1. Ль гора Филипи 2:3, чьрʹа һәләԛәтийа мә тʹәви хушк бьра ԝе баш бә, һәрге әм мьлук бьн?

ӘМ БЬ мьлукти гӧрʹа принсипед Йаһоԝа дькьн, чьмки фәʹм дькьн, ԝәки Йаһоԝа тʹьме занә чь бона мә дьһа баш ә (Әфәс. 4:22-24). Һәрге әм мьлук бьн, әме ԛьрара Йаһоԝа дайньн щийе пешьн у хԝә сәр мәрьварʹа нәгьрьн. Ӧса һәләԛәтийа мә тʹәви Йаһоԝа у хушк бьра ԝе баш бә. (Бьхунә Филипи 2:3.)

2. Паԝлосе шанди чь нәдьхԝәст бьгота, у ве готареда әме дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

² Һәрге әм фәсал нибьн, ньһерʹандьна мәрьвед ве дьнйайе, йед кӧ ԛӧрʹә у хԝәһʹьз ьн, * ԝе сәр мә һʹӧкӧм бә.  Ча те кʹьфше һьнә Мәсиһийед ԛьрʹна йәке кʹәтьнә бәр байе мәрьвед ӧса. Паԝлосе шанди дәрһәԛа ве йәке ньвиси: «Ԝә һәр кәсирʹа дьбежьм: Чьԛас жь ԝә дькʹәвә, жь ԝе зедәтьр нәфькьрьн, ле сәр хԝә бьн» (Рʹом. 12:3). Паԝлос нәдьхԝәст бьгота ԝәки әм гәрәке дәрһәԛа хԝә ԛә нәфькьрьн, ле гот ԝәки зедә нәфькьрьн. Ве йәкеда мьлукти ԝе али мә бькә. Ве готареда әме шеԝьр кьн се дәрәща, кʹижанада әм гәрәке мьлук бьн у дәрһәԛа хԝә зәʹф нәфькьрьн. Әԝ һәйә 1) зәԝащ, 2) щабдарийед мә тʹәшкиләта Йаһоԝада, у 3) хәбьтандьна малпәред сосйали.

3. Чьрʹа зәԝащеда дькарьн чәтьнайи пешда бен у ча һьнә мәрьв ԝан чәтьнайа сафи дькьн?

³ Йаһоԝа дьхԝазә, ԝәки мер-жьн зәԝащеда бәхтәԝар бьн.  Ле тʹӧ кәс беԛьсур нинә, ләма жи ԝе чәтьнайед ԝан һәбьн. Мәсәлә, Паԝлос гот, ԝәки әԝед кӧ бьзәԝьщьн, ԝе рʹасти охьрмед гьран бен (1 Корн. 7:28). Һьнәк дьфькьрьн, ԝәки әԝана нькарьн тʹәви һәвал-зәԝаще хԝә йолә һәрʹьн у пʹошман дьбьн кӧ һәв стандьнә. Һәрге әԝана мина ве дьне дьфькьрьн, ԝе зәԝаща хԝә хԝәй нәкьн у ԝе сафи кьн, кӧ һәв бьԛәтьн. Әԝе кӧ дьфькьрә, ԝәки ԝе дьһа бәхтәԝар бә һәрге жь һәвал-зәԝаще хԝә бьԛәтә, әԝ дьдә кʹьфше кӧ мәрьвәки хԝәһʹьз ә у тʹәне дәрһәԛа хԝә дьшьрмиш дьбә.

4. Әм гәрәке хԝә жь кʹижан ньһерʹандьне хԝәй кьн?

