1. Ciden Pol sɔnna mun lo ma a yɛrɛ koo la?

CIDEN POL sɔnna a ma ko wagati dɔw la, ale barika ka dɔgɔ. A sɔnna a ma ko ale farisogo “be cɛn ka taga,” ko ale be bondori kɛ walisa ka koo tilennin kɛ. Ani ko Jehova ma ale ka deliliw jaabi tuma bɛɛ i ko ale tun b’a fɛ cogo min na (2 Kor. 4:16; 12:7-9; Ɔrɔm. 7:21-23). A tun b’a lɔn fana ko ale kɛlɛbagaw b’a jati barikantan ye. * Nka a m’a to a ka barikantanya ani mɔgɔw ka kuma juguw k’a to a b’a miiri ko nafa foyi t’ale la.—2 Kor. 10:10-12, 17, 18.

2. Ka kɛɲɛ ni 2 Korɛntikaw 12:9, 10 ye, Pol ye koo nafaman juman lo faamu?

² Pol ye koo nafaman dɔ faamu. O ye ko barika be se ka kɛ mɔgɔ la hali n’a b’a miiri ko a ye barikantan ye (2 Korɛntikaw 12:9, 10 kalan). Jehova y’a fɔ Pol ye ko: “Ne be n ka sebagaya yira i ka dɛsɛwaati la.” O kɔrɔ ko Pol mako tun be fanga min na, Jehova tun bena o di a ma. An k’a filɛ fɔlɔ fɛɛn min kama an dusu man ɲi ka tiɲɛ n’an juguw b’an nɛnina.

3. Mun na an be se ka ninsɔn diya hali n’u b’an nɛnina?

³ An si t’a fɛ u k’an nɛni. Nka, n’an juguw ka nɛniniw b’an dusu tiɲɛ, o be se k’an fari faga (Talenw 24:10). O la, an ka ɲi k’an juguw ka nɛniniw jati cogo di? I ko Pol, an  be se ka “nisɔndiya” hali n’u b’an nɛnina (2 Kor. 12:10). Mun na do? Sabu nɛniniw ni kɔrɔbɔliw b’a yira ko an ye Yezu ka kalanden sɔbɛw ye (1 Piyɛri 4:14). Yezu tun ko u bena a ka kalandenw tɔɔrɔ (Zan 15:18-20). O lo ye kerecɛn fɔlɔw sɔrɔ. O wagati la, mɔgɔ minw tun be koow jati i ko Grɛkiw, olu fɛ, kerecɛnw tun ye nalomanw ani barikantanw ye. Yahutuw tun be ciden Piyɛri ni Zan jati “mɔgɔ fufafu ye minw ma kalan bɛrɛ kɛ.” U tun be kerecɛn tɔɔw fana jati ten (Kɛw. 4:13). Mɔgɔ caaman tun b’a jati ko kerecɛnw ye barikantanw ye ani dɛmɛbaga tɛ u la. Kerecɛnw tun tɛ u seen don politikikow la minkɛ, u tun tɛ se ka faamanw lasun ka koow kɛ. U tun tɛ se k’u yɛrɛ lafasa kɛlɛ la sabu u tun be ban ka sɔrɔdasiya kɛ. U koo tun man di mɔgɔw ye fana.

4. Yala kerecɛn fɔlɔw y’a to u kɛlɛbagaw ka miiriya juguw k’u fari faga wa? A ɲɛfɔ.

⁴ Yala kerecɛn fɔlɔw y’a to u kɛlɛbagaw ka miiriya juguw k’u fari faga wa? Ayi. Ɲɛyirali fɛ, ciden Piyɛri ni Zan y’a jati ko bonya lo u fɛ mɔgɔw k’u lɔgɔbɔ sabu u ye Yezu ka kalandenw ye ani u b’a kofɔ mɔgɔw ye (Kɛw. 4:18-21; 5:27-29, 40-42). O koo si ma maloya bila u la. Mɔgɔw tun tɛ kerecɛn fɔlɔw bonya. O bɛɛ n’a ta, u ye koo caaman kɛ walisa ka mɔgɔw dɛmɛ. Ɲɛyirali fɛ, u dɔw ye Bibulu ka kitabu minw sɛbɛ hakili senu barika la, mɔgɔ miliyɔn caaman bele be jigiya ni nafa sɔrɔla u la. U ye Masaya min kofɔ, a be sen kan sisan ani yanni dɔɔni, a bena adamadenw bɛɛ mara (Mat. 24:14). Nka, Ɔrɔmu gofɛrɛnɛman setigi min ye kerecɛnw tɔɔrɔ, o tɛ yen tugun a saan caaman ye nin ye. O kerecɛn kantigiw be masaya la sankolo la sisan. Nka, u juguw sara. N’u suuw nana kunu, Ala ka Masaya lo bena u mara. Kerecɛnw tun b’o Masaya lo kofɔ ani u koo tun man di u juguw ye.—Yir. 5:10.

