Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 27

Nyuuva nneewehera cani?

Nyuuva nneewehera cani?

“Kinaamwiirela khula ntthu wiira hiiwehere uvikana mananna cimphwanelaaya wiiwehera, masi khula ntthu oopuwele athoonyeraka ukhalana ankhili omaana.”—AROO. 12:3.

NCIPO 130 Nihaana nilevelelanaka

NINHALA WIITTHUCANI? *

1. Toko cinttonkacaaya Afilipo 2:3, isiyani inhala unikavihera waapatthanana akhunanihu?

WIIYEVIHA unaanikavihera wiiwelela marumo a Yehova. Ciicammo unaanikavihera ucuwelela wiira Nluku nonipheelela citthu comaana. (Efesu 4:22-24) Wiiyeviha unaanikurumica uhoolelihera citthu cinoncivela Yehova, kahi citthu cinnicivela ni waawehera akhunanihu ukhala oolupale unipwaha hiiva. Nlattu wo wiiyeviha, ninaakhitiri umpatthanana Yehova ni waapatthanana mayamunneehu.—Nsome Afilipo 2:3. *

2. Isiyani apostolu Paulu yaakupanlyaawe, ni isiyani inhaleehu woona nhina ula mwahoola?

2 Masi neetthaalaka, unawoopiha waatakiha atthu o ntuninyani ya Sotwani, akhanle owiithenca ni ahinaawacera akhunanaya. * Toko cantikhilyaawe apostolu Paulu, unawiira iyo itthwiiyo yahancera uwiirannyeela makristau oseekulu yoopacera. Uyo enre: “Kinaamwiirela khula ntthu wiira hiiwehere uvikana mananna cimphwanelaaya wiiwehera, masi khula ntthu oopuwele athoonyeraka ukhalana ankhili omaana.” (Aroo. 12:3) Paulu aanaakupali wiira unaareera wiihisima. Masi khaninlamuliya utepa wiihisima awula wiicoona. Ni wiiyeviha phinhala unikavihera uhiicoona. Ula mwahoola, ninaahala woona mananna wiiyeviha unhalaaya unikavihera uhiithenca nhina miphantte miraru co muukumini wihu: (1) muuthelanacani, (2) navahiyaka mirintti wanlokoni ni (3) ukati woovarela nteko interneti.

NTHOONYERE WIIYEVIHA MUUTHELANACANI

3. Kontha isiyani anamathelana pooti unyakulihanaka, ni isiyani atthu akhwaawe impankaaya yaakhumelelaka iyo?

3 Yehova humpa itthoko wiira nlopwana ni nthiyana akhale ootteeliya. Masi nlattu woopahuwa, anamathelana atthunaka pooti unyakulihana. Phimaana Paulu wantikhilyaawe wiira anamathelana yanhala waakhumelela marikariko. (1 Akor. 7:28) Atthu akiina anawoona wiira khula ukati anaanyakulihana naawanuwaya awula naamwaaraya. Phimaana anawancera wuupuwela wiira phataari ahithelanacale. Ayo atthwaayo yattharaka moopuwelelo ontuninyani, woohipica anaahala wuupuwela wiira anlamuliya umwalanaca. Ni anaahala wanca wuupuwela wiira itthu yuulupale cinene ukhanle ayova utotha utteeliya veekha caya paahi.

4. Isiyani ninlamuliyeehu ukhotta?

4 Nihaana nikhottaka wuupuwela wiira uthelanaca wihu khulokale. Hiiva ninaacuwela wiira itthu imoca Ibiiblya inhimyaaya wiira phinontthunihera ntthu umwalanaca, ukhanle uraruwa. (Mat. 5:32) Phimaana, yakhumelelaka marikariko apostolu Paulu ahimyalyaawe, khaninlamuliya wiicoona ni wuupuwela co: ‘Uno uthelanacoono khunkitteeliha-tho nrima. Miiva akinfentiya toko cinkiphwanelaaya. Atthunaka miiva waahala ukitteela nrima kinanthenle awula nakithenle ni ntthu nkhwaawe.’ Nhoona itthu inthoonyeraaya ayo moopuwelelwaayo? Nuulumo nimoca nihinhaleela nhina ayo moopuwelelwaayo nikhanle miiva. Ucuwelaca wo ntuninyani uneera wiira nyuuva nhaana nttharaka nrimeenyu ni utotha utteeliya winyu. Masi ucuwelaca wa Nluku uneera wiira nyuuva nhaana ntothaka kahi ‘citthu cinoocivelani paahi, masi ciicammo nhaana ntothaka citthu cinaacivela akhunaninyu.’ (Afili. 2:4) Yehova nopheela wiira nlipihace uthelanaca winyu ni nhimwalane. (Mat. 19:6) Unaareera venci uhoolelihera umuupuwela Yehova, uhiya wiicuupuwela nyuuva.

