Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 28

Hamiza Kimwe ngu Oine Amazima

Hamiza Kimwe ngu Oine Amazima

“Ogumizemu omu bi waayegire okamanyira kimwe.”​—2 TIM. 3:14.

EKYESHONGORO 56 Amazima Gahindure Agaawe

EBIRAAGAMBWEHO *

1. Ekigambo “amazima” nikimanyisa ki?

“OKATUNGA ota amazima?” “Okakurira omu mazima?” “Omazire obwire burikwingana ki omu mazima?” Obundi oraabuuziibweho ebibuuzo nk’ebyo, nari naiwe orabibuurizeho abandi. Ekigambo “amazima” nikimanyisa ki? Okutwarira hamwe, nitukikoresa kumanyisa enyikiriza zaitu, omuringo ogu turikuramyamu, n’entwaza yaitu y’Ekikristaayo. Abantu “abari omu mazima” nibamanya eki Baibuli erikwegyesa, kandi nibagyendera aha misingye yaayo. N’ekirikurugamu, nibacungurwa kuruga omu diini z’ebishuba, kandi nibatunga okushemererwa nk’oku kirikubaasika n’obu baraabe batahikiriire.​—Yoh. 8:32.

2. Kurugiirira ahari Yohaana 13:34, 35, niki ekirikubanza kureetera omuntu kukunda amazima?

2 Omu kubanza niki ekyakureeteire kukunda amazima? Obundi n’emitwarize mirungi y’abaheereza ba Yehova. (1 Pet. 2:12) Nari obundi n’ahabw’okureeba nibakundana. Baingi bakareeba ekyo obu baija omu ruteerane omurundi gw’okubanza, kandi nibaijuka munonga rukundo egyo kukira ebyayegyesiibwe eizooba eryo. Eki tikirikutangaaza ahakuba Yesu akagira ngu abeegi be bakaba nibaija kumanywa ahabw’okukundana. (Shoma Yohaana 13:34, 35.) Kwonka nituba twine kukora ekirikukira ahari ekyo twaba turi ab’okugira okwikiriza kuhami.

3. Nihabaasa kubaho ki twaba nitwikiririza omuri Ruhanga turikwihirira ahari rukundo y’Ekikristaayo yonka ei ab’eishe-emwe baine?

3 Okwikiriza kwaitu kwine kuba nikwegamira aha kirikukira ahari rukundo y’Ekikristaayo. Ahabw’enki? Ka tugire ngu ow’eishe-emwe, nk’omureeberezi nari payoniya yaakora ekihagaro ky’amaani. Nari ka tugire ngu ow’eishe-emwe nari munyaanyazi-itwe yaakukora kubi? Nari omuntu yaaba omuhakanisa yaayehagura aha mazima arikwomesereza ngu titwine mazima. Ebintu nk’ebyo byabaho, noija kuteerwa entsibo kandi orekyere aho kuheereza Yehova? Eky’okwega n’eki: Waayombeka okwikiriza kwawe omuri Ruhanga orikwihirira aha ku abandi barikutwaza kwonka, omu mwanya gw’okwihirira aha mukago gwawe nawe, okwikiriza kwawe nikwija kuba kutahami. Omu kwombeka okwikiriza kwawe, toine kwihirira aha nyehurira zaawe zonka, kureka oine kugira n’obuhame obutarikubangaanisibwa. Oine kuba noohamiza kimwe ngu Baibuli erimu amazima agarikukwata ahari Yehova.​—Rom. 12:2.

4. Kurugiirira ahari Matayo 13:3-6, 20, 21, abamwe nibakwatwaho bata okwikiriza kwabo kwagyezibwa?

4 Yesu akagira ngu abamwe bakaba nibaija kwikiriza amazima ‘bashemereirwe,’ kwonka okwikiriza kwabo kuhwe amaani baagyezibwa. (Shoma Matayo 13:3-6, 20, 21.) Shana obundi bakaba batarikumanya ngu okukuratira Yesu nikiija kutwariramu oburemeezi n’emirabanamu. (Mat. 16:24) Nari nibabaasa kuba baabaire nibateekateeka ngu okuba Omukristaayo nikimanyisa okutahikwaho mbeera egumire na kakye, kureka okutunga ebirungi byonka. Kwonka omu nsi egi etahikiriire, tihakaaburamu oburemeezi. Embeera nizibaasa kuhinduka, okushemererwa kwaitu kutuube.​—Zab. 6:6; Mub. 9:11.

5. Ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe abarikukira obwingi nibahamya bata ngu baine amazima?

5 Ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe abarikukira obwingi nibaba nibahamiza kimwe ngu baine amazima. Bata shi? Ow’eishe-emwe mugyenzi waabo yaabagwisa kubi nari yaayejumba omu bikorwa bibi, obuhame bwabo tiburikutuuba. (Zab. 119:165) Buri kigyezo, nikihamya okwikiriza kwabo, omu mwanya gw’okukutuubya. (Yak. 1:2-4) Noobaasa kwombeka ota okwikiriza kuhami nk’okwo?

TUNGA OKUMANYA OKUHIKIRE OKURIKUKWATA AHARI RUHANGA

6. Abakristaayo omu kyasha ky’okubanza bakoombeka okwikiriza kwabo barikwihirira ahari ki?

6 Abeegi ba Yesu omu kyasha ky’okubanza bakoombeka okwikiriza kwabo ahabw’okumanya Ebyahandiikirwe n’enyegyesa za Yesu Kristo, nigo, “amazima” g’amakuru marungi. (Gal. 2:5) Amazima aga n’enyikiriza zoona ezi Abakristaayo turikwikiriza, otwariiremu obuhame oburikukwata aha kitambo kya Yesu n’okuzooka kwe. Entumwa Paulo akaba naahamya ngu enyegyesa ezo zihikire. Ahabw’enki? Ahakuba akaba naakoresa Ebyahandiikirwe ‘kuhamya ku Kristo ashemereire kubonabonesibwa, n’okuzooka omu bafu.’ (Byak. 17:2, 3) Abeegi ba Yesu omu kyasha ky’okubanza bakaikiriza enyegyesa ezo, kandi baayesiga omwoyo gurikwera kubahwera kwetegyereza Ekigambo kya Ruhanga. Bakeetungira obuhame ngu enyegyesa ezi nizeegamira aha Byahandiikirwe. (Byak. 17:11, 12; Heb. 5:14) Okwikiriza kwabo kukaba kutarikwihirira aha nyehurira zaabo zonka, kandi tibaraheereize Yehova ahabw’okwehurira gye baaba bari n’ab’eishe-emwe bagyenzi baabo. Omu mwanya gw’ekyo, okwikiriza kwabo kukaba kwombekirwe aha “kumanya Ruhanga” okuhikire.​—Kol. 1:9, 10.

7. Okwikiririza omu mazima ga Baibuli nikutuhwera kuta?

7 Amazima agari omu Kigambo kya Ruhanga tigarikuhinduka. (Zab. 119:160) Nk’eky’okureeberaho, amazima tigarikuhinduka ow’eishe-emwe mugyenzi waitu yaatugwisa kubi nari yaakora ekibi ky’amaani. Kandi tigarikuhinduka twahikwaho oburemeezi. N’ahabw’ekyo twine kuba nitwetegyereza gye enyegyesa za Baibuli, turikuhamya ngu zihikire. Okwikiriza kwaitu kuhami okurikwegamira aha amazima ga Baibuli nikutuhamya kutateengyetsibwa omu bwire bw’okugyezibwa, nk’oku ekitsibo kirikuhamya emeeri omu bwire bw’eihunga. Noobaasa kwongyera ota kuhamya ngu oine amazima?

