1. Landila e sono kia Filipi 2:3, aweyi o lulembamu lulenda kutusadisila mu kala ye ngwizani ambote ye akaka?

LULEMBAMU lukutusadisanga mu lemvokela e nkanikinu mia Yave. Lukutusadisanga mpe mu bakula vo Yave ozeye edi disundidi o wete kwa yeto. (Efe. 4:22-24) O lulembamu lukutufilanga mu sia o luzolo lwa Yave vana fulu kiantete muna zingu kieto yo badikila akaka vo batusundidi. Muna kuma kiaki, tukalanga ye ngwizani ambote yo Yave ye mpangi zeto muna nkutakani.—Tanga Filipi 2:3.

2. Nkia diambu o Paulu wa ntumwa kazaya? Nkia mambu tuvovela mu longi diadi?

² Kansi, avo ke tuyikebele ko, tulenda vukumunua kwa wantu a nza ya Satana ana bazala ye lulendo ye loko. * Nanga i diau diabwila Akristu a tandu kiantete. Kiaki i kuma Paulu wa ntumwa kasonekena ampangi kuna Roma vo: “Mpovele kwa konso muntu muna yeno vo kayindula ko vo osundidi kikilu o mfunu lutila mpila ina kenena, kansi kayindula kaka muna mpila yambote.” (Roma 12:3) Paulu wazaya wo vo ke diambi ko mu kuyimwena vo mfunu twina. Kansi, o lulembamu lukutusadisa mu kala ye tezo muna mpila tukuyibadikilanga. Mu longi diadi mambu tatu tuvovela: (1) longo, (2) malau ma salu ye (3) sadila internete. Muna konso diambu tuzaya una o lulembamu lulenda kutusadisila mu venga e fu kia lulendo.

3. Ekuma mulenda bwila e ntantani muna longo? Aweyi akaka besingikilanga e ntantani zazi?

³ Yave ozolele vo awana basompa bakala ye kiese. Muna longo, ke muna muntu alunga ko, muna kuma kiaki mulenda bwa e ntantani. Paulu wasoneka vo awana bazolele sompa balenda wanana ye mpasi. (1 Kor. 7:28) Akaka bemonanga vo nkumbu miayingi betantananga ye akazi au. Muna kuma kiaki, balenda yindula vo ke basompana ye muntu ambote ko. Avo akazi awaya bayambwidi vo e ngindu za nza yayi zabavukumuna, balenda yindula vo e diambu bafwete vanga i vonda longo. Wau vo wete diau kaka betokanenanga, beyindulanga vo muna kala ye kiese bafwete vonda longo.

4. Nkia ngindu tufwete venga?

⁴ Tufwete venga e ngindu za sia vo longo lweto ke lusikila ko. Tuzeye wo vo Bibila kivovanga vo e diambu kaka dilenda fila akazi mu vonda o longo i zumba. (Mat. 5:32) Muna kuma kiaki, vava vebwanga e mpasi muna longo, tufwete venga e fu kia lulendo ye ngindu za sia vo: ‘Kiyangalelanga diaka longo lwalu ko. Nkaz’ame ke toma kunzolanga ko. Nanga ikala kaka ye kiese muna longo avo nsompanene ye muntu ankaka.’ Avo i wau oyindulanga, disongele vo wete diaku kaka otokanenanga ke wete dia nkaz’aku ko. E ngangu za nza yayi zilenda kufila mu landa o ntim’aku yo vanga dina dikutwasila e kiese, kana nkutu divava vo wavonda longo lwaku. Kansi, e Bibila kivovanga vo ‘kuvavingi kaka wete dia ngeye kibeni ko, kansi wete dia akaka mpe.’ (Fili. 2:4) Yave ozolele vo watanina o longo lwaku, kuvondi lo ko. (Mat. 19:6) Yave ozolele vo wavanga ntete luzolo lwandi, ke luzolo lwaku ko.

