Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

ZÃMSGÃ YĨNGA 28

Kɩs-y sɩd tɩ y sẽn tẽed bũmb ninsã yaa sɩda

Kɩs-y sɩd tɩ y sẽn tẽed bũmb ninsã yaa sɩda

“Bɩ f kell n gãd bũmb nins b sẽn zãms foo la b sõng-f tɩ f tẽ wã kãn-kãe.”2 TƖM. 3:14.

YƖƖLL 56 Yãk yam f toor n tũ sɩdã sore

D SẼN NA N Yà Wà*

1. D sẽn boond tɩ “sɩdã” yaa bõe?

“WÃN to la fo bãng sɩdã?” “B wuba foo sɩdã pʋgẽ la?” “Hal yʋʋm a wãn la fo be sɩdã pʋgẽ?” Tõe tɩ b zoe n soka yãmb sogsg a woto buudu, bɩ tõe tɩ yaa yãmb mengã n zoe n sok neb woto. La “sɩdã” rat n yeelame tɩ bõe? Naoor wʋsgo, d sã n wa gomd “sɩdã” yelle, yaa sẽn na n wilg d sẽn tẽed bũmb ninsã, d sẽn tũud a Zeova to-to wã, la d sẽn vɩ to-to wã. Neb nins sẽn “be sɩdã pʋgẽ” wã mii Biiblã sẽn yetã, la b tũud a noyã la a saglsã b vɩɩmã pʋgẽ. Woto kɩtame tɩ b paam b mens ne ziri tũudmã zãmsgo, la b tar sũ-noog meng-menga, baa ne b sẽn be a Sʋɩtãan dũniyã pʋgẽ wã.—Zã 8:32.

2. Wa Zã 13:34, 35 wã sẽn wilgdã, pipi bũmb sẽn tõe n kɩt tɩ ned sak sɩdã yaa bõe?

2 Pipi bũmb sẽn kɩt tɩ yãmb sak sɩdã yaa bõe? Tõe tɩ yaa a Zeova Kaset rãmbã yel-manesem sẽn yaa sõma wã. (1 Pɩy. 2:12) Bɩ tõe tɩ yaa b sẽn wilgd tɩ b nonga b taabã. Neb wʋsg sã n wa tõnd tigissẽ wã pipi, b yãta rẽ vẽenega. Rẽ n paad b yamẽ n kaoose, n yɩɩd bũmb nins fãa b sẽn wʋmã. Pa lingri, bala a Zeezi yeelame tɩ yaa a karen-biisã sẽn na n nong taabã la nebã na n bãng tɩ b sɩd yaa a karen-biisi. (Karm-y Zã 13:34, 35.) La d sã n dat tɩ d tẽebã tall pãnga, bũmb a taab n yaa tɩlɛ.

3. Tõnd tẽebã sã n tika nonglem ning sẽn be kiris-neb hakɩɩkã sʋkã zug bala, bõe n tõe n maane?

3 Tõnd tẽebã pa segd n tik nonglem ning sẽn be kiris-neb hakɩɩkã sʋkã zug bal ye. Bõe yĩnga? D rɩk makr wa d tẽed-n-taaga, tõe meng tɩ yaa kãsem-soab wall so-pakda, sẽn na n maan yel-wẽn-kãsenga, pa rẽ bɩ tigingã ned sẽn na n beeg yãmba, wall a lebga sɩdã kɩɩsda, n yetẽ tɩ tõnd a Zeova Kaset rãmbã pa be sɩdã pʋgẽ ye. Yɛl a woto sã n wa maane, na n sãama yãmb sũur tɩ y bas a Zeova tũub bɩ? Ad d sẽn tog n gãde: Y tẽebã sã n pa tik yãmb ne a Zeova zoodã zugu, a pa na n tall pãng ye. Y sẽn nong a Zeova ne a nin-buiidã to-to wã tõe n sõng-y lame tɩ y bɩɩs y tẽebã n paase. La yaa tɩlɛ me tɩ y zãms Biiblã neere, n bao n wʋm y sẽn zãmsdã võore, la y maan vaeesg sõma siglgã sɛbã pʋsẽ, hal n wa kɩs sɩd tɩ y sẽn bãngd bũmb nins a Zeova zugã yaa sɩda. Yãmb mengã segd n kɩsa sɩd tɩ Biiblã sẽn yet a Zeova zugã la sɩda.—Rom. 12:2.