‘MANYIRA KIMWE’ OIKIRIZE

8. Nk’oku kiri omuri 2 Timoseo 3:14, 15, niki ekyahwereire Timoseo kuhamya ngu aine amazima?

8 Timoseo akaba naahamiza kimwe ngu aine amazima. Akatunga ata obuhame obwo? (Shoma 2 Timoseo 3:14, 15.) Nyina na nyinenkuru nibo baabandize kumwegyesa ‘ebyahandiikirwe ebirikwera.’ Hatariho kubangaanisa nawe akamara obwire n’amaani arikweyegyesa ebyahandiikirwe ebyo. N’ekyarugiremu, ‘akamanyira kimwe’ yaikiriza ngu birimu amazima. Bwanyima, Timoseo, nyina, na nyinenkuru bakeega enyegyesa z’Ekikristaayo. Hatariho kubangaanisa rukundo y’abakuratsi ba Yesu ekashemeza Timoseo, kandi akaba aine ekihika ky’okuba hamwe n’ab’eishe-emwe na banyaanya n’okubafaho. (Fil. 2:19, 20) Kwonka, okwikiriza kwe kukaba kutarikwegamira aha nyehurira ezi ainiire abantu bagyenzi be, kureka aha buhame obuhikire obwamubaasiise kwirira haihi Yehova. Naiwe oine kwetungira obuhame aha bi oyegire ebirikukwata ahari Yehova orikushoma Baibuli.

9. Ni mazima ki amakuru agu oine kwemanyira?

9 Oine kutandika orikwetungira obuhame bw’amazima g’emiringo eshatu amakuru. Ag’okubanza, oine kuba noohamiza kimwe ngu Yehova Ruhanga niwe Muhangi w’ebintu byona. (Kur. 3:14, 15; Heb. 3:4; Kush. 4:11) Aga kabiri, oine kwemanyira ngu Baibuli n’obutumwa obu Ruhanga yaahandiikiire abantu. (2 Tim. 3:16, 17) Aga kashatu, oine kuhamya ngu Yehova aine ekibiina ekitebeekanisiibwe gye ekirimu abaheereza be abarikwebemberwa Kristo, nibo Bajurizi ba Yehova. (Isa. 43:10-12; Yoh. 14:6; Byak. 15:14) Kubaasa kwemanyira amazima makuru aga tikirikumanyisa ngu oine kuba noomanya buri kimwe ekirikukwata ahari Baibuli. Ekigyendererwa kyawe kishemereire kuba okukoresa okubaasa kwawe kw’okuteekateeka kwongyera kwehamiza ngu oine amazima.​—Rom. 12:1.

BA OYETEEKATEEKIRE KUHAMIZA ABANDI

10. Oyihireho okumanya amazima, twine kukora ki ekindi?

10 Waaheza kumanya amazima makuru g’emiringo eshatu agarikukwata ahari Ruhanga, abaheereza be, na Baibuli, oine kumanya kukoresa Ebyahandiikirwe kuhamiza abandi amazima aga. Ahabw’enki? Ahakuba Abakristaayo, twine obujunaanizibwa bw’okwegyesa abandi amazima agu twegire. * (1 Tim. 4:16) Kandi twaba nituteeraho kuhamiza abandi amazima ga Baibuli, naitwe nitwongyera kuhamya amazima ago.

11. Entumwa Paulo omu kwegyesa akatuteeraho ky’okureeberaho ki?

11 Paulo omu kwegyesa abantu, akaba “naateeraho kubaikiririsa ebya Yesu, naiha omu Biragiro bya Musa n’omu bya Baanabi.” (Byak. 28:23) Nitubaasa kutooreza tuta Paulo twaba nitwegyesa abandi amazima? Twine kukora ekirikukira aha kubagambira amazima. Twine kuhwera abeegi baitu ba Baibuli kuteekateeka aha Byahandiikirwe baaba nibongyera kwirira haihi Yehova. Nitwenda ngu baikirize amazima, ti ahabw’okutukunda, kureka ahabw’okugira ngu beehamiize ngu bariyo nibeega amazima agarikukwata ahari Ruhanga waitu owa rukundo.

Abazaire, muhwere abaana baanyu kugira okwikiriza kuhami murikubeegyesa ebitoorobi kwetegyereza ebirikukwata ahari Ruhanga (Reeba akacweka 12-13) *

12-13. Abazaire nibabaasa kuhwera bata abaana baabo kuguma omu mazima?

12 Abazaire buzima nimwenda ngu abaana baanyu bagume omu mazima. Nimubaasa kuteekateeka ngu baaba baine abanywani barungi omu kibiina, nibaija kutunguuka omu by’omwoyo. Kwonka, abaana baanyu baaba bari ab’okwetungira obuhame ngu baine amazima, bashemereire kutunga ekirikukira aha kugira abanywani barungi. Baine kwegirira omukago murungi na Ruhanga, kandi bakahamiza kimwe ngu ebi Baibuli erikwegyesa bihikire.

