1. Kasi a “ntiyiso” i yini?

“UWU kumise kuyini ntiyiso?” “U psaleliwe ntiyisweni?” “U ni malembe mangani na u tiva ntiyiso?” Swinga yendleka va tshame va kuvutisa swivutiso swa kufana ni leswi kumbe na wena u tshame u vutisa van’wana. Kasi “ntiyiso” i yini? Loko hiku ntiyiso hi vulavula hi leswi hi kholwaka ka swona, leswi hixi tirhelisaka xiswona Xikwembu ni leswi hi hanyisaka xiswona. Vanhu lava vanga ka ntiyiso va tiva leswi Bibele liswi djondzisaka va tlhela va hanya hi swona. Leswo swiva yendla va tsaka hambi leswi va hanyaka ka misava leyi ya Sathana avaha kholwi ka wukhongeli la mavunhwa. — Yoh. 8:32.

2. Hikuya hi Yohane 13:34, 35, i ntxini lexi talisaka kukoka vanhu va nghena ka ntiyiso?

² I ntxini xingaku koka u nghena ka ntiyiso? Swinga yendleka u vone leswi vamakwerhu va hanyisaka xiswona. (1 Pet. 2:12) Kumbe u tsakisiwe hi lirhandzu leli vamakwerhu vanga na lona. Vanhu va vanyingi lava taka hi khambi la kusungula ka mintlhanganu ya hina vaswi vona swaku vamakwerhu va rhandzana. Hambiloko vangaswi khumbuki leswi a kuvulavuliwa hi swona kambe avali khohlwi lirhandzu leli vali vonaka ka vamakwerhu. Leswi aswi hlamalisi hikusa Yesu a vule swaku vadjondzisiwa va yena avata tiviwa hi lirhandzu. (Lerha Yohane 13:34, 35.) Kambe kuni swin’wana leswi lavekaka swaku hi tiyisa lipfumelo la hina.

3. Kunga yendleka yini hi lipfumelo la hina loko li dependera ntsena hi lirhandzu la vamakwerhu?

³ A lipfumelo la hina ali fanelanga li dependera hi lirhandzu leli vamakwerhu vanga lona. Hi mhaka muni? Hikusa loko hi dependera hi vamakwerhu hingaha tshuka hi wa.  Hi xikombiso loko makwerhu abandleni, kungaha va doda kumbe mupfuli wa ndlela a yendla xidjoho xaxikulu na hina hingaha tshika kutirhela Yehovha. Naswona hingaha tshika kutirhela Yehovha loko hi kwatisiwa hi makwerhu bandleni kumbe loko munhu lweyi anga tshika nhlengeletanu, a sungula kuvulavula kubiha hi leswi hiswi kholwaka. Hi mhaka leyo swaku hiva ni lipfumelo la kutiya hi fanele hi tiyisa wunghanu la hina na Yehovha. Phela loko lipfumelo la wena li dependera hi leswi vanhu van’wana vaswi yendlaka, linga dependeri hi wunghanu leli unga na lona na Yehovha, alingata tiya. I ntiyiso swaku kurhandza Yehovha ni vamakwerhu swingaku pfuna kutiyisa lipfumelo la wena. Kambe xalisima hintamu i kuva uli djondza kahle Bibele, u twisisa leswi uswi djondzaka u tlhela u kambisisa akuva u tiyiseka swaku leswi uswi djondzaka hi Yehovha i ntiyiso. Leswi vulaka leswaku u fanele u tiyiseka swaku leswi Bibele lihi djondzisaka swona hi Yehovha i ntiyiso. — Rhom. 12:2.

4. Hikuya hi Matewu 13:3-6, 20, 21, kuhumelela yini hi vanhu van’wana loko va kumana ni swikarhatu?

⁴ Yesu a vule swaku van’wana avata yamukela ntiyiso hi “kutsaka” kambe avata godola loko va kumana ni swikarhatu. (Lerha Matewu 13:3-6, 20, 21.) Swinga yendleka vanhu volavo avangaswi tivi swaku loko va landzela Yesu avata kumana ni swikarhatu. (Mat. 16:24) Kumbe ava pimisa swaku Yehovha aatava susela swikarhatu hinkwaswu, kambe swoleswo aswinge yendleki ka misava leyi hikusa minchumu ya txintxa. Hambiloko hi tsakile, minkama yin’wana ha vaviseka. — Pis. 6:6; Ekl. 9:11.

