖɔ nú we ɖɔ hwi ni xwedó ayi towe, bo wà nǔ e na zɔ́n bɔ a na ɖó awǎjijɛ é, enyi mɔ̌ biblo na bo tlɛ byɔ ɖɔ a ni ɖó nǔ alɔwliwli towe nu ɔ nɛ. Nǔnywɛ Mawu tɔn ɖɔ ɖɔ hwi kún ɖó na ‘nɔ ba ɖagbe hwiɖesunɔ tɔn ó; loɔ, hwi ni nɔ ba ɖagbe mɛ ɖě lɛ tɔn.’ (Fili. 2:4) Jehovah ba ɖɔ hwi ni cyɔn alɔ alɔwliwli towe jí, é ba ɖɔ a ni ɖó nǔ nu ǎ. (Mat. 19:6) É ba ɖɔ a ni nɔ lin tamɛ dó emi jí jɛ nukɔn, é ma nyí dó hwiɖesunɔ jí ó.

5. Sɔgbe xá Efɛzinu lɛ 5:33 ɔ, nɛ̌ asú kpo asì kpo ɖé ka ɖó na nɔ wà nǔ xá yeɖée gbɔn?

5 Asú kpo asì kpo ɖé ɖó na nɔ wà nǔ xá yeɖée kpo wanyiyi kpo, kpodo sísí kpan. (Xà Efɛzinu lɛ 5:33.) Biblu kplɔ́n mǐ ɖɔ mǐ ni nɔ na nǔ mɛ hú ɖɔ mǐ ni nɔ ɖó nukún nǔ ɖò mɛ sí. (Mɛ. 20:35) Jijɔ tɛ ka na d’alɔ asú kpo asì kpo ɖé bɔ ye na nɔ ɖè wanyiyi kpo sísí kpo xlɛ́ yeɖée? Mɛɖéesɔ́hwe wɛ. Asú kpo asì kpo e nɔ sɔ́ yeɖée hwe lɛ é nɔ ba ɖagbe yeɖesunɔ tɔn ǎ, loɔ, “mɛ ɖevo lɛ tɔn.”—1 Kɔ. 10:24.

Asú kpo asì kpo ɖé ɖó na nɔ hwlɛn agba xá yeɖée ǎ, loɔ, ye na nɔ wà azɔ̌ ɖó kpɔ́ gbɛ̌ta ɖé ɖɔhun (Kpɔ́n akpáxwé 6)

6. Etɛ xó e Steven kpo Stephanie kpo ɖɔ é ka kplɔ́n we?

6 Mɛɖéesɔ́hwe ko d’alɔ Klisanwun asú kpo asì kpo gegě, bɔ ye ɖó awǎjijɛ hugǎn ɖò alɔwliwli yetɔn mɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, asú ɖé nɔ nyí Steven bo ɖɔ: “Enyi mi cí gbɛ̌ta ɖé ɖɔhun ɔ, mi na nɔ wà nǔ ɖó kpɔ́, ɖò taji ɔ, hwenu e tagba lɛ xwetɔ́n é. Ma nɔ ɖɔ ‘etɛ ka nyí ɖagbe nú nyɛ?’ ó, loɔ, nɔ ɖɔ ‘etɛ ka nyí ɖagbe nú mǐ?’” Asì tɔn Stephanie lɔ lin nǔ ɖokpo ɔ. É ɖɔ: “Mɛ ɖebǔ nɔ ba na nɔ kpɔ́ xá agbahwlɛnxámɛtɔ́ ɖé ǎ. Nú gbemanɔkpɔ́ ɖé wá xwetɔ́n ɔ, mǐ nɔ ba nǔ e zɔ́n é. Enɛ gudo ɔ, mǐ nɔ xoɖɛ, nɔ ba dò nú nǔ, bo nɔ ɖɔ xó d’eji. Tagba ɔ wu wɛ mǐ nɔ tɔ́ dó, é nyí mɛ e mǐ da é ǎ.” Nú asú kpo asì kpo lɛ ma nɔ sɔ́ ayi dó yeɖée jí zɛ xwé wu ǎ ɔ, ye nɔ ɖu lè tɔn tawun.

