Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA 29

“Loko Ndzi Tsanile, Hi Kona Ndzi Vaka Ni Matimba”

“Loko Ndzi Tsanile, Hi Kona Ndzi Vaka Ni Matimba”

“Ndza tsaka eku tsaneni, eku rhukaniweni, eswiyin’weni swa ku pfumala, eku xanisiweni ni le ku nonon’hweriweni, hikwalaho ka Kreste.”—2 KOR. 12:10.

RISIMU 38 Xikwembu Xi Ta Ku Nyika Ntamu

LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA *

1. Muapostola Pawulo u vule yini?

 MUAPOSTOLA Pawulo u vule leswaku mikarhi yin’wana a titwa a tsanile. U pfumerile leswaku miri wakwe a wu “hlakala,” leswi vulaka leswaku a swi pfa swi n’wi tikela ku endla swilo leswinene naswona a hi mikarhi hinkwayo leyi Yehovha a hlamula swikhongelo swakwe hi ndlela leyi a yi languterile. (2 Kor. 4:16; 12:7-9; Rhom. 7:21-23) U tlhele a vula leswaku vakaneti vakwe, a va n’wi teka tanihi munhu loyi a tsaneke. * Kambe a nga ri pfumelelanga langutelo ro biha ra vanhu van’wana kumbe ra yena n’wini ri n’wi endla a titwa a nga pfuni nchumu.—2 Kor. 10:10-12, 17, 18.

2. Hi ku ya hi 2 Vakorinto 12:9, 10, hi yihi mhaka ya nkoka leyi Pawulo a yi dyondzeke?

2 Pawulo u dyondze mhaka ya nkoka, ya leswaku munhu a nga va ni matimba hambiloko a titwa a tsanile. (Hlaya 2 Vakorinto 12:9, 10.) Yehovha u byele Pawulo leswaku matimba Yakwe “ma endliwa lama hetisekeke eku tsaneni,” leswi vulaka leswaku Yehovha a a ta nyika Pawulo matimba lama lavekaka. A hi sunguleni hi vona leswaku hikwalahokayini hi nga fanelanga hi karhateka loko valala va hina va hi rhukana.

‘TSAKANI . . . EKU RHUKANIWENI’

3. Hikwalahokayini hi tsaka hambiloko hi rhukaniwa?

3 A nga kona munhu loyi a tsakelaka ku rhukaniwa. Hambiswiritano, loko ho karhateka ngopfu loko valala va hina va hi rhukana, hi nga hela matimba. (Swiv. 24:10) Hi fanele hi angula njhani loko vanhu lava hi kanetaka va hi rhukana? Ku fana na Pawulo, hi nga “tsaka . . . eku rhukaniweni.” (2 Kor. 12:10) Hikwalahokayini? Hikuva loko hi rhukaniwa niloko hi kanetiwa swi kombisa leswaku hi vadyondzisiwa va Yesu va ntiyiso. (1 Pet. 4:14) Yesu u vule leswaku valandzeri vakwe a va ta xanisiwa. (Yoh. 15:18-20) Marito yakwe ma hetisekile enkarhini wa vaapostola. Hi nkarhi wolowo, lava a va namarhele ndhavuko wa Xigriki, a va teka Vakreste tanihi vanhu lava nga dyondzekangiki ni lava tsaneke. Kasi ni Vayuda van’wana a va teka Vakreste tanihi lava nga “dyondzekangiki, lava tolovelekeke,” vo tanihi muapostola Petro na Yohane. (Mint. 4:13) Vakreste a va vonaka va tsanile hikuva a va nga hlanganyeli eka swa tipolitiki kumbe enyimpini naswona vanhu a va va teka tanihi lava nga pfuniki nchumu.