5. I ntxini lexi kombisaka swaku kutala ka vamakwerhu va kholwa swaku vawu kumile ntiyiso?

⁵ Kutala ka vamakwerhu va kholwa swaku vawu kumile ntiyiso. Hi mhaka muni hi vula leswo? Hikusa ava tshiki kutirhela Yehovha hambiloko va kwatisiwile hi makwerhu abandleni. Kumbe loko kuni lweyi anga ni mahanyelo ya kubiha. (Pis. 119:165) Ankama lowu va kumanaka ni mindzingo, lipfumelo la vona loya li tiya. (Yak. 1:2-4) Hingali tiyisisa kuyini lipfumelo la hina kufana ni vamakwerhu lava?

6. I mpsini leswi aswi tiyisa lipfumelo la Vakreste va minkameni ya vapostolo?

⁶ Vakreste va minkameni ya Vapostolo va tiyise lipfumelo la vona hi kudjondza Matsalwa ni leswi Yesu aava djondzisa, kunga ntiyiso wa mahungu ya kutsakisa. (Gal. 2:5) Ntiyiso lowu, i hinkwaswu leswi hina Vakreste hiswi kholwaka, kupatsa ni ntiyiso wa kuponisiwa hi kufa ka Yesu ni kupfuxiwa ka yena. Mupostolo Pawulo a akholwa swaku swilo leswi hinkwaswu a kuli ntiyiso. Hi mhaka muni? Hikusa a atirhisa Matsalwa swaku a kombisa ‘leswaku Mesiya aafanele kutwisiwa kuvava, ni kupfuka kufeni.’ (Mint. 17:2, 3) Vakreste va minkameni ya vapostolo avati kholwa tidjondzo leti, va tlhela va pfuniwa hi moya wa kukwetsima swaku va twisisa Rito la Xikwenbu. Ava kambisisa swaku va tiyiseka leswaku leswi a vaswi djondza aswi li ka Matsalwa. (Mint. 17:11, 12; Hev. 5:14) Lipfumelo la vona a linga dependeri hi leswi ava titwisa xiswona. Naswona avanga tirheli Yehovha hi mhaka leswi ava tsakile hi kuva ni vamakwerhu ntsena. Kambe lipfumelo la vona a li tiyisiwa hi “kutiva Xikwembu.” — Kol. 1:9, 10.

7. Kukholwa leswi Bibele lihi djondzisaka switahi pfunisa kuyini?

⁷ Ntiyiso wunga ka Bibele awu txintxi. (Pis. 119:160) Hi xikombiso hambiloko makwerhu abandleni ahi kwatisa kumbe a yendla xidjoho xaxikulu, leswinga tsaliwa ka Bibele aswi txintxi. Naswona hambiloko hi kumana  ni swikarhatu a kutxintxi nchumu ka Bibele. Hi mhaka leyo, hi fanele hiswi tiva kahle leswi Bibele liswi djondzisaka hi tlhela hi kholwa swaku i ntiyiso. Loko hi kholwa leswi Bibele liswi djondzisaka hita tshama na hi tshembekile ka Yehovha hambiloko hi kumana ni swikarhatu. I ntxini lexingaku yendlaka u kholwa swaku uwu kumile ntiyiso?

8. Hilaha swinga kombisiwa ha kona 2 Timotiya 3:14, 15, i mpsini swinga yendla Timotiya a kholwa swaku a kume ntiyiso?

⁸ Timotiya a akholwa swaku awu kumile nityiso. Kambe i yini lexi aximu kholwisa? (Lerha 2 Timotiya 3:14, 15.) Mamana ni vhovho wa yena hi vona vangamu djondzisa “Matsalwa” kambe na yena a atinyika nkama wa kuma djondza. Leswo swi yendle swaku a kholwa swaku a kume ntiyiso. Hi kufamba ka nkama Timotiya, mamana wa yena ni vhovho wa yena va djondzile hi Yesu. Phela Timotiya a atsakisiwa hi lirhandzu leli valandzeli va Yesu ava li na lona. Naswona leswo swimu yendle kuva na yena a navela kupfuna vamakwerhu abandleni. (Filp. 2:19, 20) Kambe lexi aximu tiyisa a kunga li kurhandza vanhu ntsena, a atiyisiwa hi leswi aaswi djondza ka Bibele funtshi a akholwa swaku i ntiyiso. Leswo swimu yendle a lava kuva munghanu wa Yehovha. Na wena u fanele u djondza Bibele u tlhela u kholwa leswaku leswi uswi djondzaka hi Yehovha i ntiyiso.

