1. Mang fan nrayog ni nge par nib fel’ thildad yugu boch e girdi’ ni faanra ba sobut’an’dad nrogon ni be yog e Filippi 2:3?

GAD ma sobut’nag lanin’dad ngaud folgad rok Jehovah ni bochan e gad manang ni ir e manang e tin nib fel’ ni fan ngodad. (Efe. 4:22-24) Sobut’an’ e ma k’aringdad ni ngad m’oneged e tin nib m’agan’ Jehovah ngay me tomur e tirodad ban’en, maku aram e n’en ni ma k’aringdad ni ngad lemnaged ni kab ga’ fan yugu boch e girdi’ ngodad. Bochan e re n’ey ma aram fan nib fel’ e tha’ u thildad Jehovah nge pi walagdad u lan e ulung.​—Mu beeg e Filippi 2:3.

2. Mang e tamilangnag apostal Paul, ma mang e gad ra weliy ko re article ney?

² Faanra dab da kol ayuwgad, ma rayog ni nge af rarogon e girdi’ ko re fayleng rok Satan ney ngodad nib tolangan’rad ma kemus ni yigoo yad e yad ma lemnagrad. * Ba tamilang ni immoy boch e walag ko bin som’on e chibog C.E. ni af e re lem ney ngorad. Ere aram fan ni yol apostal Paul ngak piyu Roma ni gaar: “Nggog ngomed ni gimed gubin ndab um tolangniged gimed u lanin’med nge pag rogon e lem nsusun e nguum tiyed, machane nguum lemgad u fithik’ e lem nib sobut’ [“nge puluw rogon e lem romed,” NW].” (Rom. 12:3) I tamilangnag Paul nib t’uf ni nge bagadad me yib fan u wan’. Machane, sobut’an’ e ra ayuwegdad ni nge dab ud lemnaged rarogodad nib pag rogon. Re article ney e ra weliy dalip e kanawo’ nra ayuwegdad e sobut’an’ riy ya nge dabi tolang e lem rodad. Re dalip i n’em e aram e (1) mabgol rodad, (2) boch e tow’ath ni ma yag ngodad u lan e ulung rok Jehovah, nge (3) rogon ni gad ma fanay boch ban’en ko Internet nrayog ni ngaud nonad riy ko girdi’.

3. Mang fan nrayog ni nga i sum e magawon u lan e mabgol? Uw rogon ni ma lemnag boch e girdi’ ni ngar pithiged e magawon ni ma sum u lan e mabgol rorad?

³ Baadag Jehovah ni nge felfelan’ e piin figirngiy nge piin leengiy u taabang. Machane, dariy bagadad nib flont, ere rayog ni nga i sum e magawon u lan e mabgol. Bin riyul’ riy e, yoloy Paul ni piin yad ra un ko mabgol e ra ur mada’naged boch e magawon ni ma mada’nag e piin mabgol. (1 Kor. 7:28) Bay boch e girdi’ ni kar guyed ni yugu yad ra par e en mabgol rorad ma yad be tugthin. Ere rayog ni ngar lemnaged ni faan gomanga dar mabgolgad ko som’on ma kab fel’. Faanra ke af e lem nu fayleng ngorad, ma rayog ni ngar gurgad ngar lemnaged ni kab fel’ ni ngar dargad. Rayog ni ngar pared ni yigoo yad e yad be lemnagrad, mu kur lemnaged ni faan yad ra dar e en mabgol rorad ma aram e rayog ni ngar pirieged e felfelan’.

4. Mang e thingar da siyeged?

⁴ Thingar da guyed rogon ndab da lemnaged ndab ki fel’ e mabgol rodad. Gad manang ni kemus ni taab n’en e be yog e Bible nrayog ni nge dar e mabgol ni bochan. Re n’em e aram e faanra ke par bagayow fa wu’ i mabgol nge be’ ni gathi mabgol rok. (Matt. 5:32) Ere nap’an ni gad ra mada’nag e magawon ni faani yoloy Paul murung’agen, ma dab da paged e tolangan’ rodad ni nge k’aringdad ni nge lungudad u wan’dad: ‘Der lemnageg e en mabgol rog. Danir t’ufegeg u rogon kanawoen nsusun e ngan rin’. Faan gu ra chuw nggu leay yugu be’, ma sana gu ra felfelan’.’ Faan gad ra lem ni aray rogon, ma aram e kemus ni yigoo gadad e gad be lemnagdad, ma darud lemnaged e en mabgol rodad. Gonop nu fayleng e ra k’aringem ni ngam rin’ e n’en ni baadag lanin’um nge n’en nra yibnag e felfelan’ ngom ni mus ni faanra ngam dargow e en mabgol rom. Machane, be yog e Bible nsusun e nge ‘bagadad ma ngi i lemnag bagadad ngi i ayuweg u rogon nrayog rok, ma gathi go ir e ngi i lemnag ir.’ (Fil. 2:4) Baadag Jehovah ni ngam parew e en mabgol rom u taabang, ma gathi ngam dargow. (Matt. 19:6) Ku baadag Jehovah ni ir e ngam lemnag nsom’on, ma gathi gur.