5. Toko cinthoonyeraaya Efesu 5:33, anamathelana anlamuliya uwacerana cani?

5 Nlopwana ni nthiyana oothelanaca ahaana yawaceranaka ni nifento ni uhisimana. (Nsome Efesu 5:33. *) Ibiiblya ineetthuciha wiira uvaha unaareera uvirikana ni waakhela. (Mite. 20:35) Ikhaleloni inhala waakavihera anamathelana ufentana ni uhisimana? Wiiyeviha. Nlopwana ni nthiyana oothelanaca yeeyevihaka khantotha citthu cinaacivela paasi, masi anaatotha ‘itthu inomphwanyiha ifayita nkhwaaya.’—1 Akor. 10:24.

Nlopwana ni nthiyana yakhalaka atthu owiiyeviha, ayo khanaanihana, masi anawiiwanana (Nsome iparaagarafu 6)

6. Mwiitthucale isiyani ni itthu yuulumalyaawe Steven ni Stephanie?

6 Wiiyeviha unawaakavihera alopwana ni athiyana makristau enci utteeliya muuthelanani waya. Wootakihera, nlopwana mmoca neehaniya Steven neera: “Wakhala wiira ooyeeli nnawiiwanana, nyuuva nnaahala uvara nteko nkhayi, venci-venci yakhumelelaka masankiho. Uhiya wuupuwela: ‘Isiyani inhala ukikavihera miiva?, nyuuva nnohala wuupuwela co: ‘Isiyani inhala unikavihera hiiva?’” Stephanie, amwaarawe Steven phinoopuwelaaya commo. Ayo aneera: “Khaavo ntthu unoncivela unkhalana nwanani. Phimaana, noonaka wiira uhaavo ukati uhiiwananneehu, hiiva ninaamananiha ucuwelela isiyani ikhumelenle. Vano, ninaalompa, ninaatotha mmalivuruni wihu mwaha woohala unikavihera ni ninawoopela mwaha iyo. Hiiva ninaatotha ummaliha nanrokottolyooyo, kahi unyakulihana.” Khweeliini, nlopwana ni nthiyana athelanacale ahineecoona anaakhala ootteeliya venci.

MUNSWALELE YEHOVA “NTHOONYERAKA WIIYEVIHA”

7. Munna aakhenle nrintti wanlokoni nlamuliya wiiwehera cani?

7 Hiiva ninoona ukhala iparakha yuulupale unvarela nteko Yehova, hataa wakhalaka ntekoni. (Isaa. 27:4; 84:10) Munna eevahereraka wiira aakhele nrintti awula nteko wanlokoni, uyo naareera uttottopeliya. Ibiiblya ineera: “Wakhala wiira nlopwana nawiikurumica wiira akhale humu, uyo ntotha nteko womaana.” (1 Tim. 3:1) Masi munna aakhenle nrintti wanlokoni haana eeweheraka ratta ni khanlamuliya wiicoona. (Luka 17:7-10) Uyo aakhenle nrintti wiira aavarele nteko akhwaawe eeyevihaka.—2 Akor. 12:15.