9. Hi yihi minchumu yinharhu leyi u faneleke uyi kholwa?

⁹ Kusungula u fanele u kholwa minchumu yinharhu. Xakusungula, u fanele u kholwa swaku Yehovha hi yena anga hamba minchumu hinkwayu. (Ekso. 3:14, 15; Hev. 3:4; Nhla. 4:11) Xawumbirhi, u fanele u tiva swaku hi mhaka muni u kholwa swaku Bibele i buku leli Xikwembu xingali hambela vanhu. (2 Tim. 3:16, 17) Xawunharhu, u fanele u kholwa swaku Yehovha a ni nhlengeletanu ya vanhu lani misaveni lavamu tirhelaka na va rhangeliwa hi Yesu. Vanhu volava i Timboni ta Yehovha. (Esa. 43:10-12; Yoh. 14:6; Mint. 15:14) Kutiva swilo leswi swa swinharhu aswi vuli  swona swaku u fanele u tiva Bibele hinkwalu. Kuyanakanyisisa hi swona switahi pfuna kukholwa swaku hiwu kumile ntiyiso. — Rhom. 12:1.

10. Loko se u tiva ntiyiso u fanele u yendla yini?

¹⁰ Loko se u kholwa ka leswi ungaswi djondza hi Xikwembu, Bibele ni vanhu va xona, u fanele u pfuna van’wana swaku na vona va kuma ntiyiso. Hi mhaka muni? Hikusa leswi hinga Vakreste hi nyikiwe ntirho wa kudjondzisa van’wana leswi hiswi djondzaka ka Bibele. * (1 Tim. 4:16) Naswona ankama lowu hi djondzisaka vanhu ntiyiso lipfumelo la hina na lona la tiya.

11. Hingamu tekelelisa kuyini Pawulo loko hi djondzisa vanhu ntiyiso?

¹¹ Loko Pawulo a djondzisa vanhu aava ‘kombisa ta Yesu, hi kuvula Nawini wa Moxe, ni ka vaprofeta’. (Mint. 28:23) Hingamu tekelelisa kuyini Pawulo loko hi djondzisa vanhu ntiyiso? Kuva djondzisa ntiyiso ntsena, aswi yenelanga. Hi fanele hiva pfuna kuva va djondza va tlhela va pimisa hi leswi vaswi djondzaka ka Bibele. Ahi lavi swaku va kholwa hi leswi vahi hloniphaka, kambe hi lava swaku va tiyiseka swaku leswi vaswi djondzaka i ntiyiso hi Yehova.

12-13. Vapsali vangava pfunisa kuyini vana va vona swaku va tama va hanya hi tiyiso?

¹² I ntiyiso swaku n’wina vapsali mi lava swaku vana va n’wina va hanya hi ntiyiso. Se mingaha pimisa swaku loko va ni vanghanu va kahle abandleni vata tama va va vanghanu va Yehovha. Kambe loko mi lava leswaku vana va n’wina va kholwa swaku va kume ntiyiso kuni swin’wana leswi lavekaka swa lisima kutlula kuva ni vanghanu vavanene. Vana va n’wina va fanele va va ni wunghanu lalikulu na Yehovha va tlhela va tiyiseka leswaku leswi vaswi djondzaka ka Bibele i ntyiso.

¹³ Loko vapsali va lava kudjondzisa vana va vona hi Xikwembu va fanele vava vekela xikombiso hi kuva va tinyika nkama wa kudjondza Bibele. Va fanele va tinyika nkama wa kuyanakanyisisa hi leswi vaswi djondzaka. Loko va yendla leswo vataswi kota kudjondzisa vana vona kuyendla leswi fanaka. Va fanele djondzisa vana va vona kupexkizara kufana ni lava va djondzaka na vona Bibele. Loko va yendla leswo, vata pfuna vana va vona kurhandza Yehovha ni kutshemba swaku Yehovha a tirhisa “mutirhi lweyi atshembekeke, ni kutlhariha” swaku ahi pfuna kutwisisa Bibele. (Mat. 24:45-47) Vapsali djondzisani vana va n’wina Bibele hambi swilo leswi karhataka kuswi twisisa. Pfunani vana va  n’wina swaku va tiyisa lipfumelo la vona hi kuva djondzisa ‘swihundla leswiyenteke swa Xikwembu’ hikuya hi malembe ya vona ni matwisiselo ya vona. — 1 Kor. 2:10.

14. Hi mhaka muni hi fanele hi djondza hi wuprofeta? (Vona kwadru lelinge: “ Ungali Tlhamuselisa Kuyini Wuprofeta Leli?”)

¹⁴ Wuprofeta linga ka Bibile i la lisima naswona lingahi pfuna kutiyisa lipfumelo la hina ka Yehovha. Hi lihi wuprofeta lelingaku pfuna kutiyisa lipfumelo la wena? Swinga yendleka kuli leli li vulavulaka hi ‘masiku ya makumu’. (2 Tim. 3:1-5; Mat. 24:3, 7) Kambe hi lihi wuprofeta lin’wani lelinga tiyisaka lipfumelo la wena? Hi xikombiso ungaswi kota kutlhamusela leswaku wuprofeta leli linga ka Daniyele ndzima 2 kumbe leli linga ka ndzima 11 li hetisekise kuyini khale naswona li hetisekisa kuyini swoswi? * Loko u kholwa leswinga tsaliwa ka Bibele lipfumelo la wena lita tiya. Vona xikombiso xa vamakwerhu lavanga xanisiwa ka Nyimpi ya Wumbirhi ya Misava a Alemanha va tiyiselile hileswi ava kholwa leswinga ka Bibele, hambileswi a vangali twisisi kahle wuprofeta leli vulavulaka hi masiku ya wugamu.