5. Ka kɛɲɛ ni Zan 15:19 ye, mun na mɔgɔw tɛ bonya la Jehova Seerew kan?

⁵ Bi, mɔgɔ dɔw tɛ Jehova Seerew bonya ani u b’u lɔgɔbɔ. U b’a jati ko an ye nalomanw ani barikantanw ye. Mun na do? Sabu an tɛ koow kɛ i ko olu. An b’an jija ka kɛ mɔgɔ majigininw ni mɔgɔ sabalininw ye ani an be kolo faamanw ye. Nka kuncɛbaw, mɔgɔ yadaninw ani mɔgɔ murutininw lo koo ka di duniɲamɔgɔw ye. Ka fara o kan, an t’an seen don politikikow la ani an tɛ sɔrɔdasiya kɛ, an mana kɛ yɔrɔ o yɔrɔ. An tɛ koow kɛ i ko duniɲamɔgɔw. O kama, u b’an mafiɲɛya.—Zan 15:19 kalan; Ɔrɔm. 12:2.

6. Jehova be tɛmɛ a sagokɛlaw fɛ ka baara kabakoman jumanw lo kɛ?

⁶ Jehova be tɛmɛ an fɛ ka koo kabakomanw kɛ, hali ni duniɲamɔgɔw b’an jati barikantanw ye. Waajuli baara min ɲɔgɔn ma deli ka kɛ dugukolo kan, a be tɛmɛna an fɛ k’o kɛ. An be zurunali minw bɔ, zurunali si tɛ bayɛlɛma ani ka jɛnsɛn ka se u ma. An be baara kɛ ni Bibulu ye fana ka mɔgɔ miliyɔn caaman dɛmɛ u k’u ka ɲɛnamaya kɛcogo fisaya. Jehova sababu lo la an be sera k’o kɛ. Duniɲamɔgɔw be jɛnkulu mɔgɔ minw jati barikantanw ye, a be tɛmɛ olu fɛ k’o baara kabakomanw kɛ. Nka, yala Jehova be barika don an kelen kelen na wa? N’o lo, an ka ɲi ka mun lo kɛ k’o dɛmɛ sɔrɔ? An k’a filɛ ciden Pol ka koo b’an dɛmɛ ka koo jɔnjɔn saba minw faamu.

7. Pol ka koo b’an dɛmɛ ka mun lo faamu?

⁷ Ciden Pol ka koo b’an dɛmɛ ka koo  fɔlɔ min faamu, o ye ko: N’i be Jehova sago kɛra, kana i jigi la i yɛrɛ ka setigiya kan. Adamadenw ka koow filɛcogo la, koo caaman tun be se k’a to Pol b’a jati ko a ka fisa ni tɔɔw ye ani k’a kɛ a b’a jigi la a yɛrɛ kan. A lamɔna Tarisi, Ɔrɔmu mara dɔ faamadugu la. Tarisi tun ye dugu yiriwanin ye ani inivɛrisite dɔ tun be yen min tɔgɔ bɔra kosɔbɛ. Pol tun kalanna kosɔbɛ Gamaliyɛli fɛ, o min tun ye Yahutuw ka ɲɛmɔgɔba dɔ ye (Kɛw. 5:34; 22:3). Wagati dɔ la, Pol tun be ni lɔyɔrɔba ye Yahutuw cɛma. A ko: “Zuwifuw ka Alasira taamako faan fɛ, ne fana tun tɛmɛna n tɔɲɔgɔn caaman kan.” (Gal. 1:13, 14; Kɛw. 26:4). Nka Pol m’a jigi la a yɛrɛ kan.

8. Ka kɛɲɛ ni Filipikaw 3:8 ye, Pol ye fɛɛn minw to yen, a tun b’olu jati cogo di? Mun na a tun ‘be nisɔndiya a ka dɛsɛ koow la’?