“MI NƆ SƆ́ MIÐÉE HWE HWEBǏNU” DÓ SƐN JEHOVAH

7. Nú è zé wǔjɔmɛzɔ́ ɖé d’así nú nɔví sunnu ɖé ɔ, etɛ é ka ɖó na wà?

7 Mǐ nɔ kpɔ́n Jehovah sinsɛn lee mǐ kpéwú gbɔn é dó mɔ wǔjɔmɛ ɖé. (Ðɛh. 27:4; 84:11) Nú nɔví sunnu ɖé zé éɖée jó bo na wà sinsɛnzɔ́ bǔnɔ ɖé ɔ, é jɛxa ɖɔ è ni kpa ɛ. Nǔgbo ɔ, Biblu ɖɔ: “Enyi mɛɖé jló na nyí agunjikpɔntɔ́ ɔ, azɔ̌ ɖagbe ba wɛ é ɖè.” (1 Tim. 3:1) É ɖò mɔ̌ có, nú è sɔ́ azɔ̌ ɖé d’así n’i ɔ, é ɖó na mɔ éɖée zɛ nǔ e é nyí ɔ wu ǎ. (Luk. 17:7-10) Devízɔ́ wiwa nú mɛ ɖevo lɛ kpo mɛɖéesɔ́hwe kpo wɛ ɖó na ɖu ayi mɛ n’i.—2 Kɔ. 12:15.

8. Etɛ kpɔ́ndéwú Diotlefɛsi, Oziyasi kpo Abusalɔmu kpo tɔn ka kplɔ́n mǐ?

8 Kpɔ́ndéwú akpágbánúmɛ tɔn e xlɛ́ mɛ e sɔ́ ayi ɖó yeɖée jí zɛ xwé wu lɛ é tɔn ɖò Biblu mɛ. Diotlefɛsi nɔ nɔ jlɛ̌ jí ǎ, bɔ “gǎn ɖuɖu” dó mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é jí wɛ é nɔ ba. (3 Jaan 9) Oziyasi wà goyiyi sín nǔ, bo ba na w’azɔ̌ e Jehovah ma zɔ́n ɛ ǎ é. (2 Tan 26:16-21) Abusalɔmu hɛn ayi bo na lilɛ jɔ nú mɛ lɛ bonu ye na nɔ gudo n’i, ɖó é ba na ɖu axɔ́su wutu. (2 Sam. 15:2-6) Lee tan Biblu tɔn enɛ lɛ xlɛ́ gbɔn céɖécéɖé é ɔ, enyi mɛɖé nɔ ba susu éɖesunɔ tɔn ɔ, nǔ tɔn nɔ nyɔ́ Jehovah nukúnmɛ ǎ. (Nǔx. 25:27) Nú mɛɖé nɔ yí gò, bo nɔ lɛ́ ba susu ɔ, cu jɛn é nɔ wá kpé ɖò gudo mɛ.—Nǔx. 16:18.

9. Kpɔ́ndéwú tɛ Jezu ka sɔ́ ɖ’ayǐ?

9 Jezu nɔ yí gò mɛ e xó mǐ ɖɔ wá yì lɛ é ɖɔhun ǎ; é “ɖó ninɔmɛ Mawu tɔn sín dò [có] é ka ba ɖɔ emi na zé emiɖée ɖó Mawu hǎ jí kpo hlɔnhlɔn kpo ǎ.” (Fili. 2:6) È mɔ Jehovah ɔ, Jezu jɛn nɔ jɛ finɛ tlolo có, Jezu ka nɔ mɔ éɖée zɛ nǔ e é nyí é wu ǎ. É ɖɔ nú ahwanvu tɔn lɛ ɖɔ: “Mɛ e nɔ sɔ́ éɖée hwe hú mɛ bǐ ɖò mi mɛ ɔ, mɛ enɛ wɛ na nyí nǔɖaxó.” (Luk. 9:48) Nyɔna ɖé wɛ é nyí ɖɔ è ni w’azɔ̌ xá gbexosin-alijitɔ́, devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn, mɛxo agun tɔn kpo nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn kpo ɖěɖee nɔ sɔ́ yeɖée hwe Jezu ɖɔhun lɛ é! Jehovah sɛntɔ́ mɛɖéesɔ́hwetɔ́ lɛ nɔ gɔ́ sò nú ninɔmɛ wanyiyi tɔn e è sɔ́ dó tuùn tutoblonunu tɔn na é.—Jaan 13:35.