5. Susun nge uw rogon e ngongol rok e en figirngiy nge en leengiy ngorow nrogon ni bay ko Efesus 5:33?

⁵ En figirngiy nge en leengiy e susun e ngaur ngongolgow ngorow u fithik’ e t’ufeg nge tayfan.  (Mu beeg e Efesus 5:33.) Be yog e Bible ni ngad nameged ni ngaud pied ban’en, ma gathi ngaud guyed rogon ni gadad e nge yag boch ban’en ngodad. (Acts 20:35) Ere mang reb e fel’ngin nra ayuweg ba wu’ e mabgol ni ngaur dagew e t’ufeg nge tayfan ngorow? Aram e sobut’an’. Ba wu’ e mabgol nib sobut’an’row e ra bagayow ma gathi goo ir e ra i tafinaynag e tin nib fel’ ngak, ya ku ra i “tafinaynag e tin nib fel’ ngak” bagayow.​—1 Kor. 10:24.

6. Mang e kam fil ko n’en ni yog Steven nge Stephanie?

⁶ Sobut’an’ e aram e n’en ke ayuweg boor e mabgol ni Kristiano ni ngar pirieged e felfelan’ u lan e mabgol rorad. Bod ni, bay reb i figirngiy ni ka nog Steven ngak ni gaar: “Thingar mmaruwelgow e en mabgol rom u taabang, nib ga’ ni faanra bay e magawon ni ke sum u thilmew. Ba fel’ ni nge lungum u wan’um ‘mang e n’en nib fel’ ngomow?’ ko bin nge lungum ‘mang e n’en nib fel’ ngog?’” Ku aram rogon e lem rok Stephanie ni ppin rok. I gaar: “Dariy be’ ni baadag ni ngaur parew be’ u taabang ni yug yow ma tugthin. Ere nap’an nra sum e magawon, ma gamow ma guy rogon ni nggu nangew tapgin. Ngemu’ ma gamow meybil, ma gamow fal’eg i gay murung’agen boch ban’en, mug weliyew fare magawon u taabang. Gamow ma guy rogon ni nggu pithigew e magawon, ma gathi nggu chamgow.” Rayog ni nge pirieg ba wu’ e mabgol e felfelan’ ni faanra dariy bagayow ni be lemnag ni kab ga’ fan ngak bagayow.

7. Nap’an yira pi’ reb e maruwel ngak reb e walag ni pumoon u lan e ulung rok Jehovah, ma susun nge uw rogon e lem rok?

⁷ Gad manang ni gad ba tow’ath ni ngad pigpiggad ngak Jehovah u rogon kanawoen nrayog rodad. (Ps. 27:4; 84:10) Faanra ba m’agan’ reb e walag ni pumoon ngay ni ngki yoornag boch e tin be rin’ u lan e ulung rok Jehovah, mab manigil. Bin riyul’ riy e, be gaar e Bible: “Faanra ba adag be’ ni ngari mang reb e girdi’ ni ngi i tay murung’agen girdien e galesiya ma aram e ke nameg reb e maruwel ni ir e ba th’abi fel’.” (1 Tim. 3:1) Machane, nap’an yira pi’ reb e maruwel ngak ma dabi lemnag ni aram e ke ga’ fan ko tin ka bay e girdi’. (Luke 17:7-10) Ya n’en nge nameg e aram e nge rin’ boch ban’en ni fan ngak yugu boch e girdi’ u fithik’ e sobut’an’.​—2 Kor. 12:15.

