Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

MUTU WA MULONG WA KWILEJ WA 27

Kangal Wapandakeshany Kwitongin Ayinen

Kangal Wapandakeshany Kwitongin Ayinen

“Nikat kukulejany en awonsu anch, kangal wapandakeshany kwitong ayinen chamwamu. Pakwez itongany [mu chilik chisikena].”—ROM 12:3.

MUMINY 130 Ikal Mwin Kulikishin

YIDIA MU MUTU WA MULONG WINOU *

1. Kukwatijan ni Filip 2:3, kwikepish kukutwish mutapu ik kuwapish urund wetu nau antu akwau?

TUKAT kumuziyinang Yehova nich kwikepish, mulong twij anch Yehova wijing chisu chawonsu yom yidia yiwamp mulong wetwetu. (Efes 4:22-24) Kwikepish kutubachikining kutek rusot ra Yehova pa ndond ya kusambish mu mwom wetu ni kuyiman antu akwau anch atupandikenamu etu. Mudi chibudikin, tukusanger urund uwamp ni Yehova nau ambay netu in Kristu.—Tang Filip 2:3.

2. Yom ik yading yijay kambuy Paul, ni yom ik tukwisambina mu mutu wa mulong winou?

2 Anch tubabelap, tukutwish kuyimburij antu in kwitutul ni in kwitongin * ayinau adia mu mangand minam matakedilau kudi Satan. Chimeken anch winou wading ubaj wayishikena in Kristu amwing a mu mivu chitot ya kusambish C.C., mulong kambuy Paul wafunda kudi in Rom anch: “Nikat kukulejany en awonsu anch, kangal wapandakeshany kwitong ayinen chamwamu. Pakwez itongany [mu chilik chisikena].” (Rom 12:3) Paul wading wij anch tukutwish kwitongin ayinetu mu chilik kanang. Pakwez, kwikepish kukutukwash kwikal nich chitongijok chisikena piur pa mutapu twimena ayinetu. Mutu wa mulong winou ukwisambin yom yisatu, ni tukuman mutapu kwikepish kukutwisha kutukwash kwipuk kwitongin nakash ayinetu mu yom yiney. Yom yiney yidi (1) uruw wetu, (2) yisend tukweta mu dirijek dia Yehova, ni (3) yipich, mavideo, ni yom tukata kufund pa tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu.

MEKESH KWIKEPISH MU URUW WEY

3. Mulong wak milong yikutwish kushiken mu uruw, ni mutapu ik ukatau antu amwing kupakish kuyipwish?

3 Yehova ukatin anch uruw wikal musul wa musangar kudi ikundj ni mband. Pakwez, mulong ambay a uruw adi antu akad kuwanyin, akutwish kupwitamijan yisu yimwing. Chawiy, Paul wafunda anch antu atijadina akurish ni milong yimwing. (1 Kor. 7:28) Antu amwing amen anch akat kutendang yisu yawonsu ni ambay nau a uruw, chawiy akutwish kutong anch kadingap kwau kafanyidina kwatijan. Anch itiy kwikal atakedilau kudi mangand minam, akutwish kutong kapamp kamwing anch milong yau yikupwa anch ajip uruw. Mbay wa uruw ukutwish chadi kushinshikin ching pa uwamp wend amwinend ni kutong anch ukwikal ni musangar anch muntu ni muntu wishakamin.