10. Enyi a lin ɖɔ tagba ɖé lɛ ɖò agun ɔ mɛ bɔ è kún kpé nukún dó ye wu ganji ó ɔ, etɛ a ka ɖó na wà?

10 Nú é cí ɖɔ tagba ɖé lɛ ɖò agun ɔ mɛ, bɔ a mɔ ɖɔ è kún kpé nukún dó ye wu ganji ó ɔ ka ló? Ma hunhún nǔɖɔ ó, é nyɔ́ wà hǔn, sɔ́ hwiɖée hwe, bo nɔ gudo nú nukúnkpénuwutɔ́ lɛ. (Ebl. 13:17) Bo na dó d’alɔ we bonu a na wà mɔ̌ ɔ, kan nǔ elɔ lɛ byɔ hwiɖée: ‘Tagba e wu un ɖó ayi lɛ é ka syɛn sɔmɔ̌ dóo, b’ɛ byɔ ɖɔ è ni ɖeɖɛ à? Dìn jɛn é ka jɛxa ɖɔ è ni ɖeɖɛ à? Nyɛ jɛn ka na ɖeɖɛ à? Nú un na ɖɔ xó jɔ xó ɔ, un ɖò tintɛnkpɔn wɛ dóo bo na xò bǔninɔ kan à, alǒ un ɖò tintɛnkpɔn wɛ bo na sɔ́ nyiɖée sù?’

É nyí nǔwukpíkpé e mɛ ɖěɖee è sɔ́ azɔ̌ d’así na lɛ é ɖó é kɛɖɛ wɛ è ɖó na tuùn ye na ǎ, è ɖó na lɛ́ sɔ́ mɛɖéesɔ́hwe e ye ɖó é dó tuùn ye na (Kpɔ́n akpáxwé 11) *

11. Sɔgbe xá Efɛzinu lɛ 4:2, 3 ɔ, enyi mǐ nɔ sɛn Jehovah kpo mɛɖéesɔ́hwe kpo ɔ, etɛ mɛ é ka nɔ tɔ́n kɔ dó?

11 Mɛɖéesɔ́hwe nɔ xɔ akwɛ nú Jehovah hú nǔwukpíkpé, bɔ bǔninɔ nɔ xɔ akwɛ n’i hú nǔ lɛ wiwa ganji. Enɛ wu ɔ, wà nǔ e wu a kpé é bǐ, bo sɛn Jehovah kpo mɛɖéesɔ́hwe kpo. Nú a nɔ wà mɔ̌ ɔ, a na xò bǔninɔ agun ɔ tɔn sín kan. (Xà Efɛzinu lɛ 4:2, 3.) Nɔ ɖókan dó sinsɛnzɔ́ ɔ wu. Nɔ ba ali ɖěɖee nu a na wà devízɔ́ nú mɛ ɖevo lɛ ɖè é, gbɔn xomɛnyínyɔ́nú lɛ wiwa nú ye gblamɛ. Nɔ yí mɛ lɛ bǐ kaka jɛ mɛ ɖěɖee ma nyí agbanɖotananɔ ǎ lɛ é jí. (Mat. 6:1-4; Luk. 14:12-14) Enyi a nɔ w’azɔ̌ kpo mɛɖéesɔ́hwe kpo ɖò agun ɔ mɛ ɔ, nǔwukpíkpé towe kɛɖɛ wu wɛ mɛ ɖevo lɛ na ɖó ayi ǎ, loɔ, ye na lɛ́ ɖó ayi mɛɖéesɔ́hwe towe wu.

