1. Ia Filipi 2:3, maeke fēfē he mahani fakatokolalo ha tautolu ke omoomoi e tau fakafetuiaga mitaki mo e falu?

KUA muitua fakatokolalo a tautolu ke he tau tuaga ha Iehova he mailoga kua iloa tumau e Iehova e mena kua mua e mitaki ma tautolu. (Efeso 4:22-24) Ka mahani fakatokolalo a tautolu to tuku fakamua e tautolu e finagalo ha Iehova ke he ha tautolu ni mo e to manamanatu kua mua atu e falu ki a tautolu. Ko e fua to mitaki e fakafetuiaga ha tautolu mo Iehova mo e tau matakainaga.​—Totou Filipi 2:3.

2. Ko e heigoa ne talahau he aposetolo ko Paulo, ti ko e heigoa ka fakatutala e tautolu he vala tala nei?

² Ka nakai mataala a tautolu to fakaohooho he tau tagata he fakatokaaga ha Satani ne mahani fakatokoluga mo e lotokai a tautolu. * Liga ko e mena hagahaga kelea anei ke he falu he senetenari fakamua V.N., ha kua tohi he aposetolo ko Paulo ke he tau Roma: “Ha ko e mena tala atu e au kia mutolu oti, . . . aua neke homo e manatu he taha ke he mena kua lata ke manatu ai, ka kia fakatekiteki e tau manatu.” (Roma 12:3) Talahau e Paulo kua lata a tautolu ke fai mena ke manamanatu ne tautolu. Ka e lagomatai he mahani fakatokolalo a tautolu ke lagotatai tumau e onoonoaga ki a tautolu ni. To fakatutala e vala tala nei ke he tolu e faahi ka lagomatai a tautolu ke kalo kehe he manamanatu lahi ki a tautolu ni. Ko e tau faahi ia ko e ha tautolu a (1) fakamauaga, (2) tau kotofaaga, mo e (3) fakaaoga he tau ata, tau vitiō, mo e tau vala tala he Initanete (social media).

3. Ko e ha ne fa tutupu e tau taufetoko he fakamauaga, ti tali fēfē e falu ke he tau taufetoko ia?

³ Fakatū e Iehova e fakamauaga ke eke mo punaaga he fiafia ma e taane mo e hoana. Ka e nakai fai tagata ne mitaki katoatoa ti fa tutupu e tau taufetoko. Tohi e Paulo ko lautolu kua mau to lauia he tau matematekelea. (1 Kori. 7:28) Falu hoa ne latau tumau a laua, ti talahau he magaaho fakahiku kua nakai lata a laua ke mau. Ka fakaohooho he lalolagi a laua to mafiti a laua ke manamanatu kua lata a laua ke tau vevehe. To logona hifo e laua ko e mena kua mua e aoga ko e mitaki ni ma laua.

4. Ko e heigoa kua lata a tautolu ke kalo kehe mai ai?

⁴ Lata a tautolu ke kalo kehe mai he manamanatu kua kaumahala e fakamauaga ha tautolu. Mailoga e tautolu ko e fakavēaga hokoia ni he Tohi Tapu ma e tau vevehe ko e mahani feuaki. (Mata. 5:32) Ti ka fehagai mo e matematekelea ne tohi e Paulo, to nakai manako a tautolu ke fakaatā e mahani fakatokoluga ke kamata ke manatu: ‘Fakamakona nakai he fakamauaga nei e tau manako haaku? Moua nakai e au e fakaalofa ne lata au ke moua? Po ke lahi atu kia e fiafia haaku ka nofo mo e taha tagata foki?’ Mailoga e hagaaoaga he tagata ki a ia ni he tau hūhū ia. To tala atu e pulotu he lalolagi ki a koe ke muitua ke he loto haau mo e taute e mena kua fiafia a koe ki ai, pete kaeke kua fakaoti e fakamauaga haau. Talahau he pulotu he Atua kua lata a koe ke “aua neke takitokotaha mo e manamanatu ke he tau mena hana, ka e takitokotaha mo e manamanatu ke he tau mena he falu.” (Filipi 2:4) Manako a Iehova ke tumau e fakamauaga haau, ka e nakai ke tau vevehe. (Mata. 19:6) Manako a Iehova ki a koe ke manamanatu fakamua ki a ia, ka e nakai ki a koe.