13 Abazaire baaba bari ab’okwegyesa abaana baabo amazima agarikukwata ahari Ruhanga, baine kutaho eky’okureeberaho kirungi barikuba abeegi barungi ba Baibuli. Baine kutunga obwire bw’okuteekateeka aha bi barikwega. Reero obwo nibaija kubaasa kwegyesa abaana baabo kukora nikyo kimwe. Baine kwegyesa abaana baabo kumanya kukoresa ebirikuhwera omu kucondooza, nk’oku barikwegyesa abeegi baabo ba Baibuli. Omu kukora batyo, nibaija kuba nibahwera abaana baabo kwetegyereza Yehova n’omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye ou arikukoresa kutuha eby’okurya by’omwoyo. (Mat. 24:45-47) Abazaire, timwine kumarwa murikwegyesa abaana baanyu amazima agarikutandikirwaho gonka. Mubahwere kugira okwikiriza kuhami murikubeegyesa ebitoorobi kwetegyereza ebya Ruhanga kuhikaana n’emyaka yaabo n’okubaasa kwabo.​—1 Kor. 2:10.

SHWIJUMA OBUNABI BWA BAIBULI

14. Ahabw’enki twine kushwijuma obunabi bwa Baibuli? (Reeba n’akabokusi “ Noobaasa Kushoboorora Obunabi Obu?”)

14 Obunabi bwa Baibuli n’ekicweka kikuru eky’Ekigambo kya Ruhanga ekirikutuhwera kwombeka okwikiriza kuhami omuri Yehova. Ni bunabi ki obuhamize okwikiriza kwawe? Noobaasa kugira ngu n’obunabi oburikukwata aha ‘biro by’emperu.’ (2 Tim. 3:1-5; Mat. 24:3, 7) Ni bunabi ki obundi obwaherize kuhikiirira obwongyeire kukuha obuhame? Nk’eky’okureeberaho, noobaasa kushoboorora oku obunabi oburi omuri Danieli eshuura 2 nari Danieli eshuura 11 butwire nibuhikiirira n’oku burikugumizamu nibuhikiirira? * Waaba oine okwikiriza okurikwegamira munonga ahari Baibuli, tikurikwija kutuuba. Teekateeka aha b’eishe-emwe bagyenzi baitu abaahiiganisiibwe munonga omuri Germany omu Rutaro rw’Ensi Yoona orwa II. N’obu baraabe baabaire batarikwetegyereza gye obunabi oburikukwata aha biro by’emperu, bakaba baine okwikiriza kuhami omu Kigambo kya Ruhanga.

Twashwijuma Baibuli, otwariiremu obunabi, nitugira obumanzi omu kugyezibwa (Reeba akacweka 15-17) *

15-17. Okushwijuma Baibuli kukagumya kuta ab’eishe-emwe abaabaire nibahiiganisibwa omu butware bw’Abanazi?

15 Omu butware bw’abanazi omuri Germany, ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe bakatwarwa omu nkambi. Hitler na SS Chief Heinrich Himmler bakaba nibanga Abajurizi ba Yehova. Munyaanyazi-itwe omwe akagira ngu, Himmler akagambira banyaanyazi-itwe abaabaire bakomiirwe omu nkambi emwe ati: “Yehova waanyu naabaasa kutegyeka omu iguru, kwonka niitwe turikutegyeka ensi! Nitwija kureeba abaraahangaare munonga, yaaba imwe nari itwe!” Niki ekyahwereire Abajurizi ba Yehova kuguma bari abeesigwa?

16 Abeegi ba Baibuli abo bakaba nibamanya ngu Obukama bwa Ruhanga bukatandika kutegyeka omuri 1914. Kikaba kitarikubatangaaza kureeba nibahiiganisibwa munonga. Kwonka, abaheereza ba Yehova bakaba nibahamiza kimwe ngu gavumenti y’abantu terikubaasa kuremesa Ruhanga kuhikiiriza ekigyendererwa kye. Hitler akaba atarikubaasa kumaraho okuramya okw’amazima nari kutaho gavumenti erikukiza Obukama bwa Ruhanga amaani. Ab’eishe-emwe bakaba nibahamiza kimwe ngu obunaku nibwija kuhika obutegyeki bwa Hitler buhweho.

