1. Paulo ugam uyero lembang’o pire gire?

JAKWENDA Paulo uyio nia andha saa moko ebed enwang’ere nia eng’ic. Ewacu nia yo woko ebed enwang’u nia kume “betop,” ebed enyego anyega pi nitimo lembe m’atira, man saa moko Yehova ubed udwoko ngo wang’ rwo pare i ayi ma nwang’u egeno. (2 Kor. 4:16; 12:7-9; Rum. 7:21-23) Paulo ung’eyo bende nia judegi pare gibed ginene nia etie ng’atu ma ng’ic. * Ento eweko ngo wec ma reco ma dhanu beyero ku nyinge man ng’ico pare en gire de, uketh ecak paru nia etie ng’atu ma thelem pare mbe.​—2 Kor. 10:10-12, 17, 18.

2. Nimakere ku 2 Jukorinto 12:9, 10, Paulo unyang’ i lembang’o ma pire tek?

² Jakwenda Paulo unyang’ i lembe moko ma pire tek, nia karaman ng’atini copo bedo tek kadok nwang’u ebenwang’ere nia etie ng’ic. (Som 2 Jukorinto 12:9, 10.) Yehova uyero ni Paulo nia tego pare “doko ndhu cu i ng’ic,” niwacu ebimio ire tego m’etie ku yenyne. Dong’ wakenen nia pirang’o ukwayu ngo lembe ton i iwa, kinde ma judegi mwa gibecidowa.

3. Pirang’o ukwayu wabed kud anyong’a ka jubecidowa?

³ Wan ceke wabed wamito ngo nia jucidwa. Pieno ka judegi mwa gibecidowa, lembene copo nyayu can lee i iwa, e cwinywa copo tur. (Rie. 24:10) Dong’ wacikara nibedo ku paru ma nenedi kinde ma judegi mwa gibecidowa? Calu Paulo wacopo bedo kud ‘anyong’a . . . Ka jubecidowa.’ (2 Kor. 12:10) Pirang’o? Pilembe ka dhanu becidowa man  gibenyayu ragedo i kumwa, eno nyutho nia watie julub mandha pa Yesu. (1 Pet. 4:14) Yesu uyero ni julub pare nia jubinyayu ragedo i kumgi. (Yoh. 15:18-20) Lembe maeno utimere de andha i kum Jukristu mi rundi ma kwong’a. Con eca, dhanu ma ging’io ku kura mi Jugiriki gibed gineno nia Jukristu tie dhanu ma rieko migi mbe man ma thelem migi de mbe. Bende i kind Juyahudi, jubed juneno Jukristu nia gitie dhanu ma gisomo ngo man ma tijgi mbe, calu ma jugam juneno ko Petro giku Yohana. (Tic. 4:13) Dhanu ma dupa gibed gineno nia Jukristu thelem migi mbe man kero migi de mbe. Gibed gimondo ngo i lembgamba, eno uketho gibed gidiko ngo cing’gi ku gavmenti. Bende gibed gimondo ngo i tic mir askari, pieno gibino mbe ku tego mi kiedo lwiny kunoke mi cero bang’gi gigi.