4. Yom ik tufanyidina kwipuk?

4 Tufanyidin kwipuk kutong anch uruw wetu wakangany kal. Twij anch diyingishin dimwing diletinay Bibil dia kujipin uruw didi masandj. (Mat. 5:32) Anch turishin nich milong yafunday Paul, tufanyidinap kulikidil kwitutul chakwel kutubachik kutong anch: ‘Mbay nam wa uruw kambangidinap. Kanmekeshidinap rukat rinwanyidina. Pamwing ap nikwikal ni musangar anch natijan ni muntu windj.’ Anch twatong mutapu winou, chimekeshin anch twitongidin ching kusu kwetu ayinetu, pakwez tumutongidinap mbay netu wa uruw. Manangu ma mangand makutwish kukuyul anch ulondula muchim wey ni kusal yom yikusangareshina amwiney, ap anch chinech chitin kujip uruw wey. Pakwez, manangu ma Nzamb makuyudin anch ufanyidin ‘kutal ku yom ya mwom wa mukwen, wakad kutal ching kusu ku yom ya mwom wey amwiney.’ (Fil. 2:4) Yehova ukatin anch udandamen kushakam ni mbay ney wa uruw, kangal wamulik. (Mat. 19:6) Ukatin kand anch umutongin chakusambish mbay ney wa uruw pa ndond pa kwitongin bil amwiney.

5. Kukwatijan ni Efes 5:33, mutapu ik ufanyidinau ambay a uruw kwisadin umwing ni mukwau?

5 Ikundj ni mband afanyidin kwisadin umwing ni mukwau nich rukat ni kalimish. (Tang Efes 5:33.) Bibil utufundishin kushinshikin pa kupan pa ndond pa kushinshikin pa kutambul. (Mid. 20:35) Mwikadil ik ukutwisha kuyikwash ambay a uruw kumekeshijadin rukat ni kalimish? Udi mwikadil wa kwikepish. Angatan nau angachik ikepishina kakukimbap uwamp wau ayinau, pakwez ‘uwamp wa akwau.’—1 Kor. 10:24.

Pa ndond pa kwikal akankuny, ambay a uruw ikepishina akusal mudimu pamwing mudi chisak chimwing (Tal paragraf wa 6)

6. Yom ik twilejidina ku mazu malondau kudi Steven ni Stephanie?

6 Kwikepish kwayikwashin kal ambay a uruw avud in Kristu kwikal ni musangar ujim mu uruw wau. Chilakej, Steven ulondin anch: “Anch udiany mu chisak chimwing, ukusalany mudimu pamwing, pakampwil anch kudi milong. Pa ndond pa kutong anch ‘yom ik yidia yiwamp mulong wamam?’ ufanyidin kutong anch ‘yom ik yidia yiwamp mulong wetwetu?’” Mukajend Stephanie, niyend wiyovil mutapu umwing. Ulondin anch: “Kwikil muntu ukatining kushakam pamwing ni muntu ukata kumutendish chisu chawonsu. Anch twapwitamijan, tukat kukimb dishin dia mulong. Kupwa tukat kulembil, kukimbijol ni kuwisambin mulong winou pamwing. Tukat kusal usu wa kupwish mulong pa ndond pa kurishikishijan.” Angatan nau angachik akat kutaninamu kamu chakin anch muntu ni muntu walik kwitongin amwinend chipandikena.

MUSADINA YEHOVA NICH ‘KWIKEPISH KWAWONSU’

7. Mwikadil ik ufanyidinay kwikal nich mukadivar anch amwinkish yisend mu dirijek dia Yehova?

7 Tukat kuman yisend tukweta mu dirijek dia Yehova mudi dilau dia kumusadin Yehova mu mutapu wawonsu tukutwisha kumusadin. (Kus. 27:4; 84:10) Anch mukadivar ukatin kusal yom yivud mu dirijek dia Yehova, chinech chidi chiwamp. Chawiy, Bibil ulondin anch: “Anch muntu usotil kwikal mukurump . . . ndiy usotil mudimu uwamp.” (1 Tim. 3:1) Pakwez, anch amwinkish yisend, kafanyidinap kutong anch udi wa usey nakash kusutamu antu akwau. (Luka 17:7-10) Chitongijok chend chifanyidin kwikal cha kuyisadin antu akwau nich kwikepish.—2 Kor. 12:15.