17 Ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe abo bakaba batagwire kugira obuhame nk’obwo. Omu myaka mikye, obutware bw’Abanazi bukahendera, kandi Heinrich Himmler, omushaija owaagizire ngu “niitwe turikutegyeka ensi” akaba ariyo naahunzya amagara ge. Obu yaabaire naahunga, akabugana Ow’eishe-emwe Lübke, omwe aha baabaire bari omu kihome yaamumanya. Himmler arikubwerabwera, akabuuza Ow’eishe-emwe Lübke ati: “Omwegi wa Baibuli, hati niki ekiraakurateho?” Ow’eishe-emwe Lübke akashoboororera Himmler ngu Abajurizi ba Yehova batwire nibamanya gye ngu obutware bw’Abanazi nibwija kuremwa, kandi ngu bo nibaija kucungurwa. Himmler owaagambire bingi aha Bajurizi ba Yehova, hati ebigambo bikamwomera aha matama. Ku haahingwireho obwire bukye, akeita. Eky’okwega? Twaba nitushwijuma ebiri omu Baibuli otwariiremu n’obunabi bwayo, nitwongyera kuhamya okwikiriza kwaitu omuri Ruhanga, kandi ekyo nikituha obumanzi omu bwire bw’okugyezibwa.​—2 Pet. 1:19-21.

18. Nk’oku kiri omuri Yohaana 6:67, 68, ahabw’enki twine kutunga ‘okumanya n’okwetegyereza kwona’ oku Paulo yaahandiikireho?

18 Buri omwe ahariitwe ashemereire kworeka ngu aine rukundo, akamanyiso kakuru ak’Abakristaayo ab’amazima. Kwonka twine kwongyera aha “kumanya n’okwetegyereza kwona.” (Fil. 1:9) Kitari ekyo, nitubaasa kutwarwa “buri muyaga gw’enyegyesa n’oburyarya bw’abantu,” otwariiremu abeehagwire aha mazima. (Efe. 4:14) Abeegi ba Yesu baingi omu kyasha ky’okubanza Y.A.K. ku baarekyeire aho kukuratira Yesu, entumwa Petero akagamba arikuhamya ngu Yesu aine “ebigambo by’amagara agatahwaho.” (Shoma Yohaana 6:67, 68.) N’obu obunaku obwo Petero yaabaire atarikwetegyereza gye obushonshorekye bwona obw’ebigambo ebyo, akaguma ari omwesigwa ahakuba akaba naamanya amazima agarikukwata ahari Kristo. Naiwe noobaasa kwongyera kugira obuhame omu nyegyesa za Baibuli. Waakora otyo, noija kuguma oine okwikiriza kuhami n’obu haakubaho ki, kandi noija n’okuhwera abandi kugira okwikiriza kuhami.​—2 Yoh. 1, 2.

EKYESHONGORO 72 Okumanyisa Abandi Amazima g’Obukama

^ kacw. 5 Ekicweka eki nikiza kutuhwera kwetegyereza obukuru bw’enyegyesa z’amazima eziri omu Kigambo kya Ruhanga. Nikiza n’okworeka emiringo ei turikubaasa kwongyera kuhamya ngu ebi turikwikiriza n’amazima.

^ kacw. 10 Kukuhwera kuhikaanisa ebiteekateeko n’abandi aha nyegyesa za Baibuli, reeba ebicweka ebikurataine “Okugaaniira n’Omutaahi,” ebyabaire nibiizira omu Omunaara gw’Omurinzi kuruga 2010 kuhika 2015. Emwe aha mitwe yaabyo ni, “Mbwenu shi Yesu Niwe Ruhanga?,” “Obukama bwa Ruhanga Bukatandika Ryari Kutegyeka?,” na “Ruhanga shi Naafubira Abantu omu Muriro Ogutarikuraara?”

^ kacw. 14 Kumanya enshoboorora y’obunabi obu, reeba Omunaara gw’Omurinzi ogwa Gyuni 15, 2012, n’ogwa Mei 2020.

^ kacw. 60 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Omu kuramya kw’eka, abazaire nibeegyesa abaana baabo obunabi bwa Baibuli oburikukwata aha kubonabona kwingi.

^ kacw. 62 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Omu kubonabona kwingi, tibarikwija kutangaara ahabw’ebiraabeho.