1. Hi ku ya hi Ba-le-Filipi 2:3, xana a ku titsrongahata ku hi pfuna ku va ni wuxaka lebyinene ni vambeni hi ndlela yini?

HI TITSRONGAHATA ka milawu ya Yehovha hikusa ha swi tiva leswaku minkama hinkwayu Yehovha awa swi tiva leswi nga swinene ku hine. (Ef 4:22-24) A ku titsrongahata ku hi susumetela ku zrangisa ku zrandzra ka Yehovha mahlweni ka ku zrandzra kwezru hi tlhela hi vona van’wana swanga lava hi tlulaka. Hi ku yentxa leswo, hi kota ku tikholisa hi wuxaka lebyinene na Yehovha ni vapfumelikulozri.​—Dondzra Ba-le-Filipi 2:3.

2. I yini leswi mupostola Pawulo a a swi tiva, nakone hi ta bula hi yini ka xidondzro lexi?

² Loko hi nga tivoneli, hi nga ha kutxeteliwa hi vhanu va misava ya Sathana lava tikulisaka ni lava tidjulelaka swavu ntsena. * Swi tikomba na van’we a dzaneni dzra ku sungula a Nguveni Yezru (N.Y.) a va li khombyeni ledzro. Xileswo, Pawulo a tsralele va le Roma a ku: ‘Ni n’wi leleta leswaku ni mun’we a nga txhuki a tipimisa ku tlula leswi swi fanelaka. Ku sungula yanakanyani hi ku nabyala.’ (Ro 12:3) Pawulo a a swi tiva leswaku swa djuleka akuva hi pimisa swa kukazri mayelanu na hine vinyi. Nambitanu, a ku titsrongahata ku ta hi pfuna leswaku hi va ni vonela ledzri dzringaniseliwiki. Ka xidondzro lexi hi ta bula hi swiyimu swizrazru lani ku swone a ku titsrongahata ku taka hi pfuna ku tingawula ku tipimisa ngopfu ku tlula leswi swi fanelaka a (1) wukatini, (2) ka swiyavelo swezru ni (3) loko hi tizrisa maredi sosiyali.

3. I yini leswi yentxaka vatekani va txhuka va nga pfumelelani ka swa kukazri, nakone van’wana va yentxa yini loko ku ni xikazratu lexo?

³ Yehovha a vumbe mutxhatu akuva wu va ntxhumu lowu tiselaka nuna na nsati ku nyonxa. Hinkwavu a va hetisekanga, xileswo swi nga yentxeka ku tava ni leswi va taka kala va nga pfumelelani ka swone. Nakunene Pawulo a tsrale leswaku lava tekaniki va ta va ni nhlomulo wa kukazri. (1Ko 7:28) Van’we va nga ha pimisa leswaku a nha va nga txhatanga xikan’we hi mhaka ya leswi va tsrhamelaka ku holovisana ni vakatavu. Loko va kutxeteliwa hi mimpimiso ya misava, va nga hatla va yanakanya leswaku swa yampswa ku dlaya wukati. Va ta pimisa leswaku ntxhumu wa lisima ngopfu i ku va vone vinyi va tinyonxela.

4. I yini leswi hi nga fanelangakiki ku swi yentxa?

⁴ A hi fanelanga ku txutxela mimpimiso ya leswaku a wukati byezru a byi nyonxisi. Ha swi tiva leswaku xivangelo xa xin’we ntsena lexi Matsralwa ma pfumelelaka leswaku ku dlayiwa wukati, hi loko mun’we ka vatekani a yentxe wuwoswani. (Mt 5:32) Xileswo, loko hi kumana ni nhlomulo lowu Pawulo a khaneliki ha wone, a hi swi djuli ku pfumelela ku tikulisa ku hi yentxa hi pimisa leswi: ‘Nkatanga a nga na mhaka na mine. A nga ni kombisi lizrandzru ledzri dzri ni fanelaka. Kumbexana a ni ta nyonxa loko a no txhata ni mhunu mun’wana.’ Loko hi yentxa leswo hi tava na ho pimisa hi hine vinyi a matsrhan’wini ya ku pimisela nkatezru. Wutlhazri bya misava byi nga ha ku kutxa ku landzra mbilu yaku ni leswi swi ku yentxaka u nyonxa nambi loko leswo swi hlaya ku dlaya wukati. Wutlhazri bya Xikwembu Nkulukumba byi ku byela leswaku ‘u nga tilaviseli swaku, kambe u lavisela ni swa van’wana’. (Flp 2:4) Yehovha a djula leswaku u sizrelela wukati byaku ku nga li ku byi dlaya.  (Mt 19:6) A djula leswaku u zranga u pimisa hi leswi yene a swi djulaka ku nga li leswi wene u swi djulaka.

