Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA WOOHUSERYA 27

Muhiisuupuweleke Mukhatiinyu Opwaha Munaphwanelaanyu

Muhiisuupuweleke Mukhatiinyu Opwaha Munaphwanelaanyu

“Kini wa nyuwo oothene: ahikhalevo anii iisuupuweleke meekheiye opwaha mwemmo onaphwaneleiye; nto uupuweleke mwa wiisuwela.”—ARO. 12:3.

NCIPO 130 Mulevelelaneke

YEEYO NNAHAALAAHU OHUSERYA *

1. Mwawiiwanana ni Filipi 2:3, tiheeni enahaala onikhaviherya okhalano onthamwene waphaama ni annihu?

WIIYEVIHA onnanikhaviherya weemererya malakiheryo a Yehova. Awo annanikhaviherya osuwela wi Muluku onnasuwela yeeyo eri yaphaama wa hiyaano. (Éfe. 4:22-24) Makhalelo ala annanceenyerya ohooliha yookhwela ya Yehova ohiya yawihu, ni owoonaka akina okhala oochuneyaxa onipwaha hiyaano. Yookhumelela ya yeeyo tiyawi nookhalano onthamwene waphaama ni Yehova vamoha ni annihu.—Mwaalakhanye Filipi 2:3.

2. Tiheeni murummwa Paulo aasuwenleiye, nave tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola?

2 Nyenya nahikhalano ephoole, nnanwerya ovoloweliwa ni achu a wiirumiha ni a nrima * a elapo yeela ya Satana. Enakhala wi eyo yaaneereya ni Akristu a nsana noopacerya, nthowa nawi murummwa Paulo oorepa wa Aroma: “Kinii wa nyuwo oothene: Ahikhalevo anii iisuupuweleke meekheiye opwaha mwemmo onaphwaneleiye; nto uupuweleke mwa wiisuwela.” (Aro. 12:3) Paulo aanasuwela wi ti woochuneya muchu wiicicimiha. Nyenya nnaphwanela okhala oophimelela. Nave wiiyeviha onamunikhaviherya okhala oophimelela. Mwaha yoola, onahaala othokororya ti mwawiihai wiiyeviha onahaalaaya onikhaviherya ohikhala achu a wiirumiha mmikhalelo miraru: (1) mu othela, (2) vaavaa nnakhalaahuno mirici mmulokoni ni (3) vaavaa nnampharihelaahu interneti.

MUKHALE AWIIYEVIHA MU OTHELA

3. Ntakhara heeni onakhumelelaaya ohiiwanana mu othela, nave akina anaakhulela hai vaavaa eneereyaaya eyo?

3 Yehova oopaka othela wi mulopwana ni muthiyana ekhaleke oohakalala. Nyenya haavo ori oophaameya; mwawiihiiha onnakhumelela ohiiwanana. Ophiyerya wi murummwa Paulo oorepa wi atheli yaahaala ohoolelaka makacamiho. (1 Kor. 7:28) Ophiyerya wi mulopwana ni mwaariye annoona wi anakhalela waakhulanaru. Voocharela, annapacerya wuupuwela wi othela tahi echu enevo. Achu yaala wakhala wi aheemererya muupuwelo wa elapo, anahaala ophiyerya makuchuwelo awi echu yoophwanela weera, omwalana. Awo anahaala wuupuwela wi echu yoochuneyaxa ori wiihakalaliha.

