Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 29

“Mu Ndzidzi Unakhala Ine Wakufewa, Ndi mu Ndzidzi Unoyu Unakhala Ine Wamphambvu”

“Mu Ndzidzi Unakhala Ine Wakufewa, Ndi mu Ndzidzi Unoyu Unakhala Ine Wamphambvu”

‘Ine ndiri wakutsandzaya thangwi ya Kristu mu kufewa kwanga, pakutikanwa, pakusowa pinthu, pakutcingwa na m’midzidzi yakunentsa.’​2 AKOR. 12:10.

NYIMBO 38 Mulungu Anadzakupasani Mphambvu

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Ndi pinthu pipi pidadzindikira mpostolo Paulu?

MPOSTOLO Paulu akhadziwa kuti midzidzi inango iye akhali wakufewa. Iye adzindikira kuti manungo ace “akumala,” pontho iye adzindikira kuti pikhali pyakunentsa toera kucita pinthu pyadidi. Kusiyapo pyenepi, Paulu adzindikira kuti Yahova nee akhatawira maphembero ace ndzidzi onsene munjira ikhafuna iye. (2 Akor. 4:16; 12:7-9; Aroma 7:21-23) Paulu adzindikirambo kuti anyamalwa ace akhamuona ninga munthu wakufewa. * Mbwenye iye nee atawirisa kuti maonero akuphonyeka a anthu anango peno kufewa kwace kuncitise kunyerezera kuti iye ndi wakusowa basa.—2 Akor. 10:10-12, 17, 18.

2. Mwakubverana na 2 Akorinto 12:9, 10, ndi cinthu cipi cakufunika kakamwe cidapfundza Paulu?

2 Paulu apfundza cinthu cakufunika kakamwe. Iye adzindikira kuti munthu anakwanisa kukhala wamphambvu maseze ali wakutsukwala. (Lerini 2 Akorinto 12:9, 10.) Yahova apanga Paulu kuti “mphambvu yanga isapangizika mwakukwana mu kufewa kwako.” Pyenepi pisabveka kuti Yahova mbadapasa mphambvu Paulu yakuti nee akhali nayo. Natenepa, tendeni tione kuti thangwi yanji nee tisafunika kutsukwala anyamalwa athu angatixola.

“KHALANI AKUTSANDZAYA PAKUTIKANWA”

3. Thangwi yanji tisafunika kutsandzaya pakutikanwa?

3 Nee m’bodzi wa ife asakomerwa na kutikanwa. Mbwenye midzidzi inango anyamalwa athu anatitsukwalisa. Pyenepi pingacitika nee tisafunika kukhala kutsukwala kakamwe, thangwi tingatsukwala kakamwe tinabwerera nduli. (Mis. 24:10) Mphapo tisafunika kukhala na mabvero api tingatikanwa na anyamalwa athu? Ninga Paulu, ife tisafunika ‘kukhala akutsandzaya pakutikanwa.’ (2 Akor. 12:10) Thangwi yanji tisafunika kukhala akutsandzaya? Thangwi kutikanwa na kutcingwa ndi cipangizo cakuti ife ndife anyakupfundza andimomwene a Yezu. (1 Ped. 4:14) Yezu alonga kuti atowereri ace mbadatcingwa. (Juwau 15:18-20) Pinthu pyenepi pyacitikadi kuna Akristu akutoma. Mu ndzidzi unoyu, anthu anewa akhakulumizwa na misambo Yacigerego akhapwaza Akristu pontho akhaaona ninga anthu akukhonda bvera. Pontho Ayuda akhaona Akristu ninga “anthu ene pyawo akuti nee apfundza kakamwe,” ninga pikhaona iwo mpostolo Pedhru na Juwau. (Mabasa 4:13) Akristu akhaoniwa ninga anthu akufewa, thangwi iwo nee akhacita khundu mu ndale za dziko, pontho nee akhaenda ku nkhondo. Natenepa iwo nee akhalemedzwa na anthu azinji.