5. Hi ku ya hi Ba-le-Efesa 5:33, vanuna ni vasati va fanela ku hanyisana hi ndlela yini?

⁵ Vanuna ni vasati va fanela ku hanyisana hi lizrandzru ni hi xitxhavu. (Dondzra Ba-le-Efesa 5:33.) Bibele dzri hi dondzrisa leswaku swa yampswa ku hanana ku tlula yamukela. (Min 20:35) Hi dzrini tsrhamela ledzri taka pfuna vatekani akuva va hanyisana hi lizrandzru ni hi xitxhavu? I ku titsrongahata. Vanuna ni vasati lava titsrongahataka a va tidjuleli leswi taka pfuna vone ntsena, kambe leswi taka pfuna ‘mun’wana’.​—1Ko 10:24.

6. U dondzre yini ka leswi Steven na Stephanie va swi hlayiki?

⁶ Ku titsrongahata ku pfune vatekani vanyingi lava nga vakriste ku va va kuma ku nyonxa a wukatini byavu. Hi xikombiso, nuna wa kukazri lweyi a vitaniwaka Steven a li: “Loko mi yima xikan’we mi ta tizrisana, ngopfungopfu loko ku ni swikazratu. A matsrhan’wini ya ku pimisa leswaku: ‘I yini leswi swi nga swinene ku mine?’, u ta ku: ‘I yini leswi swi nga swinene ku hine?’” Nsati wakwe Stephanie a titwa hi ndlela leyi fanaka. A li: “A nga kone lweyi a djulaka ku tsrhama ni nala. Loko hi nga pfumelelani ka swa kukazri hi dzringisa ku djuletela xivangelo xa kone. Ntsrhaku ka leswo, hi khongota ha xone, hi sentxhisisa mhaka leyo hi tlhela hi bulisana hi ndlela ya ku yi hlula. Hi lwa ni xikazratu a matsrhan’wini ya ku lwa hi xihine.” Vanuna ni vasati va nyonxa loko va nga tipimisi ku tlula leswi swi fanelaka.

7. I yini leswi makwezru a fanelaka ku swi yentxa loko a yengetela ntizro wakwe?

⁷ Hi swi vona na ku li ndjombo yikulu ku tizrela Yehovha hi lani hi nga kotaka ha kone. (Ps 27:4; 84:10) Loko makwezru a navela ku yengetela ntizro wakwe a nhlengeletanwini ya Yehovha, leswo i swinene. Nakunene, Bibele dzri li: ‘Loko mhunu a djula wulaviseli, a navela ntizro lowa hombe.’ (1Tm 3:1) Kambe loko a yamukela xiyavelo lexo a nga fanelanga a tipimisa ku tlula leswi swi fanelaka. (Lk 17:7-10) Nkongometo wakwe wu fanela ku va ku tizrela van’wana hi ku titsrongahata.​—2Ko 12:15.

8. I yini leswi hi swi dondzraka ka swikombiso swa Diyotrefa, Uziya na Absalomi?

⁸ Bibele dzri khanela hi vhanu lava tipimisiki ku tlula leswi swi fanelaka. Diyotrefa a a nga titsrongahati. A a ‘zrandzra ku va lwenkulu’. (3Yh 9) Hi ku tikulisa, Uziya a dzringise ku yentxa ntizro lowu Yehovha a nga mu zrumangakiki ku wu yentxa. (2Mk 26:16-21) Hi ku djula ku va hosi, Absalomi a dzringise ku kokela vhanu ka yene. (2Sa 15:2-6) Swikombiso leswi swa Bibele swi swi beka livaleni leswaku Yehovha a nga va zrandzri vhanu lava zrandzraka ku titlakuxa. (Pr 25:27) Hi ku famba ka nkama ku tikulisa ni makwanga swi yentxa hi nhinghena a kombyeni.​—Pr 16:18.

9. Hi xini xikombiso lexi Yesu a hi siyeliki xone?

⁹ Ku hambana ni swikombiso leswo, vona xikombiso xa Yesu, ‘lweyi, nambi leswi faka e xiyin’weni xa Xikwembu Nkulukumba, a nga pimisanga leswaku a fanela ku xi felela a dzringana na Xikwembu Nkulukumba’. (Flp 2:6) Yesu lweyi a nga hansi ka Yehovha ntsena hi wulawuli, a nga tipimisanga ku tlula leswi swi fanelaka. A byele vadondzrisiwa vakwe a ku: ‘Lwentsrongo a makazri kwenu hinkwenu, yene i nkulu.’ (Lk 9:48) I ndjombo yikulu swinene ku tizra kun’we ni maphayona, malandzra ya wutizreli, vakulu ni valaviseli lava fambafambaka lava titsrongahataka ku fana na Yesu! Loko hi titsrongahata hi ta kombisa  lizrandzru ka van’wana. Nakone Yesu a hlaye leswaku malandzra ya Yehovha a ma ta kombana lizrandzru.​—Yh 13:35.