5. Landila e sono kia Efeso 5:33, aweyi akazi bafwete kadilanga muntu yo nkwandi?

⁵ O yakala yo nkento bafwete songanga o zola yo luzitu kwa muntu yo nkwandi. (Tanga  Efeso 5:33.) E Bibila kikutulonganga vo e diambu disundidi o mfunu i vana ke mu tambula ko. (Mav. 20:35) Nkia fu kilenda sadisa akazi mu songaziana o zola yo luzitu? Lulembamu. Yakala yovo nkento una vo nlembami ke vavanga wete dia yandi kibeni ko, kansi “wete dia nkwandi kaka.”—1 Kor. 10:24.

6. Adieyi tulenda longoka muna mvovo mia mpangi Steven yo Stephanie wa nkaz’andi?

⁶ O lulembamu lusadisanga akazi ayingi bena vo Akristu mu kala ye longo lwakiese. Kasikil’owu, mpangi Steven una vo wasompa, wavova vo: “Yakala yo nkento bafwete salanga entwadi musungula vava vebwanga e mambu mampasi muna longo. Vana fulu kia vova vo, ‘adieyi disundidi o mfunu kwa mono?’ diambote mu yindula vo ‘adieyi disundidi o mfunu kwa yeto?’” Mpangi Stephanie wa nkaz’andi i diau mpe keyindulanga. Wavova vo: “Ke vena muntu ko ozolanga zingila ye mbeni andi. Muna kuma kiaki, vava vebwanga mambu mampasi, tuvavanga o zaya e tuku dia mambu mama. I bosi, tusambanga, tuvavululanga yo mokena una tulenda singikila e mambu mama. Vana fulu kia tumbaziana, tuvavanga singika e diambu.” Kieleka, akazi bekala kaka ye kiese muna longo lwau avo bakedi ye tezo muna mpila bekuyibadikilanga.

7. Nkia kani kafwete kala diau o mpangi vava ketambulanga kiyekwa mu nkubik’a Yave?

⁷ O sadila Yave i lau diampwena kwa yeto awonso, twakala ye kiyekwa yovo ve. (Nku. 27:4; 84:10) Avo mpangi una ye luzolo lwa vanga mayingi muna salu kia Yave, ediadi dia lusanisinu kikilu. Dialudi vo, e Bibila kivovanga vo: “Avo muntu kinkengi kevavanga, salu kiambote kazolele.” (1 Tim. 3:1) Kansi, vava kevewanga malau ma salu, kafwete yindulanga ko vo owau osundidi wantu awonso o mfunu. (Luka 17:7-10) E kani diandi i sadila akaka kuna lulembamu.—2 Kor. 12:15.

8. Adieyi tulenda longoka muna nona kia Dioterefe, Uziya ye Abesalome?

⁸ E Bibila kivovelanga e nona yambi ya wantu ana baviokesanga e tezo muna mpila bayibadikilanga. Mosi muna yau i Dioterefe, kuna lulendo lwawonso wazolanga e “fulu kiantete” muna nkutakani. (3 Yoa. 9) Uziya mpe kuna lulendo lwawonso, wasala e salu kina Yave kamvanina o nswa ko. (2 Tus. 26:16-21) Abesalome wazola kituka ntinu, muna kuma kiaki, wasonganga kwa nkangu vo zola kabazolanga kimana banyikama. (2 Sam. 15:2-6) Nze una usonganga e nona yayi ya Bibila, Yave ke yangalelanga awana bevavanga o nkembo wa yau kibeni ko. (Nga. 25:27) Nkumbu miayingi, o lulendo yo umvuania mfwilu kaka utwasanga.—Nga. 16:18.