8. Yom ik tukutwisha kwilejin ku chilakej cha Dioteref, Ozias ni Abisalom?

8 Mu Bibil mudi yilakej ya kutubabesh nich ya antu itongina ayinau kupandikan. Dioteref kadingap mwin kwikepish. Wading ukatin kwikal ni ndond ya “piur” mu chikumangen. (3 Yoh. 9, TMK) Nich kwitutul, Ozias wapakisha kuwanyish chisend chakad kumutal. (2 Jsng. 26:16-21) Abisalom wakata kwikal mwant, chawiy wamekesha mudi uyikatin antu chakwel ayipwitina ku mutambu wend. (2 Sam. 15:2-6) Nsangu jinej jidia mu Bibil jimekeshin patok anch Yehova kakatap kuyisangerang antu akatining kwimekesh. (Jnsw. 25:27) Chakin kamu, antu adia in kwitutul ni akatina kuyishimek kudi antu akwau akat kwikal ni milong mu kusut kwa chisu.—Jnsw. 16:18.

9. Chilakej ik chatushilay Yesu?

9 Chinyim ni yilakej yidia kwiur oku, Bibil ulondin anch Yesu, ap anch “wading nich wiNzamb, pakwez karilap kwilikan pamwing nend Nzamb.” (Fil. 2:6) Ap anch Yehova ndiy umwing kusu umusutinamu Yesu ku ulabu, pakwez Yesu kitonginap amwinend chipandikena. Wayileja in kwilejend anch: “Muntu upandakenamu kukep pakach penen, ndiy upandakenamu kujimb.” (Luka 9:48) Chidi chiyukish mud ik cha kusal pamwing nau ayibol, ankwash a mudimu, amakurump, ni atulam a minyingumuku, akata kwimburij kwikepish kwa Yesu! Atushalapol a Yehova ikepishina akat kumekeshang rukat, chijingidij chiyimekeshina in Kristu akin.—Yoh. 13:35.

10. Yom ik ufanyidina kusal anch umen mudi amakurump kapwishinap milong ya mu chikumangen mu mutapu uwamp?

10 Yom ik ufanyidina kusal anch umen mudi milong yimwing yidia mu chikumangen kayipwishinap nawamp kudi amakurump? Pa ndond pa kunyinyitol kuns, ukutwish kumekesh mwikadil wa kwikepish kusutil kuyiziyin antu atakedila. (Heb. 13:17) Chakwel utwisha kusal mwamu, iyipula anch: ‘Ov, milong yiney yidi chakin kamu milong yikash yitina kurijek? Ov, chinech chawiy chisu chifanyidina kuyirijek? Ov, nikwet mbil ya kurijek milong yiney? Nich kashinsh kawonsu, ov, nisadin kamu chakin usu wa kukasikesh uumwing mu chikumangen bil anch nimen mudi nidi wa usey nakash?’

Antu inkishinau yisend kafanyidinap kwijikan ching kusu mulong wa ukaliweny wau pakwez kand mulong wa mwikadil wau wa kwikepish (Tal paragraf wa 11) *

11. Kukwatijan ni Efes 4:2, 3, yibudikin ik yikwikalaku anch twamusadin Nzamb nich kwikepish?

11 Yehova ukwatining nich usey kwikepish kusutamu ukaliweny tukweta, ni ukwatining kand nich usey uumwing kusutamu yom tukutwisha kusal mu mudimu wend. Chawiy, sal usu wey win wawonsu chakwel umusadin Yehova nich kwikepish. Mwamu, ukukasikesh uumwing mu chikumangen. (Tang Efes 4:2, 3.) Ipana nakash mu mudimu wa kulejan. Kimb mitapu ya kuyikwash antu akwau mu kuyisadin yom yiwamp. Ikal mwin kwak antu awonsu, kuwejaku ni antu akad kwikal ni yisend mu chikumangen. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Anch wasal mudimu nich kwikepish mu chikumangen, antu akwau kakumanap ching ukaliweny wey pakwez kand kwikepish kwey.