10. Xana u fanela ku yentxa yini loko u vona ingiki a vakulu a va khomi timhaka a bandleni hi lani swi fanelaka ha kone?

¹⁰ Xana u nga yentxa yini loko u vona ingiki ku ni timhaka a bandleni nakone u vona ingiki a vakulu a va ti khomi hi lani swi fanelaka ha kone? A matsrhan’wini ya ku khala, u nga kombisa ku titsrongahata hi ku seketela lava nga ni wutiyanguleli. (Hb 13:17) Akuva u yentxa leswo, tivutise: ‘Xana timhaka leti ni ti vonaka i tikulu lakakuva ti djula ku lulamisiwa hakunene? Xana i nkama wunene akuva ti lulamisiwa? Xana ni ni wutiyanguleli bya ku lulamisa timhaka leti? Xana hakunene ni navela ku yentxa leswaku ku va ni wumun’we a bandleni kumbe ni djula ku voniwa swanga mhunu wa lisima ku tlula vambeni?’

11. Hi ku ya hi Ba-le-Efesa 4:2, 3, hi wani mabindzru lawa hi taka ma kuma loko hi tizrela Yehovha hi ku titsrongahata?

¹¹ Xa lisima ngopfu ka Yehovha i ku va hi titsrongahata ku tlula ku va ni wuswikoti, ni ku va ni ntwananu ku tlula ku hetisisa swiyavelo. Xileswo, yentxa hinkwaswu leswi u nga swi kotaka akuva u tizrela Yehovha hi ku titsrongahata. Loko u yentxa leswo, u ta pfuna bandla akuva dzri va ni wumun’we. (Dondzra Ba-le-Efesa 4:2, 3.) Hiseka a ntizrweni wa ku zrezra. Djuletela tindlela ta ku tizrela van’wana hi ku va yentxela mintxhumu yinene. Kombisa malwandla ka hinkwavu, ku patsra ni hinkwavu lava ngeke na wutiyanguleli a bandleni. (Mt 6:1-4; Lk 14:12-14) Loko u tizra hi ku titsrongahata kun’we ni bandla, vhanu van’wana va nge ti vona ntsena wuswikoti byaku bya ku tizra, kambe va ta vona ni ku titsrongahata kwaku.

12. Xana Bibele dzra hi kutxa ku va ni vanghanu? Tlhamuxela.

¹² Yehovha a hi hambe akuva hi va ni wumun’we ni vanghanu ni maxaka. (Ps 133:1) Yesu a a ni vanghanu lavanene. (Yh 15:15) A Bibele dzri khanela hi mabindzru ya ku va ni vanghanu lavanene. (Pr 17:17; 18:24) Nakone dzri hlaya leswaku a hi swinene ku titsravuxa ka van’wana. (Pr 18:1) Vhanu vanyingi va pimisa leswaku a maredi sosiyali i ndlela ya ku va ni vanghanu vanyingi ni ku tingawula ku titwa va li wuswavu. Kambe, hi fanela ku tivonela loko hi tizrisa maredi sosiyali.

13. Ha yini vhanu lava tizrisaka maredi sosiyali va titwa na va li wuswavu ni ku va gomeni?

¹³ Wukambisisi byi kombisa leswaku lava hetaka nkama wunyingi na va vona mifoto ni mamensaje ka maredi sosiyali va titwa na va li wuswavu ni ku va gomeni. Ha yini? Swi nga yentxeka xivangelo xa kone i li leswaku vhanu vambeni lava nga kone ka maredi sosiyali va talisa ku kombisa mintxhumu leyinene leyi va yi hanyaka. Vone va kombisa leswi yentxekiki a wuton’wini byavu, bya vanghanu vavu ni mimbangu ya ku nyonxisa leyi va viki ka yone, kutani lweyi a swi vonaka a tivona na a hanya wutomi bya le hansi ngopfu swinene. Makwezru wa xisati lweyi a nga ni 19 wa malembe a li: “Loko ni vona vhanu vambeni va tinyonxela a ku heleni ka vhiki ni vhiki, nakula mine a no tsrhama kaya ni pfumala xa ku xi yentxa swoswo a swi ni yentxa ni sungula ku va navela.”

