1. Movwelana na lemba la Afilipi 2:3 n’nga chini inofuna nikami-a kala vauxamwali wapama naafwi-u?

DHIYEVI-A unonikami-a rumela vwela malamulo a Yohova, makalelo anala anonikami-a ona ira Nlungu utoidhiwa vinofuneela i-yo. (Aef. 4:22-24) Thitho anooda nilimbi-a e-la vyofuna vya Yohova vasogolo vi-u thitho aonanga atu enango kala ofuneya ninga i-yo. Vyoganyali-a vyee, kukala vauxamwili olimba na Yohova thitho naabali-u.​—Muleri Afilipi 2:3.

2. N’nga rumiwi Paulo azindiyelen’ni, n’nga ninofuna nionen’ni va mwasa wen’na?

² Mbwenye na-aire polepole ninooda tukulela makalelo aatu odhigweli-a thitho odhivwa muilambo ya Satanila. * Apwase pievyo vyaireya wa makristau enango vyawa vyandulimu, mwasa oi rumiwi Paulo atolemba karta lodhowa wa makristau awu Roma ira: “Ndinouwandelani ira vakadha mmbo-i wanyo kavithuulelenga ekene mokwaranyi-a madile, mbwenye uliwethene wanyo athuulelenga mwamakalelo apama.” (Aroma 12:3) Paulo atozindiyela ira pyofuneya kala odhikondi-a norumela vili i-yo. Mbwenye ninofwanela ona vyongo mofwanelela. Dhiyevi-a kunofuna nikami-a kaana mathuulelo apama, muru wen’na ninodha ona mwemo dhiyevi-a munofunela aliwa nikami-a a-kala odhigweli-a va myasa miraru vaingumi yi-u: (1) banjani (2) vokwakwaneli-edha vizo vi-u vyaurumiwi (3) vo-indi-edha basa matelefoni.

3. N’nga mwasiwa ngwan’ni hora dhinango vinokala vyorucha atu vwanana banjani, n’nga enango anothuulela a-vi?

³ Yohova utopanducha banja ira lombwana na i-yana kakalenga aimwerumweru. Mbwenye kavali uli ologomana mwasa oi hora dhinango aliwa katinovwanana. Mbwenye rumiwi Paulo alembile ira ale anodedi-edha thela venango theliwa tanodha gumanana nyarwa. (1 Akor. 7:28) Atu enango anozindiyela ira hora dhinjinji anokalela kangana na man’niwa venango i-yaniwa. Voi, ee-no aliwa anoona ira banja kai lapama, atu enala tavi-iyachi tukuleya na makalelo ailambwila, aliwa anodha fiya voonga ira yapama kumwadhana. Aliwa anothuulela ira yapama kusakula yongo inaava-e imwerumweru.

4. N’nga chini inofwanela i-yo ira polepole?

⁴ Ninofwanela ira polepole ira na-aluze imwerumweru banjani. I-yo nitoidhiwa ira Bibilya linoonga ira mwasa ulivo oira atu tamwadhane ndi mbo-i mwaaliwa aira mararuo. (Mat. 5:32) Ngumwasiwa vakala myasa ninga iongile Paulo, kaninofwanela rumeli-a ira dhigweli-a univa-e mathuulelo ninga ala: ‘Vyadedi-edha miyo banjanimu kavinaireya. Kandinowachela dhivelo linofwanelela miyo. Venango ndinodha fwanya imwerumweru ndafwanya mutu mwinango.’ Mutoona jinairi-a kaana mathuulelo enala? Kuviona kala o-odawa. Zelu dhailambo dhinoonga ira mutu unofwanela ara rimee ira aode kaana imwerumweru. Mbwenye idhiwa wa Nlungu unoonga ira weyo “kunofwanela thuulelanga vyofuna vyaa baa-i, mbwenye vyofuna vya enango.” (Afil. 2:4) Yohova unofuna ira mudhowenave limbi-a banja linyu thitho kamuli-iye. (Mat. 19:6) Yoroma munofwanela thuulela mwemo Yohova munovwela liye a-kala nyo mwekene.