4. Matiye 13:3-6, 20, 21 wilgdame tɩ neb kẽer tẽeb sã n paam makre, b maanda bõe?

4 A Zeezi yeelame tɩ neb kẽer na n saka sɩdã “ne sũ-noogo,” la tɩ b sã n wa paam makre, b tẽebã na n komsame. (Karm-y Matiye 13:3-6, 20, 21.) Tõe tɩ b pa bãng tɩ sẽn tũud-b a Zeezi wã na n paama zu-loees ye. (Mat. 16:24) Tõe me tɩ b tẽedame tɩ f sã n yaa kiris-neda, f pa na n tol n paam zu-loeese, la tɩ f na n paama bark woo bark bala. La dũni-kãngã sẽn yaa wẽngã pʋgẽ, zu-loees pa tõe n pa zĩnd ye. D yɛlã tõe n wa toeemame, tɩ d sũ-noogã booge. (Yɩɩn. 6:7; Koɛ. 9:11)

5. Bõe n wilgd tɩ d tẽed-n-taasã fãa la bal wilgdame tɩ b kɩsa sɩd tɩ b bee sɩdã pʋgẽ?

5 D tẽed-n-taasã fãa la bal wilgdame tɩ b kɩsa sɩd tɩ b bee sɩdã pʋgẽ. Bõe yĩng tɩ d yet woto? Bala, baa yaa b tẽed-n-taag n beeg-ba, wall a maana sẽn pa segde, b pa basd tɩ rẽ koms b tẽebã ye. (Yɩɩn. 119:165) Baa makr pʋgẽ, b tẽebã pa komsd ye. A pãngã pʋd n paasdame. (Zak 1:2-4) Wãn to la yãmb me tõe n paam tẽeb sẽn tar pãng woto?

D BAO BÃNGR HAKƖƖKÃ WẼNNAAM ZUGU

6. Pipi kiris-nebã tẽeb ra tika bõe zugu?

6 Pipi kiris-nebã tẽebã ra tika Gʋls-sõamyã sẽn yetã, n paas a Zeezi Kirist sẽn zãms nebã bũmb ninsã, rat n yeel tɩ “koe-noogã sɩdã” zugu. (Gal. 2:5) Sɩdã yaa bũmb nins fãa kiris-nebã sẽn tẽedã, a Zeezi maoongã sẽn yaa rondã la a vʋʋgrã sẽn naage. Tʋm-tʋmd a Poll ra kɩsa sɩd tɩ bõn-kãens yaa sɩda. Bõe yĩnga? Bala ne Gʋls-sõamyã maasem, a wilgame tɩ “ra yaa tɩlɛ tɩ Kiristã namse, la b vʋʋg n yi kũ-rãmb sʋka.” (Tʋʋ. 17:2, 3) Pipi kiris-nebã saka bõn-kãensã b sẽn zãms-bã, la b teeg vʋʋsem sõngã sõngr n na n wʋm Wẽnnaam Gomdã võor sõma. B maana vaeesgo, n na n ges bũmb nins b sẽn zãms-bã sã n tika Gʋls-sõamyã zugu. (Tʋʋ. 17:11, 12; Ebre. 5:14) B pa tik b tẽebã nonglem ning sẽn da be b sʋkã zug bal ye. Leb n pa bãmb ne b tẽed-n-taasã tũud-n-taarã sẽn da noomã yĩng bal la b ra tũud a Zeova ye. B tẽebã ra tika ‘bãngr’ hakɩɩkã b sẽn paam Wẽnnaam zugã.—Kol. 1:9, 10.

