Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 28

Mwaamini wiira itthu inkupaliinyu ikhanle ikhweeli

Mwaamini wiira itthu inkupaliinyu ikhanle ikhweeli

“Uhihiye weettela citthu ciitthucalyaa ni cikhitirihiyaa waamini.”—2 TIM. 3:14.

NCIPO 56 Faz da Verdade a Tua Vida

NINHALA WIITTHUCANI? *

1. Naromolaka nuulumo “ikhweeli” ninaaca isiyani?

“MWIITTHUCALE cani ikhweeli?” “Mwiitthucale ikhweeli nnari mwanhima?” “Mwiitthucale ikhweeli mwaakhani?” Pooti ukhala wiira nyuuva nhopaca ukohiya commo—awula nhopaca waakoha atthu akhwaawe. Naromolaka nuulumo “ikhweeli” ninaaca isiyani? Ikwaha cinci, naromolaka nno nuulumonno hiiva ninaaca citthu cinkupaliihu, mananna ninonswaleleehu Nluku ni meettelo antthareehu. Atthu aneettela “ikhweeli” anaacuwela itthu Ibiiblya ineetthucihaaya ni anaatthara ikano caya. Nlattu woopanka commo, ayo ahohiya uthepiya ni citthu cineetthucihiya mmattiinini ni anaakhalana makhalelo omaana hataa yakhalaka ntuninyani inhooleliya ni Sotwani.—Joau 8:32.

2. Toko cinthoonyeraaya Joau 13:34, 35, isiyani immwiiriha ntthu upheela utthara ikhweeli?

2 Isiyani iwiirihaleni nyuuva upheela utthara ikhweeli? Atthunaka nyuuva mwaaminni ikhweeli nlattu wo woona meettelo omaana o Masaahiti a Yehova. (1 Pet. 2:12) Awula nlattu wo woona nifento ninthoonyeranaaya. Enci yaapacerihale uwa umikutthaanoni yahokupali weettela ikhweeli nlattu wo woona nno nifentonno, kahi nlattu wo citthu coolumiye wankutthaanoni. Hiiva khanintuthuwa noonaka iyo ikhumelelaka, kontha Yesu hohimya wiira attharyaawe eekhweeli yaahala ucuweleliya nlattu woofentana waya. (Nsome Joau 13:34, 35. *) Woona nifento ninthoonyeraaya apoovu a Nluku paahi khunlipihaca waamini wihu. Cihaavo-tho citthu cikhwaawe cinhala ulipiha waamini urineehu.

3. Isiyani atthunaka inhala unikhumelela naaminiki weettela ikhweeli nlattu wo woona paahi nifento no mayamunna?

3 Waamini wihu khunlamuliya ulipihaciya paahi nlattu wo woona nifento ninthoonyeranaaya apoovu a Nluku. Kontha isiyani? Kontha waamini wihu pooti wahoolo umala wakhalaka wiira unlipihaciya paahi nlattu wo woona nifento naapoovu a Nluku. Wootakihera, hiiva atthunaka nanhala uhiya unswalela Yehova noonaka wiira munna awula nrokorihu mmoca o wanlokoni—humu awula piyoneeru—hovara matampi moolupale. Awula nanhala uhiya unswalela Yehova nlattu wooveehiya ni upankiya itthu yoohiloka ni munneehu awula nrokorihu o wanlokoni; awula namoonaka munna o wanlokoni ahiyaka weettela ikhweeli ni eeraka wiira citthu cinkupaliihu khacinakhala ikhweeli. Nihaana nuupuwelaka ila: mwakupaliki weettela ikhweeli nlattu wo woona citthu cimpankaaya atthu, kahi nlattu wookhalana upatthani ni Yehova, waamini winyu khunhala ulipa. Woona nifento naapoovu a Yehova paahi khunhala ulipiha waamini urineenyu. Wiira nlipihe waamini winyu, nhaana nsomaka Ibiiblya, wiiweeha itthu insomeenyu ni utotha citthu cosariya cinoothoonyerani wiira ineetthuceenyu ikhanle ikhweeli ya Yehova.—Aroo. 12:2.

