Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Nkhani Yakupfunza 29

‘Pakuti Ndikatepa, Ndipo Nimbakhala Wamphanvu’

‘Pakuti Ndikatepa, Ndipo Nimbakhala Wamphanvu’

‘Nimbakomedwa pa kutepa, pa kutukanidwa, pa nthawe zakusaya, pa mazunzo, pa mabvuto, thangwe ra Kristu.’ —2 WAKOLINTO 12:10.

NYIMBO 38 Yahova An’dzakulimbisa

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi mpostolo Paulo akhazindikira ciyani?

MPOSTOLO PAULO akhazindikira kuti nthawe zinango akhakhala wakutepa. Iye akhazindikirambo kuti thupi lace ‘likumala,’ ndipo kwa iye kucita cinthu cabwino kukhali kwakunesa ndipo nthawe zinango mipembo yace ikhatawiridwa lini ninga momwe iye akhafunira. (2 Wakolinto 4:16; 12:7-9; Waroma 7:21-23) Ndipo Paulo akhadziwambo kuti axamwali wace akhamuwona ninga wakutepa. * Tsono iye akhalekerera lini kuti bzomwe axamwali wace akhalewa ayai kuperewera kwace bzimutepese.—2 Wakolinto 10:10-12, 17, 18.

2. Mwakubverana na 2 Wakolinto 12:9, 10, kodi Paulo adazindikira ciyani?

2 Mpostolo Paulo adazindikira kuti munthu angakhale wamphanvu napo pomwe adatepa. (Werengani 2 Wakolinto 12:9, 10. *) Yahova adauza Paulo kuti: ‘Mphanvu yangu imbakhala yakukwana ukakhala wakutepa.’ Na mafalaya, Yahova akhafuna kulewa kuti Paulo akakhala wakutepa, Yahovayo akhamuthimizira mphanvu. Cakuyamba, mbatiwoneni n’thangwe ranyi tin’funika lini kumbacita thupo anyamadulanthaka wathu akatitukana.

‘MBAKOMEDWANI PA KUTUKANIDWA’

3. Thangwe ranyi tin’funika kumbakomedwa pa kutukanidwa?

3 Palibe omwe ambafuna kutukanidwa. Tsono, nthawe zinango anyamadulanthaka wanthu angatitukane. Tikambalekerera kuti bzimwebzi bzitikalipise, tingafike pakusunama. (Mimwani 24:10) Tenepo, tin’funika kumbacita tani anyamadulanthaka wathu akatitukana? Tin’funika kutewezera Paulo mwa ‘kumbakomedwa pa kutukanidwa.’ (2 Wakolinto 12:10) Thangwe ranyi? Thangwe kutukanidwa na kutsutsidwa ni umboni bwakuti ndife anyakupfunza wa Jezu. (1 Pedru 4:14) Jezu akhadauza kale anyakupfunza wace kuti iwo an’dzazunzidwa. (Juwau 15:18-20) Ndipo ndibzo bzomwe bzidacitika na Akristau wakuyambirira. Nthawe imweyire wanthu omwe akhatengera cikhalidwe ca cigirego, akhawona Akristau ninga wanthu wakutepa na wakusaya kudziwa bzinthu. Adjuda akhawonambo Akristau ninga ‘wanthu wakusaya kupfunza na wakunyozeka.’ Ndipo mpostolo Pedru na Juwau akhawonedwambo tenepoyo. (Mabasa 4:13) Akristauwo akhawoneka ninga wakutepa. Iwo akhapitira lini nkhani za ndale, ndipo akhayenda lini ku nkhondo. Wanthu akhawawona ninga wanthu wakusaya basa.