7. D sẽn tẽed Biiblã sẽn yetã nafda tõnd wãn to?

7 Sɩdã sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã pa toeemd ye. (Yɩɩn. 119:160) Wala makre, d tẽed-n-taag sã n beeg-do, bɩ a maana yel-wẽnde, rẽ pa kɩtd tɩ sɩdã toeem ye. D sã n wa paam zu-loeese, sɩdã pa toeemd ye. Rẽnd segdame tɩ d bãng Biiblã sẽn yetã sõma la d kɩs sɩd tɩ yaa sɩda. Tõnd tẽebã sẽn tik Biiblã sẽn yetã zugã na n yɩɩ wa baar sẽn kɩ, n sõng-d tɩ d yals kãn-kãe makr wakate. Bõe la y tõe n maane, n maneg n kɩs sɩd n paas tɩ y bee sɩdã pʋgẽ?

B SẼN ‘SÕNG-D TƖ D TẼ WÃ’

8. Wa 2 Tɩmote 3:14, 15 sẽn wilgdã, a Tɩmote maana wãn n wa kɩs sɩd t’a bãnga sɩdã?

8 A Tɩmote ra kɩsa sɩd t’a ra bee sɩdã pʋgẽ. A maana wãn n wa kɩs sɩd woto? (Karm-y 2 Tɩmote 3:14, 15.) A ma wã ne a yaab-poakã n yɩ pipi n zãms-a “Gʋls-sõamyã.” La sãmbg kae tɩ yẽ mengã baoo weer n modg n zãms Gʋls-sõamyã a toore. Rẽ kɩtame t’a wa ‘tẽed’ tɩ Gʋls-sõamyã sẽn yetã yaa sɩdã. Kaoosg zugẽ, a Tɩmote ne a ma wã la a yaab-poakã wa n bãnga Kirist tũudmã. Sãmbg sẽn ka be, nonglem ning sẽn da be a Zeezi karen-biisã sʋkã yɩɩ a Tɩmote noog wʋsgo, hal t’a ra rat ne a sũur fãa n maan tũud-n-taar ne a tẽed-n-taasã la a ges b yelle. (Fili. 2:19, 20) La a tẽebã ra pa tik a sẽn nong a tẽed-n-taasã zug ye. Ra tika a sẽn da kɩs sɩd tɩ Gʋls-sõamyã sẽn yetã yaa sɩdã, tɩ kɩt t’a ra tʋll n lebg a Zeova zoa wã. Yãmb me segd n bʋgsda y sẽn karemd Biiblã pʋgẽ wã, n wa tõog n kɩs sɩd sõma ne bũmb nins a sẽn yet a Zeova zugã.

9. Bũmb a tãab sẽn tar yõod wʋsg la f tog n deng n bãng a Zeova zugu. Yaa bõe ne bõe?

9 Bũmb a tãab sẽn tar yõod wʋsg la y tog n deng n bãng a Zeova zugu. Pipi, rẽnda y kɩs sɩd tɩ yaa Wẽnnaam a Zeova la bũmb fãa Naanda. (Yik. 3:14, 15; Ebre. 3:4; Vẽn. 4:11) Yiibu, y segd n kɩsa sɩd tɩ Biiblã goamã yaa a Zeova n vẽneg tɩ b gʋls ãdem-biisã yĩnga. (2 Tɩm. 3:16, 17) Tãabo, rẽnda y kɩs sɩd t’a Zeova tara nin-buiid sẽn sigl sõma n tũud-a, tɩ Kiristã yaa b taoor soaba, la tɩ yaa a Zeova Kaset rãmbã. (Eza. 43:10-12; Zã 14:6; Tʋʋ. 15:14) Bao n kɩs sɩd ne bõn-kãensã pa rat n yeel tɩ y segd n bãnga Biiblã gill ne zug ye. Yãmb bõn-daabã yaa y ‘yamã’ sõng-y tɩ y maneg n kɩs sɩd n paas tɩ y bãnga sɩdã.—Rom. 12:1.

