Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

SUʻESUʻEGA 27

O le ā Lou Manatu iā te Oe Lava?

O le ā Lou Manatu iā te Oe Lava?

“Ia aua neʻi faasili le manatu o se tasi iā te ia lava, i lo o le mea e tatau ona manatu i ai; a ia mafaufau lelei.”​—ROMA 12:3.

PESE 130 Ia Faamagalo Atu

AOTELEGA *

1. E tusa ai o le Filipi 2:3, aiseā e tatou te maua ai faiā lelei ma isi pe a faaalia le lotomaulalo?

E TATOU te lotomaulalo e gauaʻi i tapulaa a Ieova, ona e tatou te iloa e silafia e Ieova i taimi uma le mea e sili ona lelei mo i tatou. (Efe. 4:22-24) O le lotomaulalo e uunaʻia ai i tatou e faamuamua le finagalo o Ieova nai lo o tatou manatu, ma mafaufau e sili isi nai lo o i tatou. O le iʻuga, e tatou te maua ai ni faiā lelei ma Ieova ma o tatou uso tapuaʻi.​—Faitau le Filipi 2:3.

2. O le ā na iloa e le aposetolo o Paulo, ma o le ā o le a talanoaina i lenei mataupu?

2 Peitaʻi, pe afai e tatou te lē faaeteete, e mafai ona taaʻina i tatou e tagata o le lalolagi a Satani, o ē e faamaualuluga ma manatu faapito. * E foliga mai sa iai se lamatiaga faapea i le uluaʻi senituri T.A., auā na tusi atu le aposetolo o Paulo i tagata Roma: “Ou te fai atu ai iā te outou taʻitoʻatasi, ina ia aua neʻi faasili le manatu o se tasi iā te ia lava, i lo o le mea e tatau ona manatu i ai; a ia mafaufau lelei.” (Roma 12:3) Na iloa e Paulo e lē leaga le manatu mo lo tatou lava lelei. E ui i lea, o le lotomaulalo e fesoasoani iā i tatou ina ia iai se vaaiga paleni iā i tatou lava. O le a talanoaina i lenei mataupu vala e tolu e fesoasoani ai le lotomaulalo ina ia lē faasili ai o tatou manatu iā i tatou lava. O na vala e aofia ai (1) a tatou faaipoipoga, (2) o tatou faaeaga i le auaunaga, ma le (3) o lo tatou faaaogāina o tuatusi e fesootaʻi ai ma isi i le Initaneti.

FAAALIA LE LOTOMAULALO I LAU FAAIPOIPOGA

3. Aiseā e ono tulaʻi mai ai feeseeseaʻiga i le faaipoipoga, ma o le ā le auala ua tali atu ai nisi?

3 Na faavaeina e Ieova le faaipoipoga ina ia maua ai e le tane ma le avā le fiafia. Ae ona e lē lelei atoatoa uma i laʻua, e faatalitalia la o le a iai ni o la feeseeseaʻiga. O le mea moni, na tusi Paulo, o i latou e faaipoipo e faatalitalia o le a oo iā i latou ni puapuaga. (1 Kori. 7:28) O nisi ua manatu sa lē tatau ona faaipoipo, ona o le tele o taimi e tauupu ai ma a latou paaga. Pe afai la e taaʻina i latou e manatu o le lalolagi, o le a vave ona latou mafaufau e sili ai le teteʻa. O le a latou manatu o le mea e sili ona tāua, o le fai e le tagata lava ia o le mea e fiafia i ai.