4. Kodi Akristau wakuyambirira adacita tani pomwe akhatsutsidwa na anyamadulanthaka wawo?

4 Kodi Akristau wakuyambirira adasiya kupalizira thangwe ra kutukanidwa na anyamadulanthaka wawo? Ne. Mpostolo Pedru na Juwau akhawona kuti kuzunzidwa thangwe ra kukhala mteweri wa Jezu na kupalizira bzipsa bzabwino cikhali cinthu cakuthemera. (Mabasa 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Anyakupfunza wa Jezu akhalibe mathangwe yakukhalira na manyazi. Napo kuti wanthu akhawalemekeza lini, Akristauwo adacita bzinthu bzizinji bza kuthandiza winango kuposa anyamadulanthaka wawo. Mwa ciratizo, mabukhu ya m’Bibliya yomwe Akristauwo adanemba, yakadapitiriza kuthandiza wanthu azinji na kuwapasa cidikhiro. Umambo bomwe iwo adapalizira, bwayamba kale kutonga, ndipo tsapanopapa buniyamba kutonga dziko lentse la pantsi. (Mateu 24:14) Ndipo maboma makulu-makulu yomwe yadazunza Akristau wakuyambirira yadamala kale kupfudzika. Sikuti bzokhabzo, anyakupfunza wakukhulupirika wale, tsapano ni wamambo kudzulu. Tsono, wanthu omwe akhawatsutsa wale adamala kufa, ndipo napo acidzalamusidwa, iwo an’funika kudzabvera Umambo bomwe bukhapaliziridwa na Akristau omwe iwo akhawawenga.—Cibvumbulutso 5:10.

5. Mwakubverana na Juwau 15:19 thangwe ranyi atumiki wa Yahova ambanyozedwa na wanthu?

5 Ntsiku zino wanthu winango ambatinyoza na kutiseka. Iwo ambakumbuka kuti atumiki wa Yahova mbakutepa na wakusaya basa. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti ifepano timbabverana lini na makhalidwe yawo. Ifepano timbacita nyongo kuti tilatize makhalidwe ya kubzicepesa, kufatsa na kubvera. Mwakusiyana nafe, wanthu m’dzikoli ambakomedwa na wanthu wakubzikuza, wakubzibva na wakupanduka. Kuthimizira bzimwebzi timbapitira lini nkhani za ndale, ndipo timbayenda lini ku nkhondo. Ifepano timbacita lini mbali ya dziko, ndipopa wanthu ambatiwona ninga kuti ndife wakusaya basa.—Werengani Juwau 15:19 *; Waroma 12:2.

6. Kodi Yahova akuthandiza atumiki wace kucita ciyani?

6 Napo kuti wanthu ku dzikoku ambatinyoza, koma Yahova ambatiphatisa basa kuti ticite bzinthu bzakudabwisa. Iye akuphatisa basa atumiki wace kuti acite kampanya yakupalizira pa dziko lentse la pantsi. Atumiki wace ntsiku zino akukonza mabukhu acigawira wanthu pa dziko lentse la pantsi, ndipo iwo akuphatisa basa Bibliya kuti athandize wanthu azinji kuti akhale na moyo wabwino. Yahova ni omwe ambacitisa kuti bzimwebzi bzikwanisike. Iye ambaphatisa basa wanthu omwe dziko limbawona kuti mbakutepa kuti acite basali. Tani pakulewa bza imwepo? Kodi Yahova angakuthandizeni pa mwekha kukhala na mphanvu? Kodi imwepo mungacite ciyani kuti Yahova akuthandizeni? Mbatiwoneni bzinthu bzitatu bzomwe tin’pfunza na ciratizo ca mpostolo Paulo.

LEKANI KUTHEMBA MPHANVU ZANU

7. Kodi tikupfunza ciyani na ciratizo ca mpostolo Paulo?

7 Na ciratizo ca Paulo, tingapfunze cinthu cibodzi ici: lekani kuthemba mphanvu zanu ayai luso lomwe munalo kuti mutumikire Yahova. Mwa mawonedwe ya wanthu, Paulo akhana mathangwe yakukhalira wakubzikuza na wakubzithemba. Iye adakulira ku Taliso, mzinda omwe ukhali likulu la cigawo cibodzi ca Roma. Mzinda wa Taliso ukhali wakudala na wakubvekera omwe ukhana mapfunziro yapadzulu. Paulo adatambira mapfunziro yapadzulu ku mzinda umweyo. Iye adapfunzisidwa na mkulu mbodzi wa cidjuda wakulemekezeka kwene-kwene wa nthawe imweyire wakucemeredwa Gamaliyeli. (Mabasa 5:34; 22:3) Nthawe inango Paulo akhabverana kwene-kwene na Adjuda. Tenepo iye adati: ‘Ndikhayenda patsogolo mu cipembedzo ca cidjuda kuposa wanthu wa dzinza langu omwe akhana msinkhu wangu.’ (Wagalata 1:13, 14; Mabasa 26:4) Koma Paulo akhabzithemba lini yekha.