4. Kodi Akristu akutoma acitanji mu ndzidzi ukhalonga anthu pinthu pyakuipa thangwi ya iwo?

4 Akristu anewa akutoma nee atawirisa kuti pinthu pyakuipa pikhacita anyamalwa awo piacitise kusiya kutumikira Yahova. Mwacitsandzo, mpostolo Pedhru na Juwau akhaona ninga mwai kutcingwa thangwi yakukhala atowereri a Yezu na kupfundzisa anango pya iye. (Mabasa 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Anyakupfundza a Yezu nee akhali na mathangwi toera kukhala na manyadzo. Maseze anthu azinji nee akhalemedza Akristu anewa akutoma, iwo acita pinthu pizinji toera kuphedza anthu anango. Mwacitsandzo, mabukhu adalembwa na anango mwa Akristu anewa asapitiriza kuphedza anthu azinji kakamwe na kuapasa cidikhiro ca ntsogolo. Kusiyapo pyenepi, Umambo ukhapfundzisa iwo anthu cincino ukutonga kudzulu, pontho mwakukhonda dembuka unatonga anthu onsene. (Mat. 24:14) Utongi wa mphambvu kakamwe wa ciroma wakuti ukhatcinga Akristu wamala kale kakamwe. Mbwenye Akristu akukhulupirika akhatcingwa na utongi unoyu cincino ndi amambo kudzulu. Anyamalwa awo amala kufa, pontho khala iwo anadzalamuswa muli akufa iwo anadzatongwa na Umambo ukhapfundzisa Akristu akhatcinga iwo.—Apok. 5:10.

5. Mwakubverana na Juwau 15:19, thangwi yanji anthu anango nee asalemedza atumiki a Yahova?

5 Lero anthu anango nee asalemedza Mboni za Yahova, pontho iwo asatisingirira thangwi asanyerezera kuti nee tapfundza kakamwe pontho ndife akufewa. Thangwi yanji iwo asatitsalakana tenepa? Thangwi ife nee tisacita pinthu ninga pinacita anthu a pacisa cathu. Ife tisawangisira toera kukhala akucepeseka, akupfulika na akubvera. Mbwenye anthu azinji lero asakomerwa na anthu akudzikuza na akukhonda bvera. Kusiyapo pyenepi, ife nee tisacita khundu mu ndale za dziko, pontho nee tisaenda kunkhondo mwakukhonda tsalakana dziko inakhala ife. Ife ndife akusiyana na anthu a dziko lero, natenepa iwo asanyerezera kuti ndife akupwazika.—Lerini Juwau 15:19; Aroma 12:2.

6. Ndi pinthu pipi pyakudzumatirisa pinacita Yahova mukuphatisira atumiki ace?

6 Maseze anthu asanyerezera kuti ndife akufewa, Yahova asatiphatisira toera kucita pinthu pyakudzumatirisa kakamwe. Mukuphatisira atumiki ace, Yahova asacita basa yakumwaza mphangwa yakuti cipo yacitwa kale pa dziko ya pantsi. Atumiki ace lero asabulusa marevista mu pilongero pizinji kakamwe na kuwagawira pa dziko yonsene yapantsi, pontho asaphatisira Bhibhlya toera kuphedza anthu azinji kakamwe toera akhale na umaso wadidi. Yahova asacitisa kuti pyenepi pikwanisike. Iye asaphatisira atumiki ace akuti asaoniwa ninga anthu akufewa toera kucita mabasa ace akudzumatirisa. Ndiye tani imwe kodi Yahova anakwanisa kukuphedzani toera kukhala na mphambvu? Musafunika kucitanji toera iye akuphedzeni? Tendeni tione pinthu pitatu pyakuti tinakwanisa kupipfundza kubulukira mu citsandzo ca mpostolo Paulu.

