Ke i miñañ

Ke i miño mi bibuk

YIGIL 28

Ba nkwoog nkaa le u yé maliga

Ba nkwoog nkaa le u yé maliga

“Téñbe ni mam u bi nigil, ma ba bi kwés we nkaa le u hémle.”​—2 TIMÔTÉÔ 3:14.

HIÉMBI 56 Noñ njel maliga

DINYO MALÉP *

1. I buk ini le “maliga” i nkobla le kii?

“LELAA u bi yi maliga?” “Baa u bi néñél maliga?” “Nano a yé nwii nwañen le u yé maliga?” Bebek ba ma bat we mambadga mana, tole wemede u ma bat mo bôt bape. I buk ini le “maliga” i nkobla le kii? Di mbéna gwélél i buk i inyu pôdôl mam di nhémle, bibégés di nti Djob, ni bihiumul gwés. I bôt ba yé “maliga” ba gwé yi i Bibel, ba niñ ki inoñnaga ni matiñ ma Bibel. Inyu hala nyen ba ta ha bé i mok mi biniigana bi kwéha base, ba gwé ki niñ i nlôôha ilam kwéha mut i nla bana.​—Yôhanes 8:32.

2. Inoñnaga ni kaat Yôhanes 13:34, 35, jam li bisu li nla ôt mut maliga li yé kii?

2 Jam li bisu li bi ôt we maliga li bé kii? Bebek bihiumul bilam bi bagwélél ba Yéhôva. (1 Pétrô 2:12) Tole gwéha u bi tehe ipôla yap. Ngandak bôt i nyimbe i gwéha i, ngéda ba nlo i likoda inyu ngélé yap bisu, bebek ba nok bé bañga jam mu minkwel mi ntina i hikôma, ndi i gwéha ba ntehe, ba nhôya bé yo. Hala a nhélés bé bés inyule Yésu a kal le, ba ga yil banigil bé inyu gwéha i yé ipôla yap. (Añ Yôhanes 13:34, 35.) Ndi di nlama boñ iloo ha, ibale di nsômbôl bana hémle i ngui.

3. Kii y’a bôña ibale hémle yés i umne ndik i gwéha i yé ipôla bagwélél ba Djob?

3 Hémle yés i nlama ndik bé ba i umne i gwéha i yé ipôla bagwélél ba Djob. Inyuki? Hégda le, mankéé wada, bebek mañ tole nsañal, a nkwo i béba ikeñi. Tole w’a boñ lelaa ibale mankéé nu muda tole nu munlôm a ñunbaha we? W’a boñ lelaa ibale mankéé wada a nyila ntjañgbene maliga, a kahal kal le Mbôgi Yéhôva i gwé bé maliga? Ibale u ntehe i nya mam i, baa w’a baage, u waa gwélél Yéhôva? Yi le, ibale hémle yoñ i umne i mam u ntehe bôt bape ba mboñ, he bé i maada moñ ni Yéhôva, w’a bana bé hémle i ngui. Inyu bana hémle i ngui, u nlama ndik bé gwés Yéhôva ni bagwélél bé, u nlama ki bana njôôñ yigil Bibel, u boñok nyiña inyu ba nkwoog nkaa le u yé maliga. U nlama kwés wemede nkaa le i mam Bibel i niiga inyu Yéhôva, ma yé maliga.​—Rôma 12:2.

4. Inoñnaga ni Matéô 13:3-6, 20, 21, lelaa mandutu ma ntis ngim bôt?

4 Yésu a bi kal le bôt bahogi ba bé lama neebe maliga “ni maséé,” ndi i ngéda ndééñga i nlo, ba mbaage. (Añ Matéô 13:3-6, 20, 21.) Bebek ba bé yi bé le ba ga boma ngandak mandutu mu kii ba bi yoñ makidik i noñ Yésu. (Matéô 16:24) Tole ba bé hoñol le niñ i kristen i yé niñ i mbomboo, nyonok ni bisai, ngi ndutu yo ki yo. Ndi mut a nla bé keñgle mandutu munu i nkoñ ‘isi unu. Mam ma nla héñha mu niñ yés, ma tômbôs bés, di nimis ki maséé més.​—Tjémbi 6:7; Ñañal 9:11.

5. Lelaa libim li lôk kéé i bôda ni i bôlôm li ñunda le li yé nkwoog nkaa le li yé maliga?

5 Libim li lôk kéé i bôda ni i bôlôm li yé nkwoog nkaa le li yé maliga. Lelaa ba ñunda hala? I ngéda mankéé a ñunbaha bo, tole a mboñ béba ikeñi hala a ntômbôs bé hémle yap. (Tjémbi 119:165) Hiki ndutu ba mboma, i nti bo pôla i lédés hémle yap. (Yakôbô 1:2-4) Lelaa di nla boñ inyu bana i nya hémle i ngui i?