ÐÈ MƐÐÉESƆ́HWE XLƐ́ HWENU E A ÐÒ TƐN ƐNTƐNƐTI TƆN E JÍ È NƆ ZUN XƆ́NTƆN ÐÈ LƐ É ZÁN WƐ É

12. Etɛ Biblu ka ɖɔ dó xɔ́ntɔn zunzun wu?

12 Jehovah bló mǐ, bonu mǐ na ɖu vivǐ gbɛ̌didó xá xɔ́ntɔn mǐtɔn lɛ kpo xwédo mǐtɔn kpo tɔn. (Ðɛh. 133:1) Jezu ɖó xɔ́ntɔn ɖagbe lɛ. (Jaan 15:15) Biblu tinmɛ lè ɖěɖee ɖò xɔ́ntɔn jɔ xɔ́ntɔn lɛ zunzun mɛ é. (Nǔx. 17:17; 18:24) É ɖɔ nú mǐ ɖɔ é kún sɔgbe bonu mǐ na ɖó wǔ zɔ nú mɛ lɛ ó. (Nǔx. 18:1) Mɛ gegě nɔ lin ɖɔ è sixu gbɔn tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é sín yɛkan mɛ, bo ɖó xɔ́ntɔn gegě. É ɖò mɔ̌ có, mǐ ɖó na cɔ́ mǐɖée dó wlɛnwín xóɖɔɖókpɔ́ tɔn enɛ zinzan wu.

13. Etɛwu mɛ e nɔ zán tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é ɖé lɛ ka nɔ mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo, bo nɔ byɔ linkpɔ́n mɛ?

13 Dobanúnǔ lɛ xlɛ́ ɖɔ mɛ ɖěɖee nɔ zán hwenu gegě, bo nɔ ɖò nǔ e mɛ lɛ sɔ́ ɖó tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é jí é kíjé wɛ lɛ é sixu wá mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo, bo byɔ linkpɔ́n mɛ. Aniwu? Nǔ e sixu zɔ́n é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ hwɛhwɛ wɛ mɛ lɛ nɔ cyan fɔtóo ɖagbe hugǎn ɖěɖee xlɛ́ yeɖesunɔ, xɔ́ntɔn yetɔn lɛ, kpo fí ɖɛkpɛɖɛkpɛ e ye gbɔn lɛ é kpo é, bo nɔ sɔ́ ɖó tɛn enɛ lɛ jí. Nú mɛɖé kpɔ́n fɔtóo enɛ lɛ ɔ, é sixu sɔ́ jlɛ́ dó gbɛzán tɔn wu, bo mɔ ɖɔ emilɛ ɖò gudo tawun. Nɔví nyɔnu xwè 19 mɛví ɖé ɖɔ: “Nú un mɔ mɛ ɖevo lɛ bɔ ye ɖè ayi ɖ’ayǐ ɖò aklunɔzán gblamɛ fifó, bonu nyɛ ka ɖò xwégbe nǔɖe ma wà ɔ, wǔ nɔ kú mì.”

14. Nɛ̌ wěɖexámɛ e ɖò 1 Piyɛ́ɛ 3:8 mɛ é ka sixu d’alɔ mǐ ɖò tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é zinzan linu gbɔn?

14 Nǔgbo wɛ ɖɔ è sixu zán tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é ɖó linlin ɖagbe ɖé wu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, è sixu zán dó ɖɔ xó xá xwédo mɛtɔn kpo xɔ́ntɔn mɛtɔn lɛ kpo. Amɔ̌, a ka ko ɖ’ayi wu ɖɔ nǔ e mɛɖé lɛ nɔ sɔ́ ɖó tɛn enɛ lɛ jí é ɖé lɛ nɔ xlɛ́ ɖɔ ye ba ɖɔ è ni xɔ susu nú emi vlafo à? Wɛn e nǔ mɔ̌hun lɛ hɛn nu é sixu nyí “Mi kpɔ́n mì!” Mɛɖé lɛ tlɛ sixu wlán mɛmasíxó lɛ alǒ xó blíblí lɛ dó fɔtóo e yeɖesunɔ alǒ mɛ ɖevo lɛ sɔ́ ɖó tɛn mɔ̌hun lɛ jí é jí. È dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ mɛ Klisanwun lɛ ɖɔ mǐ ni nɔ sɔ́ mǐɖée hwe, bo nɔ lɛ́ yí wǎn nú mɛ ɖevo lɛ, enɛ wu ɔ, mǐ na nɔ wà nǔ gbɔn mɔ̌ ǎ.—1 Piyɛ́ɛ 3:8.