4. Vakreste va le nkarhini wa vaapostola va angule njhani loko va khomiwa ku biha hi vakaneti va vona?

4 Xana Vakreste volavo va ri pfumelerile langutelo ro biha ra vakaneti va vona ri va tshikisa ku tirhela Yehovha? Doo! Hi xikombiso, muapostola Petro na Yohane, va swi teke ku ri nkateko ku xanisiwa hikwalaho ko landzela Yesu ni ku dyondzisa ha yena. (Mint. 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Vadyondzisiwa a va nga khomiwi hi tingana nikatsongo. Hi ku famba ka nkarhi, Vakreste volavo lava titsongahataka va pfune vanhu vo tala swinene ku tlula vakaneti va vona. Hi xikombiso, tibuku leti huhuteriweke leti tsariweke hi van’wana va Vakreste volavo, ta ha ya emahlweni ti pfuna vanhu va timiliyoni namuntlha. Mfumo lowu ti vulavulaka ha wona wu fuma etilweni sweswi kambe ku nga ri khale wu ta fuma vanhu hinkwavo. (Mat. 24:14) Ku hambana ni sweswo, mfumo wa Rhoma lowu xaniseke Vakreste volavo, a wa ha lorhiwi ni ku lorhiwa, kasi loko ku ri vadyondzisiwa volavo vo tshembeka, sweswi hi vulavulaka i tihosi etilweni. Kambe, vakaneti va vona va file naswona loko vo pfuxiwa, va ta va ehansi ka Mfumo lowu Vakreste volavo lava a va va venga a va chumayela ha wona.—Nhlav. 5:10.

5. Hi ku ya hi Yohane 15:19, hikwalahokayini vanhu va Yehovha va tekiwa va nga pfuni nchumu?

5 Leswi hi nga Timbhoni ta Yehovha, mikarhi yin’wana vanhu va hi tekela ehansi, va hi hlekula va vula leswaku a hi tlharihanga naswona hi tsanile. Hikwalahokayini? Hikuva mahanyelo ya hina ma hambanile ni ya vanhu lava nga riki Vakreste. Ha titsongahata naswona hi vanhu vo rhula. Hi hala tlhelo, misava leyi yi ndhundhuzela vanhu lava tikukumuxaka, lava omeke tinhloko ni vaxandzuki. Ku engetela kwalaho, a hi hlanganyeli eka swa tipolitiki kumbe etinyimpini. Hi hambanile ni vanhu va misava leyi, hikwalaho va hi teka hi ri swikamba.—Hlaya Yohane. 15:19; Rhom. 12:2.

6. Yehovha u hi tirhisa ku endla yini?

6 Hambileswi vanhu va hi tekaka hi nga pfuni nchumu kambe Yehovha wa hi tirhisa swinene. U hi tirhisa ku endla ntirho wa nkoka, ku nga ku chumayela mahungu lamanene. Malandza yakwe namuntlha ma humesa timagazini leti hangalasiweke ni ku hundzuluxeriwa ku tlula timagazini hinkwato emisaveni naswona ma tirhisa Bibele ku pfuna vanhu va timiliyoni leswaku va hundzula vutomi bya vona. Ku dzuneka hinkwako ku ya eka Yehovha, loyi a hi tirhisaka leswaku hi endla ntirho lowu wo hlamarisa hambileswi hi nga ntlawa wa vanhu lava vonakaka va tsanile. Kambe ku vuriwa yini hi munhu ha un’we wa hina? Xana Yehovha a nga hi tirhisa hi ndlela leyi hlamarisaka? Loko swi ri tano, hi fanele hi endla yini leswaku a kota ku hi tirhisa? A hi buleni hi swilo swinharhu leswi hi nga swi dyondzaka eka muapostola Pawulo.

U NGA TITSHEGI HI MATIMBA YA WENA

7. I yini swin’wana leswi hi swi dyondzaka eka Pawulo?

7 Mhaka yin’wana leyi hi yi dyondzaka eka Pawulo hi leyi: U nga titshegi hi matimba kumbe vuswikoti bya wena loko u ri karhi u tirhela Yehovha. Hi ku ya hi ndlela leyi vanhu a va n’wi teka hayona, Pawulo a ri ni xivangelo xo tikukumuxa ni xo titshega hi vutlhari byakwe. U kulele eTarso, ku nga doroba ra le Rhoma. Doroba ra Tarso a ri fuwile naswona a ri dume hi ku va ni tiyunivhesiti ta xiyimo xa le henhla. Pawulo a ri xidyondzeki naswona a dyondzisiwe hi un’wana wa varhangeri va Vayuda loyi a xiximiwa ngopfu enkarhini wakwe, ku nga Gamaliyele. (Mint. 5:34; 22:3) Nakambe, Pawulo u tshame a va ni nkucetelo lowukulu erixakeni ra Vayuda. U te: “A ndzi endla nhluvuko lowukulu eka Xiyuda ku tlula vo tala va tintangha ta mina erixakeni ra ka hina.” (Gal. 1:13, 14; Mint. 26:4) Kambe Pawulo a nga titsheganga hi matimba kumbe vutlhari bya yena.

Pawulo a a teka swilo swa misava leyi tanihi “nhulu ya thyaka” loko a swi pimanisa ni ku va mulandzeri wa Kreste (Vona ndzimana 8) *

8. Hi ku ya hi Vafilipiya 3:8, Pawulo a a swi languta njhani swilo leswi a swi tshikeke naswona hikwalahokayini a a ‘tsaka loko a tsanile’?