IKAL WIKEPISHINA CHISU USADIDINA TUPEND TWA INTERNET TWA KUTUMIJADIN JINSANGU

12. Ov, Bibil utukasikeshin kwikal nau arund? Rumburil.

12 Yehova ukatin anch tusanger urund uwamp pamwing nau arund ni anamakwetu. (Kus. 133:1) Yesu wading nau arund awamp. (Yoh. 15:15) Bibil urumburil mutapu tukutwisha kutaninamu anch tukwet arund akin. (Jnsw. 17:17; 18:24) Ni utulejin anch chiwapilap anch muntu wiyauril nau antu akwau. (Jnsw. 18:1) Antu avud amening anch kusadil tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu udi mutapu uwamp wa kwikal nau arund avud ni kwipuk kwiyov anch udi amwiney. Pakwez, tufanyidin kubabal piur pa kusadin mutapu winou wa kwambamb.

13. Mulong wak antu amwing akata kusadin tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu iyoviling kwikal dia ayinau ni kuziy mu manangu?

13 In kwilej ajingunin anch antu akata kusutish chisu chivud mulong wa kutal yom yifundinau ni yipich yitekinau antu akwau pa tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu akat kushiken ku kwiyov kwikal dia ayinau ni kuziy mu manangu. Mulong wak? Diyingishin dimwing disadina mwamu didi anch yisu yivud antu atekining pa tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu ching yipich yimekeshina mashakamin mau ma piur ni atondining yipich yipandikena kuwap ya ayinau, ap ya arund nau yakwatinau ku jindond jipandikena kuwap jendinau. Muntu utadina yipich yiney yimekeshina mashakamin ma piur ang wafanikesh ni mwom wend, ukutwish kutong anch mashakamin mendendiy madi kamu ma pansh nakash—ap machamwamu. Nambaz umwing ukweta mivu 19 ulondin anch: “Nashadishang musangar anch naman anch antu akwau asutishang yisu yiwamp nakash kwinsudien kwa rubing, chad am nading kwam nijingidin ku chikumbu pakad chom cha kusal.”

14. Chiyul cha Bibil tutanina mu 1 Pita 3:8, chitukwashin mutapu ik kusadin nich manangu tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu?

14 Chakin kamu, tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu tukutwish kutukwash anch twatusadin mu mutapu uwamp—chilakej, mulong wa kudandamen kwambamb nau anamakwetu ni arund netu. Pakwez, antu amwing akat kufund, kutek yipich, ni mavideo pa tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu chakwel ayibaza kudi antu akwau. Chidi mudi akimbin kuyilej antu akwau anch “ntalany mutapu nidia.” Antu akwau akat kushiken ap ku kufund mazu ma masaal pa yipich yau ap pa yipich yitekinau antu akwau. In Kristu ayikasikeshin kwikal ikepishina ni kwitek pa ndond ya antu akwau, chawiy kafanyidinap kusadil mu mutapu winou tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu.—Tang 1 Pita 3:8.

Ov, nsangu jey utekining pa tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu, jimekeshining anch udi mwin kwitutul bil anch mwin kwikepish? (Tal paragraf wa 15)