4. Jukristu mi rundi ma kwong’a gibed gitimo ang’o ka dhanu beyero wec ma reco ku nying’gi?

⁴ Nyo Jukristu mi rundi ma kwong’a giweko wec ma reco ma judegi migi beyero ku nying’gi ucergi ku timo ni Yehova? Ungo. Ku lapor, jakwenda Petro giku Yohana gineno nia etie yung ma lee ninwang’u ragedo, pilembe gibelubo tok Yesu man gibemewo ponji pare i kind dhanu. (Tic. 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Lworo unego ngo julub pa Yesu nyanok de. Kadok nwang’u dhanu ubed ucayu Jukristu maeno mi rundi ma kwong’a de, re gitimo lembe lee pi nikonyo dhanu nisagu judegi migi. Ku lapor, buku mi Biblia ma jumoko m’i kind Jukristu maeno ukiewo, ubemio kony man ubemio genogen ni milioni mi dhanu tin eni. Bende, Ker ma gitwong’o pire kawoni dong’ ubebimo i polo, man ceng’ini eni ebibimo wi dhanu ceke. (Mat. 24:14) Gavmenti mi Roma ma nwang’u ubed unyayu ragedo i kum Jukristu ke there tho niai con. M’umedo maeno, tin Jukristune gitie jubim i polo, judegi migi ke dong’ udaru tho. Ka saa moko nyo gibin gicer ke, gibibedo lwak mi the ker ma Jukristu ma gigam gidagu re m’ubebimo wie.​—Nyu. 5:10.

5. Nimakere ku Yohana 15:19, pirang’o dhanu moko becayu Jumulembe pa Yehova?

⁵ Tin bende, dhanu moko becayu Jumulembe pa Yehova man ginywarugi. Giparu nia Jumulembe pa Yehova gitie dhanu ma rieko migi mbe man ma thelem migi de mbe. Pirang’o? Pilembe kura mwa ukoc ku kura mi dhanu ma wabekwo kugi. Watimo kero mwa ceke kara wabed dhanu ma jwigiri, ma mol man ma wor. Ento dhanu mi ng’om maeni gimaru migi jukuhaya, ju ma giting’iri man jujai. M’umedo maeno, wan wamondo ngo i lembgamba man wadikara ngo i tic mir askari i ng’om moko ci. Calu ma wakoc bor ku dhanu mi ng’om maeni, eno uketho jumoko nwang’u nia tijwa mbe.​—Som Yohana 15:19; Rum. 12:2.

6. Yehova ubekonyo dhanu pare nitimo tic ma kani ma wang’u ijo?

⁶ Kadok nwang’u dhanu mi ng’om maeni becayuwa nia thelem mwa mbe de, re Yehova ubetio kudwa pi nitimo tic ma wang’u ijo. Eketho tic mi lembanyong’a ubetimere iwi ng’om i kite ma nwang’u fodi utimere ngo niai con. I ng’om zoo, tin Jumulembe pa Yehova re ma gibewodho gazeti ma jubeloko i dhok dupa, man ma jubepoko nisagu zoo. Bende, gibetio ku Biblia pi nikonyo dhanu milioni dupa kara gibed ku mutoro i kwo migi. Yehova re m’uketho lembe maeno ubetimere; ebetio kud ungu mi dhanu ma ng’om maeni cayu pi nitimo tic ma wang’u ijo. Ka dong’ in ke? Nyo Yehova copo konyi nibedo ku tego? Kan ecopo konyi, dong’ ukwayu itim ang’o kara inwang’ konyne?  Wakenenu ponji adek ma wacopo nwang’u niai kud i lapor pa jakwenda Paulo.

7. Lapor pa Paulo ubemio iwa ponji moko acel ma kani?

⁷ Niai kud i lapor pa Paulo, wacopo nwang’u ponji acel ma e: Ukwayu ngo wabed wajengara iwi tego mwa giwa man iwi copo mwa, kinde ma wabetimo ni Yehova. Dhanu ma pol gibed gineno jakwenda Paulo ni ng’atu ma lee, pilembe ebino riek man ebino ku copo ma lee. Nwang’u lembe maeno copo royo kuhaya yot yot i ie, man copo ketho ejengere i wie gire. Paulo udongo i Tarso ma tie adhura moko mi ng’om mi Roma. Tarso ubino adhura ma lonyo upong’ i ie man iniversite moko ma dit de ubedo nuti i adhurane. Paulo usomo lee; esomo i bang’ Gamaliel m’ubino acel m’i kind judong dini mi Juyahudi ma pire yik lee i rundi maeca. (Tic. 5:34; 22:3) I saa moko, Paulo ubino ng’atu ma pire tek lee i kind Juyahudi wagi. Ewacu kumae: “Ang’eyo kisoma mi Juyahudi ma sagu juwada dupa ma rundi migi ro ku para kind dhanu m’i ng’om ma thuwa.” (Gal. 1:13, 14; Tic. 26:4) Re Paulo ujengere ngo i wie gire.