4. Toko cinthoonyeraaya Matewus 13:3-6, 20, 21, isiyani impankaaya atthu akiina yaakhumelelaka marikariko?

4 Yesu ahohimya wiira ahaavo atthu yaahala waamini ikhweeli ‘waatteelaka nrima,’ masi ayo yanhala uhiya waamini waya yaakhumelelaka masakha. (Nsome Matewus 13:3-6, 20, 21. *) Ayo atthunaka khayaacuwelenle wiira yanttharaka Yesu yanhala waakhumelela marikariko ni masakha. (Mat. 16:24) Awula atthunaka yoopuwela wiira makristau anaakhela iparakha paahi ni khiivo itthu yootakhala inaakhumelela. Masi ila ituninya inkhaleehwiila, otheene cihu anaahala unikhumelela masankiho. Ni citthu cikhwaawe cinnikhumelela muukumini wihu pooti uniriipiha nrima ukati nkiina.—Isaa. 6:6; Ekles. 9:11.

5. Nlattuni nineereehu wiira mayamunneehu ni asirokorihu enci anaakupali sana-saana wiira ahophwanya ikhweeli?

5 Mayamunneehu ni asirokorihu enci anaakupali sana-saana wiira ahophwanya ikhweeli. Nlattuni ninoolumeehu commo? Kontha khiivo itthu inkhitiri uloloviha waamini urinaaya, hataa ukhalaka wiira haavo nkristau pankale itthu yowaariipiha nrima awula varale itampi. (Isaa. 119:165) Khula ukati unaakhumelelaaya masankiho, waamini waya unaatepa ulipa, kahi ulolova. (Tiya. 1:2-4) Isiyani inhala wuukaviherani nyuuva ukhalana waamini woolipa commo?

NTOTHE “UCUWELA IKHWEELI YA NLUKU”

6. Waamini waarinaaya makristau oopacera waalipihaciya ni isiyani?

6 Waamini waarinaaya makristau oopacera waalipihaciya ni “ikhweeli yohapari comaana,” awula citthu ciri nhina Cowantikhiya Cowaarya ni ceetthucihalyaawe Kristu. (Akalas. 2:5) Iyo ikhweeliiyo cikhanle citthu cotheene makristau cinkupalyaaya, woohihiya uttuli nnya ikhweelinnya: wiivaherera wa Yesu wiira anoopole ni wunwelelihiya wawe. Apostolu Paulu ankupali wiira nnyo cikhanle myaha ceekhweeli. Nlattuni ninoolumeehu commo? Kontha uyo anvarela nteko Cowantikhiya Cowaarya “ooniheraka nhina citthu cantikhiye wiira Kristu ahaana ahuvaka ni onwelelihiyaka muukhwani.” (Mite. 17:2, 3) Makristau oopacera yankupali nnyo ikhweelinnyo ni yankhuluvela wiira nnepa wowaarya wa Nluku phaahala waakavihera wiiweeha Nuulumo na Nluku. Ayo yantotha ucuweleeha wakhala wiira nnyo cikhanle ikhweeli cinkhuma nhina Cowantikhiya Cowaarya. (Mite. 17:11, 12; Mabere. 5:14) Waamini waarinaaya ayo makristau oopaceraayo khawaalipihiya paahi nlattu wo woona citthu caapankaaya akhwaaya, ni ayo khayanswalela Yehova nlattu wowaacivela ukhala wamoca naatthu akhwaawe yanswalela. Uhiya commo, waamini waya waalipihiya ‘niikhweeli ya Nluku’ yaacuwelaaya.—Akol. 1:9, 10.

7. Waamini ikhweeli co mbiiblyani unhala unikavihera upanka isiyani?

7 Ikhweeli ciri nhina Nuulumo na Nluku khacinrukunuwa. (Isaa. 119:160) Wootakihera, wakhala wiira haavo ntthu o wanlokoni pankale itthu ihinicivenle awula varale itampi yuulupale, ikhweeli co mbiiblyani khacinhala urukunuwa. Ni wakhala wiira ahonikhumelela masankiho, nnyo ikhweelinnyo khacinhala urukunuwa. Phimaana, nihaana nicuwelaka sana-saana citthu cineetthucihaaya Ibiiblya ni ukupali wiira nnyo cikhanle citthu cokhweeli. Waamini woolipihaciya niikhweeli co mbiiblyani unaahala unikavihera ukhala oolipa ukati wo masankiho. Naaminiki venci citthu cineetthucihaaya Ibiiblya, khaninhala uhiya unswalela Yehova yanikhumelelaka masakha. Isiyani inhala wuukaviherani waamini wiira citthu cinkupaliinyu cikhanle ikhweeli?