⁸ Adamadenw ka koow filɛcogo la, koo dɔw tun be se k’a to Pol b’a miiri ko ale ye setigi ye. Nka, a sɔnna k’o koow bɛɛ to yen. A y’a jati k’o fɛɛnw bɛɛ ye “ɲamaɲama” lo ye (Filipikaw 3:8 kalan). Ciden Pol ye gwɛlɛya caaman sɔrɔ sabu a kɛra Krista ka kalanden ye. A yɛrɛ ka siyamɔgɔw tun b’a kɔniya (Kɛw. 23:12-14). Ɔrɔmuka dɔw y’a bugɔ ani k’a don kaso k’a sɔrɔ u tun ye dugu kelen mɔgɔw ye (Kɛw. 16:19-24, 37). Ka fara o kan, Pol y’a faamu ko ale ye dafabali ye ani ko a ka gwɛlɛ a ma ka koo tilennin kɛ (Ɔrɔm. 7:21-25). Pol m’a to a kɛlɛbagaw wala a yɛrɛ ka dafabaliyakow k’a fari faga. Nka, a tun ‘be nisɔndiya a ka dɛsɛ koow la.’ Mun na do? Sabu wagati min na a barika tun ka dɔgɔ, a tun b’a ye ko Ala be barika don a la.—2 Kor. 4:7; 12:10.

9. N’a b’i ɲɛɛ na ko fɛɛn dɔ t’i fɛ, i ka ɲi k’o koo jati cogo di?

⁹ N’an b’a fɛ Jehova ka barika don an na, an man ɲi ka mun lo kɛ? An man ɲi k’a miiri ko an ka fanga, an ye kalan min kɛ, an bɔyɔrɔ wala an bololafɛnw lo b’a yira ko nafa b’an na. O fɛɛnw lo t’a to Jehova b’a jati ko nafa b’an na. Ala sagokɛlaw cɛma, ‘lɔnnikɛla caaman . . .  ni fangatigiw, ani mɔgɔbaba’ caaman tɛ yen. Nka “koo minw kɛra nalomanyako ye diɲɛ mɔgɔw fɛ,” Jehova ye o lo sugandi (1 Kor. 1:26, 27). N’a b’i ɲɛɛ na ko fɛɛn dɔ t’i fɛ, kana a miiri k’o be se k’i bali ka Jehova sago kɛ. Nka, a jati k’o ye sababu ye i fɛ k’a ye ko Jehova be barika don i la. Ɲɛyirali fɛ, ni dɔw b’i ka lannakow sɔsɔ, kana siran u ɲɛ. Nka, Jehova deli a ka jagwɛlɛya di i ma walisa i k’i ka lannakow lafasa (Efɛz. 6:19, 20). Ni bana jugu dɔ b’i la, i mako be fanga min na, Jehova deli a k’o di i ma walisa i ka to k’i seko bɛɛ kɛ a ka baara la. I mana a ye ko Jehova y’i dɛmɛ, i ka limaniya be sabati ani i barika be bonya.

10. Ala sagokɛla kantigi minw kofɔra Eburuw 11:32-34 kɔnɔ ani Bibulu yɔrɔ wɛrɛw la, mun na an ka ɲi k’u ka koo sɛgɛsɛgɛ?

¹⁰ Pol tun be Ala ka Kuma sɛgɛsɛgɛ koɲuman. O y’a dɛmɛ ka koo caaman faamu. A ye kalanw sɔrɔ fana Ala sagokɛla kantigiw fɛ minw kofɔra Ala ka Kuma kɔnɔ. Tuma min na a ye lɛtɛrɛ sɛbɛ Eburu kerecɛnw ma, a y’u jija u ka miiri o mɔgɔ kantigiw ka ɲɛyirali la (Eburuw 11:32-34 kalan). Masacɛ Dawuda tun y’u dɔ ye. An k’a ka koo lajɛ. A juguw y’a kɛlɛ. A tun be mɔgɔ minw jati a teriw ye, olu fana wulila a kama. Pol kɛtɔ ka miiri Dawuda ka ɲɛyirali la, o y’a jija. Cogo di do? An be se ka Pol ladegi cogo di? An k’o ɲiningaliw lajɛ.