8. Isiyani ineetthuceehu ni ntakihero na Diótrefes, Usiya ni Apisalau?

8 Ibiiblya ihaana matakihero aatthu enci yeethenca. Diótrefes khaari ntthu owiiyeviha ni aapheela “waahoolela atthu otheene” wanlokoni. (3 Jo. 9) Usiya nlattu wo wiicoona ahomananiha uvara nteko Yehova waavahacenryaawe anankuttho paahi. (2 Ikor. 26:16-21) Apisalau aapheela ukhala mwene, phimaana ahokhala toko nawaafenta atthu, wiira ayo ankavihere ukhala mwene. (2 Sam. 15:2-6) Nnya ihantisi co mbiiblyani nnya cinaathoonyera sana-saana wiira Yehova unrusa atthu oototha wiittitthimiha. (Miru. 25:27) Wiicoona ni nttima pooti unhasara ntthu.—Miru. 16:18.

9. Ntakiheroni Yesu nivahalyaawe?

9 Vano moone ntakihero na Yesu. Ibiiblya ineera wiira “waahookhalaru wiira uyo aari toko Nluku, khoopuwenle wiicuunuwiha awula unlikanana Nluku.” (Afili. 2:6) Yehova paahi phiri nkhulupale ooverihela, ni Yesu khanle nkhulupale onayeeli. Hataa ukhalaka commo, Yesu khaneesamiha. Uyo ahowiirela attharyaawe: “Ntthu neekhaliha khampa mwankaani iriyariinyu uyo phikhanle muulupale.” (Luka 9:48) Unaareera cinene waavarana nteko mapiyoneeru, arumiya o wanlokoni, mahumu ni mamootoli osirikwiitu owiiyeviha khampa Yesu! Wiiyeviha unthoonyeraaya atthu anonswalela Yehova unawaakavihera mayamunna o wanlokoni ufentana. Ni nno nifentonno phinthoonyera wiira hiiva nikhanle mphwinko woothotokanihiya wa Nluku.—Joau 13:35.

10. Isiyani inlamuliyeenyu upanka moonaka wiira citthu cikhumelenle wanlokoni khacinwaceriya ratta?

10 Pooti ukhala wiira cihaavo citthu cikhumelenle wanlokoni winyu, ni nyuuva nnoona wiira mahumu khanwacera. Isiyani inlamuliyeehu upanka? Uhiya uttekutta, mwiiyevihe ni mwaakavihere ale anhoolela miteko co wanlokoni. (Mabere. 13:17) Itthu inhala wuukaviherani ukhanle wuupuwela ala makohwaala: ‘Itthu ikhumelenle kiireke ikhanle itthu yoosankiha impheela urehereriya? Ula phuukati wooreera upanka itthu wiira irehereriye? Thi mi unkiphwanela ureherera nnyo citthunnyo? Kiireke khweeliini kimpheela waakavihera mayamunna o wanlokoni ukhala owiiwanana awula kintotha wiittitthihaca miiva?’

Ale arina mirintti wanlokoni khanlamuliya ukhala atthu oocuwelaca paahi, masi ciicammo anlamuliya ucuweliya ukhala atthu owiiyeviha (Nsome iparaagarafu 11) *

11. Toko cinthoonyeraaya Efesu 4:2, 3, nloko nihu ninhala ukaviheriya cani nakhalaka atthu owiiyeviha?

11 Moonelwaawe Yehova, wiiyeviha phirina ifayita cinene uvikana ucuwelaca, ni wiiwanana wihu phirina ifayita cinene uvikana citthu cinkhitiriihu upanka. Phimaana mwiikurumice unswalela Yehova niikuru cinyu cotheene mwiiyevihaka. Mwapankaka commo, nnaahala ukavihera nloko ukhala nowiiwanana. (Nsome Efesu 4:2, 3. *) Mwiikurumice wuulalyeerani. Ntothe mananna owaapankela citthu comaana akhwiinyu ni mwaapankele citthu comaana. Nwaakhelele wapuwani winyu mayamunna otheene, hataa naale ahirina miteko cuulupale wanlokoni. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Mwavaraka nteko wanlokoni mwiiyevihaka, atthu akhwaawe khanhala woona paahi ucuwelaca winyu, masi ciicammo anaahala woona wiiyeviha winyu.