8. Mang e gad be fil ko n’en ni buch rok Diotrefes, nge Uzziah, nge Absalom?

⁸ Be weliy e Bible murung’agen boch e girdi’ ni ur lemnaged nrib ga’ farad. Diotrefes e ir be’ nde nang e gin nge mus riy. Ere guy rogon ni nge mang “ir e nge yog e thin” ara nge ga’ lungun u puluwon e pi walag u lan e ulung. (3 John 9) Bochan nib tolangan’ Uzziah ma aram me guy rogon ni nge rin’ reb e maruwel ndawori pag Jehovah fan ngak ni nge rin’. (2 Kron. 26:16-21) Me Absalom e baadag ni nge mang pilung. Ere i ngongol u reb e kanawo’ ni nge m’ug riy ni gowa ba t’uf e girdi’ rok ni bochan e ngan mang ngak. (2 Sam. 15:2-6) Ere ba tamilang ko n’en be yog e Bible u murung’agen e pi cha’ney ndabun Jehovah e girdi’ ni yad baadag ni yad e nga unog e sorok ngorad. (Prov. 25:27) Girdi’ nib tolangan’ ara baadag ni nge ga’ fan u wan’ yugu boch e girdi’ e ra munmun me mada’nag e magawon.​—Prov. 16:18.

9. Mang kanawo’ e ke dag Jesus nrayog ni ngan folwok riy?

⁹ Jesus e de tolangan’ ni bod e pi cha’ney. Be yog e Bible ni yugu aram rogon ni Jesus e “immoy rok rarogon Got, machane de guy rogon ni nge gelnag ir nge yan i par nib taareb rogon ngak Got.” (Fil. 2:6) Yugu aram rogon ni kemus ni yigoo Jehovah e th’abi gel gelngin nge migid Jesus, ma der ma tolangnag Jesus ir u laniyan’ nge pag rogon e lem nsusun e nge tay. I gaar ngak pi gachalpen: “En ni ir e th’abi sobut’ u fithik’med ni gimed gubin, e ir e th’abi tolang.” (Luke 9:48) Gad ba tow’ath ni gad ma pigpig e pi pioneer, nge ministerial servant, nge piin piilal, nge pi walag ni pumoon ni yad ma lekag e ulung u taabang ni yad ba sobut’an’ ni bod rogon Jesus! Pi tapigpig rok Jehovah nib sobut’an’rad e yad ma gelnag e t’ufeg u lan e ulung rok Got ni aram reb e pow ko tin riyul’ e tapigpig rok.​—John 13:35.

10. Mang e susun ngam rin’ ni faanra ga be lemnag ni bay e magawon u lan e ulung nder pithig e piin piilal?

¹⁰ Uw rogon ni faanra ga be lemnag ni bay e magawon u lan e ulung nder pithig e piin piilal? Rayog ni ngam dag e sobut’an’ ni aram e ngam pi’ e ayuw  ngak e piin yad ma yog e thin u lan e ulung ko bin ngam gun’gun’. (Heb. 13:17) Reb e ban’en nra ayuwegem ni ngam rin’ e re n’ey e aram e ngam fithem ni nge lungum: ‘Pi magawon ney ni gu be guy e bogi magawon nib ga’ mab t’uf ni ngan pithig, fa? Ireray e ngiyal’ nib puluw ni ngan yal’uweg e pi magawon ney, fa? Gag e ba milfan ngog ni nggu yal’uweg, fa? Rriyul’ ni gu be guy rogon ni nge taareban’ e pi walag u lan e ulung, fa gu be guy rogon ni nge m’ug ni gag e ba ga’ fag?’

11. Mang angin nra yib riy ni faan gad ra pigpig ngak Jehovah u fithik’ e sobut’an’ nrogon ni bay ko Efesus 4:2, 3?

¹¹ Kab ga’ fan e sobut’an’ nge taareban’ u wan’ Jehovah ko salap rodad nge bin ngan rin’ boch e maruwel nib fel’ rogon ndabin adbey e tayim. Ere mu athamgil u rogon nrayog rom ni ngam pigpig ngak Jehovah u fithik’ e sobut’an’. Faan ga ra rin’ ni aray rogon, ma aram e rayog ni ngam mon’ognag e taareban’ u lan e ulung. (Mu beeg e Efesus 4:2, 3.) Mu pasig ko machib. Mu gay boch e kanawo’ nrayog ni ngam rin’ boch ban’en riy ni fan ngak yugu boch e girdi’. Um gol ko girdi’ nib muun ngay e piin ndawor ni pag fan boch e maruwel ngorad u lan e ulung. (Matt. 6:1-4; Luke 14:12-14) Faan ga ra sobut’nag e lem rom ngam maruwelgad e pi walag u lan e ulung u taabang, ma aram e gathi kemus ni yira guy e pi salap rom, ya bin th’abi ga’ fan riy e yira guy ni gur be’ ni gab sobut’an’.