4. O le ā e tatau ona tatou ʻalofia?

4 E tatau ona tatou ʻalofia manatu sesē ma uiga lē faamalieina i a tatou faaipoipoga. E ao ona tatou amanaʻia e pau le faavae faale-Tusi Paia e tatala ai se faaipoipoga, pe afai ua faia e se tasi o le paaga ni amioga lē mamā. (Mata. 5:32) O lea, pe a feagai ma puapuaga lea na taʻua e Paulo, e tatou te lē mananaʻo e avea le faamaualuga ma māfuaaga e tatou te mafaufau ai: ʻE lē manatu mamafa loʻu toʻalua iā te aʻu. Ou te lē o maua le alofa lea e ao ona ou maua. Atonu e sili atu ona ou fiafia pe a ou nofo i se isi tagata.’ Pe afai e tatou te manatu faapena, ua tatou mafaufau la na o i tatou lava, ae lē o tatou paaga. Ua faapea mai le atamai o le lalolagi, ia mulimuli i o tatou loto ma fai le mea e tatou te fiafia ai, e tusa pe e muta ai le faaipoipoga. Ae ua fautuaina i tatou e le atamai o le Atua ina “ia vaavaai ma le naunau e lē gata i au lava mea, ae i mea foʻi e lelei ai isi.” (Fili. 2:4) E finagalo Ieova ina ia faatumauina lau faaipoipoga, ae lē o le faamuta. (Mata. 19:6) E finagalo Ieova ina ia e faamuamua o ia i lou mafaufau, nai lo o oe lava.

5. E tusa ai o le Efeso 5:33, o le ā le auala e ao ona feutagaʻi ai se tane ma se avā?

5 E tatau i se tane ma se avā ona feutagaʻi ma le isi i se auala alofa ma faaaloalo. (Faitau le Efeso 5:33.) Ua aʻoaʻo i tatou e le Tusi Paia ina ia uaʻi atu i le foaʻi atu, nai lo o le tau ina talia. (Galu. 20:35) O le ā le uiga o le a fesoasoani i se ulugalii faaipoipo e faaalia ai le alofa ma le faaaloalo? O le lotomaulalo. O tane ma avā e lotomaulalo, e latou te saʻilia le “lelei o isi” ae lē o i latou lava.​—1 Kori. 10:24.

E galulue faatasi se ulugalii lotomaulalo ae e lē tauaʻimisa (Tagaʻi i le palakalafa 6)

6. O le ā e te aʻoaʻoina mai i faamatalaga a Steven ma Stephanie?

6 Ua fesoasoani le lotomaulalo i le toʻatele o ulugalii Kerisiano, ina ia maua le fiafia i a latou faaipoipoga. O se faaaʻoaʻoga, ua faapea mai se tane e igoa iā Steven: “Pe a oulua ʻau faatasi ma lau paaga, o le a oulua galulue faatasi, aemaise pe a tulaʻi mai faafitauli. Nai lo o le mafaufau ʻo le ā e sili ona lelei mo aʻu?’ o le a e mafaufau ʻo le ā e sili ona lelei mo maʻua?’” E faapena foʻi faalogona o lana avā o Stephanie. Ua faapea mai o ia: “E leai se isi e fia nofo i se tasi e la te misa i taimi uma. Pe a tulaʻi mai se feeseeseaʻiga, e ma te taumafai e iloa le pogai o le faafitauli. Pe a uma, ona ma tatalo lea, faia ni ma saʻiliʻiliga, ma talanoa i le auala e foʻia ai le faafitauli. E ma te taumafai e foʻia le faafitauli ae lē o le femisaaʻi.” E maua e tane ma avā aogā, pe afai e latou te lē manatu e sili atu ona tāua i latou, nai lo o latou paaga.

AUAUNA IĀ IEOVA MA LE “MATUĀ LOTOMAULALO”

7. O le ā le uiga e tatau ona iai i se uso pe a maua sona faaeaga i le auaunaga?

7 O se matuā faaeaga lo tatou auauna iā Ieova i so o se auala e tatou te mafaia. (Sala. 27:4; 84:10) O se mea lelei pe afai e lotomalie se uso e faaavanoa o ia mo se faaeaga faapitoa i le auaunaga iā Ieova. O le mea moni, ua faapea mai le Tusi Paia: “Afai e fia aapa atu se tasi i le tofi o se ovasia, e naunau o ia i galuega lelei.” (1 Timo. 3:1) Peitaʻi, pe a maua e se uso se faaeaga, e lē tatau ona faasili lona manatu iā te ia lava, nai lo o le mea e tatau ona i ai. (Luka 17:7-10) O lona sini e ao ona iai, ia lotomaulalo e auauna atu i isi.​—2 Kori. 12:15.

8. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i mea na tutupu iā Tioterifi, Usia ma Apisaloma?