5. Ia Efeso 5:33, lata e taane mo e hoana ke fakafehagai fēfē a laua?

⁵ Lata e taane mo e hoana ke fefakakiteaki e  fakaalofa mo e fakalilifu. (Totou Efeso 5:33.) Fakaako he Tohi Tapu a tautolu ke hagaaki ke he foaki atu ka e nakai ke talia tumau. (Gahua 20:35) Ko e heigoa e aga ka lagomatai e hoa mau ke fakakite e fakaalofa mo e fakalilifu? Ko e tali ko e mahani fakatokolalo. Ko e tau taane mo e tau hoana ne mahani fakatokolalo to nakai kumi e taha e mitaki hana ni, ka e “takitokotaha mo e kumi e mitaki” he taha.​—1 Kori. 10:24.

6. Ko e heigoa kua fakaako e koe mai he tau talahauaga ha Steven mo Stephanie?

⁶ Lagomatai he mahani fakatokolalo e tau hoa Kerisiano tokologa ke moua e fiafia lahi ke he fakamauaga ha laua. Ma e fakatai, ko e taane ko Steven ne pehē: “Kaeke ko e matakau a mua to gahua a mua tokoua, mua atu ka fai lekua. He nakai manamanatu ‘ko e heigoa e mena kua mua e mitaki ma haaku?’ to manamanatu a koe ‘ko e heigoa e mena kua mua e mitaki ma maua?’” Pihia foki e logonaaga he hoana haana ko Stephanie. “Nakai fai tagata ne manako ke nofo mo e tagata taufetoko tumau,” he ui e ia. “Ka tupu e lekua, lali a maua ke mailoga e kakano ne tupu e lekua. Liogi mogoia a maua, taute e kumikumiaga, ti tutala hagaao ki ai. Lali a maua ke fakamafola e lekua, ka e nakai felatauaki.” Aoga mooli ke he tau taane mo e tau hoana ka nakai manamanatu lahi e taha ki a ia ni.

7. Ko e heigoa e aga he matakainaga taane ka moua e ia e kotofaaga?

⁷ Ko e lilifu mooli ke fekafekau ki a Iehova he ha puhala kua maeke ia tautolu. (Sala. 27:4; 84:10) Ka makai e matakainaga taane ke taute e kotofaaga pauaki, ko e mena ke nava ki ai. Ha kua talahau he Tohi Tapu: “Kaeke kua foli e taha ke he feua he epikopo [leveki], kua manako a ia ke he gahua mitaki.” (1 Timo. 3:1) Ka moua e ia kotofaaga, nakai lata a ia ke manatu kua mua atu e aoga haana mogonei. (Luka 17:7-10) Ko e foliaga haana kua lata ke fekafekau fakatokolalo ke he falu.​—2 Kori. 12:15.

8. Ko e heigoa kua fakaako e tautolu mai he tau fakafifitakiaga ha Tioterefe, Usia, mo Apisaloma?

⁸ Talahau he Tohi Tapu e tau fakafifitakiaga hataki he tau tagata ne manatu lahi ni ki a lautolu. Ko Tioterefe ne nakai mahani fakalatalata he lali ke “mua” he fakapotopotoaga. (3 Ioa. 9) Ko Usia ne fakatokoluga he lali ke taute e gahua ne nakai kotofa e Iehova ki a ia ke taute. (2 Nofo. 26:16-21) Ko Apisaloma ne fakatupua he lali ke moua e lalagoaga he tau tagata ha kua manako a ia ke eke mo patuiki. (2 Samu. 15:2-6) Fakakite fakamaaliali he tau tala ia he Tohi Tapu kua nakai fiafia a Iehova ke he tau tagata ne kumi ni ke he lilifu ha lautolu. (Fakatai 25:27) Fakahiku, ko e tau tagata kua fakatokoluga mo e manako ke nava he falu kua moua e tau lekua.​—Fakatai 16:18.

9. Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakatoka e Iesu?

⁹ Kehe mai he tau fakafifitakiaga hataki ia, manamanatu la ki a Iesu, “ne mahani fakalataha mo e Atua, nakai manatu a ia ko e fofo mena ke fakataufata a ia mo e Atua.” (Filipi 2:6) Pete kua mua atu e malolō ha Iehova ki a Iesu, kua nakai mua e manatu haana. Tala age a ia ke he tau tutaki haana: “Ha ko ia ne tote ue atu ia mutolu oti, to mua a ia ni.” (Luka 9:48) Ko e fakamonuinaaga mooli ke fekafekau mo e tau paionia, tau fekafekau lagomatai, tau motua, mo e tau leveki takaiaga, kua fakatokolalo tuga a Iesu! Ko e tau fekafekau mahani fakatokolalo kua fai vala foki ke he aga fakaalofa ne fakakite aki e fakatokatokaaga he Atua.​—Ioane 13:35.