5. Movwelana na lemba la Aefeso 5:33 n’nga lombwana na i-yana anofwanela irelanan’ni unango na fwee?

 ⁵ Lombwana na i-yana tatofwanela irelana vyongo mwaudhivela thitho lemezana. (Muleri Aefeso 5:33.) Bibilya linonifunji-a ira kwapama va-a i-yani-ana wachela. (Mayir. 20:35) N’nga tikalelo liivi linaoni-e atu othelana ira takale audhivela nolemezana? Kudhiyevi-a. Lombwana na i-yana odhiyevi-a katinosaka vyofuna viwave baa-i, mbwenye “tanosaka vyofuna vyaafwiwa.”​—1 Akor. 10:24.

6. N’nga nyo mufunjedhilevon’ni va vyowakula vya Steven na Stephanie?

⁶ Dhiyevi-a unokami-a vinjinji alombwana na a-iyana amakristau ira takale aimwerumweru. Mofwanafwani-a lombwana mmbo-i unoitaniwa Steven uongile ee-ni: “A-kala ira nyo munokala vambo-i munooda laba basa simbwasimbwa vakala nyarwa. Malo moonga ee-ni: ‘N’nga yapama wa miyo chini?’ Munooda thuulela ira n’nga yapama wa i-yo chini?” Stephanie i-yana wa Steven unothuulela mwemo liye unoonga ee-ni: “Kavali unofuna kaathi na mwidanee na mwasa wenuo akala vatokala nyarwa dhinango i-yo ninodhilimbi-edha mali-a nyarwadho.” Moi ee-no ninolobela nosakasaka thitho ninotapanya vyoonga mwasuo i-yo ninoonga ikundu ya mwasuo a-kala vya mwinango na fwee mo-okaikela lombwana na i-yana a-anothuulelana unango na fwee katinokala aimwerumweru.

7. N’nga bali unowachela maraeli-o olambela unofwanela kaana makalelo oi a-vi?

⁷ Wa i-yo njingari ilukulu mlambela Yohova kaninobala mwatundu wan’ni. (Masal. 27:4; 84:10) Akala bali unodhilimbi-edha ira akaena izo yavakundu muurumiwini uli osimbiwa. Bibilya linoonga ee-ni: Akala bali unoira thindhi ira akale nama-ing’anela unofunechecha mabasa apama. (1 Timo. 3:1) Mbwenye bali unowachela maraeli-o kanafwanela vithuulelanga mwa liye ekene. (Luka 17:7-10) yolinga yee ikale yokami-a atu enango modhiyevi-a.​—2 Akor. 12:15.

8. N’nga ninofunjedhilevon’ni vaifwanafwani-o ya Diotirefe, Uziya na Abisalomu?

⁸ Bibilya linooga vya vifwanafwani-o vinango vyo-ofwanelela vyaatu a-le tavithuulela okene. Diotirefe kaali mutu wapama liye afuna ira akale valimburo loroma vapingoni. (3 Ju. 9) Uziya atotukuleya na makalelo odhigweli-a thitho atolaba mabasa aveleliwile wa anamavelela kuto. (2 Limb. 26:16-21) Abisalomu atowesedha kopa atu mwamakalelo o-okala apama vofuna sakuliwa ira akale mwene. (2 Sam. 15:2-6) Myasa dhiongiwile Bibilyani dhinoonga movweya pama ira Yohova kanodhiveliwana atu anosakasaka vidhiveliwi-a mwaaliwa okene. (Sang. 25:27) Dhigweli-a nosilila unodhi-a nyarwa.​—Sang. 16:18.