D SEGL D MENG N SÕNG NEB A TAABÃ TƖ BÃMB ME TẼ

10. D sã n bãng sɩdã, bõe la d segd maan n paase?

10 Yãmb sã n wa kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam la bũmb fãa Naanda, tɩ Biiblã yaa a Gomde, la t’a tara nin-buiid a sẽn sigl sõma, y segdame masã n sõng neb a taabã ne Gʋls-sõamyã maasem, tɩ bãmb me kɩs sɩd ne rẽ. Bõe yĩnga? Bala tõnd sẽn yaa kiris-nebã, d segd n dɩka bũmb nins d sẽn bãngã n zãms neb nins sẽn na n sak n kelg tõndã. * (1 Tɩm. 4:16) Sẽn paase, d sã n wa maood n na n sõng d taabã tɩ b kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã, tõnd mengã manegd n kɩsa sɩd n paas ne a sẽn yetã.

11. Tʋm-tʋmd a Poll kõo tõnd mak-sõng bʋg nebã zãmsg wɛɛngẽ?

11 Tʋm-tʋmd a Poll sẽn wa n zãmsd nebã, a “tika a Moyiiz Tõogã ne No-rɛɛsdbã sɛbã, n bao n na n kɩt tɩ b tẽ a Zeezi.” (Tʋʋ. 28:23) D sã n wa zãmsd nebã Biiblã, wãn to la d tõe n maan wa a Polle? D pa segd n wilg-b Biiblã sẽn yetã bal ye. D tog n sõnga d Biibl karen-biisã tɩ b bʋgs Gʋls-sõamyã zug neere, n paam zood sõma ne a Zeova. D pa rat tɩ b sak sɩdã, b sẽn nong tõnd zĩigẽ yĩng ye. D ratame tɩ b sak sɩdã, bãmb mensã sẽn kɩs sɩd tɩ b sẽn zãmsd bũmb nins Wẽnnaam zugã yaa sɩdã yĩnga.

Roagdba, zãmsd-y y kambã “Wẽnnaam yel-zulumsã,” n sõng-b tɩ b bɩɩs b tẽebã (Ges-y sull 12-13) *

12-13. Bõe la roagdbã tõe n maan n sõng b kambã tɩ b kell n pa sɩdã pʋgẽ?

12 Roagdba, sãmbg sẽn ka be, y ratame tɩ y kambã kell n pa sɩdã pʋgẽ. Tõe tɩ y tags tɩ b sã n tar tũud-n-ta-sõma tigingã pʋgẽ, seka b tẽebã na bɩ n tall pãnga. La sẽn na yɩl tɩ y kambã kɩs sɩd tɩ b bee sɩdã pʋgẽ, b rata sẽn yɩɩd zo-sõma. Segdame tɩ bãmb mensã tõog n yõg zood ne Wẽnnaam, la b kɩs sɩd tɩ Biiblã sẽn yetã yaa sɩda.

13 Roagdbã sã n dat n zãms b kambã tɩ b bãng sɩdã Wẽnnaam zugu, rẽnda bãmb mensã zãmsd Biiblã neere, n kõt-b mak-sõngo. B segd n baooda weer n zãmsd Biiblã sõma la b bʋgsdẽ. Woto la b na n tõog n zãms b kambã, tɩ bãmb me maan wa bãmba. B segd n sõnga b kambã tɩ b bãng b sẽn tõe n maan to-to ne Biiblã zãmsg tʋʋm-teed toor-toorã d sẽn tarã, wa b sẽn maand to-to ne Biibl karen-biisã. Rẽ la b na n tõog n zãms b kambã tɩ b nong a Zeova, la b kɩs sɩd ne tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã a sẽn tũnugd ne n kõt-d bũmb nins sẽn yaa tɩlɛ d tẽebã kengr yĩngã. (Mat. 24:45-47) Roagdba, ra bao-y n zãms-y y kambã bũmb nins sẽn yaa nana Biiblã pʋgẽ wã bal ye. Zãms-y-b “Wẽnnaam yel-zulumsã” tɩ zems b yʋʋmã la b sẽn tõe n wʋmã, tɩ sõng-b tɩ b bɩɩs tẽeb sẽn tar pãnga.—1 Kor. 2:10.