ISIYANI INHALA UNIKAVIHERA WAAMINI WIIRA CITTHU CINKUPALIIHU CIKHANLE IKHWEELI?

8. Toko cinthoonyeraaya 2 Timotiyu 3:14, 15, isiyani yankupaliha Timotiyu wiira citthu ceetthucaawe caari ikhweli?

8 Timotiyu aanaamini wiira citthu caakupalyaawe caari ikhweeli. Isiyani yankupalihale? (Nsome 2 Timotiyu 3:14, 15. *) Ninaacuwela wiira uyo aheetthucihiya “cowantikhiya cowaarya” naanumwaane ni naapiipyaawe. Masi khweeliini uyo ahaana wiikurumica mwaneennyaawe ni ukumiha ukatyaawe wiira asome nnyo cowantikhiyaannyo. Iyo ‘yahonkhitiriha waamini’ wiira citthu cowantikhiya caasomaawe caari ikhweeli. Wahoolo, Timotiyu, anumwaane ni apiipyaawe yaheetthuca myaha co makristau. Khweeliini, Timotiyu ahokhala ootikhinihiya nlattu wo woona nifento naathoonyeraaya atthari a Yesu, ni uyo ahopheela venci ukhala wamoca ni mayamunnaawe makristau ni waakavihera. (Afili. 2:19, 20) Masi itthu yankavihenre Timotiyu ulipihaca waamini wawe khawaari waafenta atthu akhwaawe. Itthu yaalipihacale waamini wawe caari ikhweeli caamwiirihale ukupali ukhala mpatthani a Yehova. Nyuuva ciicammo nhaana nsomaka Ibiiblya ni utotha wiikupaliha mwaaneeneenyu wiira citthu cinsomeenyu cikhanle ikhweeli.

9. Ikhweelini tthaaru cinlamuliyeenyu ukupali?

9 Woopacera, nyuuva nhaana nkupaliki mwaaneeneenyu ikhweeli tthaaru. Ikhweeli yoopacera: Yehova Nluku khanle Mpattusi ni phumpale citthu cotheene. (Nkw. 3:14, 15; Mabere. 3:4; Apoka. 4:11) Ikhweeli yonayeeli: Ibiiblya ikhanle ilivuru ya Nluku irina moolumo anaavahaawe apinaatamu. (2 Tim. 3:16, 17) Ikhweeli yoneeraru: Yehova haana ikhurupu yoothotokanihiya yaatthu anonswalela anhooleliya ni Kristu, ni iyo ikhurupwiiyo akhanle Masaahiti a Yehova. (Isai. 43:10-12; Joau 14:6; Mite. 15:14) Wiira nkupali nnya ikhweeli cuulupaleennya, nyuuva khannolamuliya ucuwela Ibiiblya yotheene. Masi itthu inlamuliyeenyu upanka ukhanle uvarela nteko moopuwelelweenyu ntothaka citthu cootepa wuukupalihani wiira nhophwanya ikhweeli.—Aroo. 12:1.

MWIITTHENKACE WIIRA MWAAKAVIHERE AKHWIINYU UKUPALI IKHWEELI

10. Nakupaliki ikhweeli, isiyani-tho inlamuliyeehu upanka?

10 Nakupaliki nnya ikhweeli tthaarunnya nhina Nluku, Ibiiblya ni apoovu a Nluku, isiyani-tho inlamuliyeehu upanka? Nihaana nivarelaka nteko Ibiiblya wiira naathoonyere akhwiihu nnyo ikhweelinnyo. Kontha isiyani? Kontha, khampa makristau, hiiva nihaana nrintti muulupale: uwiittthuciha ikhweeli ciitthucaleehu ale ampheela wiiwa. * (1 Tim. 4:16) Ni namananihaka waakavihera akhwiihu ukupali ikhweeli co mbiiblyani, hiiva ninaatepa ukupali nnyo ikhweelinnyo.