9. Nkia mbandu katusisila o Yesu?

⁹ Nswaswani ye nona yayi yambi, badika e nona kia Yesu. Bibila kivovanga vo: “Kanele vo wakala muna mpw’a Nzambi, kasidi yindula ko vo kakutumuna e kimfumu, i sia vo, kafwanana yo Nzambi.” (Fili. 2:6) Kana una vo Yave kaka osundidi Yesu muna wisa, Yesu ke viokesanga tezo ko muna mpila kekuyibadikilanga. Wavovesa alongoki andi vo: “Ndiona okuyisakidika vovo nuina yeno awonso, yandi i wanene.” (Luka 9:48) Ekwe nsambu tuna zau za sala kumosi ye aviti a nzila, selo ya salu, akuluntu ye akengi a zunga ana betangininanga lulembamu lwa Yesu! Avo tu alembami, tutoma zola akaka. Kadi, Yesu wavova vo Akristu akieleka bafwete songa o zola kwa muntu yo nkwandi.—Yoa. 13:35.

10. Adieyi ofwete vanga avo omwene vo akuluntu ke besingikanga ko e diambu dibwidi muna nkutakani?

¹⁰ Adieyi tuvova avo vabwidi diambu muna nkutakani yo mona vo akuluntu ke bena dio  singika mu mpil’ambote ko? Vana fulu kia yidima, olenda songa lulembamu muna lemvokela awana bevitang’o ntu. (Ayib. 13:17) Muna kusadisa wavanga wo, ukiyuvula: ‘Nga diambu diadi dibwidi muna nkutakani mfunu kikilu dina kimana diasingikwa? Nga eyayi i ntangw’ambote muna dio singika? Nga i mbebe ame muna dio singika? Avo ntomene kuyifimpa, nga ungudi isiamisanga muna nkutakani yovo tundidika nzolele kuyitundidika?’

11. Mun’owu wa sono kia Efeso 4:2, 3, nkia nluta ovua avo osadidi Yave kuna lulembamu lwawonso?

¹¹ Kuna kwa Yave, edi disundidi o mfunu i lulembamu ke ngangu ko. Edi disundidi o mfunu i ungudi ke sala kwayingi ko. Muna kuma kiaki, vanga mawonso olenda muna sadila Yave kuna lulembamu lwawonso. Muna vanga wo, osiamisa ungudi muna nkutakani. (Tanga Efeso 4:2, 3.) Kala yo vema muna salu kia umbangi. Vava e mpila olenda sadisila ampangi yo kubavangilanga mambu mambote. Songanga e fu kia zola e nzenza kwa awonso, musungula kwa awana ke bena ye kiyekwa ko muna nkutakani. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Avo osongele lulembamu kwa ampangi muna nkutakani, ke bemona kaka ngangu zaku ko kansi bemona mpe o lulembamu lwaku.

12. Nga Diambu dia Nzambi dikutukasakesanga mu vanga yikundi? Sasila.

¹² Yave ozolele vo twavaulanga e ntangwa ya kala vamosi ye akundi eto ye esi nzo eto. (Nku. 133:1) Yesu akundi ambote kakala yau. (Yoa. 15:15) Diambu dia Nzambi diyikanga e nluta miakala ye akundi ambote. (Nga. 17:17; 18:24) Dikutuvovesanga mpe vo ke diambote  ko mu kuyivambulanga ye akaka. (Nga. 18:1) Ndonga beyindulanga vo o sadila internete i mpila yambote ya vangila yikundi yayingi yo venga kinsona. Kansi, tufwete kuyikenga vava tusadilanga internete.

13. Ekuma akaka muna awana besadilanga internete bekadilanga mu kinsona ye lukendalalu lwasaka?

¹³ Lufimpu lumosi lwavangama lusonganga vo ayingi muna awana bevavanga e nkomena ye mafoto mana akaka besianga muna internete mu kinsona ye lukendalalu lwasaka bekalanga. Ekuma? Nanga i mu kuma kia sia vo, o wantu mafoto mambote-mbote kaka besianga muna internete mesonganga e zingu kiambote bena kiau, akundi au ye fulu yambote bakingwidi. Avo muntu otalanga mafoto mama uyitezanese ye ndiona osidi mo, olenda mona vo e zingu kiandi ke kiambote ko. Mpangi mosi ankento una ye mvu 19, wavova vo: “Kimpala imonanga vava italanga muna internete mana akaka bevanganga muna nsuk’a lumingu ekolo omono ikalanga ku nzo lembi vanga konso diambu.”