D ZÃMS BIIBLÃ BÃNGR-GOAMÃ

14. Bõe yĩng tɩ d segd n zãms Biiblã bãngr-goamã? (Ges-y zi-gũbrã: “ Yãmb tõe n wilga bãngr-gom-kãensã võor bɩ?”)

14 Bũmb a ye sẽn tar yõod wʋsg sẽn tõe n sõng tõnd tɩ d bɩɩs tẽeb sẽn tar pãng ne a Zeova yaa Biiblã bãngr-goamã. Bãngr-gom-bʋs n paas yãmb tẽebã pãnga? Tõe tɩ yaa bãngr-goam nins sẽn gomd “yaoolem wakatã” yellã. (2 Tɩm. 3:1-5; Mat. 24:3, 7) La bãngr-goam a taab bʋs sẽn zoe n pids n tõe n paas yãmb tẽebã pãnga? Wala makre, y tõe n wilga Dãniyɛll sak a 2 bɩ sak 11 bãngr-goamã sẽn pids to-to, la b sẽn ket n pidsd to-to rũndã-rũndã bɩ? * Yãmb tẽebã sã n tika Biiblã zug sõma, a na n talla pãng n pa vigsdẽ ye. D rɩk makr ne d tẽed-n-taasã sẽn paam nams-toaag Alemayn, dũni gill zabr a yiib-n-soabã sasa wã. Baa ne b sẽn da pa wʋmd Biiblã bãngr-goamã sẽn gomd yaoolem wakatã yell sõma wã, b ra kɩsa sɩd zãng ne Wẽnnaam Gomdã.

Tõnd sẽn zãmsd Biiblã, n paas a bãngr-goamã tõe n sõng-d lame tɩ d kell n maan sɩd ne a Zeova, baa nams-toaag pʋgẽ (Ges-y sull 15-17) *

15-17. Nazi-rãmbã sẽn da wa n namsd d tẽed-n-taasã, wãn to la Biiblã zãmsg paas b tẽebã pãnga?

15 Nazi-rãmbã sẽn wa n so naamã Alemayn wã, d tẽed-n-taas tusa la b tall n kẽng kã de kõnsãntrasiyõ rãmbẽ. Yaa bãens rot buudu. A Hitlɛɛr ne soda-naab a Heinrich Himmler ra kisa a Zeova Kaset rãmbã. Saam-bi-poak a yembr yeelame t’a Himmler yeela saam-bi-pogs sull sẽn da be kã de kõnsãntrasiyõ a yembrẽ yaa: “Tõe tɩ yãmb Zeova wã rɩta naam saasẽ, la tẽng zug ka yaa tõnd Nazi-rãmbã n dɩt naam. D na n gesame ãnd n na n tõoge. Yaa yãmb bɩ, bɩ yaa tõndo?” Yaa bõe n sõng a Zeova nin-buiidã tɩ b kell n maan sɩda?

16 D tẽed-n-taasã b sẽn da boond tɩ Biiblã Zãmsdb wakat kãngã ra miime tɩ Wẽnnaam Rĩungã naam sɩnga yʋʋmd 1914. Nams-toaag ning b sẽn paamã pa ling-b ye. Baa ne rẽ, b ra kɩsa sɩd tɩ ninsaalbã goosneema baa a yembr pa tõe tɩ Wẽnnaam daabã pa pids ye. A Hitlɛɛr ra pa tõe n menes tũudum hakɩɩkã, wall a lugl goosneema pãng sẽn yɩɩd Wẽnnaam Rĩungã ye. D tẽed-n-taasã ra kɩsa sɩd t’a Hitlɛɛr naamã na n wa taa a tɛka.