11. Ninlamuliya untakiha cani Paulu ukati wonsomiha ntthu Ibiiblya?

11 Ukati apostolu Paulu waawiitthucihaawe akhwaawe, uyo antotha “waakupaliha myaha ca Yesu oopelaka mwaha Nlamulo na Moocesi ni citthu caahimyalyaaya Maporofeeta.” (Mite. 28:23) Ninlamuliya untakiha cani Paulu? Ukati wowaasomiha atthu Ibiiblya, khuntosa paahi waahimyera ikhweeli co mbiiblyani. Nihaana naakaviheraka atthu anaasomiheehu wiira yuupuwele itthu inhimyaaya Ibiiblya. Khanimpheela wiira ayo asome Ibiiblya nlattu wo waacivela unipatthanana paahi. Nimpheela wiira ayo akupali asineennyaaya wiira myaha cotheene cineetthucaaya ca Nlukwiihu onifento cikhanle ikhweeli.

Ayari, nwiitthucihe asaaniinyu “citthu cuulupale ca Nluku,” wiira waamini waya ulipe (Nwehe iparaagarafu 12-13) *

12-13. Manannani ayari cinlamuliyaaya waakavihera asaanaaya uhihiya weettela ikhweeli?

12 Wakhala wiira nhaana asaana, khweeliini nyuuva nnopheela wiira asaaniinyu ahihiye weettela ikhweeli. Nyuuva atthunaka nnoopuwela wiira asaaniinyu yakhalanaka apatthani omaana wanlokoni, anaahala ukhalana waamini woolipa. Masi ukhalana apatthani omaana paahi khunhala waakavihera asaaniinyu ukupali wiira itthu ineettelaaya ikhanle ikhweeli. Ayo ahaana yakhalanaka upatthani ni Nluku ni ahaana yakupaliki wiira citthu Ibiiblya cineetthucihaaya cikhanle ikhweeli.

13 Ayari uhiya paahi uwiitthuciha asaanaaya ikhweeli ca Nluku, ahaana yapankaka itthu ikhwaawe. Ahaana yaavahaka ntakihero, yiikurumicaka ukhala anamasoma Ibiiblya. Ayari ahaana yakumihaka ukati wiira yuupuwele citthu cotheene cineetthucaaya. Commo phinhalaaya ukhitiri uwiitthuciha asaanaaya upanka itthu imocaaru. Ayari anlamuliya waalakihera asaanaaya mananna oovarela nteko ikaruma cinsomeleehu Ibiiblya, khampa caahalaaya unlakihera ntthu nonsomihaaya Ibiiblya. Ala manannaala, ayari anaahala waakavihera asaanaaya wiira anfente Yehova ni akhuluvele “ipottha yookhuluvelya ni yankhili” Yehova ivahacenryaawe wiira inivahe iyoolya yoominepani. (Mat. 24:45-47) Ayari, nhiwiitthucihe asaaniinyu paahi ikhweeli coohirika co mbiiblyani. Nwiitthucihe ciicammo “citthu cuulupale ca Nluku,” nttharihaka iyuunuwelwaaya ni citthu cinkhitiryaaya wiiweeha asaaniinyu. Mwapankaka commo, nnaahala waakavihera asaaniinyu ukhalana waamini woolipa.—1 Akor. 2:10.

NSOME INATIRI CO MBIIBLYANI

14. Nlattuni ninlamuliyeehu usoma inatiri co mbiiblyani? (Nwehe ciicammo ikwaaturu “ Nnaacuwela utaphulela nnya inatirinnya?”)

14 Inatiri co mbiiblyani cihaana ifayita venci Nnuulumoni na Nluku. Nnyo inatirinnyo cinaalipihaca venci waamini wihu. Munnokhitiri wuupuwela inatiri co mbiiblyani cilipihacale waamini winyu? Atthunaka muupuwenle inatiri inooluma makhalelo o “mahuku ookhicera.” (2 Tim. 3:1-5; Mat. 24:3, 7) Masi inatirini cikhwaawe ciirannyaale cinhala utepa ulipihaca waamini winyu? Wootakihera, nnawoorya utaphulela mananna ciirannyaalyaaya ni cineerannyaaya ilelo inatiri ya Daniele ikapiitulu 2, awula Daniele ikapiitulu 11? * Waamini unlipihaciya niitthu inhimyaaya Ibiiblya unkhala waamini woolipa. Muupuwele itthu yaakhumelenle mayamunneehu u Alemanha yaalupatthiye ukati waalavaniyaaya Ikhotto Yonayeeli yo ntuninyani. Ayo khayaacuweleeha inatiri co mbiiblyani caahimya citthu caahala ukhumelela ukati wo mahuku ookhicera. Waanookhalaru commo, ayo yaanaamini venci itthu yaahimyaaya Nuulumo na Nluku.