Nǔ e a nɔ sɔ́ ɖó tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é jí é ka nɔ xlɛ́ vlafo ɖɔ a nɔ yí nu gò wɛ à, alǒ ye nɔ xlɛ́ ɖɔ a nɔ sɔ́ hwiɖée hwe? (Kpɔ́n akpáxwé 15)

15. Nɛ̌ Biblu ka sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na nyi alɔ nú mɛɖée sísɔ́ sù gbɔn?

15 Nú a nɔ zán tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é hǔn, kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘Nǔ e un nɔ wlán lɛ é, kpo video alǒ fɔtóo e un nɔ sɔ́ ɖó ye jí lɛ é kpo ka sixu zɔ́n bɔ mɛ lɛ lin ɖɔ un nɔ yí nu gò wɛ à? Ye ka sixu zɔ́n bɔ mɛ ɖevo lɛ hwanwǔ wɛ à?’ Biblu ɖɔ: “Nǔ e nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ɔ ɖě gosin tɔ́ ɔ gɔ́n ǎ; gbɛtɔ́ sín jlǒ nyanya lɛ, nukún ɖò mɛ gban mɛ, kpo [nǔɖokan mɛtɔn lɛ jijla, nwt] kpan ɖě gosin tɔ́ ɔ gɔ́n ǎ; gbɛmɛ fí núwiwa lɛ wɛ.” (1 Jaan 2:16) Lilɛdógbeɖevomɛ Biblu tɔn ɖé lilɛ xógbe “nǔɖokan mɛtɔn lɛ jijla” ɔ dó “biba na xlɛ́ ɖɔ nyi wɛ sɔ lě.” Klisanwun lɛ ɖó na jlá ajɔ̌ nú yeɖée ǎ. Ye nɔ xwedó wěɖexámɛ Biblu tɔn elɔ: “Mǐ ni ma nyí goyitɔ́ ó; mǐ ni ma nɔ [hwlɛn agba xá] mǐɖée ó; mǐɖée nú ni ma nɔ sù mǐɖée nukúnmɛ ó.” (Ga. 5:26) Mɛɖéesɔ́hwe na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na nyi alɔ nú linlin mɛɖée sísɔ́ sù tɔn gbɛ̀ ɔ tɔn.

‘LINLIN E A NƆ ÐÓ DÓ HWIÐESUNƆ WU Ɔ NI NƆ NƆ JLƐ̌MƐ’

16. Etɛwu mǐ ka ɖó na nyi alɔ nú goyiyi?

16 Mǐ ɖó na tɛ́n kpɔ́n bo na nɔ sɔ́ mǐɖée hwe, ɖó goyitɔ́ lɛ sín linlin “nɔ nɔ jlɛ̌mɛ” ǎ. (Hlɔ. 12:3) Goyitɔ́ lɛ nɔ dɔn nǔ, bo lɛ́ nyí cejɛnnabinɔ. Hwɛhwɛ wɛ linlin yetɔn lɛ kpo nǔwiwa yetɔn lɛ kpo nɔ zɔ́n bɔ yeɖesunɔ kpo mɛ ɖevo lɛ kpo nɔ mɔ wuvɛ̌. Nú ye ma cɔ́ yeɖée ǎ ɔ, Satáan na va nukún nú ayixa yetɔn, bo na hɛn blí. (2 Kɔ. 4:4; 11:3) Amɔ̌, mɛɖéesɔ́hwetɔ́ ɖé sín linlin nɔ nɔ jlɛ̌mɛ. É nɔ ɖó linlin e ɖò jlɛ̌ jí é dó éɖée wu, bo nɔ tuùn ɖɔ mɛ ɖevo lɛ hugǎn emi ɖò ali gegě nu. (Fili. 2:3) É nɔ lɛ́ tuùn ɖɔ “Mawu nɔ ɖè kɔ dó goyitɔ́ lɛ; loɔ, é nɔ nyɔ́ xomɛ dó mɛ e nɔ sɔ́ yeɖée hwe lɛ wu.” (1 Pi. 5:5) Mɛ ɖěɖee sín linlin nɔ nɔ jlɛ̌mɛ lɛ é nɔ ba ɖɔ Jehovah ni nyí kɛntɔ́ emitɔn ǎ.