4. Tiheeni nnaphwanelaahu okhalano ekaasoope?

4 Nnaphwanela okhalano ekaasoope wi nihiyeleele ohakalala mu othela wahu. Noosuwela wi nthowa nimoha Piipiliya oneemereryeiye omwalana, ori opaka mararuwo. (Mat. 5:32) Nthowa na yeeyo, vaavaa anakhumelelaaya makacamiho yaawo Paulo olonceiye, hinnaphwanela weemererya wi wiirumiha oneerihe okhalano muupuwelo ntoko: ‘Othela ola honakihakalaliha. Nkinaakhela osivela yoowo kaakhwelaaka. Akhweya kinahaala okhala oohakalala ni muchu mukina.’ Moowerya woona mapacereryo a muupuwelo yoola? Ti nthowa nawi ilukuluku soothene anuupuwela sa yaawo meekhaaya. Miruku sa elapo inaloca wi muchu onaphwanela ocharihaka murima awe ni wiihakalaliha. Nyenya miruku sa Muluku inaloca wi “mmoha ni mmoha ahithokororyeke sawaweru, nto saakhweiye tho.” (Fil. 2:4) Yehova onachuna wi mukhapelele othela wanyu, ohiya omwalana. (Mat. 19:6) Ti woochuneya wuupuwela mmukhalelo Yehova onuupuweleiye, ohiya mukhalelo munuupuwelaanyu.

5. Mwawiiwanana ni Éfeso 5:33, mulopwana ni mwaariye anaphwanela okhalihanaka hai?

5 Mulopwana ni mwaariye anaphwanela okhalihanaka moosivela ni ncicimiho. (Mwaalakhanye Éfeso 5:33.) Piipiliya onnanihusiha wi ovaha ti waphaama opwaha waakhela. (Saw. 20:35) Makhalelo taani anahaala omukhaviherya mutheli wooniherya osivela ni ncicimiho? Wiiyeviha. Mulopwana ni muthiyana ari awiiyeviha hanathokororya sawayaru pahi, nyenya ‘sa mukhweiye tho.’—1 Kor. 10:24.

Vaavaa mulopwana ni mwaariye anakhalaaya awiiyeviha, awo hanakhalihana ntoko amwiicani; nyenya analapa vamoha ntoko nikhuuru (Moone eparakrafo 6)

6. Tiheeni muhusenryaanyu mmasu alociwe ni Steve ni Mwaariye Stephanie?

6 Wiiyeviha onamwaakhaviherya atheli Eekristu okhala oohakalala mu othela waya. Ntoko yootakiherya, mulopwana mmoha othenle awiichaniwa Steven oriye: “Wakhala wi oopiili anyu mwa nikhuuru, muni munalapa vamoha, xaxaxa vaavaa anakhumelelaaya makacamiho. Ohiya wuupuwela pahiru: ‘Tiheeni eri yaphaama wa miyaano,?nyuwaano munahaala wuupuwela: ‘Tiheeni eri yaphaama wa hiyaano?’” Stephanie, mwaara a Steven, onuupuwela emohamoha. Owo ooloca: “Haavo onachuna okhalaka vamoha ni mwiicani. Nthowa na yeeyo, vaavaa onakhumelelaaya ohiiwanana mu echu vyakala, ninneererya osuwela nikacamiho nene. Voocharela, ninnavekela, nitholathola ni ovaanela sa yeeyo. Ninnarehererya mwaha, ohiya ophwanyeryana mathowa.” Moohikhwa minikwa, alopwana athenle ni athiyana atheliwe ahinuupuwela sa yaawo mukhataaya, toohakalalasa.

MMURUMEELE YEHOVA ‘MWAWIIYEVIHA’

7. Muupuwelo taani munna onaphwaneleiye okhalano vaava onaakheleiye murici?

7 Hiyaano nookhalano ekari etokweene, ya omurumeela Yehova moohipwacha mukhalelo taani. (Sal. 27:4; 84:10) Wakhala wi munna okhalano nchuno na orumeela mmuteko wavameekhaaya, onneerano phaama. Piipiliya oni: “Muchu aachunaka muteko woohoolela muloko, onakhwela muteko waphaama.” (1 Tim. 3:1) Munna yoowo onaakhela murici hanaphwanela wiisuupuwelela meekheiye. (Luka 17:7-10) Yoolakelela awe ekhale ya waarumeela akina mwawiiyeviha.—2 Kor. 12:15.