Paulo akhawona bzinthu bza m’dzikoli ninga ‘mudu wa thukuta’ pa kundendemezera na mwayi wakukhala mteweri wa Jezu (Onani ndime  8) *

8. Mwakubverana na Wafiripo 3:8 Kodi Paulo akhawona tani bzinthu bza m’dziko bzomwe akhanabzo, ndipo thangwe ranyi iye akhakomedwa pa kutepa?

8 Paulo akhafunisisa kusiya bzinthu bzomwe bzikhamucitisa kukhala wakufunika kuposa winango. Kulewa cadidi bzinthu bzomwe wanthu akhabziwona kuti bzikhali bzakufunika, Paulo akhabziwona kuti ni ‘mudu wa thukuta.’ (Werengani Wafiripo 3:8. *) Paulo adabonera thangwe ra kukhala mteweri wa Jezu. Iye adafika pakuwengedwa na mtundu wace. (Mabasa 23:12-14) Iye adamenyedwa aciikhidwa mkawoko na abale wace omwe akhali nzika za Roma. (Mabasa 16:19-24, 37) Kuthimizira bzimwebzi Paulo akhabonera thangwe ra makumbukidwe yace. (Waroma 7:21-25) Paulo alibe kubvuma kuti wanthu omwe akhamutsutsa, na bzakuphonya bzace bzimugwese. M’mbuto mwace iye adati: ‘Nimbakomedwa pa kutepa.’ Thangwe ranyi iye adalewa bzimwebzo? Thangwe nthawe zentse Paulo akakhala wakutepa, iye akhawona mphanvu ya Mulungu ikumuthandiza pa moyo wace.—2 Wakolinto 4:7; 12:10.

9. Kodi tin’funika kumbawona tani bzinthu bzakuthupi?

9 Penu tikufuna kuti Yahova atipase mphanvu, tin’funika kudziwa kuti mphanvu za kuthupi, mapfunziro ya padzulu, kudziwika ayai kobiri ni bzinthu bzakusaya kufunika. Bzinthu bzimwebzi bzimbaticitisa lini kukhala wakufunika kwa Yahova. Kulewa cadidi, pakati pa wanthu wa Mulungu ‘palibe adziwi kwene-kwene m’makumbukidwe ya wanthu, ne wamphanvu kwene-kwene, ne wanthu azinji wakudala.’ M’mbuto mwace Yahova adasankhula kuphatisa basa ‘bzinthu bzakusaya mphanvu bza dzikoli.’ (1 Wakolinto 1:26, 27) Lekani kuwona kuti kusaya bzinthu bzizinji kungakutaziseni kutumikira Yahova. M’mbuto mwace lokoterani mpata umweyu kuti mulatize kuti mumbakhulupira Yahova. Mwa ciratizo, penu imwepo mumbacita mantha na wale omwe ambanyoza bzomwe imwepo mumbakhulupira, pembani kwa Yahova kuti mukhale wakukwimika mucikhotcerera bzomwe mumbakhulupira. (Wayefezo 6:19, 20) Penu muna matenda yomwe yakunesa kumala, kumbirani Yahova thandizo kuti akupaseni mphanvu kuti mucite mbali yanu pa basa lace. Mukambawona Yahova akutawira mipembo yanu bzindzacitisa cikhulupiro canu kukhala cakulimba.

TEWEZERANI BZIRATIZO BZA M’BIBLIYA

10. Thangwe ranyi mpsakufunika kupfunza bziratizo bza atumiki wakukhulupirika wa mu nthawe zakale, ninga bzakugumanika pa Wahebereu 11:32-34?

10 Paulo akhawona kuti kupfunza bzinembo kukhali cinthu cakufunika. Ndipo Paulo alibe kundowerenga nkhani za m’bzinembo, koma iye adapfunza bziratizo bzizinji bza atumiki wa Yahova bzomwe bziri m’Bibliya. Pomwe adanembera tsamba Akristau wacihebereu, iye adawakumbira kuti iwo atewezere bziratizo bza atumiki azinji wa Yahova wakale-kale. (Werengani Wahebereu 11:32-34. *) Onani m’bodzi mwa atumiki wakukhulupirika amwewa omwe ni Davide. Iye adapirira pomwe adatsutsidwa sikuti na anyamadulanthaka wace okha, koma na wanthu omwe akhali axamwali wace. Mwakusaya kupenukira, ciratizo ca Davide cidalimbisa kwene-kwene mpostolo Paulo, ndipo kukumbukirambo nkhani ya Davideyi kungatilimbisembo ntsiku zino.