9. N’nga njiifwanafwani-o iivi i-iidhe Yesu?

⁹ Vamwasa mwinango onani ifwanafwani-o i-iidhe Yesu, Bibilya linoonga ira “angalive ira akadhi ninga Nlungu liya kaathuulela vyokala ofwanafwana na Nlungu.” (Afil. 2:6) I-yavo Nlungu Yesu ngunamatonga nlukulu uliwo. Angalive ee-no liye kanothuulela vya liye ekene mokwaranyi-a madile. Atoawandela anamafunjedhee ira: “Unolaba ninga mwana vari vanyo wenuo nguli ndimuwa.” (Luka 9:48) Pyodhiveliwi-a vinjinji idhiwa ira ikundu inolaba i-yo naapainiya, naarumiwi okami-a naandimuwa thitho na anamaing’anela isa anodhiyevi-a ninga Yesu. Dhiyevi-a unokami-a arumiwi a Yohova oni-a nemba wa dhivelo vapingoni. Ndidhivelo leli linooda nizindiyeli-a ninga gulu la Nlungu.​—Juwau 13:35.

10. N’nga nyo munairen’ni akala ira myasa dhapingoni vinyu kadhinooda sakaedhiwa paama?

 ¹⁰ Venango pingoni mwinyu motofwanyeya myasa nyo munoona ira andimuwa avapingonivo katinooda samalela pama myasadho. N’nga nyo munaire a-vi? Kalani odhiyevi-a nokami-a atu ale na izo yosamalela myasadho. (Aeb. 13:17) Yongo imbo-i inofuna ukami-ani ndithuulela vyofuna ninga vi: N’nga myasa dhinoona miyodhi tofuneechecha ira dhisamaleliwe? Ninga yen’na ndi hora yoira dhiode samaleliwa? N’nga ndinofwanela samalela myasadhi mwamekene? Mwamio mekene, ndinodhilimbi-edha kaathei-a rendele mwari mwapingo?

11. Movwelana na lemba la Aefeso 4:2, 3, n’nga ndimaraeli-o avi anowachela nyo vomlabela Yohova modhiyevi-a?

¹¹ Dhiyevi-a wa Yohova chiyongo yofuneya vinjinji kwaranya vile vinoira i-yo, thitho vwelana kofuneya vinjinji kwaranya vinolaba i-yo. Mwasa wen’na irani vinaodenyo ira muode mlambela Yohova modhiyevi-a. Moi ee-no munooda ira vyongo movwelana na pingo. (Muleri Aefeso 4:2, 3.) Kalani odhilimbi-edha volaleela. Sakani ndhila dhofuna labela atu enango mowadhiveliwana. Kalani owaredhi-a waatu othene hangani-avo atu a-le ta-ana izo vapingoni. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Akala ira nyo munolaba modhiyevi-a vapingoni, atu enango katinaone vyoira vinyu baa-i mbwenye thitho dhiyevi-a winyu.

12. N’nga Bibilya linoongan’ni vamwasa okaana afwi-u? Onganimo.

¹² Yohova unofuna ira nikaena hora yowaredha na banja li-u vambo-i naafwi-u. (Masal. 133:1) Yesu atokaana afwee apama. (Juwau  15:15) Bibilya linoonga funeya okaana afwi-u aimbarimbari. (Sang. 17:17; 18:24) Aliwa thitho linoonga ira kaninofwanela dhionanga kala ofuneya vinjinji kwaranya afwi-u. (Sang. 18:1) Anjinji anoonga ira i-ndi-edha basa interneti ndi ndhila yapama yokaana afwi-u thitho yo-oviona kala okene. Mbwenye ninofwanela ira polepole vo-indi-edha basa interneti.

13. N’nga mwasiwa ngwan’ni atu ano-indi-edha basa interneti anodhiona kala okene thitho osukwala?

¹³ Vyosakasaka vinooni-a ira atu tanokalela ona mafoto na vyoonga vya atu va internetini, hora dhinjinji anodhiona kala okene thitho osukwala. Mwasiwa ngwan’ni? Mwasa unango ngoi viruthiruthi vino-eliwa vainternetini vinooni-a ingumi yanaaliwa. Aliwa anosakula mafotwiwa, aafwiwa na mamburo apama. Moi ee-no atu anokalela ing’ananga mafoto enala anoroma viona ira ingumi yatwao chapama thitho katinogumanana masoka. Rongola mmbo-i wa vyawa 19 aongile ira: “Miyo ndatokaana sanje ona atu takalanga aimwerumweru vari vasumana voi kavali jaira miyo.”