LEKANI KUNYINDIRA MPHAMBVU ZANU

7. Ndi cinthu cipi cinapfundza ife kubulukira mu citsandzo ca mpostolo Paulu?

7 Cinthu cibodzi cinapfundza ife kubulukira mu citsandzo ca mpostolo Paulu ndi ici: Nee tisafunika kunyindira mphambvu zathu peno maluso athu mu ndzidzi unatumikira ife Yahova. M’maonero a anthu, Paulu akhali na mathangwi adidi toera kukhala wakudzikuza na kunyindira mphambvu zace. Iye akula mu nzinda wa Tarso, Provinsya ya Roma. Tarso ukhali nzinda wakupfuma, pontho ukhali na xikola ikulu kakamwe ya Universidhadhe. Paulu akhadapfundza kakamwe thangwi iye akhapfundziswa na m’bodzi wa atsogoleri akulemedzwa kakamwe Aciyuda anacemerwa Gamaliyeli. (Mabasa 5:34; 22:3) Pontho Paulu akhali munthu wakudziwika kakamwe kuna Ayuda anewa. Iye alonga: “Ine ndikhathambaruka kakamwe mu uphemberi Waciyuda, kupiringana anthu azinji a mu dzindza yanga akuti akhali na thunga yanga.” (Agal. 1:13, 14; Mabasa 26:4) Mbwenye Paulu nee akhanyindira mphambvu zace peno maluso ace.

Paulu akhaona pinthu pidasiya iye ninga ‘pirombo pinatayiwa kukhuku’ angapilandanisa na mwai wakukhala ntowereri wa Kristu. (Onani ndima 8) *

8. Mwakubverana na Afilipi 3:8 na cidzindikiro capantsi, kodi Paulu akhaona tani pinthu pidasiya iye, pontho thangwi yanji iye ‘akhakomerwa na kufewa kwace?’

8 Paulu akhali wakutsandzaya kakamwe thangwi ya kusiya pinthu pyakuti pikhancitisa kuoneka ninga wakufunika kakamwe kuna anango. Mwandimomwene, pinthu pikhaona anthu ninga pyakufunika kakamwe, Paulu akhapiona ninga “pirombo pinatayiwa kukhuku.” (Lerini Afilipi 3:8 na cidzindikiro capantsi.) Paulu athimbana na pinentso pizinji thangwi ya kukhala ntowereri wa Kristu. Iye akhaidiwa na anthu a dzindza yace. (Mabasa 23:12-14) Pontho iye amenywa mbaikhwa nkaidi na anthu a dzindza yace, Aroma. (Mabasa 16:19-24, 37) Natenepa, Paulu adzindikira kuti iye akhali wakusowa ungwiro pontho ndi pyakunentsa kakamwe kucita pinthu pyadidi. (Aroma 7:21-25) Mbwenye iye nee asiya kukhala ntowereri wa Kristu Thangwi ya kutcingwa na anango. M’mbuto mwace, iye ‘akhakomerwa na kufewa kwace.’ Thangwi yanji? Thangwi mu ndzidzi ukhasowa iye mphambvu akhaona kuti Mulungu akhamphedza.—2 Akor. 4:7; 12:10.

