1. I vyani vino umutumwa Paulo walanzile pa mwineco ukwaula ukupita nu mu mbali?

UMUTUMWA PAULO walanzile ukwaula nu kupita umu mbali ukuti insita zimwi wayuvwanga ukutonta. Walanzile ukuti umwili wakwe ‘wacucutikanga,’ nu kuti wezyanga na maka ukucita ivyololoke nupya Yeova atasukanga mapepo yakwe lyonsi ukulingana na vino welenganyanga. (2 Kol. 4:16; 12:7-9; Loma 7:21-23) Paulo wamanyile nu kuti aamucuzyanga yamulolanga ukuti umusisite. * Nomba ataalesile iviipe vino yauze yalandanga nanti utonte wakwe ukumulenga ayuvwa uwa sile sile.—2 Kol. 10:10-12, 17, 18.

2. Ukulingana ni lembelo lyakwe 2 Kolinto 12:9, 10, i sambililo ci licindame lino Paulo wasambilile?

² Paulo wasambilileko isambililo ilicindame sana, ilyakuti umuntu angatwalilila ukuya umukome nanti icakuti akuyuvwa ukutonta. (Welengini 2 Kolinto 12:9, 10.) Yeova wanenyile Paulo ukuti amaka yakwe “yakaombesya lilyo lino watonta” kuli kuti Yeova wali nu kupeela Paulo amaka yano walondekwanga. Ca kutandikilako, lekini tulole umulandu uno tutalinzile ukusokela ndi cakuti yamwi yakututuka.

3. U mulandu ci uno tulinzile ukuzangila umu kutukwa?

³ Kusi uwatemwa ukutukwa. Nomba, ndi cakuti alwani itu yatutuka lyene twasoka, tungatoovoka. (Mapi. 24:10) Tulinzile  ukulola uli ukutukwa kuko? Wakwe Paulo, tulinzile ukuzangila mu “kutukwa.” (2 Kol. 12:10) U mulandu ci? A pa mulandu wakuti nga yakututuka nu kutucuzya ala cikulangilila ukuti sweswe yalondezi yakwe Yesu acumi. (1 Pet. 4:14) Yesu watiile alondezi yakwe yalayacuzya. (Yoa. 15:18-20) Vivyo vyacitikiile Aina Klistu ya kutandikilako. Mpiti, yayo alondelanga intambi zya ya Giliki yalolanga Aina Klistu ukuti yali asisite nupya asulwe. Ayuda yalolanga aali Aina Klistu wa antu “ataali asambilile,” wakwe vino yalolanga umutumwa Petulo na Yoane. (Mili. 4:13) Antu aingi yalolanga Aina Klistu ukuti yali asisite pano yataikangako umu vikanza vya miteekele nanti ukwingila usilika na cico calenzile antu ukukanayacindika.

4. Uzye Aina Klistu ya kutandikilapo yacitanga uli lino antu yalanda iviipe pali aliyo?

⁴ Uzye Aina Klistu ya kutandikilako yalesile vino aayacuzyanga yayalolanga viyalesye ukuombela Yeova? Awe. Umutumwa Paulo na Yoane, yalolanga ukuti i syuko ukuzunyiwa pa mulandu wa kulondela Yesu nu kunenako yauze pali aliwe. (Mili. 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Pasi icali nu kulenga asambi ukulauvwa insonyi. Nanti icakuti pa nsita iya antu yatayacindike, Aina Klistu ya kutandikilako yaombisye sana ukwazwilizya antu yauze. Mabuku aingi amuli Baibo yano Aina Klistu yamwi yalemvile yatwalilila ukwazwa nu kupeela upalilo uku antu aingi. Nupya Uwene uno yasimikilangapo ukateeka ndakai ukwi yulu nupya wasya uce utandike ukuteeka antu pano nsi. (Mate. 24:14) Nomba uteeko wa maka sana uwa Ina Loma uwaliko mpiti nupya uwacuzyanga Aina Klistu, wafumiziwapo mpiti sana, nomba Aina Klistu yayo acisinka, ndakai yakateeka ukwi yulu. Nomba ayacuzyanga yafwa, nupya nanti icakuti yalatuutuluka, yalaya aatekwa ya Wene kwene uno Aina Klistu yano yapasile yasimikilangapo.—Umbw. 5:10.