17. Etɛ mǐ ka ɖó na wà, bo na nɔ sɔ́ mǐɖée hwe?

17 Bonu mǐ na nɔ sɔ́ mǐɖée hwe ɔ, mǐ ɖó na xwedó wěɖexámɛ Biblu tɔn, bo na “ɖè gbɛtɔ́ xóxó e [mǐ] nyí ɖ’ayǐ ɔ kpodo walɔ tɔn lɛ bǐ kpan nyi ayǐ; [bo na] sɔ́ ninɔmɛ yɔyɔ̌ ɔ dó.” Enɛ nɔ byɔ gǎndidó tawun. Mǐ ɖó na kplɔ́n nǔ dó kpɔ́ndéwú Jezu tɔn wu, bo na tɛ́n kpɔ́n bo xwedó télélé lee é nyɔ́ bló gbɔn é. (Kolo. 3:9, 10; 1 Pi. 2:21) Enyi mǐ wà mɔ̌ ɔ, é na gú mǐ ǎ. Nú mǐ nɔ tɛ́n kpɔ́n, bo nɔ sɔ́ mǐɖée hwe ɔ, gbɛzán xwédo tɔn mǐtɔn na kpɔ́n te, mǐ na xò bǔninɔ kan ɖò agun ɔ mɛ, bo na lɛ́ tuùn lee mǐ na nyi alɔ nú tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é zinzan ɖò ali agɔ nu gbɔn é. Taji bǐ ɔ, Jehovah na kɔn nyɔna dó mǐ jí, bɔ nǔ mǐtɔn na lɛ́ nyɔ́ nukún tɔn mɛ.

HAN 117 Nɔ Wà Ðagbe

^ akpá. 5 Égbé ɔ, mǐ ɖò gbɛ̀ e goyitɔ́ lɛ kpo cejɛnnabinɔ lɛ kpo gɔ́ é ɖé mɛ. Mǐ ɖó na cɔ́ mǐɖée bonu linlin yetɔn lɛ ni ma wà nǔ dó mǐ wu ó. Xóta elɔ na ɖɔ xó dó lee mǐ ma ɖó na mɔ mǐɖée zɛ nǔ e mǐ nyí é wu ǎ gbɔn é wu ɖò ali atɔn nu.

^ akpá. 2 TINMƐ ÐÉ LƐ: Goyitɔ́ ɖé nɔ sɔ́ ayi ɖó éɖée jí zɛ xwé wu, bo ka nɔ sɔ́ ɖó mɛ ɖevo lɛ jí sɔmɔ̌ ǎ. Enɛ wu ɔ, mɛ e nɔ yí gò é nyí cejɛnnabinɔ. Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, mɛɖéesɔ́hwe nɔ d’alɔ mɛ bɔ è nɔ nyí cejɛnnabinɔ ǎ. Mɛɖéesɔ́hwe sín tinmɛ wɛ nyí ɖɔ è na nɔ yí gò alǒ mɔ ɖɔ emi wɛ nyí mɛ taji hugǎn ǎ.

^ akpá. 56 ÐIÐE LƐ SÍN TINMƐ: Mɛxo agun tɔn e ɖó nǔwukpíkpé, bo nɔ xwlé xóɖiɖɔ mɛ ɖò kpléɖókpɔ́ ɖaxó jí, bo nɔ kpé nukún dó nɔví ɖevo lɛ wu é ɖé ɖò nukún kpé dó kplé kúnnuɖegbé tɔn wu wɛ, bo lɛ́ ɖò Kpléxɔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn jlaɖó wɛ kpo nǔsumɛnukúnmɛ kpo.