⁴ Әм гәрәке нәфькьрьн кӧ ида чʹарә тʹӧнә, ԝәки зәԝаща хԝә хԝәй кьн. Әм жь Кʹьтеба Пироз заньн, ԝәки бона һәвԛәтандьне тʹәне мәʹник һәйә, әԝ һәйә ԛави (Мәт. 5:32). Ләма жи гава әм зәԝащеда рʹасти проблема тен, әм гәрәке нәһельн ԝәки жь бо ԛӧрʹәбуне фькьред ӧса бал мә пешда бен: «Ԛә зәԝаща мьн кʹаре мьнрʹа тинә? Әз зәԝащеда һʹьзкьрьна кӧ һежа мә, дьстиньм? Дьбә кӧ әзе тʹәв кәсәки дьн дьһа бәхтәԝар бьм?» Дина хԝә бьдьне, жь ԝан пьрса те кʹьфше, кӧ мәрьв тʹәне дькʹәвә һʹәйра хԝә. Биланийа ве дьнйайе һелан дькә, ԝәки гӧһ бьдьнә дьле хԝә у ве йәке бькьн чь кӧ ԝе ԝә бәхтәԝар кә, у һәрге лазьм бә, дькарьн һәв бьԛәтьн жи. Ле биланийа Хԝәде дьбежә: «Тʹәне ль кʹара хԝә нәгәрʹьн, ле бьра һәр кәс ль кʹара һәвале хԝә жи бьгәрʹә» (Фили. 2:4). Йаһоԝа дьхԝазә кӧ һун зәԝаща хԝә хԝәй кьн, нә кӧ жь һәв бьԛәтьн (Мәт. 19:6). У әԝ дьхԝазә, ԝәки әм ԛьрара ԝи дайньн щийе пешийе, нә кӧ хԝәстьнед хԝә.

5. Ль гора Әфәси 5:33, жьн-мер гәрәке һьндава һәвда ча бьн?

⁵ Жьн-мер гәрәке һьндава һәвда бь һʹьзкьрьн у бь ԛәдьр бьн. (Бьхунә Әфәси 5:33.) Кʹьтеба Пироз мә һин дькә, ԝәки һе зедә бона мәрьва хәм бькьн, нә кӧ  бькʹәвьнә һʹәйра хԝә (Кʹар. Шанд. 20:35). Ле кʹижан һʹӧнӧр ԝе али жьн-мера бькә, кӧ һьндава һәвда бь һʹьзкьрьн у бь ԛәдьр бьн? Әв һәйә мьлукти. Жьн-мере мьлук ԝе нә кӧ кʹара хԝә бьгәрʹьн, «ле йа һәвале хԝә» (1 Корн. 10:24).

6. Һун жь мәсәла Стивен у Стефани чь һин дьбьн?

⁶ Мьлукти али гәләк жьн-мере Мәсиһи дькә кӧ зәԝаща хԝәда бәхтәԝар бьн. Мәсәлә, бьраки мә Стивен дьбежә: «Һәрге һун мина кʹом йәктийеда бьн, һуне проблемада жи хԝә ль һәв бьгьрьн. Һьнге һуне дәԝса кӧ бьфькьрьн ‹чь дьһа баш ә бона мьн›, һуне бьфькьрьн ‹чь дьһа баш ә бона мә›». Жьна ԝи, Стефани дьбежә: «Тʹӧ кәс нахԝазә тʹәв мәрьве ӧса бьжи, кʹе кӧ тʹьме дькʹәвә дәʹԝе. Чахе ортʹа мәда чәтьнайи пешда тен әм пешийе дьгәрʹьн кӧ мәʹнийа ве йәке чь йә. Паше әм дӧа дькьн, леколина дькьн у шеԝьр дькьн ча әве проблеме сафи кьн. Паше әм нә кӧ һәврʹа дькʹәвьнә дәʹԝе, ле дина хԝә дьдьне кӧ чь щурʹәйи проблеме сафи кьн». Мер-жьн дьһа бәхтәԝар ьн, чахе һәр кәс дәрһәԛа хԝә зедә нафькьрә.

7. Һәрге бьра дьхԝазә щьватеда һе зедә щабдарийа бьстинә, нета ԝи гәрәке чь бә ?

⁷ Һәр шьхӧле кӧ әм бона Йаһоԝа дькьн, бона мә ԛәдьр ә (Зәб. 27:4; 84:10). Һәрге бьра дьхԝазә щьватеда һе зедә щабдарийа бьстинә, әԝ һежайи пʹайа йә. Чьмки Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Һәгәр тәме йәки ль сәрԝертийе һәйә, әԝ шьхӧләки ԛәнщ дьхԝазә» (1 Тимтʹ. 3:1). Ле чахе әԝ щабдарийе дьстинә, гәрәке дәрһәԛа хԝә зедә нәфькьрә (Луԛа 17:7-10). Нета ԝи гәрәке әв бә, кӧ бь мьлукти бона һʹәԝщед кәсед дьн хәм бькә (2 Корн. 12:15).