8. Tiheeni nnahuseryaahuvo orweela wa yootakiherya ya Tiyotrofe, Usiya, ni Apisalawu?

8 Piipiliya onnaloca sootakiherya sa achu yaawo yiisuupuwela meekhaaya. Tiyotrofe haari awiiyeviha aachuna “okhala oopacerya” mmulokoni. (3 Yoh. 9) Wiirumiha waahimuceenyerya Usiya opaka muteko yoowo Yehova aalonceiye wi waaphwanela opakiwa pahiru ni alipa a mukucho. (2 Math. 26:16-21) Apisalawu aaheererya waalekecha achu mmukhalelo woonanara wi emukhaviherye okhala mwene. (2 Sam. 15:2-6) Sootakiherya seiha sa Mpiipiliyani, sinnooniherya wi Yehova hanasiveliwa ni achu anachuna wiicicimiha mukhataaya. (Masi. 25:27) Wiirumiha ni nrima sinnahoolela wuupahuwani.— Masi. 16:18.

9. Yootakiherya taani Yesu ovanheiye?

9 Moohiyana, moone yootakiherya yeeyo Yesu ovanheiye. Piipiliya oni: “Nnaamwi aareiyeno makhalelo ooMuluku, aphwanaphwanaka ni Muluku ene, owo haakhwenle wiikusherya.” (Fil. 2:6) Yesu, muchu anaawiili orino owerya wa ichu soothene sikhanle. Naamwiihiiha owo haniisuupuwelela meekheiye opwaha onaphwaneleiye. Owo aahiloca wa oohuserya awe ariki: “Mwa nyuwo, mukhaanisha mwa oothene, tori mutokweene.” (Luka 9:48) Ti yaphaama osuwela wi nnalapa vamoha ni mapiyoneero, arummwa oorumeela, atokweene a muloko ni alipa ooweherya a ekulucu, yaawo ari awiiyeviha ntoko Yesu! Wiiyeviha yoowo alapeli a Yehova anooniheryaaya onnakhaviherya wunnuwiha osivela mmulokoni, nave, ti osivela yoowo onanisuwanyeiha ntoko marehereryo a Muluku.— Yoh. 13:35.

10. Tiheeni munaphwanelaanyu weera vaavaa munoonaanyu wi makacamiho a muloko anyu hanathokororyiwa phaama?

10 Akhweya muloko anyu wookhalano makacamiho makina, nave munnoona wi atokweene hanathokororya phaama. Tiheeni munaphwanelaanyu weera? Ohiya wiikhupanyerya, munaphwanela okhala awiiyeviha ni waakhaviherya yaale anahoolela. (Ahe. 13:17) Echu enahaala wookhaviheryaani ori wuupuwela makoho ala: ‘Apwanne makacamiho kinoonaka toopwaha mphimo anachuneya othokororyiwa? Apwanne ela elukuluku yoophwanelela wi ethokororyiwe? Apwanne murici aka othokororya makacamiho yaala? Apwanne kinneererya wunnuwiha murecele mmulokoni, naari kineererya wiivuwiha mukhataaka?’

Yaawo arino mirici mmulokoni hanaphwanela osuweliwa pahiru ni mavyakelo aya, nyenya tho moorweela wa wiiyeviha waya (Moone eparakrafo 11) *

11. Mwawiiwanana ni Éfeso 4:2, 3, sookhumelela taani inakhalavo vaavaa munamurumeelaanyu Yehova ni wiiyeviha?

11 Wa Yehova wiiyeviha echu yoochuneyaxa opwaha mavyakelo, nave wiiwanana wahu ti woochuneya opwaha wiilipiserya wahu. Nthowa na yeeyo, mpake owetha wanyu woothene wi mmurumeele Yehova ni wiiyeviha. Mweerano hiiha, nyuwaano munahaala okhaviherya wiiwanana mmulokoni. (Mwaalakhanye Éfeso 4:2, 3.) Mukhaleke vamoha ni muloko. Mwaavyavye mukhalelo wa waarumeela akina ni mpake ichu saphaama wa yaawo. Mukhale oowaakhela aleco a mukhalelo ori woothene, ophitaanyerya yaale ahirino murici wa vameekhaaya mmulokoni. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Vaavaa munalapaanyu ni muloko, achu akina hekoona pahiru mavyakelo muryaanyuno nyenya tho wiiyeviha wanyu.