15-17. Kudjondza Bibele swiva pfunise kuyini vamakwerhu loko va xanisiwa hi mfumu wa Manazi?

¹⁵ Ka mfumu wa Manazi a Alemanha, vamakwerhu vavanyingi va khomiwile va yisiwa ka tindhawu leti avata xanisiwa ka tona. Hitler ni Xefe lweyi vango i Heinrichi Himmler avati nyenya Timboni ta Yehovha. Makwerhu mun’wana a vule swaku Himmler a tshama a byela vamakwerhu van’wana vaxisati lava ava li kuxanisiweni a ku: “Yehovha swinga yendleka a fuma hala matilweni kambe lani misaveni hi hina hi fumaka. Hita vona swaku ka n’wina Timboni na hina kuta ganya mani?” Kuhumelele yini hi vamakwerhu lavanga tshama na va tshembekile?

¹⁶ Vamakwerhu lava avaswi tiva swaku Mfumu wa Xikwembu awu sungule kufuma hi 1914. Hi mhaka leyo, a swingava hlamalisi leswi  ava xanisiwa. Kambe ava kholwa swaku a kuna mfumu wa vanhu lowunga yendlaka swaku leswi Yehovha aswi lavaka swinga yendleki. Hitler aangataswi kota kuhelisa vanhu va Yehovha kumbe kuveka mfumu lowu awuta va ni ntamu kutlula Mfumu wa Xikwembu. Vamakwerhu ava kholwa leswaku hambi swoyini a mfumu wa Hitler wuta helisiwa.

¹⁷ Leswi vamakwerhu lava avaswi kholwa a kuli ntiyiso. Phela aswi tekanga nkama wa wunyingi swaku mfumu wa Manazi wu wa naswona hambi hi Himmler lweyi anga tshama a ku: “Lani misaveni hi hina hi fumaka” a balekile swaku anga dlayiwi. Ankama anga baleka a tlhangane ni makwerhu lweyi aamu tiva lweyi vito la yena kunga Lübke, lweyi anga tshama a va djele. Himmler a ahele ntamu naswona a vutise makwerhu Lübke a ku: “Kuyendleka yini hi n’wina swoswi?” Makwerhu Lübke a tlhamusele Himmler swaku Timboni ta Yehovha atiswi tiva kusukela khale ni khale swaku mfumu wa Manazi awuta wa naswona atita chunsiwa adjele. Hambileswi Himmler anga vulavula swilo swa kutala swa kubiha hi Timboni ta Yehovha siku lelo a pfumale xa kuhlaya naswona a game hi kutisunga. Hi djondza yini ka mhaka leyi? Kudjondza Bibele switahi pfuna kutiyisa lipfumelo la hina, hi tlhela hi tiyisela loko hi xanisiwa. — 2 Pet. 1:19-21.

18. Hikuya hi Yohane 6:67, 68, hi mhaka muni hi fanele hiva ni wutivi ni kutwisisa?

¹⁸ Hinkwerhu hi fanele hi rhandzana swaku hi kombisa leswaku hi Vakreste va ntiyiso. Kambe xin’wana xi lavevekaka i “vutivi ni kutwisisa loku kuhetisekeke”. (Filp. 1:9) Loko hinga yentxi leswo, hita ‘pengwisiwa hi djondzo yokala yingali yona, hi kuxengiwa hi vanhu lavakanganyisaka’ va kufana ni lava vanga tshika nhlengeletanu. (Efe. 4:14) Ankama vanhu vavanyingi vanga tshika kulandzela Yesu ankameni wa vapostolo, mupostolo Petro a kombise swaku a akholwa swaku Yesu hi yena anga ni ‘marito ya wutomi lelingaheliki’. (Lerha Yohane 6:67, 68.) Ka nkama wolowo hambi leswi Petro aangaswi twisisi hinkwaswu leswi Yesu aaswi djondzisa kambe a tame atshembeka hikusa a akholwa ka Yesu. Na wena unga yengesela kukholwa ka wena hi leswi Bibele liswi djondzisaka. Loko u yendla leswo, lipfumelo la wena lita tiya hambi ko humelela yini. Naswona uta pfuna van’wana swaku na vona va tiyisa lipfumelo la vona. — 2 Yoh. 1, 2.