MWIIYEVIHE UKATI WOOVARELA NTEKO INTERNETI

12. Ibiiblya inhimya isiyani nhina waakhalana apatthani?

12 Yehova mpheela wiira unitteele nrima wamoca naamuciihu ni naapatthaniihu. (Isaa. 133:1) Yesu ahaana apatthani omaana. (Joau 15:15) Ibiiblya inawuuluma mananna apatthani eekhweeli cinnikaviheraaya. (Miru. 17:17; 18:24) Ni Ibiiblya inaahimya ciicammo wiira khunreera wiikhaliha veekha. (Miru. 18:1) Atthu enci anoopuwela wiira ahaana yavarelaka nteko interneti wiira yaaphwanye apatthani ni ahikhale veekha. Masi nihaana nivarelaka nteko ratta interneti.

13. Kontha isiyani atthu akiina anvarela nteko interneti anawiicoona ukhala veekha ni khunaatteela nrima?

13 Uhooneleliya wiira atthu ankhala ukati mwinci yoonaka ifootu ni citthu cinantikhaaya atthu mwinternetini anawiicoona ukhala veekha ni khunaatteela nrima. Kontha isiyani? Venci-venci kontha ifootu atthu cinhelaaya mwinternetini cinthoonyera citthu comaana caakhumelenle muukumini waya. Ayo anaathanla ifootu cikhumale sana-saana cinaathoonyera ayova, apatthannyaaya ni mapuro omaana waaryaaya. Vano ntthu ri mphantte nkhwaawe noona nnyo ilataratonnyo naalattaniha makhalelwaawe niilatarato cinoonaawe, ni nawanca wuupuwela wiira uyo khampuha toko akhunanawe cimpuhaaya. Nrokorihu rina myaakha 19 naattonka: “Mi kahanca ukhalana nttima nlattu woowoona atthu otheene yathukaka wuumaleloni isumana, mi kinari uwaani paahi woohivara itthu.”

14. Ikano yo mbiiblyani iri nhina 1 Peturu 3:8 innikavihera cani uvarela nteko ratta interneti?

14 Khweeliini hiiva pooti uvarela nteko interneti wiira inikavihere, toko uwuulumana amuciihu ni asipatthaniihu. Masi nhoona wiira citthu cinci atthu cinhelaaya mwinternetini anhela wiira yooniye paahi? Unkhala toko ayo atthwaayo aneera co: “Nkoone mi!” Atthu akiina mpaka anawuuluma citthu coohinamaana ni cooveeha yoopelaka mwaha ilatarato caya ni caatthu akiina. Makristau khanvarela nteko interneti ayo manannaayo, kontha Ibiiblya inawaakurumica wiira yiiyevihe ni awacere itthu inwiira akhwaaya.—Nsome 1 Peturu 3:8. *

Citthu cinheleenyu mwinternetini cinthoonyera isiyani: wiira nyuuva nnototha wooniya awula wiira nkhanle ntthu owiiyeviha? (Nsome iparaagarafu 15)

15. Ikanoni co mbiiblyani cinnikavihera uhaatakiha atthu antotha wooniya naakhwaaya?

15 Mwakhala wiira nyuuva nnaavarela nteko interneti, mwiikohe co: ‘Ilatarato, ividiyu ni citthu cinantikhaaka mwinternetini, kiireke cinthoonyera wiira kimpheela wooniya? Citthu cinhelaaka mwinternetini cinaahala uwiiriha akhwaaka woona nttima?’ Ibiiblya ineera: “Citthu cotheene cirivo ntuninyani—citthu coocivela mwiirutthuni, citthu coocivela mmiithoni ni usamiha mihakhu—khacinkhuma wa Apaapeehu, masi cinkhuma ntuninyani.” (1 Jo. 2:16) Mphantte uneera “usamiha mihakhu” utaphuleliye co mbiiblyani ikhwaawe: “upheela wiikhaliha muulupale.” Makristau khanlamuliya utotha wooniya naakhwaaya. Ayo anaatthara ikano yo mbiiblyani ineera: “Nihikhale atthu owiicoona nitothaka usinttana naakhwiihu ni woonelana nttima.” (Akalas. 5:26) Wiiyeviha unaahala unikavihera uhaatakiha atthu owiicoona o ntuninyani.