8 O loo i le Tusi Paia ni faaaʻoaʻoga lapataʻi o tagata na faasili o latou manatu iā i latou lava. Na faamaualuga Tioterifi ma avea ma “lē na fia muamua” i le faapotopotoga. (3 Ioa. 9) Na faamaualuga Usia ma taumafai ai e faatino se faaeaga e leʻi tofia o ia e Ieova e fai. (2 No. 26:16-21) O le fia avea o Apisaloma ma tupu na ia faasesēina ai tagata ina ia latou lagolagoina o ia. (2 Samu. 15:2-6) E pei ona faaalia manino mai i nei tala i le Tusi Paia, e lē fiafia Ieova i tagata e saʻilia o latou lava viiga. (Faata. 25:27) Auā e iʻu leaga i latou e faamaualuluga ma fia mamalu.​—Faata. 16:18.

9. O le ā le faaaʻoaʻoga na faataatia e Iesu?

9 Ae e ese mai ai le faaaʻoaʻoga a Iesu, “o lē e ui ina sa foliga e pei o le Atua, ae e leʻi manatu o ia e faoa le pule, ina ia tutusa ai o ia ma le Atua.” (Fili. 2:6) E ui e lona lua le pule a Iesu i le pule a Ieova, ae e leʻi faasili ai e Iesu lona manatu iā te ia lava nai lo o le mea e tatau ona i ai. Na ia fetalai atu i ona aposetolo: “O lē e fai o ia lava ma tagata faatauvaa iā te outou uma, e sili lava o ia.” (Luka 9:48) Maʻeu se faaeaga o le auauna faatasi ma paeonia, o auauna o le faiva, toeaina ma ovasia o le matagaluega o loo faaaʻoaʻo i le lotomaulalo o Iesu! E saosaolaumea auauna lotomaulalo a Ieova i le faatuputeleina o le alofa, lea ua iloa ai le faalapotopotoga a le Atua.​—Ioa. 13:35.

10. O le ā e ao ona e faia, pe a e manatu e lē o lelei le auala o loo taulima ai faafitauli i le faapotopotoga?

10 Ae e faapefea pe afai e foliga mai o loo iai ni faafitauli i le faapotopotoga, e te manatu e lē o lelei le auala o loo taulima ai? Nai lo o le faitio, e mafai ona e faaalia le lotomaulalo e ala i le lagolagosua i ē o loo taʻimua. (Epe. 13:17) Ina ia fesoasoani iā te oe e faia faapea, fesili ifo: ʻPe e matuiā faafitauli o loo oʻu mātauina e manaʻomia ai ona faasaʻo? Po o le taimi talafeagai lea e faasaʻo ai? Po o saʻu tiute tauave le faasaʻo o le mataupu? Po o oʻu taumafai moni lava ia autasi le faapotopotoga, po o oʻu taumafai e faatāua aʻu lava?’

O ē e iai faaeaga i le faapotopotoga, e ao ona mātaulia i o latou tomai faapea foʻi lo latou lotomaulalo (Tagaʻi i le palakalafa 11) *

11. E tusa ai o le Efeso 4:2, 3, o ā iʻuga pe a tatou auauna iā Ieova ma le lotomaulalo?

11 E tautele iā Ieova le lotomaulalo nai lo o tomai, ma le autasi nai lo o le lelei o le auala e tatou te faia ai se mea. O lea, ia fai le mea sili e te mafaia e auauna ai iā Ieova ma le lotomaulalo. O le faia faapea, o le a e saosaolaumea ai i le autasi o le faapotopotoga. (Faitau le Efeso 4:2, 3.) Ia maelega i le talaʻiga. Ia vaai ni auala e te auauna atu ai i isi e ala i le faia o ni mea lelei mo i latou. Ia talimālō i tagata uma, e aofia ai i latou e leai ni faaeaga i le faapotopotoga. (Mata. 6:1-4; Luka 14:12-14) A o e auauna ma le lotomaulalo faatasi ma lau faapotopotoga, o le a mātauina e isi ou tomai faapea foʻi lou lotomaulalo.