YÉÑ “BAÑGA YI I NYAMBE”

6. Kii i bé hikuu hi hémle i bikristen bi hiai hi bisu?

6 Hémle i banigil ba hiai hi bisu i bé i umne i Bitilna ni biniigana bi Yésu Kristô, hala wee “maliga ma ñañ nlam.” (Galatia 2:5) Mu maliga ma, di gwé biniigana gwobisôna bikristen bi nkôs, kiki bo sesema i Yésu ni bitugne gwé. Ñôma Paul a bé nkwoog nkaa le biniigana bi, bi yé maliga. Inyuki? Inyule a bé unda “ni njel Bitilna le i bé nseñ le Kristô a nok ndutu, a tuge ki ikété bawoga.” (Minson mi baôma 17:2, 3) Bikristen bi hiai hi bisu bi bi neebe biniigana bi, bi bé yéñ ki mahôla ma mbuu mpubi inyu nok Bañga i Djob. Ba bé boñ nyiña inyu ba nkwoog nkaa le i yom ba bé nigil i yé maliga. (Minson mi baôma 17:11, 12; Lôk Héber 5:14) Hémle yap i bé ndik bé i umne i gwéha inyu Yéhôva, to mu maséé ba bé nôgda i ngéda ba bé kodba ni lôk kéé yap, ndi i “bañga yi i Nyambe.”​—Kôlôsé 1:9, 10.

7. Ibale maliga mon ma yé hikuu hi hémle yés, hala a ga lona kii bés?

7 Maliga ma Bañga i Djob ma nhéñha bé. (Tjémbi 119:160) Kiki hihéga, ibale mankéé a ñunbaha bés tole a mboñ béba ikeñi, hala a nhéñha bé maliga. Ma nhéñha bé ki to i ngéda di mboma mandutu. Jon di nlama tibil nigil Bibel, di kwés ki bésbomede nkaa le i mpot maliga. Ibale maliga mon ma yé hikuu hi hémle yés, di ga piñgla bé i ngéda manoodana, ndik kiki lipidô li mboñ le môñgô u pôgha bañ ngéda mbuk mbebi a nhôñ. Lelaa u nla kwés wemede nkaa le u yé maliga?

BA ‘NKWOOG NKAA’

8. Kiki kaat 2 Timôtéô 3:14, 15 i ñunda, kii i bi kwés Timôtéô nkaa le i mam a bé nigil ma bé maliga?

8 Timôtéô a bé nkwoog nkaa le a bé maliga. Inyuki? (Añ 2 Timôtéô 3:14, 15.) Nyañ bo mbômbô yé ba bi niiga nye “Bitilna bipubi.” Ndi yak nyemede a bi boñ biliya bi ngui i nigil. Jon a bé ‘nkwoog nkaa’ le maliga ma. I mbus ngéda, Timôtéô bo nyañ ni mbômbô yé ba bi yila bikristen. Ibabé pééna, gwéha i i bé ipôla banigil ba Yésu i bi tihba Timôtéô, a bé ki maséé i kodba ni lôk kéé yé i bôda ni i bôlôm ni i hôla bo. (Filipi 2:19, 20) Ndi hémle yé i bé bé i umne mu gwéha a bééna inyu lôk kéé yé, i maliga a bi nigil, a hémle ki, ma bi hôla nye i ba liwanda li Yéhôva. Yak we u nla yoñ ngéda i hek pék mu mam u nigil inyu Yéhôva, ngéda u ñañ Bibel.

9. U nlama ba nkwoog nkaa ni mambe mam maa?

9 Inyu bôdôl, u nlama ba nkwoog nkaa ni mana mam maa. Li bisu, u nlama ba nkwoog nkaa le Yéhôva Nyambe nyen a yé Nhek mam momasôna. (Manyodi 3:14, 15; Lôk Héber 3:4; Masoola 4:11) Li nyônôs iba, u nlama kwés wemede nkaa le ni ngui i Djob nyen Bibel i bi tilba inyu bôt ba binam. (2 Timôtéô 3:16, 17) Li nyônôs aa, u nlama ba nkwoog nkaa le Yéhôva a gwé ngim ntôñ i i ngwélél nye hana ’isi, le Kristô nyen a ñéga wo, ni le won u yé ntôñ u Mbôgi Yéhôva. (Yésaya 43:10-12; Yôhanes 14:6; Minson mi baôma 15:14) U gwé bé ngôñ i nigil Bibel yosôna inyu ba nkwoog nkaa ni i mam maa di ntip sima. U nlama gwélél ‘ngap yoñ i hek pék’ inyu kwés wemede nkaa le u yé maliga.​—Rôma 12:1.