10. Ko e heigoa haau kua lata ke taute ka logona hifo e koe kua nakai taute fakamitaki e tau lekua he fakapotopotoaga?

¹⁰ Ka e kua ka fai lekua i loto he fakapotopotoaga  ti logona hifo e koe kua nakai taute fakamitaki? He nakai gūgū, maeke a koe ke fakakite e fakatokolalo he lalago a lautolu ne takitaki. (Hepe. 13:17) Ke lagomatai a koe ke taute pihia, hūhū hifo ki a koe: ‘Kelea lahi mahaki kia e tau lekua ne kitia e au ti kua lata ke fakatonu? Ko e magaaho tonu kia anei ke fakahako ai? Ko e matagahua kia haaku ke fakahako ai? Kua lali mooli kia a au ke fakaholo ki mua e kaufakalataha, po ke lali au ke fakahakehake ni ia au?’

11. Ia Efeso 4:2, 3, ko e heigoa e tau fua mitaki ka fekafekau a tautolu ki a Iehova mo e fakatokolalo?

¹¹ Mua atu e aoga he fakatokolalo ki a Iehova ke he lotomatala, ti mua atu e kaufakalataha ha tautolu ka e nakai ke he oti mafiti he gahua. Ko e mena ia, kia eketaha ke fekafekau ki a Iehova mo e fakatokolalo. He taute pihia, to omoomoi e koe e kaufakalataha he fakapotopotoaga. (Totou Efeso 4:2, 3.) Kia fakamakamaka ke he gahua fakamatala. Kumi puhala ke fekafekau ki a lautolu he lagomatai a lautolu. Ti fakamokoi ke putoia foki a lautolu ne nakai tū kotofa he fakapotopotoaga. (Mata. 6:1-4; Luka 14:12-14) Ka tumau e fakatokolalo haau ti gahua mo e tau matakainaga, to kitia e lautolu e lotomatala haau ka e mua atu to kitia e lautolu e fakatokolalo haau.

12. Fakamafana nakai he Tohi Tapu a tautolu ke fai kapitiga? Fakamaama.

¹² Tufugatia e Iehova a tautolu ke fiafia he lafi fakalataha mo e tau kapitiga mo e tau tagata he magafaoa. (Sala. 133:1) Ne mitaki e tau kapitiga ha Iesu. (Ioane 15:15) Fakamaama he Tohi Tapu e tau fua mitaki he fai kapitiga mooli. (Fakatai 17:17; 18:24) Ti tala mai foki kua nakai mitaki ma tautolu ke vevehe kehe  a tautolu. (Fakatai 18:1) Tokologa ne logona hifo ko e social media e puhala ke moua loga e kapitiga mo e kalo kehe mai he logonaaga matimati. Ka e lata a tautolu ke mataala he fakaaoga e puhala matutaki nei.

13. Ko e ha e falu ne fakaaoga e social media kua fa matimati mo e fakaatukehe?

¹³ Moua mai he tau kumikumiaga ko e tau tagata ne lahi e magaaho ne onoono ke he tau talahauaga mo e tau fakatino he falu tagata ne tuku he social media, ne fa matimati mo e fakaatukehe. Ko e ha? Liga taha kakano ha kua fa tuku he tau tagata he social media e tau ata ne mua e mitaki ke he tau magaaho pauaki he tau momoui ha lautolu, tau kapitiga, mo e tau matakavi fulufuluola ne ō a lautolu ki ai. Ko e tagata ne onoono ke he tau fakatino ia ne liga manamanatu kua fakateaga mo e ahumate e moui haana. “Kamata au ke mahekeheke he kitia e falu kua fiafia he tau matahiku he faahi tapu ka e ahumate au he nofo i kaina,” he ui he matakainaga fifine Kerisiano ne 19 e tau.