8. Әм жь сәрһатийед Дийотрәфис, Узийа у Абшалом чь һин дьбьн?

⁸ Кʹьтеба Пирозда һәнә мәсәлед ԝан мәрьва, йед кӧ бона хԝә зәʹф дьшьрмиш дьбун. Мәсәлә, Дийотрәфис йәки шкәсти нибу у хԝә «сәр һʹәмуйарʹа» дьгьрт (3 Йуһʹн. 9). Узийа жь бабахбуне тьштәки ӧса кьр, чь кӧ Йаһоԝа изьн нәдабу ԝи кӧ бькә (2 Дир. 26:16-21). Ле Абшалом дьхԝәст бьбуйа пʹадша у әԝи хԝә ӧса да кʹьфше, кӧ йан чь мәрьва һʹьз дькә, ԝәки әԝана пьшта ԝи бьгьрьн (2 Сам. 15:2-6). Әԝ сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз зәлал дьдьнә кʹьфше, ԝәки мәрьвед бабах кӧ дьхԝазьн бенә һӧрмәткьрьне, дьле Йаһоԝа хԝәш найен (Мәтʹлк. 25:27). У ахьрийеда әԝана рʹасти проблема тен (Мәтʹлк. 16:18).

9. Иса чь мәсәлә мәрʹа һишт?

⁹ Ле ньһа ԝәрә әм шеԝьр кьн дәрһәԛа Иса, йе кӧ мина Хԝәде бу, ле «пәй ԝе йәке нәкʹәт», кӧ бьбә ԝәкә Хԝәде (Фили. 2:6). Рʹаст ә Иса паши Йаһоԝа щийе дӧда дьгьрә, ле әԝ хԝә бьльнд накә, у дәрһәԛа хԝә зедә нафькьрә. Әԝи шагьртед хԝәрʹа гот: «Кʹи нава ԝә һʹәмуйада һәри бьчʹук ә, әԝ ә йе һәри мәзьн» (Луԛа 9:48). Кʹәрәмәтәкә чьԛас мәзьн ә, кӧ хьзмәт кьн тʹәви пешәнга, бәрдәстийед щьвате, рʹуспийа у бәрпьрсийаред мьһале, йед кӧ чʹәʹв дьдьнә Иса ԝе йәкеда, кӧ мьлуктийе дьдьнә кʹьфше! Һәрге әм мьлук бьн, әме дьһа зәʹф һʹьзкьрьна хԝә мәрьварʹа бьдьнә кʹьфше. Иса ӧса жи гот, кӧ хьзмәткʹаред Хԝәде ԝе һьндава һәвда һʹьзкьрьне бьдьнә кʹьфше (Йуһʹн. 13:35).

10. Әм гәрәке чь бькьн һәрге бь тʹәхмина мә щьватеда проблем ча лазьм ә найенә сафикьрьне?

¹⁰ Әм гәрәке чь бькьн һәрге дьвиньн, ԝәки щьватеда проблем һәнә, у бь тʹәхмина мә рʹуспи бона ве йәке тьштәки накьн? Ве дәрәщеда дәԝса кӧ бькьнә кӧтә-кӧт,  ԝе баш бә кӧ әм гӧрʹа бьред щабдарда бьн (Ибрн. 13:17). Сәва кӧ ве йәке бькьн, пьрсед ӧса бьдьнә хԝә: «Гәло әԝ проблемед кӧ әз дьвиньм, ӧса мәзьн у фәрз ьн, кӧ гәрәке бенә рʹасткьрьне? Гәло әԝ ԝәхтәки баш ә, ԝәки әԝ проблем бенә сафикьрьне? Гәло әԝ ише мьн ә, кӧ бькʹәвьмә нава ԝан шьхӧла? Бь рʹасти әз дьхԝазьм йәктийе бькьмә щьвате, йан дьхԝазьм хԝә баш бьдьмә кʹьфше?»

11. Ль гора Әфәси 4:2, 3, чахе әм бь мьлукти Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьн, әԝ йәк чь кʹаре тинә?