5. Ukulingana na Yoane 15:19, u mulandu ci uno antu umu nsi ii yatacindikila antu yakwe Yeova?

⁵ Ndakai antu yatacindika ya Nte Yakwe Yeova nupya yakatusaalula pa mulandu wakuti yakaelenganya ukuti twasisita nupya tutacindama. U mulandu ci? A pa mulandu wakuti tusizumilizya imiyele ino antu yano tukaikala nayo yakwata. Tukaezya ukuya aicefye, afuuke nupya acuvwila. Nomba, antu ndakai aacilumba, yakaitumika nupya yataya ni cuvwila. Nupya tusiika umu vikanza vya miteekele nanti ukwingila usilika asi mulandu ni mpanga ino tuliko. Twapusana na antu yauze umu nsi ii, fwandi yakaelenganya ukuti tutacindama.—Welengini Yoane 15:19; Loma 12:2.

6. U mulimo ci uno Yeova akwazwa antu yakwe ukuomba?

⁶ Asi mulandu na vino antu yakatulola umu nsi ii, Yeova akutuomvya ukucita ivintu ivikulu. Akulenga umulimo wa kusimikila ukuombwa umu nzila ino utatala waombwapo umu nsi ii. Aomvi yakwe yakasenula impapulo izingi pano nsi, nupya yakaomvya Baibo ukwazwa antu aingi ukuzifya umi wao. Pali vyonsi vii ivikucitika tukapeela Yeova ululumbi aakaomvya antu aasulwe ukuomba imilimo iya maka. Nomba nga swemo wenga na wenga, uzye Yeova angatwazwa ukuya sana na maka? Nga avino cili, tungacita uli pakuti atwazwe? Lekini tulande pa vintu vitatu muno tungasambilila pali vino vyacitikiile umutumwa Paulo.

7. I sambililo ci lyonga lino tukusambilila kuli Paulo?

⁷ Isambililo lyonga lino tungasambilila kuli Paulo i lyakuti: Tutalinzile ukuitaila lino  tukuombela Yeova. Ukulingana nu untunze Paulo nga wali sana ni cilumba nu kuitaila pano antu aingi yamukumbwanga pa mulandu na vino wali ni milimo ino wamanyile. Wakulile umu Taliso, umusumba ukalamba uwa mu citungu ca Loma. Umu musumba wa Taliso mwali sana antu aacuma nupya mwali ni sukulu ilikalamba ilyamanyikwe sana. Paulo wasambilile sana, wasambiliziwe nu Muyuda uwacindikwe sana pa ntunguluzi izyaliko pa nsita iya wino yamanga ukuti Gamalieli. (Mili. 5:34; 22:3) Pa nsita iya Paulo wali umucindikwe sana uku Ayuda. Walanzile ukuti: “Nemo nalusile Ayuda yanji, yano tuine myaka mu kulondela upefi wa Ciyuda.” (Gala. 1:13, 14; Mili. 26:4) Nomba Paulo ataitaile.

8. Ukulingana na Filipi 3:8, uzye Paulo walolanga uli ivintu vino wasiile, nupya u mulandu cino uno wayelenga “nu luzango lwa kuya nu utonte”?

⁸ Paulo waitemilwe ukusya ivintu vyonsi ivyamulenganga ukuya umucindame uku yantu yauze. Nupya watandike ukulola ivintu vino wakweti mpiti wa “vikona.” (Welengini Filipi 3:8.) Paulo wakweti intazi izingi pano wizile aya umulondezi wakwe Klistu. Antu amu luko lwakwe yamupasile sana. (Mili. 23:12-14) Nupya Aina Loma yauze yamumumanga nu kumwika umu cifungo. (Mili. 16:19-24, 37) Nupya Paulo wilwike ukuti ataali umumalilike alino camutalilanga ukucita ivyololoke. (Loma 7:21-25) Nomba atatiile ukulondela Klistu pa mulandu ni ntazi zino wakweti, lelo wayanga “nu luzango lwa kuya nu utonte.” U mulandu ci? Pano lino wali umutonte ali lino walolanga vino Leza wamwazwanga ukuya na maka.—2 Kol. 4:7; 12:10.