8. Nimakere ku Jufilipi 3:8, Paulo uneno piny ceke m’eweko nenedi, man pirang’o ‘anyong’a unege i ng’ico’?

⁸ Paulo ubedo ku mutoro niweko piny ceke m’uketho dhanu ubed unene nia pire tek. Enwang’u nia piny maeno m’elar ebedo ko tie ve “usabu.” (Som Jufilipi 3:8.) Kinde ma Paulo udoko jalub pa Kristu, ekadhu kud i peko dupa. Kadok Juyahudi ma juthugi de gidage. (Tic. 23:12-14) Bende Juroma gifode man gibole i kol, kadok nwang’u en de ebedo ku twero ma rom ku mir anyoli mi Roma. (Tic. 16:19-24, 37) M’umedo maeno, Paulo unyang’ nia koso bedoleng’ uketho kan ebemito etim lembe ma cuu, lembe ma rac re ma lundo bino. (Rum. 7:21-25) Re eweko ngo peko m’ebino nwang’ere ko man ragedo ma judegi pare gibino nyayu i kume ucere nilubo tok Kristu, ento ‘anyong’a nege i ng’ico.’ Pirang’o? Pilembe kinde m’ebino ng’ic re m’ebed eneno kite ma Mungu ubekonye ko.​—2 Kor. 4:7; 12:10.

9. Wacikara nibedo ku nen ma kani, ka wambe ku piny ma ketho juneno nia pi ng’atini tek i ng’om maeni?

 ⁹ Tekene wabemito nia Yehova umii iwa tego, wacikara ngo niparu nia kero mwa, somo ma wasomo, kaka ma wadongo i ie kunoke jamcingwa re ma nyutho nia piwa tek. Tie ngo lembe maeno re ma ketho Yehova tio kudwa. I andha, i kind dhanu pa Mungu, “ju ma gi riek ku kum gi dupa ngo, ju ma jutego de gi dupa ngo, ju ma gi judwong’ de gi dupa ngo.” Ento Yehova ung’io pare nitio ku “gin ma ng’ic m’i ng’om.” (1 Kor. 1:26, 27) Pieno kadok imbe ku piny ma jukwanu i acaki mir udukuwec maeni de, kud ipar nia eno copo ceri nitimo ni Yehova. Bed ku nen ma cuu iwi lembe m’ibekadhu kud i ie i kwo peri. Dong’ icopo timo nenedi? Poi nia kan imbe ku piny ma copo ketho dhanu neni nia piri tie tek i ng’om maeni, ibineno kamaleng’ kite ma Yehova ubemio ko iri tego. Ku lapor, ka dhanu benyayu lworo i ii kara icak bedo ku jiji i kum yioyic peri, kwai Yehova umii iri tegocwiny m’icer ko ba yioyc peri. (Ef. 6:19, 20) Tekene itie ku remo moko m’ubekei ungo, kwai Yehova umii iri tego m’itie ku yenyne, kara imediri nitimo ire. Saa ceke m’ibeneno kite ma Yehova ubekonyi ko, yioyic peri bidoko tek man in giri de ibinwang’u kero.