9. Tisafunika kukhala na maonero api thangwi ya kufewa kwathu?

9 Khala tisafuna kuphedzwa na Yahova, ife nee tisafunika kunyerezera kuti mphambvu zathu, kupfundza kakamwe, mbuto idakula ife, peno pinthu piri na ife pinaticitisa kukhala akufunika kakamwe. Pinthu pyenepi nee ndipyo pinaticitisa kukhala akufunika kuna Yahova. Mwandimomwene, nee ndi atumiki azinji a Mulungu “akuti ndi audziwisi ninga munaaonera anthu, pontho nee ndi azinji amphambvu, peno adabalwa pa nyumba za anthu akubvekera.” Mbwenye Yahova asankhula kuphatisira “ale akuti anthu a dziko asaaona ninga akusowa mphambvu.” (1 Akor. 1:26, 27) Natenepa, khala nee muna mphambvu, nee mwapfundza, peno nee muna pinthu pizinji imwe munakwanisa kutumikira Yahova. Kusiyapo pyenepi, onani kusowa pinthu pyenepi ninga mwai toera kuona mphambvu ya Yahova mu umaso wanu. Mwacitsandzo, khala musagopa anthu anakutcingani thangwi ya cikhulupiro canu, phembani Yahova toera akupaseni cipapo cakulonga pinthu pinakhulupira imwe. (Aef. 6:19, 20) Khala imwe musathimbana na nyatwa za ungumi, phembani Yahova toera akupaseni mphambvu kuti mukwanise kupitiriza kuntumikira. Mu ndzidzi unaona imwe ciphedzo ca Yahova, cikhulupiro canu cinakhala cakuwanga, pontho munakhala a mphambvu.

PFUNDZANI KUBULUKIRA MU PITSANDZO PYA M’BHIBHLYA

10. Thangwi yanji tisafunika kupfundza pitsandzo pya atumiki akukhulupirika a Yahova ninga analongwa pa Ahebheri 11:32-34?

10 Paulu akhawangisira kakamwe kupfundza Malemba. Kazinji kene Paulu akhapfundza Mafala a Mulungu, pontho iye apfundza pinthu pizinji kubulukira mu pitsandzo pya atumiki akukhulupirika a Yahova akhaleri iye m’Mafala a Mulungu. Pidalemba iye tsamba kuna akristu Acihebheri, Paulu aaphemba toera anyerezere mwadidi pitsandzo pya atumiki akukhulupirika a Yahova. (Lerini Ahebheri 11:32-34.) M’bodzi mwa atumiki anewa ndi Mambo Dhavidhi. Iye akhatcingwa tayu basi na anyamalwa ace mbwenye akhatcingwambo na axamwali ace. Mwandimomwene, kunyerezera citsandzo ca Dhavidhi kwawangisa Paulu, pontho kucita pyenepi kunatiphedzambo lero.

Maseze Dhavidhi akhali m’phale, pontho akhaoneka ninga wakusowa mphambvu, iye nee agopa kumenyana na Goliati. Mbwenye anyindira Yahova thangwi akhadziwa kuti Yahova mbadampasa mphambvu toera kukunda Goliati (Onani ndima 11)

11. Thangwi yanji Dhavidhi akhaoneka ninga munthu wakusowa mphambvu? (Onani foto iri patsamba yakutoma.)

11 Goliati wakuti akhali nyankhondo wamphambvu kakamwe akhaona Dhavidhi ninga munthu wakusowa mphambvu. Goliati pidaona iye Dhavidhi “ampwaza,” thangwi Goliati akhali wakulapha na wamphambvu kakamwe, akhali na pida pya nkhondo, pontho akhadziwa mwadidi kumenya nkhondo. Mbwenye Dhavidhi akhaoneka ninga m’phale wakusowa maluso, pontho wakukhonda khunganyika toera kumenya nkhondo. Ngakhale tenepo, Dhavidhi adzakhala wamphambvu kupiringana Goliati. Iye anyindira Yahova, pontho Yahova ampasa mphambvu mbakunda Goliati.—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. Ndi cinentso cipi cinango cidathimbana na Dhavidhi?

12 Dhavidhi athimbana na cinentso cinango cakuti mbacidancitisa kupibva kuti akhali wakusowa mphambvu. Dhavidhi atumikira mwakukhulupirika Mambo Sauli wakuti akhadakhazikiswa na Yahova ninga mambo wa Izraeli. Pakutoma Mambo Sauli akhalemedza Dhavidhi. Mbwenye mukupita kwa ndzidzi, kudzikuza kwacitisa Sauli kukhala na bibvu thangwi ya Dhavidhi. Sauli akhatsalakana Dhavidhi mwakuipa kakamwe, pontho iye akhayesera kumupha.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. Kodi Dhavidhi acitanji mu ndzidzi ukhatsalakanwa iye mwakuipa na Mambo Sauli?