Usoma Ibiiblya ni inatiri cirinaaya, pooti unilipiha makhuva ukati wo masankiho (Nwehe iparaagarafu 15-17) *

15-17. Nincuwela cani wiira usoma Ibiiblya wahaalipiha makhuva mayamunneehu yaalupattiya ukati waahoolelaaya ipartiitu Nazi?

15 Ukati ipartiitu Nazi waahoolelaaya ilapo yo Alemanha, mayamunneehu ni asirokorihu enci yahotthukiya. Hitler ni nhooleli muulupale eehaniya Heinrich Himmler khayaapheela Masaahiti a Yehova. Nrokorihu mmoca hohimya wiira Himmler ahowiirela co asirokorihu yaatthukiye: ‘Yehova pooti ulamulela wiirimu, masi va watuninyani va, thi hi ninlamulela! Nimpheela wuuthoonyerani tipani nhala ulokela ukati mwinci, nyuuva awula hiiva!’ Isiyani yaakavihenre apoovu a Yehova uhihiya ukhala ookhuluvelya?

16 Anamasoma Ibiiblya yaanaacuwela wiira Umwene wa Nluku waapacenre ulamulela mwaakha wo 1914. Phimaana ayo khayaatikhinaca nlattuni waalupathiyaaya cinene. Ayo ciicammo yaanaakupali wiira khiivo nanka ikuvernu yaapinaatamu yaahala unhiiha Yehova wiirannyeeha itthu impheelaawe. Hitler khaahala ikhitiri umalamaliha uswali weekhweeli, ni khaahala ukhitiri utthenkaca ikuvernu yootepa ulipa cinene uvikana Umwene wa Nluku. Mayamunneehu yaanaakupali wiira woohipica ikuvernu ya Hitler yaanaahala umalamala awula uphiya umwiiso.

17 Itthu yaakupalyaaya venci ale mayamunnaale yaari ikhweeli. Woohipica, ipartiitu Nazi yahomalamala. Heinrich Himmler—nlopwana eerale “va watuninyani va, thi hi ninlamulela”—ahotthawa wiira hiiviye. Ukati waatthawaawe, uyo ahonkumanana ntthu ancuwelaawe: munna Lübke, aapacile utthukiya. Himmler, eecoonaka wiira hotthemiya, ahonkoha munna Lübke: “Namasoma Ibiiblya, vano isiyani inhala wiirannya ukhuma nna va mpaka uhoolo unkeleehu?” Munna Lübke ahomwaakhula wiira Masaahiti a Yehova yancuwela wiira ipartiitu Nazi khayaahala ulokela ni yancuwela wiira mayamunna yaatthukiye yaanaahala utthukuliya. Himmler—ule aawuulumenle Masaahiti a Yehova citthu cootakhala, khaarina yoohimya ule ukatyuule. Uvira waya ukati vakaani, uyo ahiiciva. Iyo itthwiiyo inniitthuciha isiyani? Inniitthuciha wiira usoma Ibiiblya ni inatiri cirinaaya, pooti unikavihera umwaamini venci Nluku ni pooti unilipiha makhuva ukati wo masankiho.—2 Pet. 1:19-21.

18. Toko cinthoonyeraaya Joau 6:67, 68, kontha isiyani nihaana nikhalanaka ‘ucuwelaca weekhweeli ni ankhili’?

18 Otheene cihu nihaana nithoonyeraka nifento; kontha nifento nihu phinthoonyera wiira nikhanle makristau eekhweeli. Hiiva ciicammo nihaana nikhalanaka ‘ucuwelaca weekhweeli ni ankhili.’ (Afili. 1:9) Naahikhalaneke nnyo citthunnyo, unawoopiha hiiva uhapusiya ni “citthu cotheene cineetthucihiya, nuulavilavi urinaaya apinaatamu.” (Efesu 4:14) Iseekulu yoopacera, ukati atthari a Yesu enci waahiilyaaya untthara, apostulu Peturu ahooluma niikuru cawe cotheene wiira Yesu ahaana “moolumo amphwanyiha ukumi woohimala.” (Nsome Joau 6:67, 68. *) Hataa Peturu hicuwelaka itthu yaapheelaaya uhimya moolumo otheene a Yesu, uyo khaahiile untthara, kontha ancuwela wiira Yesu phikhanle Kristu. Phimaana, nlipihace ukupali itthu ineetthucihaaya Ibiiblya. Mwapankaka commo, waamini winyu khunhala uhiya ulipa hataa yuukhumelelakani masakhani ni nnaahala ukhitiri waakavihera akhunaninyu ulipihaca waamini waya.—2 Jo. 1, 2.