Pomwe Davide adamenyana na Goliyati, iye adacitisa cinthu comwe cikhawoneka ninga cakusaya phindu kukhala mpata wakulatiza kuti mphanvu ya Mulungu ikuphata basa (Onani ndime 11)

11. Thangwe ranyi Davide akhawoneka wakusaya mphanvu tikamundendemezera na Goliyati?

11 M’makumbukidwe ya Goliyati, Davide akhawoneka ninga kuti alibe mphanvu. Tenepo pomwe Goliyati adawona Davide iye ‘adayamba kumunyozera.’ Onani kuti Goliyati akhali mkulu kuposa Davide, akhadabvala bzakubvala bza nkhondo ndipo akhadapfunzisidwa bwino kumenya nkhondo. Tsono Davide akhali tswaka lomwe likhalibe luso la kumenya nkhondo ndipo akhalibe kukonzekera kuti akamenye nkhondoyo. Koma Davide adadzakhala munthu wamphanvu kwene-kwene. Iye adakhulupira mphanvu za Yahova ndipopa adakunda nyamadulanthaka wace.—1 Samuweri 17:41-45, 50.

12. Kodi Davide adalimbana na mphitca inango iponi?

12 Davide adalimbana na mphitca zinango zomwe zingadamucitisa kukhala wakutepa. Iye akhatumikira Sauli omwe akhali mambo wa Jirayeri wakuikhidwa na Mulungu. Pakuyamba mambo Sauli akhalemekeza Davide. Tsono na kupita kwa nthawe, thangwe ra kubzikuza, Sauli adayamba kucitira ntsanje Davide, ndipo adayamba kumuboneresa mpaka kufuna kumupha.—1 Samuweri 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. Kodi Davide adacita ciyani pomwe akhacitiridwa bzinthu bzakusaya cirungamo na Sauli?

13 Napo Davide akhacitiridwa bzinthu bzakusaya cirungamo na Sauli, iye adapitiriza kumulemekeza thangwe akhadziwa kuti akhali mambo wakuikhidwa na Mulungu. (1 Samuweri 24:6) Davide alibe kupasa mulandu Yahova thangwe ra bzinthu bzakuipa bzomwe Sauli akhamucitira. M’mbuto mwace, Davide adakhulupira kuti Yahova angadamupasa mphanvu zomwe iye akhafunikira kuti apirire mabvuto yentseyo.—Psalymo 18:1.

14. Kodi Paulo adagumana na mphitca ziponi?

14 Mpostolo Paulo adagumanambo mphitca zibodzi-bodzi ninga zomwe Davide adagumana nazo. Anyamadulanthaka wa Paulo akhana mphanvu kwene-kwene kuposa iye, ndipo akhamuwengambo kwene-kwene. Nthawe zizinji iwo akhamumenyesa acimuikhisa mkawoko. Ninga Davide, Paulo adaboneresedwa na wanthu omwe akhali axamwali wace. Napo wanthu winango wa m’gwere lacikristau akhamutsutsambo. (2 Wakolinto 12:11; Wafiripo 3:18) Koma Paulo adakwanisa kukunda wanthu wentse omwe akhamutsutsa. Kodi adakwanisa tani? Iye adapitiriza kupalizira napo kuti akhatsutsidwa. Ndipo iye adapitirizambo kukhala wakukhulupirika kuna abale na mpfumakazi napo kuti nthawe zinango iwo akhumukalipisa. Kuposa bzentse, iye adakhala wakukhululupirika kwa Mulungu mpaka kufa. (2 Timotio 4:8) Paulo adakunda mphitca zikulu-zikuluzi sikuti na mphanvu zace, koma thangwe rakuti akhakhulupira kwene-kwene mphanvu za Yahova.