14. N’nga malangi-o a Bibilyani valemba la 1 Pedru 3:8 ananikami-e a-vi ira niodenga indi-edha basa interneti mwazelu?

¹⁴ Ndiimbarimbari ira ninooda indi-edha basa interneti va vyongo vyapama—mofwanafwani-a ninooda indi-edha basa vofuna ongana abali-u thitho afwi-u. Mbwenye mutoona vikundu vinango vina-elecha atu vainternetini, atu enango ira tavioneeli-edhe vinooneya ira milanyu inavelela aliwa njoi: “Ndiing’aneni”! enango ano-indi-edha basa madhu odhisimba oruwana venango odhioneeli-edha vofuna onga vya mafotwiwa na aatu enango. Mbwenye vyevyo pyo-iyana na vinofunji-a Bibilya wamakristau. Vooni-a dhiyevi-a na tangaranga.​—Muleri 1 Pedru 3:8.

15. N’nga ndimalangi aavi a Bibilyani anaode nikami-a ira nikale atu o-odhioneeli-edha?

¹⁵ Akala nyo muno-indi-edha basa interneti dhifukeni vyofuka vi: N’nga mafoto ,mavidiyo na vyongo vino-ela miyo vainternetini vinooni-a ira ndinodhitukulela? N’nga vinooda iri-a atu enango kaana sanje? Bibilya linoonga ira: “Vyothene vyailamboi​—naluveluve wa tutu, naluveluve wa metho kavinokumela wa Baba mbwenye vinokumela  muilamboi.” (1 Ju. 2:16) Verso limbo-i la Bibilyani latothapulela madhu oi “kaana vyongo” ninga “dhiona kala ofuneya.” Makristau katinofwanala dhioneeli-edha waatu enango. Aliwa ano-arela makundu a Bibilyani: “Kanikale odhiulukuli-a atu venango odhivwa venago okaana sanje waatu enango.” (Agal. 5:26) Dhiyevi-a unooda nikamio-a na-aode kaana nemba odhigweli-a wa ilamboi.

16. Mwasiwa ngwan’ni kaninofwanela kala odhigweli-a?

¹⁶ Ninofwanela kala odhievi-a mwasa oi atu odhigweli-a katinna “makalelo apama”. (Aroma 12:3) Mutu odhigweli-a onodhiveliwa kangana naafwee thitho unodhiona kala ofuneya vinjinji. Wiliwili liye unooda thuulela vyovisukwali-a thitho sukwali-a afwee. Liye a-achinje makalelwee, Satana unodha mfunga nododomi-a mathuulelwee. (2 Akor. 4:4; 11:3) Mbwenye mutu odhiyevi-a, gwamakalelo apama. Liye unoviona mofwanelela, thitho unozindiyela ira anjinji mbokwara liye. (Afil. 2:3) Thitho liye unoidhiwa ira “Nlungu unothakaleliwana atu odhigweli-a, mbwenye odhiyevi-a unowairela tangaranga.” (1 Pe. 5:5) Mutu wamakalelo apama, kanamone Yohova ninga yowaredhana.

17. N’nga ninofwanela iran’ni ira nidhowenave kala odhiyevi-a?

¹⁷ Ira nidhowenave kala odhiyevi-a ninofwnela thuulela malangi-o a Bibliyani nochinja umutu wawale nowara umutu upya. Vyevi pyofuneya thindhi. Ninofwanela funjedha ifwanafwani-o ya Yesu nodhilimbi-edha arela ifwanafwani-oyee. (Akol. 3:9, 10; 1 Pe. 2:21) Mbwenye dhilimbi-edha wewu kofuneya vinjinji. Nafunjedhanga kala odhiyevi-a, ingumi ya banja li-u inodha kala yapama, ninodha kami-a pingo kala ovwelana thitho ninodha indi-edha basa interneti mofwanelela. Kwaranyi-a vyothene, ninodha wachela maraeli-o thitho leveleliwa na Yohova.