8 Hi ku tirhandzela, Pawulo u tshike swilo leswi a swi endla vanhu va n’wi xixima. Kahlekahle, a a teka swilo leswi a ri na swona khale tanihi “nhulu ya thyaka.” (Hlaya Vafilipiya 3:8.) Pawulo u langutane ni mitlhontlho hikwalaho ko va mulandzeri wa Kreste. Rixaka ra ka vona a ri nga lavi no n’wi vona. (Mint. 23:12-14) U bukuteriwile a tlhela a pfaleriwa hi vaakikulobye, ku nga Varhoma. (Mint. 16:19-24, 37) Ku engetela kwalaho, Pawulo u swi xiyile leswaku u ni ku tsana ko karhi naswona swa n’wi tikela ku endla swilo leswinene. (Rhom. 7:21-25) Kambe ematshan’weni yo pfumelela vakaneti vakwe kumbe ku tsana loku a ri na kona ku n’wi sivela ku tirhela Yehovha, u ve loyi a ‘tsakaka eku tsaneni’ ka yena. Hikwalahokayini? Hikuva loko a tsanile, a a kota ku ma vona kahle matimba ya Xikwembu.—2 Kor. 4:7; 12:10.

9. Hi fanele hi swi languta njhani swilo leswi hi tsanisaka?

9 Loko hi lava matimba lama humaka eka Yehovha, a hi fanelanga hi titshega hi matimba, dyondzo, ndhavuko kumbe rifuwo ra hina. Swilo leswi a hi swona leswi endlaka leswaku Yehovha a hi tirhisa. Entiyisweni, a hi vanhu vo tala lava tirhelaka Xikwembu lava “tlhariheke hi tlhelo ra nyama lava vitaniweke, a hi vo tala lava nga ni matimba, a hi vo tala va le vukosini.” Kurinasweswo, Yehovha u hlawule ku tirhisa vanhu lava “tsaneke emisaveni.” (1 Kor. 1:26, 27) Hikwalaho, a swi vuli swona leswaku loko u nga dyondzekanga, u nga ri na rifuwo kumbe u nga tlharihanga hi ntumbuluko, a wu nge swi koti ku tirhela Yehovha. Ematshan’weni ya sweswo, titshege hi Yehovha u ta ku pfuna. Hi xikombiso, loko u titwa u chava loko van’wana va ringeta ku ku endla u kanakana tidyondzo leti u pfumelaka eka tona, khongela eka Yehovha u kombela xivindzi xo yimela ripfumelo ra wena. (Efe. 6:19, 20) Loko u ri ni vuvabyi lebyi nga tshungulekiki kumbe u lamarile, kombela Yehovha a ku nyika matimba yo kota ku n’wi tirhela. Loko u vona ndlela leyi Yehovha a ku pfunaka hayona, ripfumelo ra wena ri ta tiya swinene.

DYONDZA EKA VANHU LAVA KU VULAVURIWAKA HI VONA EBIBELENI

10. Hikwalahokayini hi fanele hi dyondza hi vanhu vo tshembeka lava ku vulavuriwaka hi vona eBibeleni, vo tanihi lava boxiweke eka Vaheveru 11:32-34?

10 Pawulo a tinyiketerile eku dyondzeni ka Matsalwa. U dyondze swo tala naswona u tlhele a dyondza eka vanhu lava ku vulavuriwaka hi vona eRitweni ra Xikwembu. Loko Pawulo a tsalela Vakreste va Vaheveru, u va byele leswaku va ehleketisisa hi malandza yo tala yo tshembeka ya Yehovha. (Hlaya Vaheveru 11:32-34.) Ehleketa hi un’wana wa malandza wolawo, ku nga Hosi Davhida. A a kanetiwa hi valala vakwe ni hi vanhu lava khale a va ri vanghana va yena. Loko hi ri karhi hi bula hi Davhida, hi ta vona ndlela leyi xikombiso xakwe xi tiyiseke Pawulo hayona ni ndlela leyi hina hi nga tekelelaka Pawulo hayona.