12. Be pi’ e Bible e athamgil nga lanin’dad ni ngad yognaged boch e fager ngodad, fa? Mu tamilangnag.

¹² Baadag Jehovah ni ngad felfelan’gad ni ngaud chaggad e pi fager rodad nge chon e tabinaw rodad u taabang. (Ps. 133:1) Bay e fager rok Jesus nib manigil. (John 15:15) Ku be weliy e Bible angin e tin riyul’ e fager. (Prov. 17:17; 18:24) Ku be yog nde fel’ ni ngad talgad ndab ku ud chaggad ko girdi’. (Prov. 18:1) Boor e girdi’ ni yad ma lemnag ni yungi n’en ni bay ko Internet ni yima yan ngay ni ngaun non riy ngak boch e girdi’ e aram reb e kanawo’ ni  nge yag boch e fager riy ngorad ni boor, maku ra ayuwegrad ndab ki kireban’rad ni bochan e yigoo yad. Machane, ba t’uf ni ngad kol ayuwgad u nap’an ni gad be fanay e pi n’ey ni bay ko Internet.

13. Mang fan ni bay boch e girdi’ ni yad ma yan ko yungi n’en ni bay ko Internet nrayog ni ngan non riy ko girdi’ ni yad ma lemnag ndariy be’ nrayog ni ngaur rin’ed boch ban’en u taabang ara ur pared nib kireban’rad?

¹³ Piin ma gay murung’agen e pi n’ey e kar pirieged ni girdi’ ni boor e tayim ni ma fanay ni nga i yaliy e sasing ni be tay e girdi’ ko yungi n’ey ni bay ko Internet nge thin ni be yog e girdi’ u murung’agen e pi sasing ney e ra munmun mar lemnaged ndariy be’ ni ngaur rin’ed boch ban’en u taabang ara ur pared nib kireban’rad. Mang fan? Reb i fan e bochan nib ga’ ni ma mel’eg e girdi’ e tin th’abi fel’ e sasing ni yaan boch ban’en ni be buch u lan e yafos rorad ngaur ted ko yungi n’ey ni bay ko Internet, ni bod rogon e sasing ni yaarad, nge yaan e pi fager rorad, nge yaan boch e nam ni ka ranod ngay. Ere nap’an nra guy be’ e pi sasing ney ma rayog ni nge lemnag ndariy ban’en nib fel’ ni be buch rok ara dariy ban’en ni be rin’ u lan e yafos rok nrayog ni nge felfelan’ ngay. Bay reb e walag nib pin ni 19 e duw rok ni gaar: “I tabab ni nge kireban’ug u nap’an nug ra guy e sasing ni yaan yugu boch e girdi’ ni yad be rin’ boch ban’en ni ngar felfelan’gad ngay ko Sabado nge Madnom, ma gu bay u tabinaw ni ke chalbag.”

14. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad fare fonow ni bay ko 1 Peter 3:8 ni ngad gonopiyed rogon e pi n’en gad ma rin’ ko yungi n’en bay ko Internet nrayog ni ngaun non riy ngak yugu boch e girdi’?

¹⁴ Riyul’ nrayog ni ngaud fanayed e yungi n’ey ni bay ko Internet ni fan nga boch ban’en nib manigil, ni bod rogon ni ngaud nonad ngak chon e tabinaw rodad nge pi fager rodad. Machane, gathi kam guy ni bay boch e girdi’ ni yad ma tay boch e thin, nge sasing, nge video ko yungi n’ey ni bay ko Internet ni fan e ngar k’aringed boch e girdi’ ni nge adag dakenrad? Bod ni gubin ngiyal’ ni yad be guy rogon ni yad e nga i sap e girdi’ ngorad. Ku bay boch e girdi’ ni yad ma tay boch e thin nib kireb ko sasing rorad ara sasing ni ke tay yugu boch e girdi’ e ngaram. Piin Kristiano e yima pi’ e athamgil nga lanin’rad ni nge sobut’an’rad mu ur daged ni yad be lemnag yugu boch e girdi’, ere dab ur fanayed e yungi n’ey ni bay ko Internet ni yima non riy ngak yugu boch e girdi’ ni fan nga boch ban’en ni aray rogon.​—Mu beeg e 1 Peter 3:8.

15. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad e Bible ni nge dab ud guyed rogon ni nge m’ug nrib ga’ fadad?

¹⁵ Faanra ga ma yan ko yungi n’en bay ko Internet nrayog ni ngaun non riy ko girdi’, ma ngam fithem ni nge lungum: ‘Gur, nap’an nra guy e girdi’ e thin, ara sasing, ara video ni kug tay e ngaray ma yad ra lemnag ni gu be ufanthin, fa? Gu ra k’aring boch e  girdi’ ni nge awan’rad ngog, fa?’ Be gaar e Bible: “Gubin ban’en nib mil fan ngaray nga fayleng​—ni aram e tin nib tagan ban’en ni yima ar’arnag, ni tin nra guy e girdi’ ma yad ba adag ni nge yog ngorad, nge urngin ban’en ni bay u roy u fayleng nri ma uf e girdi’ ngay​—dariy reb e pi n’ey ni yib rok e en ni Chitamangiy; ya urngin me yib rok e fayleng.” (1 John 2:16) Fare thin ni “urngin ban’en . . . nri ma uf e girdi’ ngay” e kan pilyeg u ba ken e Bible ni “be’ ni baadag ni nge m’ug ni ir be’ nib ga’ fan.” Piin Kristiano e dariy rogon ni ngar rin’ed boch ban’en ni yad e ngar m’uggad riy. Ya yad ma fol ko fare fonow ni bay u Bible ni be gaar: “Thingari dab da ufanthingad, ara i k’aring bagadad e damumuw ngak bagadad, ara i awan’ bagadad ngak bagadad.” (Gal. 5:26) Faanra ba sobut’an’dad, ma aram e dab da boded e girdi’ nu fayleng ni yad ba ufanthin ma yad baadag ni ngan lemnag nrib ga’ farad.

16. Mang fan susun e dabi tolangan’dad?

¹⁶ Ba t’uf ni ngad maruweliyed e sobut’an’ ni bochan e girdi’ nib tolangan’rad e de ‘puluw rogon e lem rorad.’ (Rom. 12:3) Girdi’ nib tolangan’rad e der ma taareb lungurad yugu boch e girdi’ ma yigoo yad e yad ma lemnagrad. Rogon e lem nge ngongol rorad e ba ga’ ni ma k’aringrad ni ngar gafgownaged yad nge yugu boch e girdi’. Faanra dab ra kol ayuwgad, ma rayog ni ngaur pared nib tolangan’rad me tay Satan lanin’rad u fithik’ e lumor miki kirebnag rogon e lem ni yad ma tay. (2 Kor. 4:4; 11:3) Machane, be’ nib sobut’an’ e ba puluw rogon ni ma lem. Ba puluw rogon ni ma lemnag ir, maku manang ni boor ban’en ni kab fel’ yugu boch e girdi’ riy ngak. (Fil. 2:3) Ku manang ni “Got e ma togopluw ngak e piin nib tolangan’rad, ma ma ayuweg e piin nib sobut’an’rad.” (1 Pet. 5:5) Piin nib puluw rogon e lem ni yad ma tay e dubrad ni nge mang Jehovah e toogor rorad.

17. Mang e thingar da rin’ed ya nge yag ni ud pared nib sobut’an’dad?

¹⁷ Ra ngad pared nib sobut’an’dad, ma thingar da folgad ko fare fonow ni bay u Bible ni be yog ni ngad n’aged e ‘bin kakrom i gadad nge tin ni kad mechamgad ngay’ ma don’ed nga dakendad e ‘bin nib beech i gadad.’ Faanra nge yag nda rin’ed e re n’ey, ma rib gel e maruwel ni ngad ted. Ba t’uf ni ngad filed murung’agen e pi n’en ni i rin’ Jesus ma gad guy rogon ni ngad folwokgad rok u rogon nrayog rodad. (Kol. 3:9, 10; 1 Pet. 2:21) Machane faan gad ra rin’ ma rib ga’ angin nra yib ngodad. Nap’an ni gad ra maruweliy e sobut’an’, ma aram e ra gel boch e felfelan’ u lan e tabinaw rodad, ma gad mon’ognag e taareban’ u lan e ulung, miki ayuwegdad ni nge dab da fanayed e yungi n’en bay ko Internet ni yima non riy ko girdi’ u reb e kanawo’ nra m’ug riy ni gad be ufanthin. Ma bin th’abi ga’ fan riy e, ra tow’athnagdad Jehovah ma gad par ni gad ba fel’ u wan’.