9. Uzye tulinzile ukuyuvwa uli pali vino vikalenga twailola asuulwe?

⁹ Ndi cakuti tukulonda Yeova atupeele amaka, tutalinzile ukwelenganya ukuti amaka yano twakwata, masambililo itu, inkulilo itu nanti ivyuma vino twakwata vingatulenga ukuya acindame. Yeova angatuomvya nanti icakuti tutakweti ivintu vii. Ukuya kwene asi antu yakwe Leza yonsi avilwe aamano nanti  ali aamaka nanti avilwe mu ndupwa zicindame. Lelo, Yeova wasoolwile ukuomvya ivintu vino “antu amu nsi yakaelenganya kuya utonte.” (1 Kol. 1:26, 27) Fwandi nanti icakuti tutakweti ivintu ivyativilandwa pa kutandika kwakwe palaglafu wii, tungaombela Yeova. Mwaiusya ukuti ndi cakuti mutakweti ivintu vino antu yakalola ukuti ali vicindame umu nsi ii, mulalola vino Yeova alamupeela amaka. Ndi cakuti mukutiina antu aakalanda iviipe pali vino mwazumilamo, mwalenga Yeova ukumupeela amaka pakuti musipe lino mukulanda pali vino mwazumilamo. (Efes. 6:19, 20) Ndi cakuti mwakwata intazi pa mulandu nu kulwalilila mwalenga Yeova ukuti amupeele amaka pakuti mutwalilile ukuombesya umu mulimo wakwe. Lyonsi lino mwalola vino Yeova akumwazwa, utailo winu ulaya ukukulilako nupya mulaya akome sana.

10. U mulandu ci uno tulinzile ukusambililila pa aomvi yakwe Leza acisinka aalembwa muli Baibo, wakwe yano yalembwa pa Ayebulai 11:32-34?

¹⁰ Paulo waisambilizyanga sana Malembelo. Wasambilile ivintu kuli vino aomvi aacisinka yakwe Yeova yano wawelengangapo yacisile. Lino Paulo walembelanga Aina Klistu Ayebulai, wayanenyile ukwelenganya pali vino aomvi kwene yaa yacisile. (Welengini Ayebulai 11:32-34.) Elenganyini pa muomvi wenga, Umwene Davidi. Wakweti intazi izyafumanga uku alwani yakwe na kuli yano yali ya cuza yakwe pa nsita imwi. Lino tukusambilila pali vino vyacitikiile Davidi, tumauvwikisya umulandu uno ukwelenganya pali vino vyacitikiile Davidi kwazwilizye Paulo na vino tungamukolanya.

11. U mulandu ci uno Davidi walolekelanga ukuya umusuulwe? (Lolini icikope icili pa nkupo.)

¹¹ Davidi walolekanga ukuya umusuulwe sana uku musilika wa maka sana Golyati. Lino Golyati waweni Davidi, ‘wamusuuzile’ sana. Alino, Golyati wali umulunduke, wakweti ivyanzo vyonsi nupya wamanyikisye ulwi. Nomba Davidi wene wali umulumendo aatamanyile nanti cimwi umu ulwi. Lelo nanti cali vivyo Davidi wakweti sana amaka. Wataile Yeova, nupya Yeova wamupeezile aamaka akulwisya Golyati.—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. Iintazi ci na yuze ino Davidi wakweti?

¹² Davidi wakweti intazi na yuze iyalenganga ayuvwa umutonte. Davidi waombelanga Saulo wino Yeova wasoolwile ukuya umwene wa Ina Izlaeli na ucisinka. Pa kutandika Umwene Saulo wacindike sana Davidi. Mu kuya kwa nsita, icilumba calenzile Saulo ukutandika ukuvwila Davidi uzuwa. Saulo wacuzyanga Davidi nupya walondanga nu kumukoma.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. I vyani vino Davidi wacisile lino Umwene Saulo wamucitilanga iviipe?

¹³ Asi mulandu ni viipe vino Umwene Saulo wacitilanga Davidi, watwalilile ukulanga umucinzi ku mwene wii wino Yeova wasonsile. (1 Sam. 24:6) Davidi atapeezile Yeova umulandu pa viipe vino Saulo wamucitilanga. Lelo Davidi wataile Yeova ukuti wali nu kumupeela amaka akuzizimizya intazi ino wakweti.—Masa. 18:1, utumazwi twa papela.

14. Iintazi ci ino Paulo wakweti iyakolineko na ino Davidi wakweti?

¹⁴ Umutumwa Paulo wakweti intazi ili imwi na ino Davidi wakweti. Alwani yakwe Paulo yakweti sana amaka ukumucila. Intunguluzi zino antu yacindike sana pa nsita iya zyamupasile sana. Insita izingi, yamumanga  nu kumutwala umu cifungo. Wakwe vino cali kuli Davidi, antu aalinzile ukuya ya cuza yakwe Paulo yamucuzyanga. Yamwi aali nu mu vilongano vya Ina Klistu nayo kwene yamucuzyanga. (2 Kol. 12:11; Filipi 3:18) Nomba Paulo wacimvizye yonsi aamukanyanga. U mu nzila ci? Pano watwalilile ukusimikila asi mulandu nu kuzunyiwa. Watwalilile ukuya uwa cisinka uku ina na ya nkazi nanti icakuti yamucitilanga iviipe. Ni cicindamisye icakuti, watwalilile ukuya uwa cisinka kuli Leza umi wakwe onsi. (2 Tim. 4:8) Wazizimizye vyonsi vii, asi pa mulandu wa kuitaila lelo a pa mulandu wa kutaila sana Yeova.