NCIPO 72 Pregar as Verdades do Reino

^ par. 5 Ula mwahoola unaahala unikavihera ucuwela wiira ikhweeli imphwanyannya nhina Nuulumo na Nluku ikhanle yofayita venci. Ciicammo ninaahala wiitthuca mananna cinhaleehu ukhitiri ukupaleeha wiira citthu cinaaminiihu cikhanle ikhweeli.

^ par. 2 Joau 13:34 Miiva kinoovahani nrumo nonaanano, wiira nfentane; toko cuufentalyaakani, nyuuva ciicammo nfentaneke. 35 Nlattu wo iyo atthu otheene anaahala ucuwela wiira nyuuva nkhanle attharyaaka: mwafentanaka.

^ par. 4 Matewus 13:3 Vano ahaahimyera citthu cinci apankaka malattanihero. Uyo aheera: “Nviriyane: Nlopwana ahorwaa waala. 4 Ukati waalaawe, ipyoo cikiina cahomorela mparapaarani, ni cahowa inuni ni caholya. 5 Cikhwaawe cahomorela wamwala, nipuro nahaari itthaya ni cahomela wowaakuvya kontha nno nipuronno itthaya khayaatepale wiisera. 6 Masi ukati ncuwa waapharenlyaaya cinene, cahovya ni cahonyaala, kontha khacaarina mitithari. 20 Ipyoo yaaliye wamwala inthoonyera ule neewa nuulumo ni nkupali wowaakuvyaa wantteelaka nrima. 21 Masi, uyo kharina ntithari, unookhalaru commo uyo naavilela ukati vakaani, masi yankhumelelaka masankiho awula alupatthiyaka nlattu wo nuulumo, woohipica naakakathuwa.”

^ par. 8 2 Timotiyu 3:14 Masi weeva, uhihiye weettela citthu ciitthucalyaa ni cikhitirihiyaa waamini, kontha unancuwela tipani wiitthucihale 15 ni ikhumelo inamwannyaa unaacuwela cowantikhiya cowaarya, coohala wuukhitiriha ukhala ncuweli wiira woopwe nlattu woomwaamini Kristu Yesu.

^ par. 10 Itthu inhala wuukaviherani uwoopana atthu myaha co mbiiblyani, cikhanle miphantte caakumiheriyaka nrevistani Ukhalenla, ukhuma mwaakha wo 2010 mpaka 2015. Niikunya cantikhiyaka “Uma Conversa sobre a Bíblia”. Myaha cikiina caakumiheriye caari: “Yesu Kristu khanle Nluku?”, “Umwene wa Nluku upacenre ulamulela yaakhani?—Mphantte 1”, Umwene wa Nluku upacenre ulamulela yaakhani?—Mphantte 2” ni “Niireke Nluku nawaapaha atthu umooroni?”

^ par. 14 Wiira moone utaphuleliya waya nnyo inatirinnyo, nwehe myaha cineera Jeová é Relevador de segredos, Revelados oito reisni Jeová revela o que tem de ocorrer em brevenrevistani Ukhalenla 15 yo Junho 2012 niikunya; ni irevista Ukhalenla yo Maio 2020.

^ par. 18 Joau 6:67 Phimaana, Yesu ahowiirela attharyaawe 12: “Nyuuva ciicammo nnopheela urwaa?” 68 Simau Peturu ahomwaakhula: “Pwiiya, narwaaka ninhala untthara pani? Nyuuva nhaana moolumo amphwanyiha ukumi woohimala.”

^ par. 64 ILATARATO: Ukati wooswali waamuci, anamathelana anaasoma naasaanaaya mwaha unooluma masakha moolupale anhala uwa.

^ par. 66 ILATARATO: Ukati wo masakha moolupale, ayo amucyaayo khanhala utepa ututhuwa.