13 Mwakukhonda tsalakana njira ikhatsalakanwa iye na Mambo Sauli, Dhavidhi apitiriza kulemedza mambo unoyu adakhazikiswa na Yahova. (1 Sam. 24:6) Dhavidhi nee apasa mulando Yahova thangwi ya pinthu pyakuipa pikhacita Sauli. Mbwenye Dhavidhi anyindira Yahova toera ampase mphambvu kuti akwanise kupirira nyatwa zenezi.—Masal. 18:1.

14. Ndi nyatwa zipi zidathimbana na mpostolo Paulu zakuti ndi zakulandana na zidathimbana na Dhavidhi?

14 Mpostolo Paulu athimbanambo na nyatwa ninga zidathimbana Dhavidhi. Anyamalwa a Paulu akhali a mphambvu kakamwe kupiringana iye. Iye akhaidiwa na atsogoleri azinji akudziwika mu ndzidzi unoyu. Kazinji kene iwo aka’menya mbanfungira nkaidi. Ninga Dhavidhi, Paulu atsalakanwambo mwakuipa na anthu akuti akhali axamwali ace. Kusiyapo pyenepi, anthu anango mu mpingo akhamuidambo. (2 Akor. 12:11; Afil. 3:18) Mbwenye Paulu akunda pinentso pyenepi. Thangwi yanji tisalonga tenepo? Thangwi iye apitiriza kumwaza mphangwa mwakukhonda tsalakana kutcingwa. Iye apitiriza kukhala wakukhulupirika kuna abale na alongo ace maseze iwo akhantsukwalisa. Kusiyapo pyenepi pyonsene, iye apitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Mulungu mpaka kufa kwace. (2 Tim. 4:8) Iye nee akwanisa kukunda pinentso pyenepi na mphambvu zace, mbwenye thangwi akhanyindira Yahova.

Khalani acilemedzo na akukoma ntima mu ndzidzi unayesera imwe kutawira anthu anakucitani mibvundzo thangwi ya pinakhulupira imwe (Onani ndima 15) *

15. Tisafunika kucitanji anthu angatitsalakana mwakuipa peno angatitcinga?

15 Kodi imwe musatsalakanwa mwakuipa peno kutcingwa na andzanu akuxikola, akubasa, peno acibale anu akuti nee ndi Mboni za Yahova? Khala ndi tenepo, kumbukani citsandzo ca Dhavidhi na ca Paulu. Imwe munakwanisa kupitiriza “kukunda pinthu pyakuipa mukucita pinthu pyadidi.” (Aroma 12:21) Anthu angatitcinga, ife nee tinamenyana nawo ninga pidacita Dhavidhi na Goliati. Mbwenye tinakwanisa kuaphedza toera apfundze Bhibhlya. Imwe munakwanisa kucita pyenepi mukuphatisira Bhibhlya toera kutawira mibvundzo inacita anthu, kukhala wacilemedzo na wakukoma ntima kuna ale anakutsalakanani mwakuipa. Pontho musafunika kucita pinthu pyadidi kuna anthu onsene, ngakhale anyamalwa anu.—Mat. 5:44; 1 Ped. 3:15-17.

TAWIRANI CIPHEDZO CA ANANGO

16-17. Ndi pinthu pipi pyakuti Paulu cipo apiduwala?

16 Mbadzati kukhala nyakupfundza wa Kristu, mpostolo Paulu akhali munthu wakusowa cilemedzo wakuti akhatcinga atowereri a Yezu. (Mabasa 7:58; 1 Tim. 1:13) Yezu akhondesa Paulu, wakuti akhacemerwa Saulo toera akhonde kutcinga mpingo Wacikristu. Yezu alonga na Paulu kubulukira kudzulu mbancitisa kukhala boliboli. Toera akwanise kuona pontho, Paulu akhafunika kusaka ciphedzo ca anthu ale akhatcinga iye. Mwakucepeseka, Paulu atawira kuwangiswa na nyakupfundza akhacemerwa Ananiya mbatoma pontho kuona.—Mabasa 9:3-9, 17, 18.