14. Lagomatai fēfē he fakatonuaga ia 1 Peteru 3:8 a tautolu ke fakaaoga fakailoilo e social media?

¹⁴ Maeke mooli e social media ke fakaaoga he puhala mitaki​—ma e fakatai, ke matutaki mo e magafaoa mo e tau kapitiga. Ka e kitia nakai e koe e falu mena ne tuku he tau tagata he social media ne taute ke fakahakehake aki ni a lautolu? Tuga ko e fekau ne manako a lautolu ke fakakite ko e “Ono mai ki a au.” Falu ne tuku foki e tau talahauaga hemu mo e kiva he tau ata ni ha lautolu po ke tau ata ne tuku he falu. Kehe mamao foki e mena nei mai he mahani fakatokolalo mo e feofanaki ne fakamafana e tau Kerisiano ke feaki.​—Totou 1 Peteru 3:8.

15. Lagomatai fēfē he Tohi Tapu a tautolu ke kalo mai he fakahakehake ne tautolu a tautolu?

¹⁵ Ka fakaaoga a koe he social media, hūhū ki a koe ni: ‘Liga fakakite kia e au ke he falu ko e tau talahauaga, tau ata, po ke tau vitiō ne tuku hake e au kua palau au? Taute kia e au e falu ke mahekeheke?’ Pehē e Tohi Tapu: “Ko e tau mena oti ha ha he lalolagi, ko e manako lahi he tino, mo e manako lahi he tau mata, katoa mo e tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai, nakai mai he Matua ia, ka e mai he lalolagi.” (1 Ioa. 2:16) Taha Tohi Tapu ne fakaliliu e talahauaga “tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai” ko e “manako ke matalahi.” Nakai lata e tau Kerisiano  ke fakahakehake ne lautolu a lautolu. Muitua a lautolu ke he tomatomaaga he Tohi Tapu: “Aua neke eke a tautolu mo tau tagata hula noa, aua neke fepalekoaki a tautolu, aua neke mahekeheke a tautolu ko e taha kia taha.” (Kala. 5:26) To lagomatai he mahani fakatokolalo a tautolu ke kalo mai he aga he lalolagi ke fakahakehake he tagata a ia ni.

16. Ko e ha kua lata a tautolu ke kalo mai he fakatokoluga?

¹⁶ Lata a tautolu ke feaki e fakatokolalo ha ko lautolu kua fakatokoluga kua nakai “fakatekiteki e tau manatu,” po ke nakai manamanatu ke he puhala fakailoilo. (Roma 12:3) Ko e tau tagata fakatokoluga kua aga fetoko mo e hula noa. Ko e puhala manamanatu mo e tau gahua ha lautolu kua fakamamahi ni a lautolu mo e falu. Ka nakai hiki e puhala manamanatu ha lautolu, to fakapouli mo e fakahehē e Satani e tau loto ha lautolu. (2 Kori. 4:4; 11:3) Ka ko e tagata fakatokolalo kua manamanatu ke he puhala fakailoilo. Moua e ia e onoonoaga lagotatai mo e fakalatalata ki a ia ni ti mailoga kua mua e faoa oti ki a ia he tau puhala kehekehe. (Filipi 2:3) Ti iloa e ia kua “totoko he Atua ke he tau tagata fakatokoluga, ka e foaki mai e fakaalofa noa kia lautolu kua holoilalo.” (1 Pete. 5:5) Ko lautolu kua manamanatu ke he puhala fakailoilo kua nakai manako ke eke a Iehova mo fī ha lautolu.

17. Ko e heigoa ha tautolu kua lata ke taute ke tumau e fakatokolalo?

¹⁷ Ke tumau e fakatokolalo, lata a tautolu ke fakagahua e fakatonuaga he Tohi Tapu ke “tuku kehe e [tautolu] e tagata tuai katoa mo e hana tau mahani. Ha kua fakatapulu a [tautolu] ke he tagata fou.” Ko e gahua lahi a ia. Lata a tautolu ke fakaako ke he fakafifitakiaga ha Iesu mo e lali ke muitua fakatata ki a ia. (Kolo. 3:9, 10; 1 Pete. 2:21) Ka e to aoga lahi ki a tautolu. He feaki e tautolu e mahani fakatokolalo to holo ki mua e moui magafaoa, to omoomoi e kaufakalataha i loto he fakapotopotoaga, mo e to iloa e tautolu ke kalo mai he fakaaoga fakahehē e social media. Mua atu, to moua e tautolu e fakamonuinaaga mo e taliaaga ha Iehova.