10. Pirang’o ukwayu waponj lembe iwi lapor mi ju ma jukiewo pigi i Biblia, calu ve ma juweco pigi i Juebrania 11:32-34?

¹⁰ Paulo ubed uponjo Lembe pa Mungu wang’ ma pol, man enwang’u ponji dupa niai kud i lapor mi jutic pa Yehova m’ebed esomo pigi. Kinde m’ekiewo barua ni Jukristu ma Juebrania, ekwayugi nia gipar lembe iwi lapor mi weg bedopwe maeno. (Som Juebrania 11:32-34.) Wakewec iwi lapor p’ubimo Daudi m’ubino ng’atu acel m’i kind weg bedopwe maeno. Daudi unwang’u peko i cing’ judegi pare man bende i cing’ jumoko ma gibino jurimbe ma ceng’ini. Kinde ma wabeweco iwi lapor pa Daudi, wabinyang’ nia copere Paulo unwang’u kony i lapor maeno, man wabineno lembe ma wacopo timo pi nilubo lapor pa Paulo.

11. Pirang’o Daudi unen ni gin moko ngo i wang’ Goliath? (Nen cal m’i ng’eye.)

¹¹ Goliath ubino jaramony ma jarukara man i wang’e Daudi unen ni gin moko ngo. Kinde ma Goliath uneno Daudi, egam “ecaye.” De andha, Goliath ubino ng’atu ma dit, ebino ku jamlwiny ceke man eng’eyo lwiny cuu. Daudi ke unen ni ng’atu ma thelem pare de mbe, pilembe ebino jalawobi m’ung’eyo de ngo lembe pa lwiny, man jamlwiny pare de bino mbe. Re i andha, Daudi bino tek, ejengere iwi Yehova man Yehova umio ire tego m’enego ko Goliath.​—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. Daudi ukadhu kud i peko mange ma kani?

¹² Daudi ukadhu kud i peko mange de ma nwang’u copo daru tego pare. Daudi ubed utimo lembe ceke ma Saul m’ubimo mir Israel ma Yehova uwiro, ubed ukwayu i bang’e. Ku kwong’a ubimo Saul ukeunyutho woro ni Daudi. Ento i ng’eye, kuhaya uketho kumira ucaku nege i kum Daudi. Saul usendo Daudi ku rac man emito enege anega zoo.​—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. Daudi utimo ang’o kinde m’ubimo Saul ubesende?

¹³ Kadok nwang’u ubimo Saul ubed usendo Daudi mananu de, re asu Daudi umedere ninyutho woro ni ubimo maeno ma Yehova uwiro. (1 Sam. 24:6) Daudi uloko  ngo nia Yehova re m’uketho Saul ubesende, ento ejengere iwi Yehova pi ninwang’u tego m’etie ku yenyne kara ecir peko maeno.​—Zab. 18:1.

14. Jakwenda Paulo unwang’ere ku lembe ma kani m’urombo ku pa Daudi?

¹⁴ Jakwenda Paulo bende unwang’ere ku lembe m’urombo ku pa Daudi. Judegi pa Paulo gibino ku tego ma lee nisagu pare. Judong dini ma dupa mi rundi maeca ma pigi yik de gigam gidage. Wang’ ma pol gibed giketho jufode man jubole i kol. Bende calu Daudi, dhanu ma nwang’u gicikiri nibedo jurimb Paulo re ma gisende ku rac. Kadok jumoko mi cokiri de gijai ire. (2 Kor. 12:11; Flp. 3:18) Ento Paulo uvoyo dhanu maeno ceke ma gijai ire. Nenedi? Emedere asu nirweyo kadok nwang’u gibejai ire. Eweko ngo umego ku nyimego pare kadok kinde ma gituro cwinye. Ento m’usagu zoo, egwoko bedoleng’ pare ni Mungu nitundo i ajiki mi kwo pare. (2 Tim. 4:8) Etimo lembe maeno ceke ku tego pa Yehova, ento ku tego pare gire ngo.