MUKHALE A WIIYEVIHA VAAVAA MUNAMPHARIHELAANYU INTERNETI

12. Tiheeni Piipiliya onaloceiye vooloca sa okhalano asinthamwene?

12 Yehova onachuna wi nikhaleno ilukuluku soohakalaliha ni amusi ahu vamoha ni asinthamwene. (Sal. 133:1) Yesu aahikhalano asinthamwene aphaama. (Yoh. 15:15) Piipiliya onnaloca mphurelo wa okhalano asinthamwene eeparipari. (Masi. 17:17; 18:24) Owo onnaloca wi tahi yaphaama wiivalaanya wa akina. (Masi. 18:1) Ancipale anuupuwela wi ompharihela interneti mukhalelo wa waapaka asinthamwene ancipale ni ohiisoona okhala awiivalaanya. Nyenya ti woochuneya okhalano ekaasoope vaavaa nnampharihelaahu interneti.

13. Ntakhara heeni achu yaawo annampharihela interneti wiiliwiili anniisoona okhala oomeekha ni oothananaxa?

13 Otholathola weeriweno wohooniherya wi achu yaawo anamaliha elukuluku yincipale yoonaka iruku ni michaka sa mu interneti, anniisoona okhala oomeekha ni oothananaxa. Ntakhara heeni? Nthowa nimoha ti nawi iruku inavonyiwa mu interneti wiiliwiili inooniherya ilukuluku savameekhaaya mu okumi aya. Voocharela annathanla iruku saya, sa asinthamwene aya ni mapuro ooreeraxa yaawo yaaryaayawo. Vahoolo vaya, vaavaa muchu ori makupa makina onooneiye iruku seiha onnapacerya olikanyiha ni okumi awe—anoona wi tahi echu enevo. Murokora mmoha a iyaakha 19 onneemererya: “Miyaano kaapacerya waakhalela nrima achu, vaavaa kaawoonaaka oothene ethataka omakuchuwelo wa esumana, kiheeraka echu owaani.”

14. Ti mwawiihai nlakiheryo nnaphwanyeya mu 1 Pedro 3:8 nnanikhaviheryaaya ompharihela interneti mwamiruku?

14 Eparipari wi interneti onnawerya ophariheliwa ntakhara ichu saphaama— ntoko yootakiherya, nnanwerya olocihana ni amusi vamoha ni asinthamwene. Nyenya apwanne moowerya woona wi achu yaawo anavonya iruku mu interneti aneerano yeeyo wi yiivuwihe? Enakhala wi analoca eriki: “Nkakooneeni miyaano!” Ophiyerya wi achu akina annapharihela masu oophuca ni oohiphwanelela elocaka sa iruku saya naari sa achu akina. Eyo ti yoohiyana ni nceenyeryo nenlo Piipiliya onavaheiye wa Akristu, na wooniherya wiiyeviha ni niphwanya.—Mwaalakhanye 1 Pedro 3:8.

Ichu seiho munavonyaanyu mu interneti, sinooniherya eheeni wa nyuwo? Sinooniherya wi mwa muchu awiirumiha naari awiiyeviha? (Moone eparakrafo 15)