17 D tẽed-n-taasã sẽn da kɩs sɩd ne bũmb ninsã ra pa tik vɩʋʋgẽ ye. Pa yã n kaoos la Nazi-rãmbã naam lʋɩ, t’a Heinrich Himmler, rao ning sẽn da yeel tɩ ‘tẽng zug ka yaa bãmb Nazi rãmbã n dɩt naamã’ ra zoet n baood a meng ye. A sẽn wa n zoetẽ wã, a sega saam-biig a Lübke b sẽn da pag bãens roogã, n bãng-a. Ne sũ-sãang wʋsgo, a soka saam-biig a Lübke yaa: “Biiblã Zãmsda, yɛlã yaa wãn to masã?” Saam-biig a Lübke wilga a Himmler t’a Zeova Kaset rãmbã ra mii vẽeneg tɩ Nazi-rãmbã naam ra pa na n kaoose, la tɩ bãmb na n paama b mense. A Himmler sẽn da gomd a Zeova Kaset rãmbã yell wẽng wʋsgã ra pa tar a sẽn yet masã ye. Rẽ poor bilfu, a kʋʋ a menga. Yam-bʋg la d paamd yel-kãngã pʋgẽ? D sẽn zãmsd Biiblã, la d zãmsd a bãngr-goamã tõe n sõngame tɩ d tẽebã paam pãng sõma, la d kell n yals kãn-kãe baa nams-toaag pʋgẽ.—2 Pɩy. 1:19-21.

18. Wa Zã 6:67, 68 sẽn wilgdã, bõe yĩng tɩ yaa tɩlɛ tɩ d paam “bãngr hakɩɩk la yam-vẽenem wʋsg” wa a Poll sẽn togsã?

18 Tõnd ned kam fãa segd n wilgame t’a nonga a taabã, bala yaa d sẽn nong taabã n wilgd tɩ d yaa kiris-neb hakɩɩka. Yaa tɩlɛ me tɩ d paam “bãngr hakɩɩk la yam-vẽenem wʋsgo.” (Fili. 1:9) Sã n pa rẽ, “zãmsg buud fãa sẽn tar n kẽngd ka la ka” wã, n paas nebã ‘zãmbã la b sɩlmã,’ ne sɩdã kɩɩsdbã tõe n wa kɩtame tɩ d bʋdge. (Efɛ. 4:14) A Zeezi pipi karen-biisã wʋsg sẽn wa n bas a tũubã, tʋm-tʋmd a Pɩyɛɛr wilgame t’a kɩsa sɩd t’a Zeezi tara “vɩɩm sẽn kõn sa wã goamã.” (Karm-y Zã 6:67, 68.) Baa ne a Pɩyɛɛr sẽn da pa wʋm a Zeezi goam kẽer võor wakat kãngã, a kell n maana sɩd ne-a, bala a bãnga sɩdã Kiristã zugu. Yãmb me tõe n mao n maneg n kɩsa sɩd ne Biiblã sẽn yetã. Y sã n maan woto, y na n tõog n yalsa kãn-kãe makr wakate, la y sõng neb a taab me tɩ b tall tẽeb sẽn yaa kãn-kãe.—2 Zã 1, 2.

YƖƖLL 72 D taas nebã Rĩungã koɛɛgã

^ sull 5 Sõs-kãngã na n sõng-d lame tɩ d bãng tɩ sɩdã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã tara yõod wʋsgo. Sẽn paase, d na n yãa d sẽn tõe n maan to-to n maneg n kɩs sɩd tɩ d sẽn tẽed bũmb ninsã sɩd yaa sɩda.

^ sull 10 Y sã n dat n bãng y sẽn tõe n maan to-to n sõng nebã tɩ b kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã, bɩ y ges sõss kẽer sẽn be Gũusg Gasgã pʋgẽ. Wala makre: “A Zezi Kirist: Biiblã sẽn yet a zugu,” “Ziri sẽn kɩt tɩ wõnd Wẽnnaam pa nong tõndo,” la “Wakat bʋg la Wẽnnaam Rĩungã na n soog tẽngã gilli?”

^ sull 14 Y sã n dat sõss sẽn gomd bãngr-gom-kãensã yell n karme, bɩ y ges yʋʋmd 2012 sigr kiuug pipi daar Gũusg Gasgã ne yʋʋmd 2020 sig-noy kiuug Gũusg Gasgã.

^ sull 60 FOT-RÃMBÃ BILGRI: Yaa zak pʋgẽ Biibl zãmsg wakate, tɩ roagdb zãmsd b kambã Biiblã bãngr-goam sẽn gomd to-kãsengã yelle.

^ sull 62 FOT-RÃMBÃ BILGRI: To-kãsengã wakate, yɛlã pa na n ling zag-kãngã rãmb ye.