11. Mun na Dawuda tun be komi barikantan? (Jaa lajɛ ɲɛɛ fɔlɔ kan.)

¹¹ Kɛlɛkɛla ŋana Goliyati ye Dawuda jati barikantan ye. A ye Dawuda ye tuma min na, “a m’a jati foyi ye.” Goliyati tun ka jan, kɛlɛkɛminan ɲumanw tun b’a fɛ ani kɛlɛkɛla ŋana tun lo. Dawuda tun be komi barikantan sabu kanbelenin tun lo ani a tun tɛ bɛrɛ lɔn kɛlɛ koo la. Nka, a ye barika sɔrɔ sabu a y’a jigi la Jehova kan. Jehova ye fanga di a ma walisa a ka see sɔrɔ Goliyati kan.—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. Gwɛlɛya wɛrɛ juman lo tun be Dawuda kan?

¹² Gwɛlɛya wɛrɛ tun be Dawuda kan min tun be se k’a to a b’a miiri ko ale ye barikantan ye. Jehova tun ye Sayuli sugandi k’a kɛ Israɛl masacɛ ye ani Dawuda tun be baara kɛ a ye kantigiya la. A daminɛ na, masacɛ Sayuli tun be bonya la Dawuda kan. Nka kɔfɛ, kuncɛbaya y’a to Dawuda ɲangoya y’a minɛ. Sayuli ye Dawuda minɛko juguya ani a yɛrɛ y’a ɲini k’a faga.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. Masacɛ Sayuli tun be tilenbaliyako minw kɛ Dawuda la, Dawuda y’o koo ta cogo di?

¹³ Masacɛ Sayuli tun be tilenbaliyakow kɛ Dawuda la. O bɛɛ n’a ta, Dawuda tora ka bonya la a kan sabu Jehova lo tun ye Sayuli sugandi k’a kɛ masacɛ ye (1 Sam. 24:7). Dawuda ma Jehova jalaki Sayuli ka koo juguw kosɔn. Nka, a mako tun be fanga min na ka se k’o gwɛlɛya muɲu, a y’a jigi la Jehova kan walisa a k’o di a ma.—Zab. 18:1, 2.

14. Ciden Pol ye Dawuda ka gwɛlɛya ɲɔgɔn juman lo sɔrɔ?

¹⁴ Ciden Pol ye Dawuda ka gwɛlɛya ɲɔgɔn sɔrɔ. Pol kɛlɛbagaw fanga tun ka bon n’a ta ye fɔɔ ka taga ka na. A ka wagati la, diinan kuntigi caaman tun b’a kɔniya. Tuma caaman na, u y’a kɛ u y’a bugɔ ani k’a don kaso la. Mɔgɔ minw tun be se ka jati Pol teriw ye, olu lo ye koo jugu kɛ a la. O ɲɔgɔn lo tun ye Dawuda sɔrɔ. Kafoden dɔw yɛrɛ tun be  Pol kɛlɛ (2 Kor. 12:11; Filip. 3:18). Nka Pol ye see sɔrɔ o gwɛlɛyaw bɛɛ kan. Cogo di do? O gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta, a tora ka waajuli kɛ. Hali k’a sɔrɔ a balimaw y’a dusu kasi, a tora ka kantigiya kɛ u ye. Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo kosɔbɛ, o ye ko a ye kantigiya kɛ Ala ye a sii bɛɛ la (2 Tim. 4:8). A ye see sɔrɔ gwɛlɛyabaw kan sabu a y’a jigi la Jehova lo kan, a m’a jigi la a yɛrɛ ka setigiya kan.

15. An ka laɲinita ye mun lo ye ani an be se k’o dafa cogo di?

¹⁵ I ka klasidenw, i baarakɛɲɔgɔnw wala i somɔgɔ minw tɛ Jehova Seerew ye, yala u dɔw b’i nɛni wala k’i tɔɔrɔ wa? Yala kafoden dɔ delila ka koo jugu kɛ i la wa? N’o lo, i hakili to Dawuda ni Pol ka ɲɛyirali la. I be se ka “see kojugu kɔrɔ koɲuman barika la.” (Ɔrɔm. 12:21). I ka laɲinita tɛ ka kabakuru bon ka don mɔgɔ dɔ teen na i ko Dawuda y’a kɛ Goliyati la cogo min na. Nka, i ka laɲinita ye k’i lamɛnbagaw dɛmɛ walisa u ka Ala ka Kuma faamu ani a k’u dusukun sɔrɔ. I be se k’o laɲinita dafa n’i be koo nunu kɛ: Tɛmɛ Bibulu fɛ ka mɔgɔw ka ɲiningaliw jaabi, minw be koo jugu kɛ i la, u minɛ ni ɲumanya ye, bonya la u kan ani koo ɲumanya kɛ bɛɛ ye hali i juguw yɛrɛ.—Mat. 5:44; 1 Piyɛri 3:15-17.