Loko Davhida a langutane ni ntlhontlho wo lwa na Goliyadi, u titshege hi Xikwembu hikuva a a swi tiva leswaku xi ni matimba xi ta n’wi pfuna a hlula (Vona ndzimana 11)

11. Hikwalahokayini Davhida a a tikomba a nga pfuni nchumu? (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)

11 Loko socha ra matimba leri vuriwaka Goliyadi ri languta Davhida, a ri n’wi teka a nga ri nchumu. Loko Goliyadi a vona Davhida, u ‘n’wi langutele ehansi.’ Ku engetela kwalaho, Goliyadi, a ri xihontlovila, a a hlomile naswona a ri mathwarivona enyimpini. Kasi Davhida a ri mufana loyi a nga riki na ntokoto naswona a tikomba a nga lunghekelanga nyimpi. Hambileswi Davhida a a vonaka a nga pfuni nchumu kambe u kume matimba. A a titshenge hi Yehovha naswona u eku heteleleni u hlule nala wakwe.—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. Hi wihi ntlhontlho wun’wana lowu Davhida a bohekeke ku langutana na wona?

12 Davhida u tlhele a boheka ku langutana ni ntlhontlho wun’wana lowu a wu n’wi endla a titwa a nga pfuni nchumu. U tirhele hosi ya le Israyele hi ku tshembeka leyi a yi hlawuriwe hi Yehovha, ku nga Sawulo. Eku sunguleni hosi Sawulo a a xixima Davhida. Kambe eku heteleleni, ku tikukumuxa ku endle Sawulo a vondzoka Davhida. Sawulo u kombe Davhida xa ncila wa bulubulu a tlhela a ringeta ku n’wi dlaya.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. Davhida u angule njhani eka ndlela yo biha leyi Hosi Sawulo a n’wi khome hayona?

13 Hambileswi Hosi Sawulo a a cinisa Davhida rhuvurhuvu kambe Davhida u ye emahlweni a n’wi xixima tanihi leswi a vekiwe hi Yehovha ku va hosi. (1 Sam. 24:6) Davhida a nga n’wi solanga Yehovha hikwalaho ka swilo swo biha leswi Sawulo a a n’wi endla swona. Kurinasweswo, Davhida u titshenge hi Yehovha leswaku a n’wi nyika matimba yo kota ku tiyisela maxangu wolawo.—Ps. 18:1, xingheniso.

14. Hi xihi xiyimo xo fana ni xa Davhida lexi muapostola Pawulo a langutane na xona?

14 Muapostola Pawulo u tshame a langutana ni xiyimo xo fana ni xa Davhida. Valala vakwe a va ri ni matimba ku n’wi tlula. Varhangeri vo tala lava a va xiximiwa enkarhini wakwe a va nga lavi no n’wi vona. A va tshamela ku n’wi bukutela ni ku n’wi pfalela ejele. Ku fana na Davhida, Pawulo u xanisiwe hi vanhu lava a va fanele va ri vanghana va yena. Van’wana evandlheni ra Vukreste a va n’wi kaneta. (2 Kor. 12:11; Filp. 3:18) Kambe Pawulo u va hlule hinkwavo lava a va lwisana na yena. Hikwalahokayini? U ye emahlweni a chumayela hambiloko a kanetiwa. U tshame a tshembekile eka vamakwavo hambiloko va n’wi khomisa tingana. Xa nkoka swinene, u tshame a tshembekile eka Xikwembu vutomi byakwe hinkwabyo. (2 Tim. 4:8) U kote ku hlula miringo leyikulu hikwalaho ko titshega hi Yehovha.

Loko vanhu va ku kaneta vulavurisana na vona hi ndlela leyi xiximekaka (Vona ndzimana 15) *

15. Hi xihi xikongomelo xa hina naswona hi nga xi fikelela njhani?

15 Xana wa kanetiwa exikolweni, entirhweni kumbe hi swirho swa ndyangu leswi nga riki Timbhoni? Xana u tshame u khomiwa ku vava hi munhu wo karhi evandlheni? Loko swi ri tano, tsundzuka Davhida na Pawulo. U nga swi kota ku “hambeta u hlula swo biha hi leswinene.” (Rhom. 12:21) Xikongomelo xa wena a hi ku hima vanhu tinhloko hi maribye hilaha Davhida a endleke hakona kambe i ku va dyondzisa ntiyiso mayelana na Yehovha. U nga kota ku endla tano, hi ku tirhisa Bibele loko u hlamula vanhu, u vulavurisana na vona hi ndlela leyi xiximekaka u tlhela u endlela vanhu hinkwavo swilo leswinene, ku katsa ni valala va wena.—Mat. 5:44; 1 Pet. 3:15-17.

PFUNEKA

16-17. I yini leswi Pawulo a nga swi rivalangiki?