17 Mukupita kwa ndzidzi Paulu adzakhala wakudziwika kakamwe mu mpingo Wacikristu, mbwenye iye cipo aduwala pidampanga Yezu kubulukira kudzulu mu nseu wakuenda ku Dhamasku. Paulu apitiriza kukhala wakucepeseka, pontho akhali dzololo toera kutawira ciphedzo ca abale na alongo ace. Iye akhadziwa kuti iwo ‘akhamuwangisa.’—Akol. 4:10, 11, cidzindikiro capantsi.

18. Thangwi yanji midzidzi inango pisakhala pyakunentsa kutawira ciphedzo ca anango?

18 Tisapfundzanji na citsandzo ca Paulu? Pidatoma ife kupfundza undimomwene, panango tikhafuna kuphedzwa na anango thangwi tikhaona kuti tikhafunika kupfundza pizinji. (1 Akor. 3:1, 2) Ndiye tani lero? Khala tisatumikira Yahova mu pyaka pizinji, pontho khala tiri na maluso mazinji, panango pinakhala pyakunentsa toera kutawira ciphedzo ca anango, makamaka khala munthu anatiphedza nee ali na pyaka pizinji mu undimomwene. Mbwenye kazinji kene, Yahova asaphatisira abale na alongo athu toera kutiwangisa. (Aroma 1:11, 12) Natenepa, khala tisafuna kuphedzwa na Yahova tisafunika kutawira ciphedzo ca abale na alongo athu.

19. Kodi Paulu akwanisa tani kucita pinthu pizinji pyakudzumatirisa?

19 Paulu acita pinthu pizinji pyakudzumatirisa pidakhala iye Nkristu. Thangwi yanji? Thangwi iye apfundza kuti toera munthu acite pinthu pizinji pyadidi nee asafunika kunyindira mphambvu zace, kupfundza kakamwe, ungumi peno mbuto idabalwa iye, mbwenye asafunika kukhala wakucepeseka mbanyindira Yahova. Natenepa tonsene tisafunika kutowezera citsandzo ca Paulu mukucita pinthu pitatu. (1) kunyindira Yahova, (2) kupfundza kubulukira mu pitsandzo pya m’Bhibhlya na (3) kutawira ciphedzo ca abale na alongo athu. Munjira ineyi, Yahova anakwanisa kutipasa mphambvu ngakhale tipibve kuti ndife akufewa.

NYIMBO 71 Ndife Anyankhondo a Yahova!

^ ndima 5 Nsolo uno unalonga thangwi ya citsandzo ca mpostolo Paulu. Tingakhala akucepeseka, Yahova anatipasa mphambvu toera kukunda kusingirirwa, pontho anatipasa mphambvu mu ndzidzi unakhala ife akufewa.

^ ndima 1 MABVEKERO A MAFALA ANANGO: Ife tisakhala akufewa na mathangwi akusiyana-siyana ninga kusowa ungwiro, kutcerenga, kuduwala, peno khala nee tapfundza kakamwe. Kusiyapo pyenepi anyamalwa athu asatifewesa mukulonga pinthu pyakuipa thangwi ya ife peno kutithabusa.

^ ndima 57 FOTO TSAMBA: Pidakhala Paulu Nkristu, iye asiya pinthu pyonsene pikhancitisa kuoniwa ninga Nfarisi. Pinthu pyenepi pikhaphataniza mipukutu ikhaphatisira iye mbadzati kukhala Nkristu na mabokosi akhakoyera iye Malemba.

^ ndima 61 FOTO TSAMBA: M’bale akunyengererwa na ndzace wakubasa toera acite khundu pa phwando ya ntsiku yakubalwa ya ndzawo.