15. Ka dhanu benyayu ragedo i kumwa, ubekwayu watim ang’o man wacopo timo lembene nenedi?

¹⁵ Nyo awiya wedu mi somo, jurutic wedu kunoke jupewu ma gitie ngo Jumulembe, gibenyweri man ginyayu ragego i kumi? Nyo ng’atu moko mi cokiri utimo iri lembe ma rac? Ka tie kumeno, poi i kum lapor pa Daudi giku Paulo. Mediri nivoyo lembe “ma rac ku bero.” (Rum. 12:21) Ka dhanu benyayu ragedo i kumwa, wakiedo ngo kugi calu ma Daudi ukiedo ku Goliath. Ento wavoyo lembe ma rac nwang’u wabetimo kero nikonyogi ging’ei lembe iwi Yehova man iwi Biblia. Kara watim lembe maeno, ubekwayu watii ku Biblia pi nidwoko wang’ penji mi dhanu. Wanyuth woro man bero ni ju ma gibesendowa man watim lembe ma ber kadok ni judegi mwa.​—Mat. 5:44; 1 Pet. 3:15-17.

16-17. Wii Paulo uwil ungo i kum lembang’o?

¹⁶ I wang’ nidoko jalub pa Kristu, Paulo ubino jalawobi ma wie tek m’ubed unyayu ragedo i kum julub pa Yesu. (Tic. 7:58; 1 Tim. 1:13) Saa nica Paulo ung’eyere ku  nyinge ma Saul. Kara kud emedere nisendo cokiri mi Jukristu, Yesu ugam ukwere en gire. Eweco i bang’ Paulo niai kud i polo man eketho wang’e tho. Kara wang’ Paulo ucak neno piny, ugam ukwayere nia ecidh eyeny kony de i bang’ dhanu m’ebed enyayu ragedo i kumgi. Paulo ujwigere man eyio nia jalub moko ma nyinge Anania ukonye kara wang’e ucak neno piny.​—Tic. 9:3-9, 17, 18.

¹⁷ Nindo moko i ng’eye, Paulo udoko ng’atu acel mi cokiri mi Jukristu ma pire ng’eyere lee, re wie wil ungo ku lembe ma Yesu uyero ire i gengi mi Dameski. Paulo ujwigere man ebedo ayika niyio kony m’umego ku nyimego pare gimio ire. Eyero nia gibedo ire “ni juk.”​—Kol. 4:10, 11.

18. Pirang’o saa moko ebedo tek iwa niyio kony ma jumange gibemio iwa?

¹⁸ Lapor pa Paulo ubemio iwa ponji ma kani? Kinde ma fodi wacaku ponjo lemandha acaka, copere nia wabed wamito jumange ukonywa, pilembe wanyang’ nia fodi wateng’ini ngo i tipo man lembe tie dupa m’ukwayu waponji. (1 Kor. 3:1, 2) Ka dong’ kawoni ke? Ka wacaku timo ni Yehova niai con man wang’eyo lembe lee, saa moko ecopo bedo tek iwa niyio kony, asagane ka ng’atu m’ubemio konyne utie ng’atu ma fodi ugalu ngo akeca i lemandha. Ento wang’ ma pol Yehova tio kud umego ku nyimego mwa pi nimio iwa tego. (Rum. 1:11, 12) Pieno, ka wabemito Yehova umii iwa tego, ubekwayu wayii kony m’umego ku nyimego mwa gibemio iwa.

19. Ang’o m’ukonyo Paulo nitimo lembe ceke ma wang’u ijo?

¹⁹ I ng’ei ma Paulo udoko Jakristu, etimo lembe dupa ma wang’u ijo. Ang’o m’ukonye? Enyang’ nia, kaka ma ng’atini udongo i ie, kero pare, somo m’esomo kunoke jamcinge utie ngo lembe ma pire tek. Ento kan ejwigere man ejengere iwi Yehova, ecopo timo lembe dupa ma beco. Dong’ wan ceke walubu lapor pa Paulo: (1) Wajengara iwi Yehova, (2) wanwang’ ponji niai kud i lapor mi Biblia, man (3) wayii kony m’umego ku nyimego mwa gibemio iwa. Tekene watimo kumeno, Yehova bidwokowa tek kadok wabenwang’u nia wang’ic magwei de!