14. A buku dzra 1 Petros 3:8 dzri hi pfunisa kuyini leswaku hi tizrisa maredi sosiyali hi wutlhazri?

¹⁴ Swi le livaleni leswaku a maredi sosiyali ma nga tizrisiwa ka leswinene swa ku fana ni ku khanela ni maxaka ni vanghanu. U sama u swi xiya leswaku leswi va swi bekaka ka maredi sosiyali va yentxela ntsena ku va va tikombekisa? Swi yentxa ingiki va djula ku ku byela swaku: “Ma ni vona!” Van’we va va va tsrala mazritu ya nhlamba loko va kombisa mifoto yavu ni ya vambeni. Leswo na swone swi hambana ngopfu ni leswi Bibele dzri kutxaka swone vakriste, i nga ku kombisa ku titsrongahata ni wumbilu.​—Dondzra 1 Petros 3:8.

15. Hi swini swilayu swa le Bibeleni leswi nga hi pfunaka ku va hi nga tivoni na hi li va lisima ku tlula vambeni?

¹⁵ Loko u tizrisa maredi sosiyali tivutisi leswi: ‘Xana a mifoto, ma-vídeo ni mamensaje  lawa ni ma kombisaka ma yentxa ingiki no djula ku voniwa hi vambeni? Xana swi nga pfuxa wukwele ka van’wana?’ Bibele dzri li: ‘Hikusa hinkwaswu a swa le misaveni, a ku navela ka nyama, ni ku navela ka mahlu, ni ku tikukumuxa ka wutomi, a swi pfi ku Tatana, swa ku pfa misaveni.’ (1Yh 2:16) Bibele dzrin’wana dzri ndzrulutela xiga lexi liki ‘ku tikukumuxa ka wutomi’ swanga ‘ku djula ku voneka ingiki u wa lisima’. Vakriste a va djuli ku tivona na va li va lisima ku tlula vambeni. Va tizrisa xilayu xa Bibele lexi liki: ‘Hi nga tidjuleleni ku tikulisa ka swa ku ka ndlela, hi ku pfukana ni wukwele.’ (Ga 5:26) A ku titsrongahata ku ta hi pfuna akuva hi nga landzri moya wa ku tikukumuxa wa misava leyi.

16. Ha yini hi nga fanelanga ku tikukumuxa?

¹⁶ Lava tikukumuxaka a va ku kombisi ‘ku nabyala’ kutani hine hi fanela ku va lava titsrongahataka. (Ro 12:3) Mhunu wa ku tikukumuxa a zrandzra ku holovisana nakone a tivona na a li wa lisima ku tlula vambeni. A tolovela ku pimisa a va a yentxa mintxhumu leyi yi nga vavisiki yene ntsena kambe ni vambeni. Loko mhunu lweyo a nga txintxi, Sathana a ta mu dlaya mahlu ya ku yanakanya kwakwe. (2Ko 4:4; 11:3) Hi tlhelo dzrin’wana, mhunu lweyi a titsrongahataka a yanakanya hi ku nabyala, a dzringanisela ndlela leyi a tivonaka ha yone a tlhela a vona vambeni na va mu tlula hi swiyimu swa ku hambanahambana. (Flp 2:3) Awa swi tiva leswaku ‘Xikwembu Nkulukumba a yalela lava tikulisaka, a ku vavelela lava titsrongahataka’. (1Pe 5:5) Mhunu wa ku nabyala a nga swi djuli ku vona Yehovha swanga nala.

17. I yini hi fanelaka kuva hi xi yentxa leswaku hi tama hi va lava titsrongahataka?

¹⁷ Akuva hi tama hi titsrongahata, hi fanela ku tizrisa xilayu xa le Bibeleni xa ku ‘susa mhunu wa khale kun’we ni mintizro yakwe; hi yambala mhunu lwemumpswha’. Leswo swi djula ku tikazrata. Hi fanela ku dondzra hi va hi tekelela xikombiso xa Yesu hi laha hi nga kotaka ha kone. (Kl 3:9, 10; 1Pe 2:21) Ku tikazrata koloko ka pfuna. Loko hi dondzrela ku titsrongahata, a wutomi bya ndangu wezru bya yampswa, hi pfuna bandla akuva dzri va ni ntwananu hi tlhela hi tizrisa marede sosiyali hi ndlela leyinene. Ku tlula hinkwaswu, Yehovha a ta hi tovokisa hi tlhela hi yamukeleka ka yene.