16 Loko muapostola Pawulo a ha ri jaha naswona a nga se va Mukreste, a a delela naswona u xanise valandzeri va Yesu. (Mint. 7:58; 1 Tim. 1:13) Yesu u byele Pawulo, loyi hi nkarhi wolowo a vuriwa Sawulo leswaku a tshika ku xanisa vandlha ra Vukreste. Yesu u vulavule na Pawulo a a ri etilweni kutani a n’wi hundzula bofu. Leswaku Pawulo a tlhela a kota ku vona, u boheke ku ya kombela ku pfuniwa eka vanhu lava a a va xanisa. Hi ku titsongahata, u amukele ku pfuniwa hi mudyondzisiwa loyi a a vuriwa Ananiya, loyi a fikeke a n’wi pfula mahlo.—Mint. 9:3-9, 17, 18.

17 Hi ku famba ka nkarhi, Pawulo u ve xirho lexi tivekaka swinene xa vandlha ra Vukreste kambe a nga yi rivalanga dyondzo leyi Yesu a n’wi dyondziseke yona loko a ri endleleni yo ya eDamaska. U tshame a titsongahatile naswona u amukele ku pfuniwa hi vamakwerhu. U vule leswaku va “ve mpfuno lowu tiyisaka” eka yena.—Kol. 4:10, 11.

18. I yini lexi nga endlaka leswaku mikarhi yin’wana swi hi tikela ku amukela ku pfuniwa?

18 Hi nga dyondza yini eka Pawulo? Loko hi sungula ku tihlanganisa ni vanhu va Yehovha, swi nga endleka leswaku a hi swi tsakela ku pfuniwa hikuva a hi swi vona leswaku ka ha ri na swo tala leswi hi faneleke hi swi dyondzo. (1 Kor. 3:1, 2) Xana swa ha ri tano ninamuntlha? Loko se ku ri khale hi tirhela Yehovha, swi nga hi tikela ku amukela ku pfuniwa, ngopfungopfu eka munhu loyi a ha riki muntshwa entiyisweni. Hambiswiritano, Yehovha u tirhisa vamakwerhu leswaku va hi tiyisa. (Rhom. 1:11, 12) Hi fanele hi tiva mhaka yoleyo loko hi lava ku kuma matimba lama humaka eka Yehovha.

19. I yini lexi pfuneke Pawulo leswaku a kota ku endla swilo swo tala swo hlamarisa?

19 Pawulo u tirhele Yehovha hi ndlela leyi hlamarisaka loko se a ri Mukreste. Hikwalahokayini? Hikuva u dyondze mhaka ya leswaku loko munhu a lava ku tirhela Yehovha, a swi titsheganga hi matimba, dyondzo, rifuwo ni ndhavuko wakwe kambe swi titshege hi ku tshembela eka Yehovha. Onge hinkwerhu hi nga tekelela Pawulo (1) Hi ku titshega hi Yehovha, (2) Hi ku dyondza hi vanhu lava ku vulavuriwaka hi vona eBibeleni (3) ni hi ku amukela ku pfuniwa hi vapfumerikulorhi. Xisweswo, swi nga ri na mhaka leswaku hi tsane ku fikela kwihi, Yehovha u ta hi nyika matimba!

RISIMU 71 Hi Vuthu Ra Yehovha!

^ par. 5 Eka nhlokomhaka leyi hi ta bula hi muapostola Pawulo. Hi ta swi xiya leswaku loko hi titsongahata, Yehovha u ta hi nyika matimba loko hi titwa hi tsanile ni loko hi langutana ni miringo.

^ par. 1 NHLAMUSELO YA XIGA: Ku ni swivangelo swo tala leswi nga endlaka hi titwa hi tsanile hikuva a hi hetisekanga, hi swisiwana, ha vabya kumbe a hi dyondzekanga. Ku engetela kwalaho, valala va hina va ringeta ku hi tsanisa hi ku hi khovolela kumbe hi ku hi hlasela.

^ par. 57 NHLAMUSELO YA SWIFANISO: Loko Pawulo a ya eku chumayeleni hi Kreste, u siye swilo hinkwaswo leswi a swi tirhisa loko a ha ri Mufarisi. Swi nga endleka swilo sweswo a swi katsa ni tibukusongwa leti nga sekeriwangiki Bibeleni ni nkwama wo chela matsalwa.

^ par. 61 NHLAMUSELO YA SWIFANISO: Entirhweni makwerhu a ri karhi a sindzisiwa ku hlanganyela exinkhubyanini xo tlangela siku ro velekiwa ra mutirhikulobye.