IA LOTOMAULALO PE A FAAAOGĀ FESOOTAʻIGA I LE INITANETI

12. Po o faalaeiauina i tatou e le Tusi Paia ina ia iai ni a tatou uō? Ia faamatala.

12 E finagalo Ieova ina ia tatou faaalu taimi e fiafia faatasi ai ma uō ma aiga. (Sala. 133:1) Na iai uō lelei a Iesu. (Ioa. 15:15) O loo faamatala i le Tusi Paia aogā o le iai o ni uō moni. (Faata. 17:17; 18:24) O loo taʻua ai foʻi e lē lelei le faaesea o i tatou lava. (Faata. 18:1) E manatu le toʻatele, o tuatusi e fesootaʻi ai i le Initaneti, o se auala e maua ai le tele o uō ma ʻalofia ai faalogona o le tuua toʻatasi. Peitaʻi, e tatau ona tatou faaeteete pe a faaaogāina lenei auala o fesootaʻiga.

13. Aiseā e lagona ai e nisi o loo faaaogāina tuatusi e fesootaʻi ai i le Initaneti le tuua toʻatasi ma le mafatia?

13 Ua iloa mai i suʻesuʻega, o tagata e alu le tele o lo latou taimi e matamata ai i ata ma faitau i faamatalaga a isi i nei fesootaʻiga i le Initaneti, e ono uma ane ua lagona le tuua toʻatasi ma le mafatia. Aiseā? O se tasi o māfuaaga, ona e masani ona tuu e tagata i luga o nei fesootaʻiga i le Initaneti ni ata o ni mea mataʻina i o latou olaga, lea e faaalia ai na o o latou ata mananaia, o a latou uō ma nofoaga mananaia na ō i ai. O lea, e ono manatu se tasi e matamata i na ata, e lē o fiafia lona olaga pe a faatusatusa atu i lenā tagata. Ua taʻutino mai se tuafafine Kerisiano e 19 ona tausaga: “Na ou lagona le lē fiafia ina ua ou vaai atu i mea mananaia o loo faia e isi tagata i faaiʻuga o le vaiaso, ae o lea e na o loʻu nofonofo i le fale.”

14. E faapefea ona fesoasoani le fautuaga o loo i le 1 Peteru 3:8 iā i tatou, e faaaogā tatau ai tuatusi e fesootaʻi ai i le Initaneti?

14 O le mea moni, e mafai ona faaaogā nei fesootaʻiga i le Initaneti mo ni māfuaaga tatau, e pei o le fesootaʻi ai ma uō ma aiga. Peitaʻi, pe na e mātauina, o nisi o mea ua tuu e tagata i nei fesootaʻiga i le Initaneti, ina ia faauaʻi atu ai isi iā i latou? E foliga mai o le mea lenā o loo tupu, o loo latou taumafai e faauaʻi atu tagata iā i latou. O nisi foʻi e latou te faia faamatalaga matagā e faatatau i o latou lava ata po o ata o isi i luga o nei fesootaʻiga. E matuā feteenaʻi lava lenei mea ma le lotomaulalo faapea le tigā alofa i isi, lea e faalaeiauina Kerisiano e faaalia.​—Faitau le 1 Peteru 3:8.

Pe a e tuuina ata ma faamatalaga i luga o fesootaʻiga i le Initaneti, po o atagia atu ai o oe o se tagata faasausili po o sē e lotomaulalo? (Tagaʻi i le palakalafa 15)

15. E faapefea ona fesoasoani le Tusi Paia e ʻalofia ai lo tatou faatāua o i tatou lava?

15 Pe a faaaogā tuatusi e fesootaʻi ai i le Initaneti, ia fesili ifo: ʻPe faamata o ata, o vitiō ma faamatalaga o loo oʻu tuuina i luga o nei fesootaʻiga o loo atagia atu ai o aʻu o se tagata faasausili? Po o oʻu faia se mea e faatupu ai le lotoleaga i isi? Ua faapea mai le Tusi Paia: “O mea uma o i le lalolagi, o tuʻinanauga o le tino, ma tuʻinanauga o mata, ma le faalialiavale o meafaitino a se tasi, e lē mai i le Tamā ae e mai i le lalolagi.” (1 Ioa. 2:16) O le faaupuga “faalialiavale o meafaitino a se tasi,” ua faaliliuina i se isi faaliliuga o le Tusi Paia e faapea, “faanaunau ia iloa mai e isi o oe o se tagata tāua.” E lē tatau ona manatu se Kerisiano e tāua o ia lava pe e faauaʻi mai isi iā te ia. E latou te usitaʻia le apoapoaʻiga: “Aua neʻi o tatou mimitavale, pe faatautavā i isi, ma matauʻa i mea a isi.” (Kala. 5:26) O le a fesoasoani le lotomaulalo e tatou te ʻalofia ai le taaʻina i le manatu o le lalolagi e tāua i tatou lava.