¹¹ Йаһоԝа мьлуктийе дьһа ԛимәт дькә нә кӧ фәрәсәта, у әʹдьлайе һе зедә ԛимәт дькә, нә кӧ хирәтбуне. Ләма жи алийе хԝәда һʹәму тьшти бькьн, ԝәки бь мьлукти Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Һәрге һун ӧса бькьн, һуне әʹдьлайе щьватеда хԝәй кьн. (Бьхунә Әфәси 4:2, 3.) Хьзмәтийеда хирәт бьн. Мәщала жь дәсте хԝә бәрнәдьн, ԝәки пе шьхӧлед хԝәйи баш али мәрьва бькьн. Һьндава һʹәмуйада меванһʹьз бьн, фьрԛи тʹӧнә щабдарийа ԝан щьватеда һәйә йан на (Мәт. 6:1-4; Луԛа 14:12-14). Һәрге һун щьватеда бь мьлукти тʹәви хушк-бьра һәвкʹарийе бькьн, әԝана ԝе нә кӧ тʹәне фәрәсәтед ԝәйи баш бьвиньн, ле йа лапә фәрз әԝ ә, кӧ ԝе бьвиньн ԝәки һун мьлук ьн.

12. Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа һәвала чь дьбежә? Шьровәкьн.

¹² Йаһоԝа дьхԝазә, ԝәки әм шабуне бьстиньн, чахе тʹәви нәфәр у һәвалед хԝә, ԝәʹдә дәрбаз дькьн (Зәб. 133:1). Һәвалед Иса жи һәбун (Йуһʹн. 15:15). Кʹьтеба Пирозда те готьне, кӧ һәвалед баш дькарьн кери мә бен (Мәтʹлк. 17:17; 18:24). У ӧса жи те готьне, ԝәки нә баш ә һәрге хԝә жь  мәрьва башԛә кьн (Мәтʹлк. 18:1). Гәләк мәрьв дьфькьрьн, ԝәки малпәред сосйали мәщаләкә баш ә, кӧ һәвала хԝәрʹа бьвиньн у хԝә тʹәне тʹәхмин нәкьн. Ле әм чахе малпәред ӧса дьдьнә хәбате, гәрәке фәсал бьн.

13. Чьрʹа һьнә мәрьв, йед кӧ малпәред сосйали дьдьнә хәбате, хԝә тʹәне тʹәхмин дькьн у дькʹәвьнә депресийайе?

¹³ Леколина нишан кьрьн, ԝәки мәрьвед кӧ гәләк ԝәʹдә малпәред сосйалида дәрбаз дькьн, ахьрийеда хԝә тʹәне тʹәхмин дькьн у дькʹәвьнә депресийе. Ле чьрʹа? Мәʹник дьбәкә әԝ ә, кӧ мәрьв шьклед хԝәйә бәдәԝ у йед һәвалед хԝә дькьнә малпәред сосйали, у гьшкарʹа нишан дькьн кӧ әԝана щийед чьԛас башда ԝәʹде хԝә дәрбаз дькьн. Мәрьве кӧ ԝан шькла дьньһерʹә дьбәкә бьфькьрә, кӧ әʹмьре ԝи һьмбәри әʹмьре мәрьве кӧ шькле хԝә кьрийә ԝан малпәра, ԛә һʹәԝас нинә у һәла һе жи нета әʹмьре ԝи тʹӧнә йә. Хушкәкә мә кӧ 19 сали йә, дьбежә: «Чахе мьн дьдит кӧ һьнәк рʹожед Шәми у Ләʹде ча баш ԝәʹде хԝә дәрбаз дькьн, ле әз мәʹдәкьри малда рʹуньштьмә, мьн хԝә һесир у бебәхт тʹәхмин дькьр».

14. Ширәта жь 1 Пәтрус 3:8 ча дькарә али мә бькә, ԝәки бь билани малпәред сосйали бьдьнә хәбате?

¹⁴ Әм дькарьн малпәред сосйали бь нета баш бьдьнә хәбате, мәсәлә ԝәки һаш малбәта хԝә у һәвалед хԝә һәбьн. Ле ԝә ԛә тʹәхмин кьрийә, кӧ һьнә мәрьв коментари, шькьл у видеойед хԝә дькьнә ԝан малпәра, ԝәки наве хԝә бьльнд кьн? Ча те кʹьфше, пе ве йәке әԝана тʹьме дьхԝазьн дина мәрьва бькʹьшиньн сәр хԝә. Һьнәк һәла һе жи коментарийед нәщайиз сәр шьклед хԝә, йан жи сәр шьклед мәрьвед дьн дьньвисьн. Ле Мәсиһи тенә һеланкьрьне кӧ мьлук бьн у һәстед һәв һьлдьнә һʹәсаб, ләма жи әԝана малпәред сосйали ԝе бь ԝи щурʹе нәщайиз нәдьнә хәбате. (Бьхунә 1 Пәтрус 3:8.)