15. Bibil ukutwish kutukwash mutapu ik kwipuk kwitongin chipandikena?

15 Anch usadidin tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu, iyipula anch: ‘Ov, yipich ni mavideo nikata kutek pa tupend twinetu, ap yom nikata kufund yimekeshining anch nibazin? Ov, nikutwish kuyibachik antu akwau kov mukau?’ Bibil ulondin anch: “Yom yawonsu yidia mu mangand, charumburik anch, maku mayimp ma [mujimbu], ni ris ra yom yikat kumanau nich mes mau, ni kwibaz kwa yom yikwetau ni kwa yom yisadilau, yom yiney yawonsu kiyidiokilap kudi Nzamb Tatuku, pakwez yidiokil ku mangand.” (1 Yoh. 2:16) Mazu “kwibaz kwa yom yikwetau ni kwa yom yisadilau” amakarumwin mu dikarumun dimwing dia Bibil anch “kukat kumekan mudi wa usey nakash.” In Kristu kakatiningap kuyikwat nich usey nakash ap kuyishimek kudi antu akwau. Akat kulondul chiyul cha Bibil chilondina anch: “Kitufanyidinap kwibaz, ap kusarumunijan, ap kwovijadin ris.” (Gal. 5:26) Anch tudi ikepishina, tukukatap kwikal mudi antu a mu mangand minam akata kwitutwish ni akatining anch antu akwau ayiman mudi adi a usey nakash.

“ITONGANY [MU CHILIK CHISIKENA]”

16. Mulong wak tufanyidin kwipuk kwitutwish?

16 Tufanyidin kukudish mwikadil wa kwikepish mulong antu akata kwitutul kakatap kwitongin ‘mu chilik chisikena.’ (Rom 12:3) Antu in kwitutul ading in kwibaz ni in kupwitamijan ni akwau. Yisu yivud, yitongijok ni yisalijok yau yikat kuyisal nayimp ayinau ni antu akwau kand. Anch kaswimpinap mutapu wau wa kutong, Satan ukutwish kubwik ni kuyipish manangu mau. (2 Kor. 4:4; 11:3) Ku mutambu ukwau, muntu wikepishina ukat kwitongang mu chilik chisikena. Ukweting chitongijok chisikena pantaliken ni amwinend ni wijing anch antu akwau amusutinamu mu yom yivud. (Fil. 2:3) Ni wijing anch “Nzamb uyipompatin in kwibaz, pakwez ukat kuyanaken in [kwikepish].” (1 Pita 5:5) Antu itongidining mu chilik chisikena kakatiningap kwikal mu ukankuny ni Yehova.

17. Yom ik tufanyidina kusal mulong wa kushal ikepishina?

17 Mulong wa kushal ikepishina, tufanyidin kusadin chiyul cha Bibil cha ‘kudjol wuntu ukur ni yaku yau, ni kudjal wuntu usu.’ Chinech chitin kusal usu nakash. Tufanyidin kwilej chilakej cha Yesu ni kusal usu wa kumwimburij nakash. (Kol. 3:9, 10; 1 Pita 2:21) Anch twasal mwamu, tukutaninamu nakash. Anch twakudish mwikadil wa kwikepish, dijuku dietu dikwikal ni musangar, tukukasikesh uumwing wa mu chikumangen, ni tukwijik mutapu wa kwipuk kusadin mu mutapu uyimp tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu. Cha usey nakash, tukwikal ni chiyukish ni dilau dia Yehova.

MUMINY 117 Kuwap kwa Nzamb

^ par. 5 Nlel unou, tushich mu mangand mwizwila antu in kwitutul ni in kwitongin ayinau. Chawiy, tufanyidin kubabal chakwel kangal twimburij mwikadil wau. Mutu wa mulong winou ukwisambin yom yisatu, mutufanyidina kulik kutong anch tudi a usey nakash.

^ par. 2 KURUMBURIL KWA MAZU KANANG: Muntu mwin kwitutul ukat kwitonginang nakash amwinend kusutamu antu akwau. Chawiy, muntu mwin kwitutul uding kand mwin kwitongin. Ku mutambu ukwau, kwikepish kukat kumukwashang muntu kuyitongin antu akwau. Anch udi wikepishina, ukwikalap mwin chibud ni ukutongap anch udi wa usey nakash kuyisutamu antu akwau.

^ par. 56 KURUMBURIL KWA YIPICH: Mukurump ukweta ukaliweny wa kufundish ku chitentam ni ukweta chisend cha kuyitakel akadivar akwau ukat kusanger kand dilau dia kutakel mudimu wa kulejan ni kurijek mu Chot cha Want.