15. Malakiheryo taani a Mpiipiliyani ananikhaviherya ohikhala ntoko achu yaawo aniivuwiha?

15 Wakhala wi munnampharihela interneti, mwiikohe: ‘Apwanne iruku, ixilema ni masu aka kinavonyaaka inanwerya oweeriha akina wuupuwela wi kinamwiivuwiha? Sahaala oweeriha akina okhala a nrima?’ Piipiliya oni: “Soothene sa mwemmo, ntoko soochunachuna sa mwiili, soochunachuna sa miitho ni okareela muhakhu, hiinarweela wa Atiithi, nto mweelaponi ya vathi.” (1  Yoh. 2:16) Piipiliya mukina ataphulelaka masu awi “okareela muhakhu” enataphulela “nchuno na okhala oochuneyaxa.” Akristu hanaphwanela okhala awiivuwiha wa akina. Awo anachariha nlakiheryo na Piipiliya: “Nihikhale awiisoona, ooroshana, ookhalelana nrima mukina ni mukhweiye.” (Gal. 5:26) Wiiyeviha onahaala onikhaviherya ohikhala oovoloweliwa ni munepa wa wiivuwiha wa elapo yeela.

‘MUUPUWELEKE MMUKHALELO ONOONIHERYA WIISUWELA’

16. Ntakhara heeni hinnaphwanela okhala achu awiirumiha?

16 Nnaphwanela okhala awiiyeviha woona wi achu awiirumiha ‘haniisuwela.’ (Aro. 12:3) Muchu awiirumiha ochuna waakhulaniwano, iisoonaka okhala oochuneyaxa. Vakina vaya, owo onuupuwela ni weera ichu mmukhalelo onaaphoreiha akina ni yoowo mukhateiye. Wakhala wi muchu owo hatoronke moonelo awe, Satana onahaala owaleela ni okhoromanya muupuwelo awe. (2 Kor. 4:4; 11:3) Moohiyana, muchu a wiiyeviha tawiisuwela. Owo onniisona mukhateiye mmukhalelo woophimelela ni wawiichacala nave onnasuwela wi akina toopwaha mmikhalelo soohiyanahiyana. (Fil. 2:3) Nave oosuwela wi “Muluku onnaarukunuwela awiisoona, nto achu awiiyeviha onnaamorela ikharari.” (1 Ped. 5:5) Muchu awiisuwela hani achune wi Yehova akhale mwiicani awe.

17. Tiheeni nnaphwanelaahu weera wi ntitelele okhala awiiyeviha?

17 Wi ntitelele okhala awiiyeviha, nnaphwanela opharihela nlakiheryo nnaphwanyeya Mpiipiliyani na ‘omurula muchu a khalayi ni miteko awe ni onwara muchu ahiihaano.’ Eyo enavolowela wiilipiserya otokweene. Nnaphwanela ohuserya yootakiherya ya Yesu ni weererya omutakiherya owo ophiyerya nnaweryelaahuvo. (Kol. 3: 9, 10; 1 Ped. 2:21) Nyenya wiilipiserya iwo ti wamphurelo. Vaavaa nnahuseryaahu okhala awiiyeviha, okumi ahu wa echoko onnakhala phaama, ninnakhaviherya muloko okhala wawiiwanana, ni ompharihela interneti mmukhalelo woophwanelela. Nave opwaha soothene, ninnaakhela mareeliho ni weemereryiwa ni Yehova.

NCIPO 117 Mukhalelo wa Oreera Murima

^ par. 5 Olelo, nnakhala mu elapo esaren’ye ni achu awiirumiha, ni a nrima. Nnaphwanela wiikasoopa wi nihikhale ntoko yaawo. Mwaha ola onahaala othokororya mikhalelo miraru mummo nihinaphwanelaahu wuupuwela wi na achu oochuneyaxa waapwaha akina.

^ par. 2 MASU ATHARIHIWE: Muchu awiirumiha ookhalano moonelo wa wuupuwelela vancipale sa yoowo meekheiye waapwaha akina. Ti nthowa nene muchu a wiirumiha onakhaleiyeno nrima. Moohiyana, muchu a wiiyeviha haniisona okhala oochuneyaxa waapwaha achu akina.

^ par. 56 ERUKU VA EPAAXINA: Mutokweene yoowo onapaka miyaha mu mithukumano sa muceche nave onaahoolela akina, onnoona okhala ekari ohoolela muteko wa olaleerya ni oreeriha nipuro na Empa ya Omwene.