Munthu akakubvunzani bzomwe mumbakhulupira, yezerani kumufotokozera mwa kudeka mtima na mwa ulemu (Onani ndime 15) *

15. Kodi cakulinga canu n’ciponi ndipo mungacikwanirise tani?

15 Kodi imwepo mudagumana kale na mphitca zakusiyana-siyana ninga kutukanidwa, kuzunzidwa na anzanu wa ku xikola, wa kubasa ayai adzindza wanu omwe ni mboni lini? Ndipo kodi mudacitiridwa kale bzinthu bzakusaya cirungamo na m’bale m’gwere? Penu munti inde, kumbukirani ciratizo ca Davide na ca Paulo. Imwepo mungapitirize ‘kukunda cakuipa mwa kucita cabwino.’ (Waroma 12:21) Thangwe cakulinga canu ni kufuna lini kuboma wanthu na minyala ninga momwe Davide adacitira na Goliyati, koma ni kufuna kuthandiza wanthu kuti akoye Fala la Mulungu m’mitima na m’makumbukidwe mwawo. Imwepo mungacite bzimwebzi mwakumbakhulupira Bibliya pakumbatawira mibvunzo ya wanthu, kulatiza ulemu na kudeka mtima kwa wale omwe ambakucitirani bzinthu bzakuipa, na kucitira bzinthu bzabwino wanthu wentse kuphatanidza anyamadulanthaka wanu.—Mateu 5:44; 1 Pedru 3:15-17.

MBABVUMANI KUTHANDIZIDWA

16-17. Kodi n’ciyani comwe Paulo alibe kuyebwa?

16 Paulo pomwe akhanati kukhala nyakupfunza wa Jezu, iye akhali tswaka lomwe likhazunza ateweri wa Jezu. (Mabasa 7:58; 1 Timotio 1:13) Pa nthaweyo Paulo akhadziwika na dzina lakuti Saulo, ndipo iye akhaboneresa kwene-kwene Akristau. Thangwe ra bzimwebzi Jezu adalewa-lewa naye kucokera kudzaulu, ndipo adamucitisa kukhala zimola. Kuti akwanise kuwona, Paulo adangingimizidwa kuti akakumbire thandizo kwa wale omwe iye akhawazunza. Mwakubzicepesa, Paulo adabvuma thandizo la nyakupfunza winango wakucemeredwa Ananiya omwe adamufungula maso yace.—Mabasa 9:3-9, 17, 18.

17 Na kupita kwa nthawe, Paulo adadzakhala mteweri wa Jezu, ndipo adadzakhala wakudziwika m’gwere lacikristau. Tsono iye alibe kuyebwa bzomwe Jezu adamucitira pa njira ya ku Damasko. Paulo adapitiriza kukhala wakubzicepesa, ndipo akhali wakukonzeka kubvuma kuthandizidwa na abale na mpfumakazi zace zacikristau. Paulo adazindikira kuti abalewo akhali ‘cinthu cakulimbisa’ kwa iye.—Wakoloso 4:10, 11.

18. Thangwe ranyi nthawe zinango bzingakhale bzakunesa kubvuma thandizo la winango?

18 Kodi tikupfunza ciyani na ciratizo ca Paulo? Pomwe ifepano tidayamba kupfunza cadidi, tikhabvuma kuti winango atithandize thangwe tikhadziwa lini bzinthu bzizinji. Ifepano tikhabzibva ninga tuwana thangwe tikhana bzizinji kuti tipfunze. (1 Wakolinto 3:1, 2) Tsono tani ntsiku zino? Penu mukutumikira Yahova kwa magole mazinji ndipo mumbadziwa bzinthu bzizinji, kodi mumbabvuma thandizo la winango? Pinango bzingakuneseni, maka-maka akakhala kuti munthu omwe an’funa kukupasani thandizoyo ana magole mang’ono-ng’ono m’cadidi kuposa imwepo. Koma nthawe zizinji Yahova ambaphatisa basa abale na mpfumakazi kuti atipase mphanvu zomwe tikufunikira. (Waroma 1:11, 12) Tenepo, penu tin’funa kuti Yahova atipase mphanvu tin’funika kubvuma thandizo lomwe abale na mpfumakazi ambatipasa.