15. I vyani vino tulinzile ukulondesya ukucita, nupya tungacita uli pakuti tucite vivyo?

¹⁵ Uzye yano mukasambilila nayo, ukuomba nayo nanti ya lupwa aasi ya Nte, yakamutuka nanti ukumucuzya? Uzye kwatala kwayako uwa mu cilongano umwi uwamucitiile iviipe pa nsita imwi? Nga avino cili, mwaiusya ivyacitikiile Davidi na Paulo. Mungatwalilila ukucimvya “inkota pa kucita visuma.” (Loma 12:21) Ndi cakuti yamwi yakutucuzya, tutalinzile ukuyalwisya wakwe vino Davidi walwisizye Golyati lelo tulinzile ukucimvya iviipe lino tukwazwa yauze ukusambilila pali Yeova na pali Baibo. Mungacita vivyo nga mukuomvya Baibo lyonsi ukwasuka mauzyo yano antu yakauzya, ukulanga umucinzi ni cikuuku kuli yano yakumucitila iviipe nu kucitila yauze ivisuma kumwi sile na alwani inu.—Mate. 5:44; 1 Pet. 3:15-17.

16-17. I vyani vino Paulo atatazile ailile?

¹⁶ Lino Paulo atatala waya umusambi wakwe Klistu, wali umulumendo aatakweti umucinzi uwacuzyanga alondezi yakwe Yesu. (Mili. 7:58; 1 Tim. 1:13) Yesu umwineco walesizye Paulo wino yamanga pa nsita iya ukuti Saulo ukuta ukucuzya Aina Klistu. Yesu walanzile na Paulo ukufuma ukwi yulu nu kumulenga aye impafu. Pakuti Paulo atandike ukulola, wali nu kuyalenga uwazwilizyo uku antu kwene yano wacuzyanga. Waicefizye nu kuzumila uwazwilizyo ukufuma uku musambi Ananiya uwalenzile Paulo atandike ukulola.—Mili. 9:3-9, 17, 18.

 ¹⁷ Lino papisile insita wizile amanyikwa sana umu vilongano vya Ina Klistu, nomba atatazile ailile vino Yesu wamusambilizye umu museo uwaya uku Damasiko. Paulo watwalilile ukuya umufuuke, nu kuitemelwa ukwavwiwa na ina na ya nkazi. Walanzile ukuti yamukomelezyanga.—Kolo. 4:10, 11.

18. U mulandu ci uno insita zimwi cingatutalila ukwazwiwa na yauze?

¹⁸ I vyani vino tukusambilila kuli Paulo? Lino twatandike sile ukusambilila icumi, limwi twalondanga yauze ukutwazwa pa mulandu wakuti twamanyile ukuti tutamanyile ivingi. (1 Kol. 3:1, 2) Nomba nga ndakai? Ndi cakuti twaombela Yeova pa myaka iingi nupya itumanya ivingi, limwi cingatutalila ukuzumila uwazwilizyo sana sana ndi cakuti wino akutwazwa atalengiile umu cumi wakwe vino itulengela. Nomba ilingi Yeova akaomvya aina na ya nkazi ukutukomya. (Loma 1:11, 12) Fwandi nga tukulonda Yeova atupeele amaka, tulinzile ukuzumila ukwazwiwa na ina itu na ya nkazi.

19. Cali uli pakuti Paulo acite ivintu ivikulu vyonsi vino wacisile?

¹⁹ Paulo wacisile ivintu vimwi vikulu pa cisila ca kuya Umwina Klistu. U mulandu ci? A pa mulandu wakuti wasambilile ukuti asi mulandu na kuno umuntu wafuma, amaka yano wakwata, masambililo yakwe nanti icuma cino wakwata ndi cakuti sile umuntu wataicefya nu kutaila sana Yeova angacita ivintu ivingi ivisuma. Fwandi swensi lekini lyonsi twakolanya Paulo lino (1) tukutaila Yeova, (2) tukusambilila uku antu aalembwa muli Baibo, na (3) tukuzumila ukwazwiwa na Ina Klistu yanji. Lyene asi mulandu tunguvwa ukutonta Yeova alatupeela maka!