KÔÔBA INYU KWÉS BÔT BAPE NKAA

10. I ngéda di nyi maliga, kii ipe di nlama boñ?

10 I ngéda u mal yi maliga inyu Djob, u yi Bibel ni ntôñ u Djob, u nlama gwélél Bitilna inyu kwés bôt bape nkaa le i mam u nigil ma yé maliga. Inyuki? Inyule bikristen bi nlama niiga i bôt ba yé bebee i emble bo maliga. * (1 Timôtéô 4:16) Kiki di nke ni bisu i kwés bo nkaa le Bibel i mpot maliga, hala nyen bésbomede di ga kônde lédés hémle yés.

11. Imbe ndémbél ñôma Paul a bi yigle bés?

11 I ngéda ñôma Paul a bé niiga bôt, a bé tinde bo “i hémle Yésu, a gwéélak mbén Môsi ni bitilna bi Bapôdôl.” (Minson mi baôma 28:23) Lelaa di nla nigle Paul i ngéda di niiga bôt bape maliga? Di nlama ndik bé kal bo i mam Bibel i niiga. Ndi di nlama hôla bo i ôt pék mu Bitilna inyu ke ni bisu i kôôge Yéhôva bebee. Njômbi yés i yé le ba neebe maliga, he inyu bé le ba nti bés lipém, ndi inyule ba yé nkwoog nkaa le i mam ba nigil inyu Djob ma yé maliga.

A bagwal, ni hôla bon banan i bana hémle mu kiki ni niiga bo “njip mam i Nyambe” (Béñge maben 12-13) *

12-13. Lelaa bagwal ba nla hôla bon bap i yén maliga?

12 A bagwal, ibabé pééna ni ngwés le bon banan ba yén maliga. Bebek ni nhoñol le ibale ba gwé bañga mawanda ikété ntôñ, ba ga hol i pes mbuu. Ndi ibale ni nsômbôl le bon banan ba ba nkwoog nkaa le i yom ba nigil i yé maliga, ni nlama ndigi bé yiñil bo bañga mawanda. Ba nlama bana maada ma bas bas ni Djob, ba nlama ki ba nkwoog nkaa le Bibel i mpot maliga.

13 Ibale bagwal ba nsômbôl niiga bon bap maliga, bomede ba nlama bana lem i nigil Bibel, bañga liniglak. Ba nlama yoñ ngéda i ôt pék mu mam ba nigil. Ibale ba mboñ hala, ba ga hôla yak bon bap i nigil kiki bo. Ba nlama hôla bon bap i gwélél bisélél inyu boñ nyiña, nlélém kiki ba nhôla banigil Bibel. Ha nyen ba ga pam i hôla bon bap i gwés Yéhôva, ni i neebe le a ngwélél nkol u maliga ni u pék inyu ti bés bijek bi mbuu. (Matéô 24:45-47) A bagwal, ni nlama ndik bé niiga bon banan biniigana bi bisu bi Bibel. Ni hôla bo i bana hémle i ngui mu kiki ni niiga bo “ndip mam i Nyambe” inoñnaga ni nwii nwap, ni ngap yap.​—1 Korintô 2:10.

NIGIL MBAÑ I BIBEL

14. Inyuki di nlama nigil mbañ i Bibel? (Béñge minkéñék mi matila le “ Baa u yé le u toñol i mbañ ini?”)

14 Mbañ i Bibel i yé nseñ ngandak inyu lédés hémle yés. Imbe mbañ i ma lédés hémle yoñ? U yé le u sima mbañ i mpôdôl “dilo di nsôk.” (2 Timôtéô 3:1-5; Matéô 24:3, 7 ) Ndi imbe mbañ ipe i i bi yon i nla lédés hémle yoñ? Kiki hihéga, baa u yé le u toñle mut lelaa mbañ i i yé i kaat Daniel pes 2 tole i i yé kaat Daniel pes 11 i bi bôdôl yon ni lelaa i nke ni bisu i yon? * Ibale hémle yoñ i umne i Bibel, y’a piñgla bé kekikel. Di yoñ hihéga hi lôk kéé yés i i bi hônba ndééñga i loñ Jaman i Gwét bi Ntôla II. To hala kiki ba bi tibil bé nok mbañ inyu dilo di nsôk, ba bééna hémle i ngui.

Ibale di nigil Bibel ni mbañ yé, di ga bana hémle i ngui ngeñ manoodana m’a kwoo (Béñge maben 15-17) *

15-17. Lelaa yigil i Bibel i bi lédés bilôk bikéé i ngéda Nazi i bé tééñga bo?