16-17. Pol ma ɲinɛ mun lo kɔ abada?

¹⁶ Sanni ciden Pol ka kɛ Yezu ka kalanden dɔ ye, a tun be weele ko Sɔli. A tun tɛ bonya la kerecɛnw kan ani a tun b’u tɔɔrɔ (Kɛw. 7:58; 1 Tim. 1:13). Yezu ye koo dɔ kɛ walisa Pol kana to ka kerecɛnw tɔɔrɔ tugun. Ka Yezu to sankolo la, a kumana Pol fɛ ani a y’a kɛ fiyentɔ ye. Pol tun be mɔgɔ minw tɔɔrɔ, a tun ka ɲi ka dɛmɛ ɲini olu lo fɛ walisa ka yeli kɛ kokura. A y’a yɛrɛ majigi ka sɔn Yezu ka kalanden dɔ ka dɛmɛ na. O kalanden tɔgɔ ko Ananiyasi ani ale lo ye Pol ɲɛɛw yɛlɛ.—Kɛw. 9:3-9, 17, 18.

¹⁷ Kɔfɛ, Pol kɛra kerecɛn ye ani mɔgɔ caaman tun b’a lɔn kafo kɔnɔ. Nka Yezu y’a dɛmɛ ka koo min faamu Damasi sira  kan, a ma ɲinɛ o kɔ abada! Pol tora ka koow kɛ ni majigilenya ye ani a tun be sɔn kafodenw ka dɛmɛ na. A sɔnna a ma ko u ye ale “jigi tugulaw ye.”—Kɔlɔs. 4:10, 11.

18. Mun na an tɛ sɔn tɔɔw ka dɛmɛ na tuma dɔw la?

¹⁸ An be kalan juman lo sɔrɔ Pol fɛ? Tuma min na an y’a daminɛ ka jɛn ni Jehova sagokɛlaw ye, n’a sɔrɔ an tun ka teli ka sɔn tɔɔw ka dɛmɛ na. An tun b’o kɛ sabu an tun b’a faamu ko an ye denmisɛnw ye Alako ta fan fɛ ani ko an bele ka ɲi k’a ɲini ka koo caaman faamu (1 Kor. 3:1, 2). Nka sisan do? N’an be Jehova sago kɛra kabi saan caaman ani an ye kerecɛn kolɔnbagaw ye, n’a sɔrɔ an man teli ka sɔn tɔɔw ka dɛmɛ na. N’a sɔrɔ an man teli ka sɔn a la sanko ni mɔgɔ min b’a fɛ k’an dɛmɛ, ale be tiɲɛn sira kan a ma mɛɛn. Nka, Jehova ka teli ka tɛmɛ an balimaw fɛ k’an barika bonya (Ɔrɔm. 1:11, 12). O la, n’an b’a fɛ Jehova ka barika don an na, an ka ɲi ka sɔn an balimaw ka dɛmɛ na.

19. Mun na Pol sera ka koo kabakomanw kɛ?

¹⁹ Pol kɛnin kɔ kerecɛn ye, a ye koo kabakoman dɔw kɛ. Mun na a sera k’o kɛ? A y’a faamu ko koo minw kɔrɔtanin lo, o tɛ an ka fanga, an ye kalan min kɛ, an ka nafolotigiya ani an bɔyɔrɔ ye. Nka min kɔrɔtanin lo, o ye k’an majigi ani k’an jigi la Jehova kan. An kelen kelen bɛɛ ka Pol ladegi koo nunu na: 1) an k’an jigi la Jehova kan, 2) mɔgɔ minw kofɔra Bibulu kɔnɔ, an ka kalan sɔrɔ olu ka ɲɛyirali la ani 3) an ka sɔn an kerecɛnɲɔgɔnw ka dɛmɛ na. O la, an ka barikantanya mana kɛ min o min ye, Jehova bena fanga di an ma!