14. Aweyi e longi diasonama muna 1 Petelo 3:8 dilenda kutusadisila mu toma sadila internete?

¹⁴ Dialudi vo, internete ilenda sadilwa mu mpila yambote. Kasikil’owu, tulenda yo sadila mu mokena ye yitu yeto ye akundi eto. Kansi, nze una tumonanga, o wantu besianga e nkomena, mafoto ye video muna internete kimana basivikwa kwa akaka. Edi bazolele vova kwa akaka vo: “Nuntala.” Akaka nkutu mvovo miambi ye miansoni besonekanga muna mafoto mau yovo mana wantu ankaka besianga muna internete. Akristu bekasakeswanga mu kala alembami yo kuyisia vana fulu kia akaka. Muna kuma kiaki, ke bafwete sadilanga internete mu mpila yayi ko.—Tanga 1 Petelo 3:8.

15. Aweyi Bibila kikutusadisilanga mu venga e fu kia kuyibadikila vo tusundidi akaka?

¹⁵ Avo internete osadilanga, ukiyuvula: ‘Nga e nkomena, mafoto ye video isianga muna internete zifilanga akaka mu yindula vo sana ikuyisananga? Nga akaka ifilanga mu mona kimpala?’ Diambu dia Nzambi divovanga vo: “Yawonso ina mu nza—zolela ya nitu, zolela ya meso ye kuyisonga mu kuma kia mavua—ke itukidi kwa Se ko, kansi mu nza itukidi.”  (1 Yoa. 2:16) Akristu ke bafwete vavanga sunda akaka ko yovo vava sivikwa kwa akaka. E Bibila kikutulukisanga vo: “Ke tukadi ye fu kia kuyitundidika ko, ke tuvavingi sunda akaka ko, ngatu mwena akweto kimpala.” (Ngal. 5:26) Kieleka, o lulembamu lukutusadisa mu lembi tanginina e fu kia lulendo kia nza yayi.

16. Ekuma tufwete vengela e fu kia lulendo?

¹⁶ Diambote twayima e fu kia lulembamu kadi akwa lulendo ke ‘beyindulanga mu mpila yambote’ ko. (Roma 12:3) Akwa lulendo bazola tantana yo kuyibadikila vo basundidi akaka. Nkumbu miayingi, e ngindu ye mavangu mau mfwilu mitwasanga kwa yau kibeni ye kwa akaka. Avo ke basobele ngindu zau ko, bevondwa o meso yo vukumunua kwa Satana. (2 Kor. 4:4; 11:3) Kuna diaka e sambu, o nlembami oyindulanga mu mpila yambote. Okalanga ye tezo muna mpila kekuyibadikilanga. Osungamenanga vo akaka bansundidi muna mambu mayingi. (Fili. 2:3) Ozayanga vo “Nzambi osianga akwa lulendo kitantu, kansi ovananga e nsambu kwa alembami.” (1 Pet. 5:5) Muna kuma kiaki, awana beyindulanga mu mpila yambote ke bezolanga ko vo Yave kakituka se mbeni au.

17. Adieyi tufwete vanga muna kwamanana kala alembami?

¹⁷ Muna kwamanana kala alembami, tufwete lemvokelanga luludiku lwa Bibila luvovanga vo: “Nukatula kiwuntu kiankulu ye mavangu mandi, nuvuata kiwuntu kiampa.” Ngolo zayingi divavanga muna vanga wo. Divavanga vo twalongoka e mbandu a Yesu yo kuntanginina una ufwene. (Kol. 3:9, 10; 1 Pet. 2:21) Kansi, avo tuvangidi wo nluta miayingi tubaka. Kadi avo tukedi alembami, esi nzo eto bekala ye kiese, tusiamisa ungudi muna nkutakani yo sadila internete mu mpila yambote. Vana ntandu, tuvua e nsambu ye dienga dia Yave.