‘MUUPUWELE NTHOONYERAKA UKHALANA ANKHILI OMAANA’

16. Kontha isiyani khaninlamuliya wiicoona?

16 Nihaana nikhalaka atthu owiiyeviha kontha atthu owiithenca khankhalana “ankhili omaana.” (Aroo. 12:3) Ntthu owiicoona uncivela cinene unyakulihana ni nawiicoona ukhala muulupale waaphwaha akhwaawe. Ikwaha cinci, citthu cinoopuwelaawe ni cimpankaawe cinanwereeha nrima uyova ni atthu akhwaawe. Uyo ntthuuyo aahihiyeke wiicoona, moopuwelelwaawe anaahala uhononiya ni Sotwani. (2 Akor. 4:4; 11:3) Masi ntthu owiiyeviha naakhalana ankhili omaana. Uyo nawiiwehera ratta ni naakupali wiira akhwaawe phiri oolupale upwahiya uyova. (Afili. 2:3) Uyo naacuwela wiira “Nluku unrusa atthu owiicoona, masi nawaathoonyera unamaana wowaaronya atthu owiiyeviha.” (1 Pet. 5:5) Ntthu rina ankhili omaana khampheela wiira Yehova akhale nwanannyaawe.

17. Isiyani ninlamuliyeehu upanka wiira nihihiye ukhala atthu owiiyeviha?

17 Wiira nihihiye ukhala atthu owiiyeviha, nihaana nittharaka ikano yo mbiiblyani inniruma wiira ‘nihiye meettelo okhalayi ni citthu caapankeehu ni niwarele meettelo ophiyaaru.’ Wiira nipanke iyo, nihaana niikurumicaka. Nihaana nisomaka makhalelo a Yesu ni umananiha untakiha. (Akol. 3:9, 10; 1 Pet. 2:21) Masi phataari wiikurumica. Nakhalaka atthu owiiyeviha, makhalelweehu watthokoni anaakhala omaana. Ninaakavihera nloko ukhala nowiiwanana ni ninaacuwela uvarela nteko ratta interneti. Ni itthu yuulupale cinene, ninaahala untteeliha nrima Yehova ni ninaahala waakhela iparakha cawe.

NCIPO 117 A Qualidade da Bondade

^ par. 5 Ilelo, ntuninyani motheene ahoocara atthu owiithenca ni oohaawacera akhunanaya. Nihaana neettaka ratta wiira nihikhale toko ayo atthwaayo. Ula mwahoola unaahala wuuluma miphantte miraru cihinlamuliyeehu wiicoona.

^ par. 1 Afilipo 2:3 Nhipanke nanka itthu mpheelaka usinttana awula wiittitthihaca; masi mwiiyevihaka, mwaawehere akhwiinyu ukhala oolupale wuupwahani nyuuva.

^ par. 2 MOOLUMO OOTAPHULELIYA: Ntthu owiithenca nokhala ntthu ootepa wiicuupuwela mwaneennyaawe ni khanwuupuwela akhunanawe. Masi ntthu oowiiyeviha naawuupuwela akhunanawe ni khaniicoona ukhala ntthu muulupale waapwaha akhunanawe.

^ par. 5 Efesu 5:33 Ciicammo, khula ntthu waryaawe aafenteke amwaarawe khampa cinfentaawe irutthwaawe; wiikina, nthiyana haana aahisimaka cinene awanuwawe.

^ par. 11 Efesu 4:2 Nthoonyeraka wiiyeviha ni unamaana, upisa nrima, nvilelanaka ni nifento, 3 mwiikurumicaka cinene wiira nhihiye wiiwanana unvahiyeenyu ni nnepa, wiiwanana unwaana nnema.

^ par. 14 1 Peturu 3:8 Woothikilela, otheene cinyu muupuwele inanna imocaaru, nwacerane, nthoonyere nifento no mayamunna, uthunku ni wiiyeviha.

^ par. 60 ILATARATO: Humu mmoca notaphulelaka myaha wakonkereesuni ni nohoolela miteko co mayamunna akhwaawe, ciicammo noona ukhala iparakha yuulupale waahoolela mayamunna yapheelaka urwaa wuulalyeerani ni ukweca nsalau yo Umwene.