15. Кʹьтеба Пироз ча дькарә али мә бькә, ԝәки әм кʹӧбар-бабах нибьн?

¹⁵ Һәрге тӧ малпәред сосйали дьди хәбате, ԝан пьрса бьдә хԝә: «Дьбә кӧ коментари, шькьл йан жи видеойед кӧ әз дькьмә малпәред сосйали, дьдьнә кʹьфше кӧ әз хԝә ԛӧрʹә дькьм йан жи пʹайе хԝә дьдьм? Гәло әԝ йәк набә мәʹни, кӧ бал мәрьва һʹәвсуди пешда бе?» Кʹьтеба Пирозда  те готьне: «Һәр тьштед кӧ дьнйайеда нә, дьлһавьжи, чʹәʹвһавьжи у кʹӧбар-бабахийа ви әʹмьри йә, әԝ нә жь Баве нә, ле жь ве дьнйайе нә» (1 Йуһʹн. 2:16). Мәсиһи хԝә сәр мәрьварʹа нагьрьн у дина мәрьва накʹьшиньн сәр хԝә. Әԝана әв ширәта жь Кʹьтеба Пироз һьлдьдьн һʹәсаб: «Әм кʹӧбар нәбьн, агьре һәв гӧрʹ нәкьн у һʹәвсудийе ль һәвдӧ нәкьн» (Галт. 5:26). Һәрге әм мьлук бьн, әме мина мәрьвед ве дьнйайе нибьн, йед кӧ ԛӧрʹә у бабах ьн у дьхԝазьн мәрьв ԝана бьльнд кьн.

16. Чьрʹа әм гәрәке кʹӧбар-бабах нәбьн?

¹⁶ Әм гәрәке мьлуктийе нав хԝәда пешда биньн, чьмки мәрьвед бабах сәрԝахт ниньн (Рʹом. 12:3). Мәрьвед бабах дькʹәвьнә дәʹԝе у хԝәһʹьз ьн. Щурʹе фькьрандьна ԝан у кьред ԝан, гәләк щар һьн ԝанрʹа һьн жи мәрьвед дьнрʹа зийане тинә. Һәрге әԝана нәйенә гӧһастьне, Мире-щьна ԝе һʹьше ԝан дадә (2 Корн. 4:4; 11:3). Ле мәрьве мьлук ньһерʹандьна рʹаст хԝәй дькә. Мәрьве ӧса сәр хԝә рʹаст дьньһерʹә у фәʹм дькә, кӧ мәрьвед дьн гәләк тьштада ԝи четьр ьн (Фили. 2:3). У әԝана заньн кӧ «Хԝәде мьԛабьли кʹӧбар-бабаха йә, ле кʹәрәме дьдә шкәстийа» (1 Пәт. 5:5). Мәрьвед сәрԝахт нахԝазьн кӧ Йаһоԝа мьԛабьли ԝан бә.

17. Әм чь гәрәке бькьн, сәва кӧ мьлук бьминьн?

¹⁷ Сәва кӧ мьлук бьминьн, әм гәрәке әве ширәта жь Кʹьтеба Пироз биньн сери, кӧ «мәрьве кәвьн кьред ԝива жь сәр хԝә [бехьн] у әԝи ну ль хԝә [кьн]». Бона ԝе йәке, әм гәрәке сәр хԝә бьхәбьтьн, кӧ мәсәла Иса кʹур леколин бькьн, у чьԛас дькарьн чʹәʹв бьдьнә ԝи (Колс. 3:9, 10; 1 Пәт. 2:21). Әԝ йәк һежа йә, чьмки ӧса әме кʹарәкә мәзьн бьстиньн. Һәрге әм мьлуктийе нав хԝәда пешда биньн, ԝе малбәта мә дьһа бәхтәԝар бә, әме щьватеда әʹдьлайе хԝәй кьн, у ӧса жи малпәред сосйали рʹаст бьдьнә хәбате. Ле йа лапә фәрз әԝ ә, кӧ әме кʹәрәм у ԛәбулкьрьна Йаһоԝа бьстиньн.