19. Thangwe ranyi mpostolo Paulo adakwanisa kucita bzinthu bzizinji?

19 Pomwe Paulo akhali mkristau adakwanisa kucita bzinthu bzizinji bzabwino. Thangwe ranyi? Thangwe iye adafika pakudziwa kuti pambafunikira lini kukhala na mphanvu za kuthupi, mapfunziro ya padzulu, kudziwika ayai kobiri, kuti bzinthu bzitifambire bwino. Koma ifepano tin’funika kukhala wakubzicepesa na kumbakhulupira Yahova. Tenepo, tsimikizani kutewezera Paulo mwa (1) kukhulupira Yahova, (2) kupfunza na bziratizo bza atumiki wakale-kale, na (3) kubvuma thandizo la winango. Mukacita bzimwebzi, napo mucibzibva kukhala wakutepa, Yahova an’dzakuthandizani kukhala wa mphanvu!

NYIMBO 71 Ndife Anyankhondo wa Yahova!

^ ndi. 5 Mu nkhani ino tin’pfunza bza ciratizo ca mpostolo Paulo. Ndipo tin’pfunzambo kuti tikakhala wakubzicepesa, Yahova an’dzatipasa mphanvu kuti tipirire tikambanyozedwa, na pomwe tikatepa.

^ ndi. 1 KAFOTOKOZEDWE KA MAFALA YANANGO: Nthawe zinango ifepano tingabzibve kukhala wakutepa pa mathangwe yakusiyana-siyana ninga: kuperewera kwathu, kusauka, kuduwala ayai kusaya kupfunza kwene-kwene. Kuthimizira bzimwebzi, wanthu omwe ambatifuna lini angatilewe mafala yakuipa ayai kutizunza kuti aticitise kubzibva kukhala wanthu wakusaya basa.

^ ndi. 2 2 Wakolinto 12:9 Koma iye adandiuza kuti: “Kudeka mtima kwangu n’kwakukwanira kwa iwepo, pakuti mphanvu yangu imbakhala yakukwana ukakhala wakutepa.” Na kukondwa kukulu, ndidapemba bza kutepa kwangu, kuti mphanvu ya Kristu ipitirize kukhala mwa ine ninga tendi. 10 Tenepo, nimbakomedwa pa kutepa, pa kutukanidwa, pa nthawe zakusaya, pa mazunzo, pa mabvuto, thangwe ra Kristu. Pakuti ndikatepa, ndipo nimbakhala wamphanvu.

^ ndi. 5 Juwau 15:19 Bzingadakhala kuti mumbacita mbali ya dziko, iro lingadakufunani. Tsono pakuti mumbacita lini mbali ya dziko, thangwe ine ndidakusankhulani m’dzikoli, ndipopa dzikoli limbakuwengani.

^ ndi. 8 Wafiripo 3:8 Nimbawona bzinthu bzentse kukhala bzakusaya phindu, thangwe ra kukhala na cidziwiso ca Kristu Jezu Mbuya wangu, comwe ni cinthu cakufunika kwene-kwene. Thangwe ra iye nimbabvuma kuluza bzinthu bzentse, ndicibziwonambo ninga mudu wa thukuta, kuti ndikwanise kukhala pa uxamwali bwakulimba na Kristu.

^ ndi. 10 Wahebereu 11:32 Ndipo ningalewe pomwe ciyani? Pakuti nthawe ingandimalire ndikafuna kufotokozambo bza Gidiyoni, Baraki, Samusoni, Djafeti, Davide na Samuyeri, pabodzi na apolofeta winango. 33 Thangwe ra cikhulupiro, iwo adakunda maumambo, adayesedwa wakulungama, adatambira mapiciro, adafunga miromo ya mphondolo, 34 adathimisa moto, adathawa mphanga, akhali wakutepa koma adapasidwa mphanvu, adakhala wakukhwimika ku nkhondo, adakunda acikunda wa madziko manango.

^ ndi. 61 BZOMWE BZINKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Pomwe Paulo adakhala Mkristau, iye adasiya bzentse bzomwe akhacita pa moyo wace ninga Mfarizi. Bzimwebzi pinango bzikuphatanidza mipukutu na bzinembo bzomwe bzikhana nkhani zakusiyana-siyana.

^ ndi. 65 BZOMWE BZINKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: M’bale munango akungingimizidwa na anzace wa kubasa kuti acite mbali pa phwando la mwanzawo omwe acita magole.