“IA MAFAUFAU LELEI”

16. Aiseā e tatau ai ona tatou teena le faamaualuga?

16 E manaʻomia ona tatou atiaʻe le lotomaulalo, auā o ē e faamaualuluga e lē “mafaufau lelei.” (Roma 12:3) O tagata e faamaualuluga e faatupuina misa ma feeseeseaʻiga. O o latou mafaufauga ma gaoioiga e masani ona faatigā ai iā i latou lava ma isi. Pe afai e lē suia le auala e latou te mafaufau ai, o le a faatauasoina ma faaleagaina e Satani o latou mafaufau. (2 Kori. 4:4; 11:3) Ae o le tagata lotomaulalo, e iā te ia le mafaufau lelei. E paleni ma talafeagai le auala e manatu ai iā te ia lava, ma e na te iloa e tele itu e sili atu ai isi nai lo o ia. (Fili. 2:3) E na te iloa foʻi “e tetee le Atua i ē e faamaualuluga, ae e foaʻi mai e ia le agalelei faifua i ē e lotomaulalo.” (1 Pete. 5:5) O i latou e iai le mafaufau lelei, e latou te lē mananaʻo e avea Ieova ma o latou fili.

17. O le ā e tatau ona faia ina ia tumau ai pea ona tatou lotomaulalo?

17 Ina ia tumau pea ona tatou lotomaulalo, e tatau ona tatou faatatau le fautuaga a le Tusi Paia ina ia “toese le tagata tuai ma ana gaoioiga, a ia oofu [i tatou] i le tagata fou.” O le faatatauina o lenā fautuaga e manaʻomia ai ni a tatou taumafaiga malolosi. E ao ona tatou suʻesuʻeina le faaaʻoaʻoga a Iesu ma mulimulituʻi iā te ia i le tele e mafai ai. (Kolo. 3:9, 10; 1 Pete. 2:21) O le a tatou maua le tele o aogā pe a faia faapea. A o tatou atiaʻe le lotomaulalo, o le a sili atu ona fiafia o tatou aiga, o le a tatou atiaʻe ai le autasi i le faapotopotoga, ma tatou iloa ai ʻalofia le faaaogāina o fesootaʻiga i le Initaneti i se auala lē lelei. Ae o le mea e sili, o le a tatou maua ai le faamanuia a Ieova ma lona finagalo malie.

PESE 117 Le Uiga o le Agalelei

^ pala. 5 I aso nei, ua tatou ola i se lalolagi ua tumu i tagata e faamaualuluga ma manatu faapito. O lea, e manaʻomia ai ona tatou faaeteete ina neʻi taaʻina i tatou i o latou uiga. O le a talanoaina i lenei mataupu vala e tolu e tatou te lē faasili ai o tatou manatu iā i tatou lava, i lo o le mea e tatau ona manatu i ai.

^ pala. 2 UIGA O FAAUPUGA: O se tagata e faamaualuga, e masani ona ia soona faatāua o ia lava, ae e manatu faatauvaa i isi. O lea, o se tagata e faamaualuga e manatu faapito. I le isi itu, e fesoasoani le lotomaulalo i se tasi ina ia aua neʻi manatu faapito ai. Pe afai e te lotomaulalo, e te lē faamaualuga ma manatu e sili atu ona tāua oe.

^ pala. 56 FAAMATALAGA O ATA: O se uso toeaina e iai le tomai e faia ai se lauga i le tauaofiaga ma vaavaaia isi uso, ae e na te talisapaia foʻi le faaeaga e taʻimua ai i le talaʻiga ma faamamā le Maota mo Sauniga.