15 Isi énél i Nazi i loñ Jaman, ba bi om dikôô di bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda i mok mi mbanda. Hitler ni ngomin yé yada ikeñi le Heinrich Himmler ba bé oo Mbôgi Yéhôva. Sita yada i bi kal le Himmler a bi kal ngim bisita i mok mi mbanda le: “Yéhôva nan, a ñane nyoo i ngii, ndi hana ’isi bés bon di nkom! Di ga tehe i bet ba ga hoo waa ipôla bés ni bé!” Kii i bi hôla bagwélél ba Yéhôva i téñbe?

16 Banigil Bibel ba, ba bé yi le Ane Djob i bi bôdôl énél i nwii 1914. I ngolba ikeñi ba bé boma i bé hélés bé bo. Ndi bagwélél ba Yéhôva ba bé yi le énél i bôt ba binam yo ki yo i nla bé sôña Djob i yônôs sômbôl yé. Hitler a bé bé le a mélés bibégés bipubi hana ’isi, to téé ngim ane i i bé le i bana ngui iloo Ane Djob. Lôk kéé yés i bé yi ntiik le, to kii leñek, énél i Hitler i ga mal.

17 I jam bilôk bikéé bini bi bé hémle i bé toi maliga. I mbus ndék ngéda, énél i Nazi i bi kwo, Heinrich Himmler nu a bi kal le “hana ’isi bés bon di nkom” a bi so. Mu kiki a bé ke ngwéé, a bi boma mankéé Lübke, a yimbe nye. Himmler a bi lôôha wo nyuu, a bat mankéé Lübke le: “A Nnigil Bibel, kii y’a boña nano?” Mankéé Lübke a bi kal Himmler le Mbôgi Yéhôva i bé yi ntiik le énél i Hitler i ga kwo, ni le bagwélél ba Yéhôva ba ga pam i mok mi mbanda. Himmler nu a bi lôôha ndegle Mbôgi Yéhôva a bi yila mbuk. Ndék ngéda i mbus, a nitba. Kii hala a niiga bés? Ibale di nigil Bibel, yak mbañ yé, hémle yés i ga piñgla bé, di ga bôdôl Djob ñem to ikété njiiha.​—2 Pétrô 1:19-21.

18. Kiki kaat Yôhanes 6:67, 68 i ñunda, inyuki di nlama bana “bañga yi ni nogna i yôni” Paul a bi pôdôl?

18 Hiki wada wés a nlama unda gwéha, i i yé yimbne i bañga bikristen. Ndi di nlama ki bana “bañga yi ni nogna i yôni.” (Filipi 1:9) Ibale hala bé, i ga ba ntombok jam le ‘hiki mbebi biniigana i kena bés bahoma bahoma ni njel mandon ma bôt ba binam,’ yak ni batjañgbene maliga. (Éfésô 4:14) I hiai hi bisu, ngéda ngandak banigil ba bi waa noñ Yésu, ñôma Pétrô a bi unda le a gwé hémle i ngui i ngéda a kal Yésu le “u gwé bibañga bi niñ boga.” (Añ Yôhanes 6:67, 68.) To hala kiki Pétrô a bi nok bé mam momasôna mu bibañga bi Yésu, a bi téñbe ni nye inyule a bé yi le maliga ma. Yak we u nla kwés wemede nkaa le i yom u nigil i yé maliga. Ibale u mboñ hala, w’a piñgla bé i ngéda manoodana, w’a hôla ki bôt bape i bana hémle i ngui.​—2 Yôhanes 1, 2.

HIÉMBI 72 Di añal maliga ma Ane

^ liboñ 5 I yigil ini i ga hôla bés i nok le, maliga ma ma yé ikété Bibel ma yé nseñ ngandak. I ga unda ki bés manjel di nla gwélél inyu kwés bésbomede nkaa le di yé maliga.

^ liboñ 10 Inyu hôla we i kwélés bôt mu i mam ma, béñge minkwel mini le “Conversation avec un Témoin de Jéhovah,” mi ba nléba ikété ba Nkum Ntat ba nwii 2010 letee ni nwii 2015. W’a koba miño mi minkwel kiki bo “Jésus est-il Dieu?”, “Quand le Royaume de Dieu a t-il commencé à regner?”, ni unu le “Dieu punit-il les gens en enfer?

^ liboñ 14 Inyu nok i mbañ ini, béñge Nkum Ntat ni hop Pulasi nu 15 juin 2012,“Jéhovah est “ un Révélateur de secrets ””, “Huit rois identifiés”, “Jéhovah révèle ce qui ‘ doit arriver bientôt ’” ni nu sôñ Mpuye 2020.

^ liboñ 60 NDOÑI I BITITII: I yigil i ndap lihaa, bagwal ba yé i nigil mbañ i i mpôdôl njiiha ikeñi ni bon bap.

^ liboñ 62 NDOÑI I BITITII: I ngéda njiiha ikeñi i mbôdôl, i mam ma ga bôña m’a hélés bé lihaa li, inyule li mba nkôôbaga.